Τελευταία το φαινόμενο παρουσίας της άγριας ζωής ακόμη και εντός του αστικού ιστού των πόλεων, έχει ξεκινήσει μια μεγάλη συζήτηση για το πώς και το γιατί συγκεκριμένες κατηγορίες ζώων δεν διστάζουν να φτάσουν μέχρι τις αυλές των σπιτιών.
Ωστόσο, στην Καστοριά το πραγματικό ζήτημα ακούει στην παρουσία των μινκ τα οποία συχνά – πυκνά σουλατσάρουν στην πόλη και εντοπίζονται στις στέγες προκειμένου να κυνηγήσουν τα θηράματά τους.
«Πράγματι τους τελευταίους μήνες, έχουμε γίνει αποδέκτες πολλών παραπόνων και καταγγελιών κάτι που συμβαίνει διότι στη λίμνη της Καστοριάς, γίνεται η αναπαραγωγή και μάλιστα σε σημείο πολυπληθές από κόσμο» τονίζει χαρακτηριστικά στο GRTimes, o αντιπρόεδρος της Εταιρείας Προστασίας Περιβάλλοντος και Σταθμού Περίθαλψης Άγριων Ζώων Καστοριάς, Νίκος Παναγιωτόπουλος.
Όπως εξηγεί ο ίδιος πριν από 13 χρόνια, περίπου 50.000 αμερικάνικα μινκ ελευθερώθηκαν από ακτιβιστές σε περιοχές της Κοζάνης και της Καστοριάς. «Στο πλαίσιο αυτό έχουμε δεχθεί δεκάδες καταγγελίες για την εμφάνιση τους σε διάφορα σημεία, αλλά και για επιθέσεις σε νεογέννητα ή και μεγαλύτερα ζώα. Κάτι που αποδείχθηκε αληθές, καθώς πριν από λίγες ημέρες εμείς εντοπίσαμε μια ολόκληρη φωλιά από μινκ» σημειώνει ο κ. Παναγιωτόπουλος.
Και προσθέτει πως «σίγουρα στα τόσα χρόνια που ζουν έξω στη φύση, έχουν αναπαραχθεί πάρα πολλές φορές, ξέρουν να κρυφτούν, κι έχουν γίνει ένα με το περιβάλλον. Ας μην λησμονούμε ότι ο βιότοπος της Καστοριάς, είναι περιοχή Natura με κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Δυστυχώς σε αυτή την περίπτωση μετά και την απελευθέρωση των συγκεκριμένων ζώων, είχαμε ραγδαίες μειώσεις στην ορνιθοπανίδα και την αναπαραγωγή σε περιοχές κοντά στη λίμνη. Ζήτημα που το βλέπουμε και τώρα. Είναι ακόμη ορατό μπροστά μας».
Το πρόγραμμα με τα άγνωστα αποτελέσματα
Αξίζει να σημειωθεί ότι από τις 2 Σεπτεμβρίου του 2019 μέχρι και 3 Σεπτεμβρίου του 2022 «έτρεξε» ένα πρόγραμμα το οποίο σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει η ιστοσελίδα, συνιστά «την πρώτη συντονισμένη προσπάθεια αντιμετώπισης της απειλής των μινκ στην Ελλάδα. Το έργο στόχευε στη δημιουργία ενός συστήματος έγκαιρης ανίχνευσης και ταχείας εκρίζωσης των IAS (τα ξενικά-εισβλητικά και χωροκατακτητικά είδη ζώων ή φυτών δηλαδή, που μεταφέρθηκαν εκτός του φυσικού εύρους εξάπλωσης από τους ανθρώπους (εκούσια ή ακούσια) στα οποία συμπεριλαμβάνονται και τα αμερικανικά βιζόν που εντοπίζονται σε περιοχές της δυτικής και κεντρικής Μακεδονίας) στη Βόρεια Ελλάδα.
‘Όπως αναφέρουν οι εκπρόσωποι του προγράμματος δε, «το πρόγραμμα εισήγαγε ένα τεχνικό και διοικητικό πλαίσιο για την τοπική εξάλειψη εντός και γύρω από τοποθεσίες Natura 2000 και τον περιορισμό του άγριου πληθυσμού των μινκ στις ευρύτερες περιοχές της Δυτικής και Κεντρικής Μακεδονίας».
Ωστόσο ένα περίπου χρόνο μετά το τέλος του προγράμματος, το οποίο μάλιστα χρηματοδοτήθηκε με εκατομμύρια ευρώ για κάθε χρόνο λειτουργίας του, τα αποτελέσματα που είχε στο αντικειμενικό του στόχο παραμένουν «θολά». Για την ακρίβεια το μόνο που υπάρχει πια είναι ξεχασμένες και φθαρμένες από το πέρασμα του χρόνου, παγίδες για τη σύλληψή μινκ, καθώς επίσης και ταμπέλες για την ύπαρξη του.
«Υπήρχε πράγματι ένα πρόγραμμα που αφορούσε τα εισβάλλοντα είδη, αυτά δηλαδή που δεν είναι από τη χώρα μας, αλλά έχουν φτάσει σε αυτή είτε ακούσια, είτε εκούσια, είτε δηλαδή κάποιος τα έφερε, είτε κάποιου του ξέφυγαν, πρόγραμμα για το οποίο η ΕΕ δαπάνησε εκατομμύρια ευρώ ώστε τα ζώα είτε να αφαιρεθούν από το οικοσύστημα, είτε να συνυπάρξουν, κάτι που δεν ξέρω κατά πόσο είναι εφικτό» προσθέτει στο GRTimes, ο αντιπρόεδρος της Εταιρείας Προστασίας Περιβάλλοντος και Σταθμού Περίθαλψης Άγριων Ζώων Καστοριάς.
Εντοπίζονται στις στέγες εκεί όπου υπάρχει τροφή
«Το θέμα δε, έχει και οικονομικές προεκτάσεις υπό την έννοια ότι πολλοί στα χωριά μας δεν έχουν πλέον ορνιθοτροφία όπως παλιότερα, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που συναντάμε μινκ ακόμη και στην πόλη της Καστοριάς. Εντοπίζονται κυρίως σε στέγες, εκεί δηλαδή που θα κυνηγήσουν και θα πιάσουν τροφή. Εκεί που κάνουν φωλαιοποίηση τα πουλιά, τα περιστέρια, τα σπουργίτια και άλλα πτηνά» προσθέτει. «Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουμε μέχρι σήμερα στα χέρια μας, περίπου 35.000 μινκ έχουν πιαστεί. Ωστόσο έμειναν άλλα 15.000 περίπου που έζησαν ελεύθερα στη φύση. Το πόσα επιβίωσαν από αυτά, δεν το γνωρίζουμε μέχρι σήμερα, ωστόσο κάποιοι σημαντικοί αριθμοί είναι ορατοί στην ευρύτερη περιοχή, αλλά και σε άλλες λίμνες», υπογραμμίζει ο κ. Παναγιωτόπουλος.
Έντονη παρουσία και της αρκούδας
Εκτός βέβαια από τα μινκ, ειδικά στη Δυτική Μακεδονία υπάρχει έντονη παρουσία και της αρκούδας. «Οι παρουσίες της άγριας ζωής στον αστικό ιστό, οφείλεται πάντα στον άνθρωπο. Το ότι τα ζώα κατεβαίνουν στον αστικό ιστό οφείλεται στο ότι έχουμε καταπατήσει όλα τα βουνά μας με τεράστιες εκτάσεις φωτοβολταϊκών πάρκων, με ανεμογεννήτριες, με άλλες δραστηριότητες ορεινές που δυστυχώς δεν θα έπρεπε να γίνονται. Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα να έχουμε περάσει ουσιαστικά στο σπίτι τους και τα ζώα να έχουν περάσει στο δικό μας ή τουλάχιστον να προσπαθούν να περάσουν» σημειώνει ο κ. Παναγιωτόπουλος.
Πηγή: https://www.grtimes.gr
Η απάντηση του προγράμματος LIFE ATIAS LIFE ATIAS για το δημοσίευμα
Η απάντηση των εμπλεκομένων του προγράμματος LIFE ATIAS:
“Σε συνέχεια του δημοσιεύματος σας στις 27/06/2023 σχετικά με την παρουσία μινκ στην παραλίμνια
περιοχή της Καστοριάς, διαπιστώσαμε με μεγάλη λύπη μας ότι αναπαράγονται ανυπόστατες φήμες, και μη επιβεβαιωμένες επιστημονικά πληροφορίες, χωρίς να έχει προηγηθεί οποιαδήποτε προσπάθεια
διασταύρωσης τους.. Το δημοσίευμα σας δεν λαμβάνει υπόψη επιστημονικές προσεγγίσεις όπως
απαιτεί η δημοσιογραφική δεοντολογία καταφεύγοντας στην υιοθέτηση άκριτα ισχυρισμών.
Από το 2019 υλοποιείται το πρόγραμμα LIFE ATIAS “ Αντιμετώπιση της απειλής των εισβλητικών ειδών
στη Βόρεια Ελλάδα, μέσω της ανάπτυξης συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης και πληροφοριών για
θηλαστικά”( https://lifeatias.gr/?lang=el), Οι σχετικές πληροφορίες είναι διαθέσιμες στον κόμβο της ΕΕ:
https://webgate.ec.europa.eu/life/publicWebsite/index.cfm?fuseaction=search.dspPage&n_proj_id=71
82).
Τόσο στην ιστοσελίδα του προγράμματος, όσο και στον κόμβο της ΕΕ υπάρχουν τα στοιχεία επικοινωνίας του Συντονιστή του έργου, καθηγητή Οικολογίας και Διαχείρισης Άγριας Πανίδας ΑΠΘ κ. Δημητρίου Μπακαλούδη, και αναφέρονται και οι υπόλοιποι εταίροι του έργου, με κανέναν από τους οποίους δεν προηγήθηκε επικοινωνία πριν τη δημοσίευση του άρθρου σας. Το πρόγραμμα μας δεν έχει ολοκληρωθεί, λόγω καθυστερήσεων που προέκυψαν στις εργασίες πεδίου κατά την περίοδο της
πανδημίας του κορονοϊού (2019-2020). Η ολοκλήρωση του έχει παραταθεί για τον Μάρτιο 2024. Ωστόσο έχουν προκύψει σημαντικά και χρήσιμα συμπεράσματα όπως το ακόλουθο.
Το καλοκαίρι 2021 και 2022 είχε προκληθεί αναστάτωση στους κατοίκους της Κοζάνης λόγω της
υποτιθέμενης «επιδρομής» μινκ. Το πρόγραμμα LIFE ATIAS ανταποκρίθηκε άμεσα με την τοποθέτηση
και έλεγχο παγίδων ζωντανής σύλληψης, από τις οποίες προέκυψε ότι τα ζώα που κυκλοφορούσαν στην Κοζάνη ήταν τελικά πετροκούναβα και όχι μινκ, όπως ισχυρίστηκε και τότε ο κ. Παναγιωτόπουλος.
Το πετροκούναβο προσομοιάζει με το μινκ και είναι αυτό που συνήθως συναντάται στις στέγες των
σπιτιών, κάτι που βιολογικά δεν χαρακτηρίζει το μινκ το οποίο είναι ημι-υδρόβιο είδος, οπότε η
πιθανότητα σύγχυσης μεταξύ των ειδών είναι μεγάλη. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητη η αναφορά
επιστημονικών πηγών και όχι ειδικών των «τίτλων της αναστάτωσης»
Εκτιμούμε πολύ τη δημοσιογραφική δουλειά και προσπάθεια του GrTimes για το λόγο αυτό και
διαβάσαμε με έκπληξη τις σχετικές αναφορές (έργο εκατομμυρίων χωρίς αποτέλεσμα κλπ) με απουσία
προσπάθειας επικοινωνίας παρότι στην ιστοσελίδα μας είναι αναρτημένα όλα τα σχετικά στοιχεία.
Παρακαλούμε να διορθωθεί το σχετικό δημοσίευμα όπως απαιτεί η δεοντολογία για την αποκατάσταση της αλήθειας.”