Πολλές φορές, φίλες και φίλοι, αναφερθήκαμε στην επανίδρυση του μεταπολεμικού Προσκοπισμού στην Πτολεμαϊδα, από τον Γιάννη Παληό, τον δάσκαλο Βασίλη Βλαδενίδη, τον Κώστα Βελονίδη και άλλους συμπολίτες, το 1945.
Ο Προσκοπισμός στην Ελλάδα ιδρύθηκε το 1910 από τον Αθανάσιο Λευκαδίτη και το 1922 ιδρύεται στα Καϊλάρια (Πτολεμαϊδα) από τον διευθυντή του μοναδικού μικτού, με Ελληνόπουλα και Τουρκόπουλα, 1ου Δημοτικού σχολείου με το επώνυμο Ασβεστάς (στο μέσον της φώτο μας), την καταγωγή του οποίου δεν καταφέραμε να μάθουμε, τουλάχιστο, μέχρι τη στιγμή που γράφεται το παρόν δημοσίευμά μας.
Ο ιδρυτής, Ασβεστάς, είχε αναλάβει και την γενική αρχηγία των Προσκόπων, όχι μόνο των Καϊλαρίων, αλλά και των γύρο χωριών.
Τα αναφερόμενα, παραπάνω, στοιχεία προκύπτουν από το χειρόγραφο, στο πίσω μέρος, της μοναδικής (για την ώρα) φωτογραφίας του αρχείου μας, για την εποχή εκείνη, που είχε την καλοσύνη να μας παραχώρησε, από το φωτογραφικό αρχείο του αείμνηστου πατέρα του, ο Μιχάλης (Λάκης) I. Παληός.
Αν, λέμε αν, λάβουμε υπόψη μας, πως, ο δρόμος, πίσω από το 1° δημοτικό σχολείο της εποχής, ονομάζεται “Ξενοφώντος Ασβεστά”, σημαίνει πως επρόκειτο για έναν δραστήριο και παραγωγικό Παιδαγωγό νέο, που η Κοινότητα Καϊλαρίων, ή, το ποιο πιθανό, ο Δήμος τον τίμησε για την προσφορά του, δίνοντας το όνομά του στον πλησιέστερο δρόμο του σχολείου που υπηρέτησε.
Στη φώτο μας διακρίναμε, από την 1 η σειρά, τον 3° και 4° που είναι, οι αδελφοί, Νίκος (Κουλούσιας) και Γιάννης Παληός με τη σάλπιγγα (την οποία κληρονόμησε ο κουνιάδος του Γιώργος Ορφανίδης-Πρόσκοπος σαλπιγκτής το 1945).
Στη 2 η σειρά, ο τελευταίος είναι ο Δημήτρης Παπαδόπουλος, ο γνωστός στην κοινωνία μας νεωκόρος (καντηλανάφτης) της Αγίας Τριάδος για πολλά χρόνια.
Στην κορυφή, με το μαύρο σακάκι, ο Νίκος Ιτσκος (Πιλίτς) από το Προάστιο και συμπερασματικά στο μέσον με το μικρό ο ιδρυτής και αρχηγός, Ασβεστάς και δίπλα του ο άγνωστός μας υπαρχηγός.
Ο Δημήτρης Κων. Ασβεστάς κατάγετο από τη Βλάστη, ήταν δάσκαλος και πολύ καλός ψάλτης. Σπούδασε στη Μεγάλη του Γένους Σχολή, μαζί με τους συμπατριώτες του Βλατσιώτες, Αντώνη Κεραμόπουλο και Μιχάλη Ιωαννίδη.
Μετά τις σπουδές του εργάστηκε, ως δάσκαλος, για μικρό χρονικό διάστημα στη Βλάστη και περί το 1920 κατέβηκε στα Καϊλάρια (Πτολεμαϊδα), στο μοναδικό μικτό σχολείο (Ελληνόπουλα -Τουρκόπουλα) επειδή γνώριζε την Τούρκικη. Γλώσσα.
Με την κάθοδό του στα Καϊλάρια, βασικός του στόχος ήταν και η διαμόρφωση Τούρκικου κτίσματος σε Εκκλησία (την Αγία Τριάδα) καίτοι η κατεύθυνση του κτίσματος είχε βόρειο προσανατολισμό.
Στη Εκκλησία της Αγίας Τριάδος έψαλε μέχρι της αναχώρησής του για Θεσσαλονίκη το 1929-30.
Τον αείμνηστο Δημήτρη Ασβεστά αντικατέστησε στο σχολείο και στην Εκκλησία ο γνωστός στους παλιούς υπέροχος παιδαγωγός και ψάλτης, Κοτζαμάνης Ιωάννης.-
- Ο εγγοννός Γεώργιος Ι. Καζαντζής
