Ο χορός είναι τρόπος βίωσης της ιδεολογίας και της παράδοσης ενός λαού. Έτσι και στον Πόντο όλες οι συνήθειες, τα ήθη και τα έθιμα εκφράζονταν μέσα από το χορό.
Μ’ αυτόν τον τρόπο κρατούσαν την απόσταση από τον τούρκο δυνάστη και ταυτόχρονα εξέφραζαν την κοινωνική αλληλεγγύη μεταξύ τους.
Στους ποντιακούς χορούς αποκρυσταλλώνεται η δομή της κοινωνίας.
Οι ρόλοι των ανδρών είναι κυρίαρχοι. Ο σεβασμός των νέων προς τους μεγαλύτερους φαίνεται από τους χοροντικούς σκοπούς: Διπάτ’ ,Τικ, Ομάλ.
Η αγροτική κοινωνία εκφραζόταν μέσα από τους χορούς της αγροτικής ζωής .
Η θεά της γονιμότητας, η Γη ,που δίνει τους καρπούς της, δοξάζεται μέσα από τους χορούς Τρυγόνα ,Σαρίγουζ’κ.τ.λ.
Οι θρησκευτικοί χοροί φανερώνουν την πίστη των Ποντίων στα έθιμα και στους θεσμούς της κοινωνίας.
Χοροί όπως το Θύμιγμαν, το Κοτσαγγέλ, φανερώνουν το ανεξάρτητο της ποντιακής σκέψης ,το ελεύθερο της ψυχής.
Οι πόντιοι στην Ελλάδα, ως πρόσφυγες, έχοντας ανάγκη της πατριωτικής αλληλεγγύης δημιούργησαν μια πλατιά ενοποιητική κίνηση. Το φυλετικό ένστικτο και η μεγάλη συναισθηματική φόρτιση εκφράστηκαν αυθόρμητα μέσα από το χορό.
Ο Πόντος είναι μια από τις πλουσιότερες περιοχές σε ποικιλία χορών και τραγουδιών.
Οι χοροί μας ξεπερνούν τους δέκα πέντε και ο καθένας από αυτούς έχει τη μοναδικότητα της έκφρασης μέσα στο χορευτικό γλωσσάρι της κινητικής επικοινωνίας.
Οι Πόντιοι και οι Κρήτες έχοντας στην κληρονομική τους φαρέτρα πλήθος από τους αρχαίους μας χορούς, δεν μπορεί παρά να φέρουν το βάρος της συνέχειας της παράδοσης.
Το κληροδότημα του χορευτικού πολιτισμού είναι το χρηματιστήριο των ηθικών αξιών κάθε λαού…..
Βασικό συστατικό της ιδιοσυγκρασίας του ποντιακού λαού είναι ΄΄ ο ακριτισμός ΄΄,
ένας ιστορικός αμυντικός ρόλος ,με τον οποίο επιφορτίσθηκε ο συνοριακός ακρίτας.
Οι διαχρονικές έριδες με τους εχθρούς των συνόρων απαιτούσαν ετοιμοπόλεμο και ρωμαλέο στρατό.
Οι πολεμικοί χοροί, μια συλλογική μορφή εκγύμνασης και αυτοεπιβεβαίωσης, ήταν το καύχημα των χορευτών της Μαύρης θάλασσας.
Ο ξέφρενος και ανδροπρεπής ρυθμός του Πυρρίχιου καταλύει κάθε αμφισβήτηση και επιφύλαξη.
Ο χτύπος και το στραυτούλισμα της δίκοπης κάμας του πόντιου πυρριχιστή (σερατσή) ατσαλώνει το ανδροπρεπές αίσθημα ενός ολάκερου έθνους.
Ο Σέρα είναι χορός της αυτοσυγκέντρωσης, του συγχρονισμού, του πάθους και της έκστασης.
Είναι χορός ρωμιογέννητος, μιας που ιστορία μας είναι πληθωρική στις περιγραφές και στις αναφορές του χορού.
Η θέαση του χορού συνεπαίρνει και ενθουσιάζει .
Οι χορευτικές κινήσεις, απαύγασμα πολεμικών κινήσεων και εκφράσεων, δεν μπορούν παρά να εντυπωσιάζουν , να συγκινούν και να δονούν τις ψυχές κάθε Έλληνα.
Οι γενιές έρχονται και παρέρχονται. Εκείνη που μένει και τις συνδέει είναι η παράδοση.
Πρέπει να έχουμε βαθειά την πεποίθηση, πως η παράδοση είναι το απαύγασμα των αιώνων και των λαών.
Οι γονείς μας, διωγμένοι από τις εστίες τους, διατήρησαν και παρέδωσαν σε μας έναν μοναδικό χορευτικό πλούτο, τον οποίο πρέπει να κληροδοτήσουμε ατόφιο στις γενιές που έρχονται…
Οι ποντιακοί χοροί έμπεριέχουν τη δύναμη της εικόνας ,την επικοινωνία του λόγου, το αίσθημα της έκφρασης, επιδεικνύοντας ταυτόχρονα στοιχεία της εθνολογικής ταυτότητάς ενός λαού, που μέσα από συνθήκες δουλείας και καταπίεσης στην Τουρκία και ενός κοινωνικού και πολιτικού ρατσισμού στην Ελλάδα, επέζησαν μέχρι τις μέρες μας.. Ενδεχομένως οι επερχόμενες προσφυγικές γενιές στην Ελλάδα να ξεχάσουν τη γλώσσα, τα ήθη και έθιμα , στον μακρινό όμως Πόντο , ένα εκατομμύριο εξισλαμισμένοι Ρωμιοί εξακολουθούν ακόμα και σήμερα να χορεύουν και να σιγομιλούν ποντιακά…
Η ρωμιοσύνη είναι η αρχαιότερη φυλή του κόσμου. Κανείς δεν μπόρεσε να την εξαλείψει, παρά μόνο τώρα απειλείται πραγματικά από τον αθέμιτο οικονομικό και πολιτιστικό ανταγωνισμό .
Χρειάζεται οργάνωση και αγώνας.
Η δύναμη της αυτογνωσίας ενυπάρχει στον πολεμικό χορό και στον ρυθμό του. Σ’ εμάς εναπόκειται η ευθύνη να την αναδείξουμε.
Η παραπάνω στόχευση προϋποθέτει συνεχείς και μεθοδικές παρεμβάσεις προς τους φυσικούς αποδέκτες των παραπάνω σκέψεων, δηλαδή τη νέα γενιά των ΄΄νεοντάδων΄΄ χορευτών , που θα πρέπει να εκπληρώσουν τη ρήση:
1ον : να μοιάσεις μέσα σου όλους τους πρόγονους…
2ον : να φωτίσεις την ορμή τους και να συνεχίσεις το έργο τους…
3ον : να παραδώσεις στο γιο σου τη μεγάλη εντολή να σε ξεπεράσει…
