– “Χείμαρρος” και αινιγματικός για το μέλλον του ιδίου – και του κόμματός του – ο πρώην Υπουργός και βουλευτής Ρεθύμνου, σε μία συνέντευξη που θα συζητηθεί
“Μύδρους” εναντίον της νέας ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ εξαπέλυσε ο Ανδρέας Ξανθός!
Σε συνέντευξη – ποταμό στον TEAM FM 102, ο πρώην Υπουργός και βουλευτής Ρεθύμνου εμφανίστηκε ιδιαίτερα επικριτικός για τους χειρισμούς του Στέφανου Κασσελάκη και του περιβάλλοντός του, παίρνοντας σαφείς αποστάσεις απ’ τις πρακτικές που ακολουθούνται τον τελευταίο καιρό στην Κουμουνδούρου.
Επιτέθηκε ευθέως στον αρχηγό του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, προσάπτοντας του ότι “βρίσκεται εντελώς εκτός πραγματικότητας”. Του χρέωσε μάλιστα την “μεθοδική προσπάθεια αλλαγής φυσιογνωμίας”, ώστε “να αποαριστεροποιηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ”, την οποία και ανέλυσε εκτενώς στις παρακάτω γραμμές.
“Δεν μιλάμε πλέον για Αριστερά, αλλά για ένα θολό κέντρο. Σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι ούτε κυβερνώσα, ούτε Αριστερά με τη φυσιογνωμία που οικοδομείται αυτή την περίοδο” ήταν ο δηκτικός ισχυρός του κ. Ξανθού, που άφησε ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα σε ό,τι αφορά το μέλλον της παράταξής του.
Παραδέχθηκε, επίσης, ότι ο Αλέξης Τσίπρας λειτούργησε ως “συγκολλητική ουσία” στα ενδότερα της παράταξης, επισείοντας τον κίνδυνο πως έπειτα από το “στάδιο της αποαριστεροποίησης του ΣΥΡΙΖΑ θα ακολουθήσει ένα νέο στάδιο… αποτσιπροποίησης: Αυτοί που είναι σήμερα γύρω από τον νέο πρόεδρο, θα αρχίσουν σιγά σιγά να αποδομούν και τον ίδιο τον Αλέξη Τσίπρα και τις επιλογές του!”.
“Ο Στέφανος Κασσελάκης δεν έχει σχέση με την Αριστερά”
-Μπορείτε να συνεχίσετε όλοι μαζί; Πόσο μακριά είναι η διάσπαση;
Δεν υπάρχει σαφής απάντηση. Όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά! Συμμετείχα σε μία απογοητευτική πρώτη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας, στην οποία ο νέος πρόεδρος δεν ήταν με φυσικό τρόπο παρών.
Αυτό ήταν πολιτικό πρόβλημα κατά την άποψή μου. Δεν γίνεται η πρώτη συνεδρίαση του ανώτερου πολιτικού οργάνου του ΣΥΡΙΖΑ να γίνεται με τηλεδιάσκεψη και χωρίς τη ζωντανή παρουσία του προέδρου.
Σε αυτή την πρώτη συνεδρίαση δεν προέκυψαν εχέγγυα ενότητας στην πράξη και δείγματα συνεννόησης, κινήσεις και προσπάθεια εξωστρέφειας για φυγή προς τα εμπρός.
Θέλω να είμαι πάρα πολύ ειλικρινής και σαφής: Ο χώρος μας έχει υποστεί μία μεγάλη αλλαγή, μία μεγάλη ανατροπή που υπερβαίνει το πλαίσιο λειτουργίας ενός αριστερού κόμματος.
-Κάπως προέκυψε αυτό…
Δεν είναι απλώς ότι υπάρχει μία διαφωνία με τον νέο αρχηγό · θεωρώ ότι έχουμε πλέον ένα νέο πλαίσιο στο οποίο έχει βάλει καταλυτικά τη σφραγίδα του ο νέος αρχηγός, ο οποίος είναι ένα πρόσωπο εντελώς εκτός πραγματικότητας! Δεν ήταν ποτέ οργανικό στοιχείο ούτε καν της ελληνικής πολιτικής ζωής, φυσικά ποτέ δεν είχε συνάφεια και οργανική σχέση με την Αριστερά στη χώρα μας. Πιστεύω ότι και οι πρώτες τροχιοδεικτικές βολές ενισχύουν την ανησυχία και την απογοήτευση των αριστερών και προοδευτικών ανθρώπων, οι οποίοι βλέπουν όχι αναδιοργάνωση και ανανέωση, όπως φημολογείται κι όπως προσπαθούν να περάσουν στα μέσα ενημέρωσης, αλλά κατά την άποψή μου μία σοβαρή μετάλλαξη ενός ιστορικού κόμματος της Αριστεράς της χώρας μας, το οποίο μέσα από μία δύσκολη διαδρομή με νίκες και ήττες, με οπισθοχωρήσεις, με προβλήματα κατάφερε να κερδίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών και να κυβερνήσει τη χώρα.
Και μάλιστα να βγάλει τη χώρα από την πιο βαθιά οικονομική και κοινωνική κρίση της Μεταπολίτευσης, που ήταν η μνημονιακή περιπέτεια.
-Τι βλέπετε να γίνεται από εδώ και πέρα;
Μπαίνουμε σε μία νέα τροχιά, που κατά την άποψή μου δεν προοιωνίζει καμία θετική εξέλιξη για τον πολιτικό μας χώρο.
Δεν βλέπω ούτε ενθουσιασμό, ούτε ανάταση, ούτε ανάκαμψη, ούτε τίποτα.
Στις συνομιλίες μου με τους καθημερινούς πολίτες, με τους απλούς ανθρώπους και όχι με το φανατικό – σκληρό- πυρήνα και ιδιαίτερα των ανθρώπων οι οποίοι παρεμβαίνουν στα social media, αυτό που βλέπω είναι να κυριαρχεί είναι η απογοήτευση! Η κυρίαρχη αίσθηση είναι ότι έχουμε μία αλλαγή φυσιογνωμίας.
Υπάρχει μία μεθοδική προσπάθεια να αποαριστεροποιηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ. Και το λέω με πάρα πολλή σαφήνεια και πλήρη επίγνωση των λεγομένων μου.
-Θέλετε να μας δώσετε ένα παράδειγμα;
Όταν βγαίνει ο νέος πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ και πηγαίνει στον Σύλλογο Ελλήνων Βιομηχάνων, στη συνέλευση του ΣΕΒ, και λέει ότι “το κεφάλαιο είναι εργαλείο μείωσης των ανισοτήτων”, δηλαδή αντιστρέφεται πλήρως την βασική καταστατική αρχή της Αριστεράς που λέει ότι οι οικονομικές ανισότητες αντιμετωπίζονται μέσα από την κοινωνική πολιτική και μέσα από πολιτικές κοινωνικής δικαιοσύνης και αναδιανομής, νομίζω ότι πλέον το σήμα έχει δοθεί: δεν μιλάμε πλέον για Αριστερά, αλλά για ένα θολό κέντρο, το οποίο έχει υιοθετήσει βασικές νεοφιλελεύθερες αρχές και αξίες!
Δεν έχουμε να κάνουμε με αυτό που ξέραμε μέχρι τώρα! Κι αυτό είναι κρίσιμο για τη στάση όλων μας: για τη συλλογική και για την προσωπική μας αξιοπρέπεια.
“Ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι ούτε κυβερνώσα, ούτε Αριστερά”
-Τι θα γίνει από εδώ και πέρα;
Μια ομάδα μελών και στελεχών του κόμματος, που συμμετέχουμε στην Πολιτική Γραμματεία, καταθέσαμε ένα πολιτικό κείμενο διαφωνίας με τις εξελίξεις αυτές.
Ο συσχετισμός είναι πολύ οριακός στην Πολιτική Γραμματεία. Έχουμε την Κεντρική Επιτροπή σε 2-3 εβδομάδες από τώρα.
Δυστυχώς, το συνέδριο πήγε πάρα πολύ πίσω. Πάει τρεις μήνες μετά την προαποφασισθείσα διεξαγωγή του, τέλη Νοέμβρη όπως είχαμε αποφασίσει όταν ξεκίνησε η διαδικασία εκλογής του νέου προέδρου.
Όλες αυτές οι εξελίξεις δείχνουν μία διάθεση να χειραγωγηθεί το εσωκομματικό σκηνικό και όχι να γίνει μία συζήτηση ουσίας που θα αναζητήσει μίνιμουμ τουλάχιστον συναινέσεις.
-Μοιάζει αναπόφευκτο και μονόδρομος το τί θα συμβεί…
Δεν θέλω να κάνω προβλέψεις και να προκαταλαμβάνω τις εξελίξεις. Προφανώς, η πορεία των πραγμάτων δημιουργεί και μία αντίστοιχη δυναμική. Αυτό το οποίο πάντως είναι αδιαμφισβήτητο είναι ότι σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι ούτε κυβερνώσα, ούτε Αριστερά με τη φυσιογνωμία που οικοδομείται αυτή την περίοδο.
Δεν είναι κυβερνώσα, γιατί δεν μπορεί στα σοβαρά να προβληθεί ως μία αξιόπιστη πολιτική λύση στην διακυβέρνηση Μητσοτάκη.
Όλες οι δημοσκοπήσεις και οι μετρήσεις της τελευταίας περιόδου δείχνουν περαιτέρω υποχώρηση και όχι δυναμική ανάκαμψης και ανόδου. Και γι’ αυτό φυσικά ο Μητσοτάκης και το σύστημα τρίβουν τα χέρια τους, διότι βλέπουν ότι απέναντί τους έχουν μία κατακερματισμένη προοδευτική αντιπολίτευση. Αλλά δεν είναι ούτε Αριστερά (αυτή η κατακερματισμένη προοδευτική αντιπολίτευση), υποχωρώντας σε αυτά τα κρίσιμα αξιακά χαρακτηριστικά.
Και γι’ αυτό θα έλεγα ότι επίσης τρίβει τα χέρια της η υπόλοιπη Αριστερά: το ΚΚΕ, η εξωκοινοβουλευτική Αριστερά, που ακριβώς στο κενό εκπροσώπησης έχουν την προσδοκία – και φάνηκε αυτό στις πρόσφατες δημοτικές εκλογές – να ενισχύονται από προοδευτικούς πολίτες, οι οποίοι θεωρούν ότι αυτός ο χώρος δεν μπορεί πια να τους εκφράζει.
-Οι εκπρόσωποι του κόμματός σας έχουν διαφορετική άποψη…
Η προσπάθεια να υποτιμηθούν αυτά τα προβλήματα, να ειπωθεί όπως έχει δηλώσει η εκπρόσωπος Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ (Δώρα Αυγέρη), ότι έχει κλείσει ο κύκλος της ήττας και τώρα πάμε σε μία “φυγή προς τα εμπρός”, αυτά κατά την άποψή μου είναι επικοινωνιακές κατασκευές.
Δεν μπορείς να ξεφύγεις από τον κύκλο της ήττας όσο ακολουθείς την ίδια συνταγή: δηλαδή, με αρχηγισμό, με αποϊδεολογικοποιημένο λόγο, χωρίς σαφείς κοινωνικές αναφορές, χωρίς τεκμηριωμένο και εναλλακτικό σχέδιο εξόδου από τις πολλαπλές κρίσεις που βιώνει αυτή την περίοδο η κοινωνία, χωρίς πολιτική αξιοπιστία, αλλά μόνο με έμφαση στην επικοινωνία. Αυτό δεν γίνεται!
“Ο νέος πρόεδρος και όσοι είναι γύρω του θα αποδομήσουν και τον Αλέξη Τσίπρα”
-Για την έννοια του “αρχηγισμού” μπορούν να ειπωθούν πολλά…
Είναι κάτι που συζητείται πάρα πολύ. Πρώτον, η θεωρία ότι πάμε να φτιάξουμε ένα κόμμα των μελών δεν συμβαδίζει με αρχηγισμό και μεσσιανισμό. Να είμαστε πολύ καθαροί. Και επίσης, το κόμμα των μελών δεν ταυτίζεται με μέλη μίας… χρήσης, τα οποία εγγράφονται, ψηφίζουν κι έκτοτε κανείς δεν ασχολείται και δεν ξέρει πού είναι, τι κάνουν, πώς δρουν, ποια κοινωνική επιρροή έχουν, πώς μπορούν να βοηθήσουν στη συλλογική μας λειτουργία.
Είχαμε προβλήματα αρχηγισμού και την προηγούμενη περίοδο, της διακυβέρνησης του κόμματός μας από τον Αλέξη Τσίπρα. Όμως, την περίοδο διακυβέρνησης Τσίπρα ήταν κυρίαρχο το “εμείς”. Υπήρχε μία κουλτούρα οργανωτικής συλλογικής λειτουργίας. Υπήρχε μία προσπάθεια – και από τον ίδιο τον Τσίπρα – να ληφθούν υπόψιν οι ευαισθησίες, οι απόψεις, οι διαφορές, να υπάρξει μία σύνθεση. Αυτό προέκυπτε στις διαδικασίες των οργάνων, στις συζητήσεις, στις Κεντρικές Επιτροπές, παντού! Ο Αλέξης Τσίπρας είχε αυτή την πολιτική ικανότητα, γιατί ήταν “σαρξ εκ της σαρκός”, γιατί είχε μία ιστορική διαδρομή, είχε εμπειρία και γνώση. Και έτσι, μπορέσαμε πραγματικά να υπάρχει μία συνεκτική ουσία και να προχωρούμε με τα προβλήματά μας, αλλά ενωμένοι. Και μάλιστα σε κρίσιμες φάσεις, να είμαστε πάρα πολύ αποτελεσματικοί, όπως την εποχή διακυβέρνησης της χώρας. Αυτή η “συγκολλητική ουσία” έχει χαθεί. Κι αυτό είναι κάτι που πρέπει να το σταθμίσουμε πάρα πολύ σοβαρά όλοι μας.
– Σας κατηγορούν, πάντως, ότι ως κόμμα ασκήσατε μία υποτονική αντιπολίτευση.
Όσοι θεωρούν ότι ήταν υποτονική η αντιπολίτευσή μας στην οικονομική πολιτική, στην δημοσιονομική, στην υγειονομική και στην κοινωνική πολιτική, βάλλουν ευθέως εναντίον του Τσίπρα.
Φοβούμαι ότι το στάδιο της αποαριστεροποίησης του ΣΥΡΙΖΑ θα ακολουθηθεί από ένα νέο στάδιο αποτσιπροποίησης! Αυτοί που είναι σήμερα γύρω από τον νέο πρόεδρο, θα αρχίσουν σιγά σιγά να αποδομούν και τον ίδιο τον Αλέξη Τσίπρα και τις επιλογές του. Και να του χρεώνουν τις ανεπάρκειες στην περίοδο διακυβέρνησης και αντιπολίτευσης του ΣΥΡΙΖΑ, υπό την ηγεσία του.
-Πώς πρέπει να αντιδράσετε;
Ο απλός κόσμος της Αριστεράς αγωνιά · παρακολουθεί με πόνο τις εξελίξεις και θέλει να ανακάμψει αυτός ο πολιτικός χώρος, γιατί καταλαβαίνει ότι δεν είναι μόνο ζήτημα κομματικού πατριωτισμού, αλλά και ζήτημα ισορροπίας και λειτουργίας του πολιτικού μας συστήματος να υπάρχει μια αξιόπιστη αντιπολίτευση, η οποία θα ασκεί έλεγχο στην εξουσία και στην κυβέρνηση. Αυτός λοιπόν ο κόσμος βλέπει ότι δυστυχώς, αντί να υπάρχει προοπτική – επί της ουσίας- ανάκαμψης, επιδιδόμαστε (ως κόμμα) σε έναν ρηχό “αντιμητσοτακισμό” – αυτό δεν αρκεί, φάνηκε στις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές.
Αυτό που χρειάζεται σήμερα είναι ουσιαστική εναλλακτική διέξοδος στην αντιμετώπιση των τεράστιων κοινωνικών ζητημάτων: ακρίβεια, σύστημα Υγείας, λειτουργία του κράτους κλπ. Κι αυτό, δυστυχώς, δεν μπορεί να προκύψει με τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί σήμερα η νέα ηγεσία του κόμματός μας, με μια προσπάθεια έμφασης στην επικοινωνία, στο lifestyle, στον αποπολιτικοποιημένο λόγο, θέλοντας να δείξει ότι υπάρχει ενσυναίσθηση και κατανόηση των κοινωνικών προβλημάτων.
Ο κόσμος για να πειστεί θέλει σχέδιο, θέλει μία μαχητική αντιπολίτευση, θέλει παρουσία στους κοινωνικούς χώρους ·θέλει οργανωμένη πολιτική δράση και όχι ένα κόμμα το οποίο έχει χιλιάδες μέλη τα οποία απλώς κάθε τέσσερα χρόνια πάνε και ψηφίζουν τον αρχηγό.
“Να διευρύνουμε τη ρωγμή που υπέστη η κυβέρνηση”
-Στο ενδιάμεσο υπήρξε και μία εκλογική μάχη, αυτή των αυτοδιοικητικών εκλογών – ιδιαίτερα των περιφερειακών – η οποία είχε πολιτικά χαρακτηριστικά.
Οι περιφερειακές και οι δημοτικές εκλογές δεν έδειξαν μία δυναμική ανάκαμψης για το χώρο μας – αυτό καταγράφεται στις μετρήσεις. Φαίνεται ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει υποχωρήσει, το ΠΑΣΟΚ έχει μία πολύ οριακή αύξηση, το ΚΚΕ έχει μία σημαντική ενίσχυση και η ΝΔ παρότι έχει την πρωτιά, έχει υποστεί σοβαρές απώλειες.
Ο πρώτος και ο δεύτερος γύρος, ωστόσο, δίνουν σημαντικά πολιτικά μηνύματα. Και ιδιαίτερα ο β’ γύρος, όπου έχουμε μία σημαντική υποχώρηση και ήττα κομβικών κυβερνητικών επιλογών, όπως είναι ο Δήμος της Αθήνας και ο Δήμος της Θεσσαλονίκης, η Περιφέρεια Θεσσαλίας. Ήταν κομβικής σημασίας οι ήττες για τα κυβερνητικά στελέχη.
Αυτό σημαίνει, αυτόματα, ότι κέρδισε η αντιπολίτευση και άλλαξε το πολιτικό σκηνικό; Προφανώς όχι. Η ενισχυμένη καταγραφή του κυβερνώντος κόμματος στους περισσότερους Δήμους και στις περισσότερες περιφέρειες της χώρας, προφανώς δείχνει ότι επί του παρόντος δεν αμφισβητείται η κυριαρχία Μητσοτάκη.
Όμως, όπως ειπώθηκε, ήταν μία πρώτη ρωγμή. Κι αυτή τη ρωγμή, οφείλουμε όσοι θέλουμε να υπάρξει εναλλακτική διακυβέρνηση, να τη διευρύνουμε.
-Πώς θα διευρυνθεί;
Με κλίμα στοιχειώδους συνεννόησης ανάμεσα στην αντιπολίτευση και όχι με προσπάθειες ο καθένας να επιδοθεί σε μία μάχη του ποιος θα ηγεμονεύσει την αντιπολίτευση. Υπάρχουν περιθώρια να αξιοποιήσουμε αυτές τις ρωγμές, που έχει υποστεί το κυβερνητικό μπλοκ, αλλά θέλει πάρα πολλή δουλειά, σοβαρότητα, σχέδιο και συγκροτημένη παρέμβαση. Δεν αφορά την κοινωνία ποιος θα είναι, στις ευρωεκλογές για παράδειγμα, δεύτερο κόμμα, σενάριο που “τρέχει” το ΠΑΣΟΚ, προσπαθώντας να εκμεταλλευτεί τη δυσκολία και την κρίση που περνάει ο ΣΥΡΙΖΑ.
Αυτό που αφορά την κοινωνία είναι να υπάρξει μία αξιόπιστη προοδευτική διέξοδος. Αυτό θέλει σοβαρότητα και ωριμότητα από όλους.
-Πώς αποτιμάτε τα αποτελέσματα των αυτοδιοικητικών και των περιφερειακών εκλογών σε τοπικό επίπεδο;
Στην Περιφέρεια Κρήτης είχαμε ένα αξιοπρεπές αποτέλεσμα, για τα δεδομένα της προετοιμασίας, της ανυπαρξίας παράταξης και του σύντομου προεκλογικού χρόνου. Δεν ήταν αυτό που θα θέλαμε, προφανώς. Αλλά είναι μία πρώτη βάση. Επιβεβαιώθηκε ότι ήταν απόλυτα πολιτικά ορθή η απόφαση της αυτόνομης καθόδου. Θα ήταν τεράστιο λάθος να είμαστε κι εμείς στην ίδια πλευρά με τη Νέα Δημοκρατία, που στήριξε δια του πρωθυπουργού τον Σταύρο Αρναουτάκη.
Ο ΣΥΡΙΖΑ επιλέγοντας ως επικεφαλής τον Σπύρο Δανέλλη, αλλά και τους ανθρώπους που πλαισίωσαν τον συνδυασμό μας σε κάθε περιφερειακή ενότητα, έδωσε μία μάχη αξιοπρέπειας και δυνατότητας εκπροσώπησης σε αριστερό και προοδευτικό κόσμο της περιοχής μας. Κι αυτό επετεύχθη σε σημαντικό βαθμό: έχουμε μία πενταμελή ομάδα στο Περιφερειακό Συμβούλιο, που μπορεί να συνεισφέρει στην προσπάθεια να έχουμε μία βιώσιμη και δίκαιη ανάπτυξη, με σεβασμό στο περιβάλλον και στις ανάγκες των ανθρώπων. Σε περιοχές με ειδικό πολιτικό ενδιαφέρον οφείλουμε να έχουμε μία διακριτή παρουσία. Αυτό βεβαίως πρέπει να συμβαδίζει και με μία ευέλικτη στάση, ιδιαίτερα στα θέματα της πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης, των Δήμων, όπου μπορεί με βάση τα πρόσωπα, την αξιοπιστία τους και τη φερεγγυότητά τους στις τοπικές συνθήκες, να επιλέγουμε μία τακτική συνεργασιών χωρίς να προτάσσουμε το κομματικό στοιχείο.
