Την Κυριακή 10 Ιουνίου, συμπληρώθηκε ένας χρόνος από την μεγάλη κατολίσθηση που προξένησε τεράστια καταστροφή στο Ορυχείο Αμυνταίου – Φιλώτα, καθώς και σοβαρότατες ζημίες σε σπίτια και υποδομές γειτονικών οικισμών του Δήμου Αμυνταίου, κυρίως δε στον οικισμό των Αναργύρων, οι κάτοικοι του οποίου αναγκάστηκαν να ξεριζωθούν από το χωριό τους βιαίως, λόγω ότι κρίθηκε επικίνδυνη η παραμονή τους στον οικισμό, που αναγκαστικά απαλλοτριώνει πλέον η ΔΕΗ.
Αν και πέρασε όμως ένας ολόκληρος χρόνος, η τοπική κοινωνία και οι ίδιοι οι εργαζόμενοι στη ΔΕΗ εξακολουθούν να αγνοούν τα αίτια γι’ αυτή την τεράστια καταστροφή. Διότι, αν και τα αίτια της κατολίσθησης αυτής διερευνήθηκαν από τρεις διαφορετικές επιτροπές εμπειρογνωμόνων, τα πορίσματα εξακολουθούν να παραμένουν ουσιαστικά άφαντα. Καθώς τόσο το πόρισμα της επιτροπής που είχε ορίσει ο πρόεδρος της ΔΕΗ, όσο τα άλλα δύο πορίσματα, δηλαδή της επιτροπής που όρισε ο υπουργός Περιβάλλοντος & Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης, όσο και της επιτροπής διερεύνησης της Επιθεώρησης Μεταλλείων Βόρειας Ελλάδας, δεν δόθηκαν στη δημοσιότητα. Αυτά που δόθηκαν ήταν μονάχα περιλήψεις των δύο πορισμάτων, όπου όμως δεν γινόταν ουσιαστική αναφορά στα αίτια που προξένησαν την κατολίσθηση αυτή.
Οι άκρως λακωνικές λοιπόν περιλήψεις των δύο πορισμάτων που δόθηκαν στη δημοσιότητα (αυτό της επιτροπής που όρισε ο πρόεδρος της ΔΕΗ και της επιτροπής διερεύνησης που όρισε ο ΥΠΕΝ), ήταν γενικόλογες και δεν έμπαιναν στην ουσία των αιτιών της κατολίσθησης. Κι ένα χρόνο μετά εξακολουθούν να παραμένουν αναπάντητα ερωτήματα και να συνεχίζουν να βρίσκονται στο επίκεντρο συζητήσεων σχετικών κύκλων σενάρια για επιχείρηση συγκάλυψης τυχόν παραλείψεων και ευθυνών εκ μέρους της ΔΕΗ. Καθώς το μεν πόρισμα της επιτροπής της ΔΕΗ συνέκλινε στο ότι η κατολίσθηση «δεν οφείλεται σε συνήθεις παράγοντες κατολισθήσεων στα Ορυχεία όπως: Κλίση πρανούς, υδατικές πιέσεις εντός του πρανούς, έλλειψη στήριξης του πρανούς μέσω εσωτερικής απόθεσης αγόνων και τέφρας.» Το δε πόρισμα της επιτροπής που συστήθηκε με πρωτοβουλία του ΥΠΕΝ κατέληγε στο συμπέρασμα πως η ύπαρξη των παραγόντων στους οποίους προαναφερόταν «ήταν υπό συνεχή διερεύνηση, ωστόσο, δεν είναι πάντα εφικτή η ρεαλιστική εκτίμηση των πιθανών επιπτώσεων κατά την περίπτωση σύγχρονης και συνδυασμένης δράσης αυτών.»
Για όσο διάστημα λοιπόν δεν δίνονται στη δημοσιότητα τα πορίσματα- ιδιαίτερα αυτό το 108 σελίδων της ΔΕΗ, το οποίο όπως είχε ανακοινώσει η επιχείρηση θα έδινε σε κάθε ενδιαφερόμενο, αλλά ουδέποτε έδωσε –παρά τα σχετικά αιτήματα που κατέθεσαν σωματεία εργαζομένων στη ΔΕΗ, θα εξακολουθούν να παραμένουν επίκαιρα και αναπάντητα τα ερωτήματα που είχε καταθέσει με δημοσίευμά του το «e-ptolemeos.gr» το Νοέμβριο του 2017, με αφορμή απάντηση της ΔΕΗ στο δημοσίευμά μας αναφορικά με το εάν υπήρχε μελέτη ευστάθειας πρανών στο Ορυχείο Αμυνταίου, ερωτήματα τα οποία δεν απαντήθηκαν ποτέ, και ήταν τα εξής:
-Εάν υπήρχαν επικαιροποιημένες μελέτες ευστάθειας πρανών γιατί χρειάστηκε να έρθουν εξωτερικοί συνεργάτες (καθηγητές πανεπιστημίου από το κέντρο) ένα μήνα πριν πέσει το ορυχείο;
–Ποιος έκανε τη γεωλογική έρευνα στο ορυχείο Αμυνταίου και με τι γεωλογικά δεδομένα επικαιροποιούνταν η μελέτη ευστάθειας πρανών, όταν για 5 ολόκληρα χρόνια δεν υπήρχε Γεωλόγος στο ορυχείο! (Όχι προφανώς με τα στοιχεία των συμβασιούχων Γεωλόγων που προσλήφθηκαν κατά καιρούς, αφού ώσπου να μάθουν τη γεωγραφία και γεωλογία του ορυχείου έληγε η σύμβασή τους και έφευγαν.)
-Γιατί δεν στελεχώθηκε το ορυχείο με μόνιμους Γεωλόγους για 5 ολόκληρα χρόνια όταν ήταν ήδη γνωστό το πρόβλημα αστάθειας του ορυχείου;
-Έχει σήμερα το ορυχείο Αμυνταίου Τομεάρχη Μελετών;
-Και το σημαντικότερο: είναι ψέμα ότι ο πρόεδρος της ΔΕΗ Μανώλης Παναγιωτάκης, μιλώντας στις 12 Ιουνίου 2017 (δύο μέρες μετά την κατολίσθηση) στην έκτακτη γενική συνέλευση των μετόχων της ΔΕΗ, είχε αποδώσει την κατολίσθηση στο ορυχείο Αμυνταίου σε ένα δεύτερο ρήγμα που ενεργοποιήθηκε στην περιοχή, το οποίο δεν είχε εντοπιστεί και δεν παρακολουθούνταν από τους επιστήμονες που κλήθηκαν και τις αρμόδιες υπηρεσίες της ΔΕΗ;
-Μήπως όλα τα παραπάνω – που δεν αναφέρονται στα πορίσματα για τα αίτια της κατολίσθησης- έχουν μερίδιο ευθύνης για την κατολίσθηση που προξένησε τόσο μεγάλη καταστροφή στο ορυχείο Αμυνταίου αλλά και στους γύρω οικισμούς του δήμου Αμυνταίου;
Στα ερωτήματα αυτά και όχι μόνο, θα απαντήσει ποτέ η ΔΕΗ; Διότι, όπως υποστηρίζουν γνώστες του αντικειμένου με τα της ευστάθειας των πρανών: τα πρανή, εάν δεν διαταραχθούν, δεν πέφτουν. Εάν έχουν διερευνηθεί λεπτομερώς και έχουν ληφθεί υπόψη οι παράγοντες ευστάθειας, έχει γίνει σωστά ο σχεδιασμός και δεν διαταράσσεται η ισορροπία τους, τα πρανή δεν πέφτουν.
Αξίζει να αναφερθούν επίσης και κάποιες επισημάνσεις ανθρώπων που είναι σε θέση να γνωρίζουν καλύτερα τέτοια ζητήματα, οι οποίοι, με αφορμή τη συμπλήρωση του ενός χρόνου από την μεγάλη αυτή κατολίσθηση, υπογραμμίζουν τα εξής:
-Οι αποτυχίες των τεχνικών έργων γνωστοποιούνται στην επιστημονική κοινότητα για να συμβάλουν στην εξέλιξη της επιστήμης, καθώς και στην αποφυγή παρομοίων καταστάσεων.
-Οι αποτυχίες των τεχνικών έργων αποτελούν αντικείμενο μελέτης και παρουσιάζονται σε επιστημονικά συνέδρια και περιοδικά.
Η ΔΕΗ θα πρέπει λοιπόν να δώσει κάποια στιγμή τα πορίσματα αυτά σε όλους όσους έχουν έννομο συμφέρον να τα μελετήσουν.
