Με την πρώιμη παιδική ηλικία να αποτελεί την πιο κρίσιμη περίοδο στην ζωή ενός παιδιού, καθώς οι περισσότερες δεξιότητες και συμπεριφορές αναπτύσσονται κατά τη διάρκειά της, εστιάζουμε στα πέντε προσόντα που είναι απαραίτητα, σύμφωνα με τους ειδικούς, για να γίνει μελλοντικά ένας επιτυχημένος ενήλικας.
“Για να επιτευχθεί πραγματική ειρήνη στον κόσμο, θα πρέπει να ξεκινήσουμε από τα παιδιά μας” Μαχάτμα Γκάντι. Αυτή ήταν η πεποίθηση του σοφότερου πνευματικού ηγέτη της Ινδίας, σχετικά με τις ικανότητες και αξίες που πρέπει να εμφυσήσουμε στα παιδιά ως κηδεμόνες. Η φράση αυτή κρύβει μια αλήθεια, η οποία ταξιδεύει μακρύτερα από τις πνευματικές πεποιθήσεις μας και αποδεικνύεται από τις επιστημονικές μελέτες.
Ο κομβικός ρόλος της πρώιμης διαπαιδαγώγησης
Σε ένα άρθρο της η Unicef, ο οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών που είναι υπεύθυνος για την παροχή ανθρωπιστικής και αναπτυξιακής βοήθειας στα παιδιά παγκοσμίως, εξηγεί ότι κάθε παιδί πρέπει να υποστηρίζεται από νεαρή ηλικία ώστε να λαμβάνει τις δικές του αποφάσεις, προκειμένου να γίνει ισχυρός συμμετέχων στην κοινωνία του και να οικοδομήσει ένα υγιέστερο και πιο ευήμερο μέλλον.
Ο εγκέφαλος των παιδιών χτίζεται, στιγμή προς στιγμή, καθώς αλληλεπιδρούν με το περιβάλλον τους. Κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής τους μάλιστα, σχηματίζονται πάνω από ένα εκατομμύριο νευρωνικές συνδέσεις κάθε δευτερόλεπτο – ένας ρυθμός που δεν επαναλαμβάνεται ποτέ ξανά, όπως εξηγούν οι επιστήμονες στο άρθρο. Ειδικότερα, το διάστημα μεταξύ της γέννησης και της ηλικίας των 3 ετών, αποτελεί μια περίοδος ταχείας ανάπτυξης του εγκεφάλου, όταν δημιουργούνται δισεκατομμύρια συνδέσεις μεταξύ των μεμονωμένων νευρώνων. Οι μηχανισμοί και οι παρεμβάσεις για την υποστήριξη αυτής της ανάπτυξης πρέπει να είναι διαθέσιμες από τη γέννηση, με τις σταθερές και ανταποκρινόμενες σχέσεις με τους γονείς και άλλους ενήλικες, καθώς και το ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον να προάγουν τη θετική ανάπτυξη των παιδιών.
Συνεπαγωγικά, πολλοί ειδικοί υποστηρίζουν ότι τα πρώτα χρόνια της ζωής ενός παιδιού μπορεί να έχουν δια βίου σωματικές, κοινωνικές και συναισθηματικές επιπτώσεις, ενώ οι θετικές εμπειρίες και τα υγιή περιβάλλοντα μπορούν να προετοιμάσουν ένα μικρό παιδί για μια δυναμική και επιτυχημένη πορεία ζωής. Αντίστοιχα οι τραυματικές εμπειρίες κατά τη διάρκεια αυτών των διαμορφωτικών χρόνων μπορούν να έχουν μακροχρόνιες, επιζήμιες επιπτώσεις. Συγκεκριμένα οι εμπειρίες της πρώιμης παιδικής ηλικίας, από τη γέννηση έως την ηλικία των 8 ετών, επηρεάζουν την ανάπτυξη της αρχιτεκτονικής του εγκεφάλου, η οποία αποτελεί το θεμέλιο για όλη τη μελλοντική μάθηση, συμπεριφορά και υγεία. Ένα ισχυρό θεμέλιο βοηθά τα παιδιά να αναπτύξουν τις δεξιότητες που χρειάζονται για να γίνουν αργότερα καλά λειτουργικοί ενήλικες.
Με αφορμή τα παραπάνω δεδομένα, ο ανεξάρτητος παγκόσμιος οργανισμός, το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (World Economic Forum), αποκάλυψε πρόσφατα πέντε σημαντικές δεξιότητες που θα χρειαστούν τα παιδιά στο μέλλον, έτσι ώστε να πλοηγηθούν με επιτυχία στην ενήλικη ζωή.
Οι 5 απαραίτητες δεξιότητες
Η εταιρεία μίλησε με κορυφαίους εμπειρογνώμονες σε διάφορους τομείς για να εντοπίσει ποιες θεωρούν σημαντικές δεξιότητες για τα παιδιά. Από εκεί προέκυψε η έκθεση Catalysing Education 4.0, η οποία εξηγεί αντίστοιχα με τα προαναφερθέντα, ότι η επένδυση στις δεξιότητες της παιδικής ηλικίας συμβάλλει στην ανάπτυξη των ανθρώπων σε επιτυχημένους, ολοκληρωμένους ενήλικες, συνεισφέροντας αποτελεσματικά έως και 2,54 τρισεκατομμύρια δολάρια στην παγκόσμια οικονομία.
Η πρώτη δεξιότητα είναι η δημιουργικότητα. Η εταιρεία παραγωγής παιχνιδιών, Lego, δήλωσε ότι αποτελεί μια πολύ σημαντική δεξιότητα για τα παιδιάν καθώς τα βοηθάει να “λύνουν σημαντικά προβλήματα με νέους τρόπους και να σκέφτονται με φαντασία σε διάφορους τομείς”.
Οι ψηφιακές δεξιότητες είναι το δεύτερο σημείο, το οποίο τόνισε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και πρόκειται για την ικανότητα να κατέχουν νέες μορφές ψηφιακής τεχνολογίας, ιδίως το σχεδιασμό αλγορίθμων και το χειρισμό δεδομένων.
Η τρίτη δεξιότητα είναι η συνεργασία, για την οποία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε ότι παίζει σημαντικό ρόλο ως μια ικανότητα αρμονικής συνύπαρξης με άλλους για την εκτέλεση σύνθετων εργασιών σε επαγγελματικά και μη περιβάλλοντα. Το Εθνικό Κέντρο για την Ανάπτυξη του O*Net πρόσθεσε συγκεκριμένα ότι είναι απαραίτητη η εκμάθηση της προσαρμογής των ενεργειών ενός παιδιού σε σχέση με τις ανάγκες των άλλων ανθρώπων δίπλα του.
Πολίτες του κόσμου είναι ο τέταρτος χαρακτηρισμός που θα πρέπει να εμφυσήσουμε στα παιδιά μας, κυρίως γιατί αυτός κρύβει την αξία του σεβασμού για άλλους πολιτισμούς, καθώς και την προθυμία να αγκαλιάσουν τη διαφορετικότητα, την ισότητα και την ένταξη στο κοινωνικό σύνολο.
Η περιβαλλοντική διαφύλαξη και εποπτεία, αποτελεί το τελευταίο σημαντικό προσόν, το οποίο σχετίζεται με την κατανόηση της ευθραυστότητας των φυσικών οικοσυστημάτων και του τρόπου με τον οποίο μπορούμε να αλληλεπιδράσουμε μαζί τους με βιώσιμους τρόπους.
Μετά την γνωστοποίηση των παραπάνω δεξιοτήτων, η UNICEF δήλωσε ότι λιγότεροι από τους μισούς νέους στον κόσμο, βρίσκονται στο δρόμο για να αποκτήσουν αυτές τις δεξιότητες που απαιτούνται για να ευημερήσουν στην προσωπική και επαγγελματική ζωή και καθημερινότητά τους.
