Ολοκληρώθηκε το έργο In2UCO, το οποίο υλοποιήθηκε από το Cluster Βιοοικονομίας και Περιβάλλοντος (CluBE), τη ΔΙΑΔΥΜΑ και το Δήμο Κοζάνης στο πλαίσιο του προγράμματος «ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ & ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ 2019». Η χρηματοδότηση του έργου έγινε από το Πράσινο Ταμείο.
Κύρια επιδίωξη του προγράμματος ήταν η ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου και καινοτόμου πιλοτικού συστήματος χωριστής συλλογής και διαχείρισης των τηγανελαίων – οικιακών αποβλήτων χρησιμοποιημένων βρώσιμων ελαίων και λιπών (Used Cooking Oils – UCOs) για την πόλη της Κοζάνης, με απώτερο σκοπό την αποτελεσματική και περιβαλλοντικά φιλική αξιοποίησή τους. Η ιδιαιτερότητα του έργου έγκειται στην ευαισθητοποίηση και εμπλοκή των πολιτών-νοικοκυριών και ειδικότερα των μαθητών της Κοζάνης στο προτεινόμενο πιλοτικό σύστημα.
Στο πλαίσιο του έργου πραγματοποιήθηκε η προμήθεια δύο (2) μηχανημάτων ΑΤΜ τα οποία εγκαταστάθηκαν σε περιοχές παρακείμενα σε σχολικές μονάδες (Δημοτικά σχολεία, Γυμνάσια και Λύκεια), καθώς και 1,500 ειδικών δοχείων συλλογής τηγανελαίων τα οποία διανεμήθηκαν σε πολίτες της Κοζάνης.
Όσον αφορά τις συλλεχθείσες ποσότητες των τηγανελαίων, αυτές καταγράφηκαν από τη ΔΙΑΔΥΜΑ και οι πολίτες είχαν μάλιστα τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν τη συνολική εικόνα μέσω ειδικής πλατφόρμας. Συγκεκριμένα, η ποσότητα τηγανελαίων που συλλέχθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος σε διάστημα 10 μηνών ήταν 1,340 lt (ή 1,200 Kg).
Με βάση τη συλλεχθείσα ποσότητα ελαίων για τους 10 πρώτους μήνες, η εξοικονόμηση ενέργειας που επιτεύχθηκε, ανέρχεται στις 3,470 kwh, ποσό τριπλάσιο από αυτό που καταναλώνει ένα νοικοκυριό σε διάρκεια ενός μήνα (1,162 kwh). Τέλος, η ΔΙΑΔΥΜΑ μελέτησε τη δυνατότητα ανάπτυξης της πιλοτικής διαχείρισης τηγανελαίων τόσο για την πόλη της Κοζάνης όσο και για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας.
Ο περιβαλλοντικός αντίκτυπος του παρόντος έργου ήταν καθοριστικής σημασίας, καθώς η απόρριψη μεγάλων ποσοτήτων χρησιμοποιημένων τηγανελαίων και λιπών, λόγω των φυσικοχημικών χαρακτηριστικών τους, δημιουργεί σημαντικά προβλήματα στα αποχετευτικά συστήματα των πόλεων και στους Χώρους Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων. Η περιβαλλοντικά ορθή διαχείριση των Τηγανελαίων επιτάσσει την ξεχωριστή συλλογή τους και την παράδοσή τους σε αδειοδοτημένες επιχειρήσεις συλλογής για την προώθησή τους προς αξιοποίηση, κάτι που μέχρι σήμερα υλοποιείται μόνο σε ορισμένα μεγάλα καταστήματα εστίασης, κατόπιν συνεργασίας των παραγωγών – ιδιωτικών επιχειρήσεων με ιδιωτικές εταιρείες συλλογής.
Ωστόσο, σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων, η ξεχωριστή συλλογή και διαχείριση αυτού του είδους αποβλήτων είναι υποχρεωτική για το σύνολο των Δήμων της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και το Δήμο Κοζάνης.
Η συνολική δράση του έργου In2UCO πρόκειται να επεκταθεί μέσω της συνεχιζόμενης συλλογής των τηγανελαίων και τα επόμενα χρόνια, καθώς και μέσα από τις μελέτες που υλοποιήθηκαν από τη ΔΙΑΔΥΜΑ και αναμένεται να εντατικοποιηθεί η εφαρμογή τους σε επίπεδο Δήμου και Περιφέρειας.
Παράλληλα, η ευαισθητοποίηση και ενεργή δραστηριοποίηση των πολιτών αναμένεται να αυξηθεί μέσω των δράσεων διάδοσης που θα συνεχιστούν από το CluBE, τον Δήμο Κοζάνης και τη ΔΙΑΔΥΜΑ. Αυτή η αύξηση της ευαισθητοποίησης αναμένεται να αυξήσει και το ποσοστό συλλογής ανά νοικοκυριό που αναμένεται τα επόμενα 5 χρόνια να φτάσει από το 20% στο 50%.
Με αυτόν τον τρόπο επιταχύνεται η στροφή της τοπικής οικονομίας από ένα γραμμικό σε ένα πιο κυκλικό μοντέλο, ενώ παράλληλα ενισχύεται η κοινωνική συνοχή του πληθυσμού καθώς μέσω της συλλογικής δράσης και των προσπαθειών τους, στηρίζουν την αειφόρο ανάπτυξη και συνδράμουν στην προστασία του περιβάλλοντος.
Με το τέλος πλέον του έργου, συμπερασματικά προκύπτει ότι οι πολίτες συνεργάστηκαν και είδαν θετικά την χρήση των ΑΤΜ για την συλλογή των τηγανελαίων.
Να σημειώσουμε ότι όσοι επιθυμούν, μπορούν να προμηθεύονται τα ειδικά μπουκάλια για την συλλογή των τηγανελαίων από τα γραφεία του CluBE, της ΔΙΑΔΥΜΑ και του Δήμου Κοζάνης, ενώ κάθε φορά που κάποιος αδειάζει το ειδικό μπουκάλι στα ΑΤΜ, μπορεί να παίρνει από αυτό ένα νέο καθαρό για να το χρησιμοποιήσει.
Μαρία Κοτζακόλιου
