Πέντε χρόνια μνημονίου και το Εθνικό Σύστημα Υγείας έχει μπει στην εντατική, είναι στα πρόθυρα κατάρρευσης, αφού δίνει μάχη για να επιβιώσει κάτω από αντίξοες συνθήκες.
Αυτή η κατάρρευση του Εθνικού Συστήματος Υγείας είναι αποτέλεσμα των μνημονιακών πολιτικών αλλά και των χρόνιων προβλημάτων του συστήματος , που καλλιέργησαν φαινόμενα διαφθοράς και κακοδιαχείρισης. Σ’ αυτό επέτεινε και η επιλογή ανθρώπων στην Διοίκηση των Νοσοκομείων που δεν είχαν καμία σχέση με το χώρο της υγείας ούτε σχετικές σπουδές για να είναι γνώστες του δύσκολου αυτού χώρου.
Σήμερα στις αρχές του 2016 η πολιτεία έχει πολλά μέτωπα ανοιχτά για την ανάσχεση αυτή της κατάρρευσης του ΕΣΥ που πρέπει να γίνουν με σωστό προγραμματισμό, αλλά τάχιστα έτσι ώστε να αρχίζει να διαφαίνεται μια ελπίδα για τον πολύπαθο Ελληνικό λαό.
Οι άμεσες παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν είναι α) Πρωτοβάθμια περίθαλψη , θα πρέπει να προχωρήσει με τις αναγκαίες βελτιώσεις το Σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας για το οποίο ήδη εξήγγειλε πιλοτικά η κυβέρνηση με βάση της αποκεντρωμένες μονάδες γειτονιάς , να βρεθεί τρόπος να ενταχτεί σ’ αυτό και ο ιδιωτικός τομέας αλλά και να λειτουργήσουν τα παροπλισμένα εργαστήρια και τα πολυϊατρεία του ΕΟΠΥ. Σε κάθε περίπτωση όμως θα πρέπει να δοθεί μεγάλη έμφαση στην ΠΦΥ, γιατί η ανάπτυξη της θα δώσει μεγάλες ανάσες στα Νοσοκομεία όλης της χώρας και ειδικά της επαρχίας αφού σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό προσφέρουν Πρωτοβάθμια Περίθαλψη και όχι Δευτεροβάθμια.
Ακόμη σε λίγο καιρό εάν οργανωθεί σωστά η ΠΦΥ, θα αρχίσει η ανάσχεση, ο ασθενής θα έχει άμεση πρόσβαση σε ιατρούς, αλλά και σε βάθος χρόνου θα έχουμε βελτίωση του επιπέδου υγείας του λαού και μεγάλα οικονομικά οφέλη, αφού είναι γνωστό τοις πάσι, ότι καλύτερο να προλαμβάνεις παρά να θεραπεύεις.
β) Η Περίθαλψη των ανασφάλιστων που είναι από τα μεγάλα θύματα της κρίσης 2.000.000 περίπου, για αυτούς θα πρέπει η κυβέρνηση άμεσα να βρει τρόπο να έχουν πρόσβαση και στην Νοσοκομειακή Περίθαλψη και στο Φάρμακο.
γ) Μονάδες Εντατικής Θεραπείας ΜΕΘ, επιτακτική ανάγκη να γίνουν προσλήψεις προσωπικού για τις ΜΕΘ – έτσι ώστε να αυξηθούν οι διαθέσιμες κλίνες και στην Αττική που τόσο πολύ τις έχει ανάγκη, στην Θεσσαλονίκη και την επαρχία αφού συνεχώς χάνονται ζωές δυστυχώς, λόγω έλλειψης κλινών.
δ) Η κάλυψη των τεράστιων κενών σε Ιατρικό Προσωπικό κυρίως αλλά και σε Νοσηλευτικό, Παραϊατρικό, Διοικητικό και Τεχνικό, πρέπει να γίνει άμεσα μέσα στο 2016 με προσλήψεις μόνιμου προσωπικού αλλά και Επικουρικού, έτσι ώστε να σταματήσουν τα φαινόμενα σε ολόκληρους νομούς να μην έχουμε γιατρούς σε ειδικότητες πρώτης γραμμής (πχ. Στην Ημαθία να εφημερεύει μόνο για 20 ημέρες το μήνα, το Μαιευτικό-Γυναικολογικό Τμήμα).
ε) Στο οικονομικό επίπεδο να γίνει μια μικρή αύξηση των προϋπολογισμών των Νοσοκομείων, αφού μετά από πέντε χρόνια συνεχούς συρρίκνωσης και κάποιες σωστές παρεμβάσεις στην περιστολή σπαταλών, σήμερα είναι επιτακτική ανάγκη, η έστω μικρή αύξηση των προϋπολογισμών ,γιατί περαιτέρω μείωση δεν επιφέρει συμμάζεμα αλλά μείωση των παρεχόμενων Υπηρεσιών Υγείας προς τους πολίτες με ολέθρια αποτελέσματα.
ζ) Η Πάταξη της διαφθοράς σε όλα τα επίπεδα έτσι ώστε οποιαδήποτε φαινόμενα κατασπατάλησης του Δημόσιου Χρήματος να παταχτούν και να πάνε στην Δικαιοσύνη (όπως ΚΕΕΛΠΝΟ). Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε ότι χρειάζεται ενίσχυση του Σώματος Επιθεωρητών Υγείας (ΣΕΥΥΠ).
η) Αναδιοργάνωση του ΕΟΠΥΥ , με παρεμβάσεις έτσι ώστε να λειτουργεί πιο αποτελεσματικά και με μεγαλύτερη διαφάνεια, εδώ απαιτείται ακόμη η ενίσχυση των ΠΕΔΥ και του ΕΚΑΒ .
η) Πολιτική για το Φάρμακο, εδώ έγιναν θετικά βήματα με την ηλεκτρονική συνταγογράφηση που εφαρμόστηκε τα τελευταία χρόνια και την αύξηση των γενόσημων, θα πρέπει όμως να εφαρμοστεί καθολικά η ηλεκτρονική συνταγογράφηση και να βρεθούν νέα εργαλεία ελέγχου έτσι ώστε να έχει πρόσβαση ο ασθενής σε φθηνό και ασφαλή φάρμακο.
θ) Ψυχιατρική Υγεία, σ΄ αυτό τον τομέα έχουν εξαγγελθεί πολλά τα τελευταία χρόνια και έχουν γίνει ελάχιστα , θα πρέπει να αναπτυχθούν πρωτοβάθμιες υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας, να ξεφύγουμε από τα άσυλα , με σεβασμό στα δικαιώματα των ψυχικά ασθενών. Όσο δε για τους εξαρτημένους ασθενείς ( από ουσίες κλπ) που έχουν αυξηθεί δραματικά στα χρόνια της κρίσης, πρέπει να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα σε επίπεδο κυρίως πρόληψης, θεραπείας και κοινωνικής επανένταξης.
Συμπερασματικά τα προβλήματα είναι τεράστια και οι προκλήσεις για το Υπουργείο Υγείας πολύ μεγάλες και ειλικρινά δεν υπάρχει ούτε λεπτό για χάσιμο, έγιναν ορισμένα θετικά βήματα όπως η κατάργηση του πεντάνευρου αλλά και κάποιες καθυστερήσεις στην λήψη αποφάσεων. Η νέα ηγεσία έχει δώσει θετικά δείγματα γραφής όπως με την αύξηση των προϋπολογισμών στα Νοσοκομεία, με τις πρώτες προκηρύξεις 400 θέσεων νοσηλευτών και 100 γιατρών μέσω ΚΕΕΛΠΝΟ για τις ΜΕΘ και ΜΑΦ και ακολουθεί δεύτερη προκήρυξη 2.440 προσλήψεων μόνιμου προσωπικού με ειδική μέριμνα για τις ΜΕΘ, ΜΑΦ και ΜΕΝΝ.
Η πολύ μεγάλη αυτή κρίση του Εθνικού Συστήματος Υγείας, είναι μια τεράστια ευκαιρία για ανάσχεση της πτώσης και απαρχή με τις κατάλληλες στοχευόμενες παρεμβάσεις να αρχίσει η βελτίωση των παρεχόμενων Υπηρεσιών Υγείας για τον λαό μέσα από το ΕΣΥ. Αυτό όμως, μπορεί γίνει φωτεινό παράδειγμα για το « χειρόφρενο » στην πτώση σε όλους τους τομείς της Ελληνικής κοινωνίας και την απαρχή της ανόδου για τον Ελληνικό Λαό.
Βασίλης Κωνσταντινόπουλος
Πτυχιούχος του Τμήματος Διοίκησης Μονάδων Υγείας & Πρόνοιας
Μέλος του Σωματείου Εργαζομένων του Γενικού Νοσοκομείου Ημαθίας –Μονάδα Βέρο