Χιλιάδες λαού παρακολουθούν τις εκδηλώσεις της γενοκτονίας, στην κεντρική πλατεία της πόλης
Για πρώτη φορά το ιστορικό γεγονός της ποντιακής γενοκτονίας καταγγέλθηκε και αναδείχθηκε ως παγκόσμιο γεγονός απόκρυψης και παράληψης στην ιστορική πλατεία της Πτολεμαΐδας στις 20-9-1986.
Τα υποκείμενα αυτής της πρωτοβουλίας υπήρξαν τα ιδρυτικά μέλη της Ευξείνου Λέσχης Πτολεμαΐδας, που μετά τη δεκαετία της φολκλορικότητας 1970-80 ,αναζήτησαν τα πολιτικά αίτια των ισλαμικών και κεμαλικών σφαγών σε βάρος των Ελλήνων της ανατολής..
Η πρώτη ιδεολογική παρέμβαση έγινε στην εκπομπή μεγάλης ακροαματικότητας
“Να η ευκαιρία” το 1982, όπου το μέλος της Ευξείνου Λέσχης, Σπυρίδης Ιωάννης έβαλε ευθέως το ζήτημα της ιστορικής αναγνώρισης των διώξεων και σφαγών των Ποντίων από το ελληνικό κράτος.
Οι επόμενες εκδηλωτικές καταθέσεις της Ευξείνου Λέσχης Πτολεμαΐδας έγιναν με αφορμή τις πορείες του αρμενικού λαού στη Θεσσαλονίκη, τον Απρίλιο του 1984, από τις οποίες προβληματίστηκε και στη συνέχεια υιοθέτησε ως μορφή αγώνα.
Το 1985 οργανώνει φιλολογικό μνημόσυνο για τους Νικολαΐδη-Μελανοφρύδη, στο οποίο αποκαλύπτονται οι βιαιότητες και οι διώξεις των Ποντίων μέσα από το βιβλίο του Μελανοφρύδη “Οι Κλωστοί“.
Ο επόμενος σταθμός ήταν η συνεδρίαση του Δ.Σ. της Ευξείνου Λέσχης Πτολεμαΐδας, στις 6 Αυγούστου του 1986, που απαρτίζονταν από τους : Ευθυμιάδη Ευθύμη (πρόεδρο), Μωυσιάδη Παναγιώτη (αντιπρόεδρο), Σιδηρόπουλο Νίκο (ταμία) και μέλη Γρηγοριάδη Νίκο, Λαζαρίδη Άρη και αποφάσισε τα εξής:
Να διοργανώσει τριήμερες πολιτιστικές εκδηλώσεις στην Κεντρική πλατεία της Πτολεμαΐδας με τίτλο ΠΟΝΤΟΣ-ΔΙΚΑΙΩΜΑ-ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ.
Στο τριήμερο των εκδηλώσεων για πρώτη φορά μετά το 1923 ποντιακός σύλλογος έβαζε ανοιχτά το ζήτημα της αναγνώρισης και καταδίκης της ποντιακής γενοκτονίας.
Στο πρακτικό Νο 62 της Ευξείνου Λέσχης αναφέρεται ότι το Δ.Σ. αποδέχεται τις προτάσεις του προέδρου για τη διοργάνωση που πολιτιστικού τριήμερου για την πραγματοποίηση του οποίου πέρα από την πρόσκληση, που καταγράφει το πρόγραμμα , αποφασίστηκαν τα εξής:
1ον Να τυπωθούν 1000 ανακοινώσεις με τίτλο “Ανακοίνωση Νο 1 ΠΟΝΤΟΣ, 64 ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΣΦΥΓΙΑΣ, ΑΛΛΟΤΡΙΩΣΗΣ ΚΑΙ ΣΙΩΠΗΣ”
Στην ανακοίνωση αναλύεται και προβάλλεται το ποντιακό ζήτημα σε όλες του τις πτυχές.
Ανοίγει για πρώτη φορά επίσημα το ζήτημα της ποντιακής Γενοκτονίας με το αίτημα :
Η τρίτη προσφυγική γενιά, απαλλαγμένη απ’ τις προκαταλήψεις και τις φοβίες, αγωνίζεται για:
– ΑΥΤΟΝΟΜΗ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ
– ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΗΣ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΝΤΙΑΚΟΥ ΛΑΟΥ ,ΑΠΟ ΤΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΕΝΑ ΈΘΝΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΜΕΣΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟ, ΤΟ ΤΟΥΡΚΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ.
2ον Να τυπωθούν 500 αφίσες με τη σκεπτόμενη κεφαλή, που της στερείται το δικαίωμα στη μνήμη,
με τον τίτλο Εύξεινος Λέσχη Πτολεμαΐδας ΠΟΝΤΟΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ
3ον Να εκτεθούν 50 ιστορικά ταμπλώ με θέματα από την ιστορία και λαογραφία του Πόντου, αλλά ιδιαίτερα με θέματα από την ποντιακή γενοκτονία και το αντάρτικο στον Πόντο.
Το ταμπλώ της γενοκτονίας: 1986 Εύξεινος Λέσχη Πτολεμαΐδας
4ον να προβληθούν διαφάνειες με ομιλία από τον γράφοντα με θέμα :Η γενοκτονία των Ποντίων.
Ήταν η μεγάλη στιγμή της ποντιακής αφύπνισης, το πέρασμα των Ποντίων από τη γραφικότητα στη σοβαρότητα…ήταν η ιστορική στιγμή, που είχα την τιμή ως αντιπρόεδρος της Ευξείνου Λέσχης Πτολεμαΐδας, στις 20 Σεπτεμβρίου 1986, να παρουσιάσω για πρώτη φορά στην Ελλάδα το ζήτημα της ποντιακής γενοκτονίας. Στην ημίωρη παρουσίαση των διαφανειών, αφού καταδίκασα το μεγάλο έγκλημα, απαίτησα στο τέλος την αναγνώρισή της.
Ακολούθησε ομιλία του Μιχάλη Χαραλαμπίδη με θέμα : Το νέο και παλιό Ανατολικό ζήτημα.
Στο τέλος της εκδήλωσης ο ευαίσθητος πόντιος καλλιτέχνης Ζαζόπουλος Βασίλης αφιέρωσε το πρώτο τραγούδι στη μνήμη των 350.000 χιλιάδων νεκρών του Πόντου με στίχους, που έγραψα για το σκοπό αυτό.
Τέλος το Δ.Σ. αποφασίστηκε μετά το πέρας των εκδηλώσεων να γίνει κατάθεση στεφάνου στη μνήμη των 350000 χιλιάδων νεκρών από τον πρόεδρο της τότε ποντιακής ομοσπονδίας, Αμπεριάδη Θεόδωρο. Το πρώτο στεφάνι για τα θύματα της γενοκτονίας κατατέθηκε την Κυριακή 12 η ώρα στις 21 Σεπτεμβρίου του 1986 στην κεντρική πλατεία της Πτολεμαΐδας.
Αμέσως μετά ακολούθησε κοινή σύσκεψη με τους ποντιακούς και μικρασιατικούς συλλόγους στο δημαρχείο της Πτολεμαΐδας με θέμα τρόποι οργάνωσης και αγώνα για την αναγνώριση της ποντιακής γενοκτονίας.
Στην πρωτοπορία αυτής της οργάνωσης βρέθηκαν οι εργατοτεχνίτες της Δ.Ε.Η. ,συνδικαλιστικά στελέχη της επιχείρησης, που αφυπνίζονται πατριωτικά διεκδικώντας τον ιστορικό τους αυτοπροσδιορισμό στο σύγχρονο ελληνικό κράτος.
Σημαντική είναι και η μαζική συμμετοχή του τότε δημάρχου Σπανίδη Ανέστη, και του λαού της πόλης, που αγκαλιάζει πάνδημα τις εκδηλώσεις του Συλλόγου.
Η στράτευση αυτή ήταν η ηθική εκτόνωση της ράτσας ,που διεκδικούσε την ιστορικότητά της, διανύοντας μια μακρά και σκληρή περίοδο προσφυγικού περιθωρίου.
Γενικότερα η Πτολεμαΐδα είναι το περιφερειακό κέντρο μιας πρώιμης αστικοβιομηχανικής μετάλλαξης ,που μπορούσε να αναπαράγει ιδέες και να προβαίνει σε διεκδικητικούς αγώνες.
Μπόρεσε και απαίτησε ζητήματα ιστορικής και εθνικής δικαίωσης σε μια εποχή, που η κοινωνικοοικονομική πραγματικότητα ευνοούσε και επέτρεπε.
Η οργανωτική γνώση των μελών του συλλόγου κάτω από την αναγκαιότητα να πανελλαδικοποιηθεί το ποντιακό ζήτημα ως εθνικό και παγκόσμιο, μετέφερε το 1999 τους διεκδικητικούς της αγώνες στην πλατεία της Αγίας Σοφίας, στη Θεσσαλονίκη, προκειμένου η ποντιακή γενοκτονία να πάρει έναν παμποντιακό διεκδικητικό χαρακτήρα. Το κάψιμο του ομοιώματος του Κεμάλ Πασά μπροστά στο τουρκικό προξενείο ήταν το αποκορύφωμα των αγώνων, που έδωσαν τα στελέχη και η νεολαία της Ευξείνου Λέσχης Πτολεμαΐδας.
Η νεολαία της Ευξείνου λέσχης πτολεμαίδας, μπροστά στα Μ.ΑΤ. στο τουρκικό προξενείο στη Θεσσαλονίκη.
Μετά τις μαζικές και πάνδημες εκδηλώσεις της Θεσσαλονίκης η τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με τη συναίνεση του κοινοβουλίου αναγνώρισε την ποντιακή γενοκτονία το Φεβρουάριο του 1994, φοβούμενη το ξεσήκωμα του ποντιακού ελληνισμού και τις συνέπειες του.
Σήμερα ,ύστερα από 29 χρόνια διαφαίνεται, πως ανάλογες κινητοποιήσεις και πρωτοβουλίες δεν αναλήφθηκαν ακόμα από τον οργανωμένο ποντιακό χώρο.
Το ανοιχτό κάλεσμα της Ευξείνου Λέσχης στον ποντιακό ελληνισμό είχε μεγάλη ανταπόκριση .
Οι πόντιοι φοιτητές συστρατεύθηκαν από την πρώτη στιγμή στην προσπάθειά μας .
Οι ποντιακοί σύλλογοι αλλά κα η μαζική συμμετοχή των Ποντίων της Θεσσαλονίκης προδιέγραψαν την επιτυχία των αγώνων.
Μετά από πέντε χρόνια αγώνων της πλατεία Αγίας Σοφίας 1989-90-91-92-93 δικαιώθηκαν απόλυτα οι προσπάθειες των πρωτοπόρων στελεχών της Ε.Λ.Π., που τίμησαν με τη δράση ,την πίστη και την συνέπιά τους την ιστορία και τον πολιτισμό του ποντιακού λαού.
Η δικαίωση του αγώνα των ποντίων της Πτολεμαΐδας θα ολοκληρωθεί μόνο, όταν η ποντιακή όπως και η αρμενική γενοκτονία τύχουν την παγκόσμια αποδοχή και αναγνώριση.
Μέχρι τότε ο εκάστοτε δήμαρχος της Πτολεμαΐδας θα πρέπει να σεβαστεί τους αγώνες των Ποντίων της πόλης και στην κεντρική πλατεία της, στον ιστορικό αυτό χώρο, όπου έπεσε ο σπόρος του αγώνα και της διεκδίκησης της ποντιακής γενοκτονίας, να μεριμνήσει για την ανέγερση του μνημείου της ποντιακής γενοκτονίας, που δεν θα είναι άλλο από τη σκεπτόμενη κεφαλή, που απεικονίζεται στην πρώτη ποντιακή αφίσα.
Αντίστοιχο μνημείο με αυτό, που ανεγέρθηκε στο Ιάσιο , στο σημείο, όπου ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, στις 23 Φεβρουαρίου του 1821 ,κήρυξε την ελληνική επανάσταση.
Η νομαρχιακή και δημοτική αυτοδιοίκηση, σε συνεργασία με τον ποντιακό σύλλογο Πτολεμαΐδας και την Παμποντιακή Ομοσπονδία, θα πρέπει να αναλάβουν αυτήν την πρωτοβουλία, για να κλείσει ο ηθικός ,ιστορικός κύκλος μιας απαίτησης ,που ξεκίνησε από την πλατεία της Πτολεμαΐδας και σήμερα βρίσκεται ως θέμα στα διπλωματικά τραπέζια του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών….
19η του Μάη 1993 Το Προεδρείο της Ευξείνου Λέσχης Πτολεμαΐδας ηγείται της μεγάλης πορείας προς το τουρκικό προξενείο…
Μετά την επιφυλακτική τυπική αναγνώριση της ποντιακής γενοκτονίας το 1994 τα ελληνικά κόμματα αποσιώπησαν το πολιτικό και διεθνές αυτό ζήτημα με τις προεκτάσεις του.
Πολλές φορές μάλιστα οι κυβερνήσεις επεχείρησαν να μειώσουν και να αμαυρώσουν το μήνυμά της, αποποιούμενες των πολιτικών ευθυνών, που απορρέουν από την αναγνώριση αυτή.
Τα πρωτοπόρα ιστορικά στελέχη, που αγωνίστηκαν για δέκα χρόνια, αγνοήθηκαν και περιθωριοποιήθηκαν προκλητικά από τους “τελετάρχες” της νέας ποντιοκρατίας, που, ενώ παρέλαβαν το ποντιακό ζήτημα πολιτικά και οργανωτικά ώριμο και επιθετικό, το μετέτρεψαν σε μία επετειακή δακρύβρεχτη και δεόντως τυπολατρική κρατική εκδήλωση.
Οι άδολοι πατριώτες, αγωνιστές της ποντιακής ιδέας, περιθωριοποιήθηκαν και παραφιμώθηκαν.
Οι ιστορικά συνεπείς και ιδεολογικά ασυμβίβαστοι με τις κομματικές σκοπιμότητες του εξαρτημένου και χρεοκοπημένου ελλαδικού κράτους δεν είχαν πλέον θέση στο νέο ενδοτικό νεοκεμαλικό δόγμα, που επέβαλαν οι Η.Π.Α. με τους συμμάχους τους, προκειμένου να διασφαλίσουν τη νέα γεωστρατηγική επιρροή της Τουρκίας στη διέλευση των αγωγών και των πετρελαίων.
Το ζήτημα της ποντιακής γενοκτονίας, όπως και όλων των λαών της Ανατολής, προκαλεί ακόμα αλλεργικά συμπλέγματα στο νέο κεμαλικό – τουρκικό κράτος.
Το σκηνικό των αγώνων και των διεκδικήσεων έπρεπε να υποβαθμιστεί σ’ ένα δακρύβρεχτο μνημόσυνο ρουτίνας, στο οποίο θα ακούγονται δυτικές μουσικές μπαλάντες όπως και ηττοπαθή ανιστόρητα ποντιακά τραγούδια του τύπου: την πατρίδα μ’ έχασα, έκλαψα και πόνεσα…!!
Οι πολιτικοί αγώνες των Ποντίων έγιναν προσωπική υπόθεση φιλόδοξων καλαμαράδων, που μετέτρεψαν το ποντιακό ζήτημα σε επικοινωνιακό προσωπικό μάρκετινγκ.
Ακόμα και τον προαιώνιο ποντιακό πολιτισμό οι ίδιοι κύκλοι τον έχουν ιδιοποιηθεί (χορός, τραγούδι, γλώσσα) παραχαράσσοντας την αισθητική του ταυτότητα, τον ιστορικό του ορθολογισμό και την ηθικοπλαστική του συνέχεια.
Η αλήθεια αποτελούσε πάντα προνόμιο των ηθικών και των λίγων , η προβολή και η καρποθηρία υπήρξε μέθοδος των άκαπνων και ιδιοτελών..
Αυτοί όμως ποτέ δεν μπόρεσαν να γυρίσουν τις μυλόπετρες της ιστορίας…
Παρέμειναν σιωπηλοί και άβουλοι παρατηρητές των ιδεών και των αρχών των πρωτοπόρων…