Είναι πραγματικότητα, πλέον, στη μητρόπολή μας, η εκπόρευση της διαμάχης (υπήρχε εδώ και πολλά χρόνια) την οποία εγείρουν οι λεγόμενοι αντιοικουμενιστές, κυρίως έναντι του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως. Πιο συγκεκριμένα, αντιτίθενται σε διάφορες ποιμαντικές κινήσεις και ανοίγματα, στα οποία προβαίνει, κυρίως, το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, προς την ετερόδοξη Ρώμη και τις λοιπές ομολογίες του Παγκοσμίου Συμβουλίου «Εκκλησιών».
Έτσι είχαμε την δήλωση περί αποτοίχισης του π. Παϊσίου, ηγουμένου στην Μονή Γρηγορίου Παλαμά. Εγώ θα την έλεγα, όπως και πολλές άλλες ανάλογες, προσωποπαγή προσκυνήματα, αφού σε μια Μονή χωρίς αδελφότητα, τι ηγουμενία και τι ηγουμενοσυμβούλιο να έχεις; Αλλά αυτό είναι ένα άλλο πονεμένο ζήτημα και να΄ταν το μόνο, εντός της Ιεράς Αμπέλου. Θυμήθηκα τώρα κάτι περιστατικά αρχιτεκτονικής φύσεως, αλλά και κάτι άλλες ομολογιακές συμπεριφορές, αλλά ας μην σας κουράζω με θέματα άσχετα του παρόντος και θέσουμε μερικούς στο «Μακάριοι έστε όταν ονειδίσωσιν υμάς».
Η δημοσιοποίηση της πρόθεσης του αρχιμανδρίτη, ο οποίος, μάλλον, βιαζότανε να καταθέσει ζηλωτικό φρόνημα, απέναντι σε ποιον; Στον «οικουμενιστή» Θεόκλητο; Γελάνε και οι πέτρες. Αλλά και όταν εξελέγη ο Φλωρίνης, δεν άκουσε λίγα από αρκετούς περί τον Αυγουστίνο ιερείς και οργανωσιακούς. Όπως και να έχει δείχνει μια απουσία από πλευράς Παϊσίου, της μεγαλύτερης αρετής ενός ανθρώπου, της διάκρισης χριστιανικά και της δικαιοσύνης κατά την πλατωνική παράδοση. Αλλά δικαίωμα στο λάθος έχουμε όλοι, το έχουμε πράξει και υποστήκαμε τις συνέπειες.
Δεν λέω: δύσκολα να ψυχολογήσεις τον Πατριάρχη, για τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται τα πράγματα, για το ότι ανέχεται, ακολουθώντας προκατόχους, να αποδίδεται ο όρος «Εκκλησία», σε παγκόσμια κοσμικά ιδρύματα και παρασυναγωγές. Γνωστό επίσης, πως το Πατριαρχείο σε καθεστώς κατοχής, συμπεριφέρεται κατά πάγια τακτική διττά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Άγιος Γρηγόριος ο Ε΄. Η Εκκλησία, όμως, δεν είναι ούτε καθίδρυμα, ούτε κοινωνιολογικό κίνημα, για να θυμηθώ τον Ιωάννη Περγάμου. Επίσης οι Σύνοδοι, δεν είναι αφορμή για συνεδριακό τουρισμό, σύσφιξη ακαδημαϊκών σχέσεων και προσθήκη στο βιογραφικό εκάστου. Τουλάχιστον δεν προσφέρονται για κάτι τέτοιο. Ως προς την πρόσφατη Αγία και Μεγάλη Σύνοδο; Κατάλαβαν οι ιθύνοντες για πιο λόγο την συγκρότησαν, τι καινούργιο προσέφερε στην Εκκλησία, άνευ Όρων και Κανόνων; Α, εξέδωσε κείμενα ! Εκκλησία είμαστε, όχι επιτροπή της κατάληψης της «Υπατίας». Μέχρι και φαιδρές απόψεις του τύπου «δεν έχουμε ρητή αναφορά πως κάθε επίσκοπος ψήφιζε στις Συνόδους», διάβασα. Πληροφοριακά να πω, πως τα Πρακτικά των Συνόδων, ήδη από την Α΄ Οικουμενική και μετά την τελική συνοδική απόφαση, υποχρεούνταν να τα υπογράφουν όλοι. Καλύτερα δε να μην πω πως ολοκληρώθηκε η σχετική διαδικασία. Καινά δαιμόνια λοιπόν.
Γράφω τα παραπάνω, ώστε πριν εκδηλώσω την κυρίως θέση μου, επανερχόμενος στα τραγελαφικά κατά της μητροπόλεώς μας, να αποδώσω βάση στις αντιδράσεις. Δεν είναι άμοιρο το Πατριαρχείο, αλλά και πολλές επισκοπές και αρχιεπισκοπές για την όλη δογματική κατάσταση. Δεν το μέμφονται δωρεάν, υπάρχει λόγος, άλλο αν ορισμένες φορές παρά την ουσία, μπορεί να είναι προσχηματικός.
Εντούτοις πολλοί εξ αυτών, των υπό αποτοίχιση, όλα αυτά τα χρόνια ακολουθούσαν για χρόνια ετερόδοξες πρακτικές αφιερωμένων, οι οποίες τόσο πολύ δίχασαν το ποίμνιο και έπληξαν σε μεγάλο βαθμό τον μοναστικό θεσμό. Η Ορθοδοξία τους εκεί δεν θίγονταν, καίτοι βεβαπτισμένοι στον καθολικό ντεμέκ ακτιβισμό και την προτεσταντική αφιέρωση, του μυστακίου και των κότσων. Δόξα τω Θεώ, ο σεβαστός π. Θεόδωρος Ζήσης, δεν ανήκε σε αυτούς, όντας από τους πρεσβυτέρους, οι οποίοι στήριξαν όσο λίγοι τον μοναχισμό.
Το θεολογικό αλαλούμ, προέκυψε από το γεγονός πως στο Άγιον Όρος μνημονεύεται ως επίσκοπος ο Πατριάρχης. Έτσι κάθε μοναχός στην προσευχή του, αλλά κυρίως κάθε κληρικός κατά την λειτουργική του, οφείλοντας να μνημονεύει τον οικείο επίσκοπο, μνημονεύει τον Πατριάρχη. Στις περισσότερες επίσκοπές που δεν ισχύει αυτό, ο Πατριάρχης μνημονεύεται από σχετικό επίσκοπο και μόνο. Έτσι, εκτός Άθω, κάθε καλοθελητής, ο οποίος, συνήθως, κινείται από την λογική του «σφάξε με αγά μου να αγιάσω», οργίζεται, γιατί δεν μπορεί να κόψει το μνημόσυνο στο Πατριάρχη, αφού είναι αναρμόδιος να τον μνημονεύει. Έτσι αν θέλει να διακόψει το μνημόσυνο, αν είναι ιερεύς, πρέπει να το κάνει απέναντι στον μητροπολίτη του. Έτσι την πλήρωσε ο Θεόκλητος Φλωρίνης. Για τα οψόνια τώρα της αμαρτίας, όλα ανάθεμα στο Θεό.
Τα πράγματα, όμως, θεολογικά είναι διαφορετικά. Δυστυχώς επί της Χριστού καθέδρας, ισχύει, συχνά, το «περάστε δια ενδιαμέσων κόσμε», όπως άλλωστε και στην κοινωνία, της οποίας είμαστε καρποί. Τα μυστήρια της Εκκλησίας, είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την Θ. Λειτουργία, την οποία τελεί ο Χριστός, του οποίου τύπος είναι μόνο ο τοπικός επίσκοπος. Κάθε Λειτουργία χωρίς μνημόνευση επισκόπου, είναι σαν να φοράω μια χλαμύδα από Greek souvenirs, να σηκώνω τα χέρια στον ουρανό και να αυτοανακηρύσσομαι ιεροφάντης. Τώρα θα μου πεις: Γνωρίζουν οι τελούντες από Ευχαριστία; Όχι πολλοί, αλλά πάμε στο επόμενο truck.
Ο επίσκοπος, άξιος ή ανάξιος, ούτως ή άλλως ουδείς άξιος, έως ότου καταδικασθεί από σύνοδο και κανονικά τελεσίδικα, έχει έγκυρα μυστήρια, άρα και έγκυρα πρέπει να αναφέρεται και να τον αναφέρουν. Μας αρέσει, δεν μας αρέσει. Μα θα με ρωτήσεις δεν υπήρχαν μοναχοί που διέκοψαν μνημόσυνο στον Πατριάρχη; Υπήρχαν και αγιασμένες μορφές. Ωστόσο στην προσευχή του μοναχού, μνημονεύεις και δεν μνημονεύεις όποιον βούλεσαι. Η Λειτουργία είναι άλλο πράγμα, έχει τάξη. Υπάρχει βέβαια και ο γνωστός Κανών της Α΄ και Β΄ Συνόδου, ο οποίος παρά την συνοδική παράδοση περί εγκύρων μυστηρίων του μη καταδικασθέντος επισκόπου, δίνει το δικαίωμα της αποτοίχισης σε περίπτωση δημόσιας διακήρυξης αίρεσης κηρυχθείσης συνοδικά ή των Πατέρων.
Εδώ το πρόβλημα που τίθεται, είναι ποιος θα συμμαζέψει τους ασκούς του Αιόλου. Ένα δεύτερο ζήτημα το οποίο τίθεται, είναι τι θεωρεί η Σύνοδος ως «Πατέρες». Ο οποιοσδήποτε μπορεί να επικαλεστεί, το χ ή το ψ και να σταματά το μνημόσυνο του τάδε ή του δείνα μητροπολίτη κατά το δοκούν. Όπως και να έχει, όμως, ο πρεσβύτερος δεν μπορεί να τελεί μόνος του Λειτουργία. Αν κηρύττεται αίρεση, θα πρέπει να ακολουθεί έναν μπροστάρη επίσκοπο. Αν θεωρούν οι αντιφρονούντες επίσκοποι, ας κάνουν την αρχή, αν έτσι θεωρούν, ενός Σχίσματος. Ας αφήσουν τους εκάστοτε Παϊσίους και μη επισκόπους να βγάζουν το φίδι από την τρύπα. Σχίσμα χωρίς επικεφαλή επίσκοπο είναι ακέφαλο και αλειτούργητο. Όχι δεν προτρέπω σε Σχίσμα, μη γένοιτο. Αλλά πόσο θα συνεχίζεται αυτή η ιστορία με τους ετεροδόξους και πότε θα επιδειχθεί μια ποιμαντική της προκοπής αναφορικά με τέτοια φαινόμενα;