Πολύς λόγος έγινε τα τελευταία χρόνια για τη λεγόμενη “μεταλιγνιτική περίοδο”. Για το πόσα χρόνια δηλαδή διαρκούν τα λιγνιτικά αποθέματα της περιοχή μας και για το πόσα χρόνια ακόμα θα συνεχίσει να δραστηριοποιείται η ΔΕΗ στο ενεργειακό λεκανοπέδιο Πτολεμαΐδας- Κοζάνης- Φλώρινας. Ωστόσο αυτό που όλοι φοβόμαστε έφθασε. Η μεταλιγνιτική περίοδος είναι τώρα και είναι εδώ. Ήδη διανύουμε μεταλιγνιτική περίοδο. Κι αυτό όχι γιατί δεν υπάρχουν λιγνιτικά αποθέματα αλλά διότι οι οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο αθέμιτος ανταγωνισμός που δέχεται ο λιγνίτης και η ίδια η ΔΕΗ, έχουν καταστήσει ασύμφορη τη λιγνιτική παραγωγή, ενώ χαριστική βολή στην όλη υπόθεση έχει δώσει η μεγάλη πτώση της ζήτησης ρεύματος, με αποτέλεσμα να έχει μειωθεί δραματικά η εξόρυξη λιγνίτη και η ηλεκτροπαραγωγή στην περιοχή μας.
Είναι χαρακτηριστικό άλλωστε ότι στη σύσκεψη που διοργάνωσε το Εργατικό Κέντρο Πτολεμαΐδας – Εορδαίας στις 9 Μαΐου για το σοβαρό θέμα των απλήρωτων εργοληπτικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στο ΛΚΔΜ, με αποτέλεσμα να μένουν απλήρωτοι εγολαβικοί εργαζόμενοι και να έχουν τεθεί σε διαθεσιμότητα ή να να έχουν απολυθεί περί τα 1000 άτομα, κώδωνα κινδύνου για την μεγάλη μείωση της λιγνιτικής παραγωγής στο Λιγνιτικό Κέντρο Δυτικής Μακεδονίας και την επερχόμενη απώλεια θέσεων εργασίας στο προσεχές διάστημα έκρουσαν στελέχη του ΛΚΔΜ καθώς και συνδικαλιστές της ΔΕΗ.
Δεν έκρυψαν μάλιστα ότι λόγω περιορισμών που έχουν τεθεί στη λιγνιτική παραγωγή αλλά και λόγω της μεγάλης μείωσης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας έχει συρρικνωθεί η παραγωγή κι αυτή τη στιγμή ο μοναδικός ΑΗΣ που λειτουργεί στην περιοχή μας είναι του Αγίου Δημητρίου. «Αυτή τη στιγμή καπνίζουν μόνο οι 4 μονάδες του ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου κι αυτές με μειωμένα φορτία», ανέφερε χαρακτηριστικά ο διευθυντής Εκμετάλλευσης του ΛΚΔΜ Στέφανος Παλαβός.
Για την ακρίβεια, αυτή τη στιγμή εκτός από το γεγονός ότι ο ΑΗΣ Πτολεμαΐδας αποτελεί παρελθόν- μετά την περσινή πυρκαγιά που προκάλεσε τεράστιες ζημίες στις δύο εναπομείνασες μονάδες του σταθμού, ο ΑΗΣ Αμυνταίου έχει σταματήσει να δουλεύει και θα ξαναλειτουργήσει τον ερχόμενο Οκτώβριο- Νοέμβριο ώστε να έχει τηλεθέρμανση ο Δήμος Αμυνταίου και οι εργαζόμενοι μετακινήθηκαν σε άλλους εργασιακούς χώρους.
Σε καθεστώς περιορισμένης λειτουργίας τελεί ο ΑΗΣ Καρδιάς, καθώς από τις τέσσερις μονάδες του ΑΗΣ βρίσκονται σε λειτουργία μονάχα οι δύο μονάδες, ενώ και ο ΑΗΣ Μελίτης, ο πλέον σύγχρονος σταθμός της ΔΕΗ στο Λιγνιτικό Κέντρο υπολειτουργεί, λόγω των προβλημάτων στα ορυχεία Βεύης και Κλειδίου.
Ο λόγος αφ’ ενός είναι οι περιορισμοί στην εξόρυξη λιγνίτη που προβλέπει η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η φορολόγηση της λιγνιτικής παραγωγής, τη στιγμή που επιδοτείται και προτιμάται η ηλεκτροπαραγωγή από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως και λόγω ότι είναι συμφερότερη η τιμή του Φυσικού Αερίου και του πετρελαίου, αλλά και λόγω εισαγωγών ρεύματος από γειτονικές χώρες. Σε όλα αυτά μάλιστα έρχεται να προστεθεί η μεγάλη πτώση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς η κρίση που περνά η χώρα μας τα τελευταία 5-6 χρόνια οδήγησε στο κλείσιμο βιομηχανιών και επιχειρήσεων και έριξε γενικότερα τη ζήτηση ρεύματος.
Την ίδια στιγμή έχει πέσει κάθετα η εξορυκτική δραστηριότητα στα ορυχεία της περιοχής και κατά συνέπεια ο όγκος δουλειάς που διεκπεραιώνεται από ιδιωτικές εταιρείες, σύμφωνα με τα λεγόμενα του κ. Παλαβού στην προαναφερόμενη σύσκεψη. Ανέφερε συγκεκριμένα ότι εκτός από το πρόβλημα ρευστότητας που αντιμετωπίζει η επιχείρηση και δεν μπορεί να εξοφλήσει έγκαιρα τους εργολάβους, βρίσκεται αντιμέτωπη και με ένα άλλο πρόβλημα: «Βιώνουμε και μια άλλη δυσάρεστη και δυσμενή συγκυρία, το ότι ο λιγνίτης αυτή τη στιγμή είναι στο περιθώριο και χτυπιέται άσχημα από τον ανταγωνισμό και είναι σε μειονεκτική θέση, διότι λόγω των χαμηλών τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου δεν μπαίνουν οι μονάδες μέσα (στο σύστημα) διότι ο λιγνίτης είναι ακριβός.» Επισήμανε μάλιστα ότι έχει μειωθεί ο όγκος δουλειάς των εργολάβων κατά κύριο λόγο επειδή δεν μπαίνουν οι μονάδες μέσα «έχουν μειωθεί οι ρυθμοί σε όλους τους εργολάβους κατά 50%-60% διότι δεν μπορεί να καταναλωθεί το παραγόμενο προϊόν», είπε και τόνισε ότι η ΔΕΗ είναι υποχρεωμένη να συγκρατήσει το κόστος του λιγνίτη σε χαμηλό επίπεδο για να μπορούν να λειτουργούν οι μονάδες.
Το τι σημαίνει αυτό στην πράξη εξήγησε μιλώντας στον «Π» ο διευθυντής του ΑΗΣ Καρδιάς Βασίλης Τσίγκας. «Αυτή τη στιγμή ο ΑΗΣ Καρδιάς έχει τεθεί σε περιοριστική λειτουργία. Δεν δουλεύουν και οι 4 μονάδες, σταμάτησαν στις 2 Μαΐου οι δύο μονάδες που τροφοδοτούν την τηλεθέρμανση της Πτολεμαΐδας, γιατί μέσα στο 2016 ο σταθμός μπορεί να δουλέψει 7.000 ώρες και πρέπει τον χειμώνα να έχει τηλεθέρμανση η Πτολεμαΐδα. Κι αυτό γιατί δικαιούμαστε να δουλέψουμε το σταθμό άλλες 32.000 ώρες μέχρι το κλείσιμο του σταθμού στις 31/12 του 2023.»
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι ο κόσμος της περιοχής και δη οι εργολαβικοί ή εποχικοί εργαζόμενοι στη ΔΕΗ μόλις τώρα αρχίζουν να συνειδητοποιούν την κατάσταση και να ανησυχούν για το αύριο. Εξάλλου, κατά το πέρας της σύσκεψης για την μεγάλη καθυστέρηση της καταβολής των δεδουλευμένων τους δεν ήταν λίγοι αυτοί που άρχισαν να διερωτώνται πλέον όχι για το πότε και αν θα πληρωθούν αλλά για το εάν θα έχουν δουλειά αύριο.