Μια σημαντική απόφαση πήρε το Δημοτικό Συμβούλιο Κοζάνης στην προχθεσινή του συνεδρίαση.
Αποφάσισε, κατά πλειοψηφία, να μην ζητήσει από το Υπουργείο Εσωτερικών να παραμείνουν ως ανεξάρτητα νομικά πρόσωπα και να περάσουν στο Δήμο η Κοβεντάρειος Δημοτική Βιβλιοθήκη, ο Οργανισμός Αθλητισμού Πολιτισμού Νεολαίας (Ο.Α.Π.Ν.) και η Κοινωφελής Επιχείρηση, όπως προβλέπει ο Νόμος 5056 του 2023.
***
Διαφορετικό δρόμο, αντίθετο, ακολούθησε το Δημοτικό Συμβούλιο Εορδαίας το οποίο αποφάσισε πρόσφατα να υποβάλλει αίτημα προς το Υπουργείο για να διατηρηθεί η Κοινωφελής Επιχείρηση του Δήμου (ΚΕΔΕ), ως ξεχωριστό Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου του Δήμου Εορδαίας διότι η δραστηριότητα της από πλευράς εξειδικευμένου αντικειμένου απόδοσης έργου και ευρύτερης αναγνώρισης δικαιολογεί την εξαίρεση αυτή.
Ανάλογη είναι και η απόφαση για τη συνέχιση της λειτουργίας του Νομικού Προσώπου Κοινωνικής Πολιτικής Πολιτιστικής Ανάπτυξης και Παιδείας (ΚΟΙ.Π.ΠΑ.Π) του Δήμου Εορδαίας ως αυτοτελούς Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου λόγω της υποδειγματικής λειτουργίας του και των παροχών του.
***
Είναι προφανές πως οι δύο μεγαλύτεροι Δήμοι της Δυτικής Μακεδονίας αξιολόγησαν και εκτίμησαν διαφορετικά τα πράγματα και πήραν εκ διαμέτρου αντίθετες αποφάσεις για Νομικά Πρόσωπα τους με παρεμφερές αντικείμενο.
Το ποιος έπραξε σωστά και ποιος όχι, θα κριθεί σε βάθος χρόνου και φυσικά από τα αποτελέσματα που θα υπάρξουν.
***
Ωστόσο, υπάρχει μια γενική παραδοχή που ισχύει και για τις δύο περιπτώσεις.
Οι δομές (είτε είναι Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού ή Δημοσίου Δικαίου, είτε ανήκουν απευθείας στο Δήμο) και οι υποδομές (κτίρια, εγκαταστάσεις, εξοπλισμοί κ.τ.λ.) δεν παράγουν από μόνες τους τίποτα, πόσο μάλλον πολιτισμό και κοινωνικό έργο!
Πολιτισμό και κοινωνικό έργο παράγουν οι άνθρωποι, υποβοηθούμενοι από την ύπαρξη των κατάλληλων δομών και των απαραίτητων υποδομών.
Υπήρξαν όμως, και θα υπάρχουν πάντα, και εκείνες οι περιπτώσεις που άνθρωποι έκαναν μικρά θαύματα, ειδικά στο χώρο του πολιτισμού αλλά και της κοινωνικής προσφοράς, χωρίς να έχουν σχεδόν τίποτα στα χέρια τους.
Τι είχαν; Μεράκι, πάθος, γνώση γι’ αυτό που ήθελαν να κάνουν, σχέδιο, επιμονή και υπομονή.
***
Με την έννοια αυτή μια βιβλιοθήκη, για παράδειγμα, μπορεί κάλλιστα να πετύχει πολλά και σημαντικά αποτελέσματα είτε λειτουργεί ως αυτοτελές Δημοτικό Νομικό Πρόσωπο, είτε αποτελεί κομμάτι του οικείου Δήμου.
Πώς μπορεί να το πετύχει αυτό; Αν στελεχωθεί με τους κατάλληλους ανθρώπους που θα εκπονήσουν το σχέδιο που της ταιριάζει και θα αναλάβουν την εφαρμογή του και αν φυσικά τους δοθούν όλα όσα χρειάζονται για να γίνει πράξη.
***
Ναι, η ελληνική εμπειρία λέει πως ό,τι λειτουργεί μέσω του δημόσιου ή του ευρύτερου δημόσιου τομέα είναι υποχρεωμένο, κατά κανόνα, να ξεπεράσει ορισμένα πρόσθετα εμπόδια που δημιουργεί η γνωστή γραφειοκρατία, τα οποία, λογικά, δεν θα υπήρχαν αν είχε την αυτονομία ενός Νομικού Προσώπου, οποιασδήποτε μορφής.
Αλλά, η εμπειρία επίσης λέει πως, υπήρξαν, και θα υπάρξουν πολλά, Νομικά Πρόσωπα που δεν κατάφεραν σε καμιά περίπτωση, ή σε ελάχιστες μόνο, να αξιοποιήσουν πραγματικά και εποικοδομητικά αυτή τους την αυτονομία, κάποια εκ των οποίων βάζοντας τα ίδια… τρικλοποδιές στον εαυτό τους.
Κι ο λόγος δεν ήταν άλλος απ’ το ότι δεν στελεχώθηκαν με το κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό.
***
Από χθες, υπάρχουν στην Κοζάνη διάφορες αντιδράσεις στην απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου για την κατάργηση του Νομικού Προσώπου της Κοβενταρείου Δημοτικής Βιβλιοθήκης και την ενσωμάτωση της στο Δήμο, όπου ανήκε μέχρι το 1985!
Η αρνητική κριτική που ασκείται στηρίζεται σε μια σειρά σοβαρών επιχειρημάτων, μέσω των οποίων γίνεται προσπάθεια να θεμελιωθεί η άποψη γιατί δεν θα έπρεπε να καταργηθεί.
***
Αξίζει όμως, να δούμε και ποια άποψη διατύπωσε για το θέμα αυτό ο Δήμαρχος Κοζάνης κ. Λάζαρος Μαλούτας, ο οποίος το τελευταίο διάστημα είναι και Πρόεδρος της Κοβενταρείου Βιβλιοθήκης.
Όπως διαβάζουμε σε σχετικό ρεπορτάζ της Θένιας Βασιλειάδου στην ενημερωτική ιστοσελίδα xronos-kozanis.gr, με τίτλο «Τριπλό «ΟΧΙ» από το Δημοτικό Συμβούλιο για ΟΑΠΝ, Κοινωφελή και Βιβλιοθήκη», o κ. Μαλούτας είπε ότι: «Όπως είναι διατυπωμένος ο νόμος, ο μόνος οργανισμός από αυτούς που συζητάμε που έχει τις προϋποθέσεις για να παραμείνει, είναι η δημοτική βιβλιοθήκη. Σήμερα όμως με τον τρόπο που λειτουργεί η βιβλιοθήκη και με το προσωπικό που έχει, είναι τροχοπέδη. Το αν θα είναι ανεξάρτητο νομικό πρόσωπο είναι δευτερεύον. Το ουσιαστικό είναι, η βιβλιοθήκη να κάνει δράσεις, να διευρύνει το έργο της και να προβάλλεται ώστε να αποτελέσει πόλο έλξης και πόλο ανάπτυξης για την ευρύτερη περιοχή».
***
Με την απόφαση που πάρθηκε θα φύγει, τελικά, αυτή η «τροχοπέδη» και θα καταφέρει πραγματικά η Βιβλιοθήκη να παίξει το ρόλο της, για τον οποίο όλοι συμφωνούν πως μπορεί και πρέπει να είναι σημαντικός και καθοριστικός, κάτι που μέχρι σήμερα δεν είδαμε να ξεδιπλώνεται στο εύρος που θα μπορούσε;
Το μέλλον θα δείξει…
