Τρία σημαντικά σχέδια νόμου που αποσκοπούν στην βελτίωση της λειτουργίας της αγοράς και στην προστασία των επιχειρήσεων και των καταναλωτών

Τρία σημαντικά σχέδια νόμου που αποσκοπούν στην βελτίωση της λειτουργίας της αγοράς και στην προστασία των επιχειρήσεων και των καταναλωτών, παρουσίασε σήμερα στο Υπουργικό Συμβούλιο ο υπουργός Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, κ. Μιχάλης Χρυσοχοίδης.
Για πρώτη φορά παρουσιάστηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο το σχέδιο νόμου «Περί Σημάτων, Προϊόντων και Υπηρεσιών», με το οποίο εκσυγχρονίζεται το δίκαιο περί σημάτων. Ταυτόχρονα, με αυτό το σχέδιο νόμου προστατεύεται ο καταναλωτής και οι επιχειρήσεις από απομιμητικά προϊόντα. Αυστηροποιούνται οι ποινές για τους παραβάτες και για πρώτη φορά εισάγεται η δυνατότητα για άμεση λήψη δικαστικών μέτρων (προσωρινή διαταγή και ασφαλιστικά μέτρα) χωρίς να κληθεί ο παραβάτης, έτσι ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος καταστροφής των αποδεικτικών στοιχείων. 
Επίσης, η προστασία ενός σήματος επεκτείνεται και κατά τρίτων προσώπων ή μεσαζόντων που χρησιμοποιούνται για της προσβολή ενός σήματος. Παρέχεται ακόμη η δυνατότητα παρέμβασης κατά σημάτων, τα οποία μπορεί να είναι παραπλανητικά ενώ οι τελεσίδικες αποφάσεις δικαστηρίων για το θέμα των σημάτων δημοσιοποιούνται, έτσι ώστε να υπάρχει ενημέρωση και προφύλαξη των καταναλωτών και των επιχειρήσεων.
Σε δεύτερη ανάγνωση παρουσιάστηκαν επίσης τα σχέδια νόμου για την «Προ-πτωχευτική Διαδικασία  Εξυγίανσης Επιχειρήσεων», και για τους «Μεσίτες αστικών συμβάσεων σχετικών με ακίνητα και λοιπές διατάξεις». Με το πρώτο δίνεται μια πραγματική δεύτερη ευκαιρία στις επιχειρήσεις που για οποιοδήποτε λόγο βρίσκονται σε οικονομική αδυναμία, διασφαλίζοντας θέσεις εργασίας αλλά και τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων, ενώ με το δεύτερο σχέδιο νόμου επιλύονται τα σημαντικότερα προβλήματα που προκύπτουν καθημερινά στις συναλλαγές των μεσιτών, διασφαλίζεται η σωστή λειτουργία του επαγγέλματος και προστατεύονται οι καταναλωτές.
Ακόμη, ο υπουργός Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, κ. Μιχάλης Χρυσοχοϊδης, μαζί με τον Υπουργό Οικονομικών, κ. Γιώργο Παπακωνσταντίνου, εισηγήθηκαν στο Υπουργικό Συμβούλιο τη συμμετοχή της Ελλάδας στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (European Bank for Reconstruction and Development – EBRD), της οποίας η χώρα μας αποτελεί ιδρυτικό μέλος. Σημειώνεται ότι στις 14 και 15 Μαΐου 2010, εγκρίθηκε η αύξηση κατά €10 δις € του μετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας, κατά την 19η Ετήσια Σύνοδο του Συμβουλίου των Διοικητών της. Από τη συμμετοχή της Ελλάδος στην αύξηση του καταβλητέου μετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας δεν προκαλείται δαπάνη για τις πιστώσεις του Κρατικού Προϋπολογισμού, διότι η χρηματοδότησή του πραγματοποιείται με κεφαλαιοποίηση μέρους του γενικού αποθεματικού της Τράπεζας.
Ακολουθούν τα βασικά σημεία της εισήγησης του υπουργού:
Φέρνουμε σε δεύτερη ανάγνωση δύο σημαντικά νομοσχέδια που στοχεύουν στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και βάζουν σε τάξη από τη μια το καθεστώς που διέπει την προπτωχευτική διαδικασία μιας επιχείρησης κι από την άλλη τη νομοθεσία για την άσκηση του επαγγέλματος του μεσίτη αστικών συμβάσεων. Το ενδιαφέρον των πολιτών ήταν ιδιαίτερα μεγάλο και αποτυπώθηκε και στη διαδικασία της διαδικτυακής δημόσιας διαβούλευσης. Παράλληλα φέρνουμε για πρώτη φορά το σχέδιο νόμου «περί σημάτων και προιόντων» το οποίο καταργεί τον νόμο 2239/1994  «περί σημάτων», και έχει ως σκοπό τη βελτίωση και τον εκσυγχρονισμό του δικαίου των σημάτων, βάσει και των τάσεων και  πορισμάτων της νεότερης εθνικής και κοινοτικής νομολογίας, ώστε αυτό να καταστεί λειτουργικότερο και αποτελεσματικότερο.
 1) Με το νομοσχέδιο για την Προ-πτωχευτική Διαδικασία Εξυγίανσης Επιχειρήσεων δίνουμε μια πραγματική δεύτερη ευκαιρία στις επιχειρήσεις που για οποιονδήποτε λόγο βρίσκονται σε οικονομική αδυναμία. Κι αυτό γίνεται, γιατί εισάγεται με ουσιαστικό τρόπο η προ-πτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης μιας επιχείρησης. Τι προσπαθούμε να πετύχουμε δηλαδή;
  – Ενισχύουμε τη δυνατότητα διάσωσής της, πριν επέλθει η περίοδος πτώχευσης που σημαίνει και την αυτόματη απαξίωσή της.
 – Ενισχύουμε τη δυνατότητα εξυγίανσης επιχειρήσεων που είναι επιχειρηματικά βιώσιμες λόγω αντικειμένου αλλά αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας επειδή είναι υπερχρεωμένες.
 – Διασφαλίζουμε την προστασία των πιστωτών μιας επιχείρησης που κάνει χρήση των ρυθμίσεων της προ-πτωχευτικής διαδικασίας εξυγίανσης.
Το καινοτόμο στοιχείο της ρύθμισης είναι ο γρήγορος επανακαθορισμός των σχέσεων οφειλέτη και πιστωτών, με σύναψη δεσμευτικής συμφωνίας εξυγίανσης, μετά και από εμπιστευτικές διαπραγματεύσεις, που έχει ως στόχο τον περιορισμό της προκύπτουσας ζημίας στο ελάχιστο. Έτσι, περιορίζεται  το διάστημα της αβεβαιότητας σε σχέση με την επιβίωση ή μη της επιχείρησης.
Το όφελος από αυτή την αναμόρφωση, ειδικά στη συγκεκριμένη δύσκολη οικονομική συγκυρία, είναι σημαντικό καθώς:
1. Διασώζονται θέσεις εργασίας τόσο στην ίδια την επιχείρηση, όσο και σε άλλες επιχειρήσεις (προμηθευτές, εμπορικούς αντιπροσώπους κλπ.) που συναλλάσσονται με αυτήν.
2. Δεν χάνεται η άυλη αξία της επιχείρησης και δεν διακόπτεται η παραγωγική της δραστηριότητα.
3. Η διάσωση επιχειρήσεων μπορεί να βοηθήσει και στην προσέλκυση επενδύσεων, αφού μπορεί να είναι ελκυστικότερο για τον επενδυτή να ξεκινήσει την επένδυσή του με βάση μια υφιστάμενη επιχείρηση που χρειάζεται ρευστότητα για να διασωθεί και να αναπτυχθεί, παρά να ξεκινήσει από το μηδέν.
2) Παράλληλα, επιχειρούμε μια εκ βάθρων ρύθμιση των όρων και προϋποθέσεων άσκησης του επαγγέλματος του μεσίτη αστικών συμβάσεων με εισαγωγή κανόνων δεοντολογίας, υπευθυνότητας, λογοδοσίας και πειθαρχικού ελέγχου, σε συνδυασμό με τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα περί Μεσιτείας.
 Στόχος των προτεινόμενων ρυθμίσεων είναι τόσο η προστασία του επαγγέλματος του μεσίτη αστικών συμβάσεων, μέσω κανόνων ορθής άσκησης του, όσο και η προστασία των συμφερόντων των καταναλωτών, καθώς με την κατάργηση του ΠΔ 248/1993, ξεκαθαρίζεται το πλαίσιο των προϋποθέσεων άσκησης του επαγγέλματος, και καλύπτονται κενά και «γκρίζες ζώνες».
•  Τι κάνουμε με το παρόν σχέδιο νόμου;
 Επιλύουμε τα σημαντικότερα προβλήματα που προκύπτουν καθημερινά στις συναλλαγές των μεσιτών με τους εντολείς τους, με εισαγωγή διατάξεων που διασφαλίζουν τόσο τα συμφέροντα των εντολέων όσο και των εντολοδόχων-μεσιτών.
 Στο πλαίσιο αυτό προβλέπονται οι ακόλουθες ρυθμίσεις   που μέχρι σήμερα απουσίαζαν από το νομικό πλαίσιο που διέπει την άσκηση του μεσιτικού επαγγέλματος:
α) κατοχύρωση του εντολέα και του μεσίτη με την καθιέρωση έγγραφης σύμβασης μεσιτείας
β) οικονομική κατοχύρωση των μεσιτών με εισαγωγή της έννοιας της αποκλειστικής σύμβασης μεσιτείας, στο πλαίσιο της οποίας ο εντολέας δεν έχει το δικαίωμα να αναθέσει εντολή με το ίδιο περιεχόμενο σε άλλο μεσίτη για όσο χρόνο ισχύει η σύμβαση.
γ) προστασία των εντολέων μέσω διάταξης που προβλέπει ότι, ο μεσίτης δικαιούται αμοιβής κατά την κατάρτιση της οριστικής σύμβασης, εφόσον έχει ο ίδιος μεσολαβήσει στη σύναψή της, ή έχει υποδείξει την ευκαιρία σύναψής της.
δ) νομοθετική λύση ως προς το ποιος δικαιούται της μεσιτικής αμοιβής, όταν ο εντολέας έχει χορηγήσει πολλαπλές απλές εντολές μεσιτείας σε ισάριθμους μεσίτες.
ε) λύση και στο συνηθέστατο φαινόμενο στην πράξη της διπλής εντολής, όταν δηλαδή ο μεσίτης ενεργεί για λογαριασμό και των δύο συμβαλλομένων μερών (π.χ. αγοραστή και πωλητή) και αξιώνει αμοιβή και από τους δύο.
στ) Επιτυγχάνεται τέλος η διαφάνεια στις οικονομικές συναλλαγές και αποτρέπεται η απόκρυψη οικονομικών στοιχείων με την εισαγωγή υποχρεωτικής υπεύθυνης δήλωσης για τη μεσολάβηση ή μη μεσίτη, σε κάθε αμφοτεροβαρή σύμβαση επί ακινήτου η οποία καταρτίζεται με συμβολαιογραφικό έγγραφο.
3) Αναφορικά με το σχέδιο νόμου «περί σημάτων προϊόντων και υπηρεσιών», προωθούμε ρυθμίσεις για την επίτευξη τεσσάρων στόχων:
 – Ο εκσυγχρονισμός  του δικαίου περί σημάτων με την εισαγωγή θεσμών που δίνουν ευελιξία στο σύστημα καταχώρησης σήματος και επιταχύνουν τις διαδικασίες.
 – Η προστασία των καταθετών/δικαιούχων, ιδίως με την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2004/48/ΕΕ, η οποία ενισχύει την έννομη προστασία των δικαιούχων άυλων αγαθών, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται και τα δικαιώματα επί σήματος.
 – Η ρύθμιση ζητημάτων διεθνούς – κοινοτικού και εθνικού σήματος. Για παράδειγμα, εισήχθησαν διατάξεις που αφορούν τη μετατροπή κοινοτικού ή διεθνούς σήματος σε εθνικό, προβλέποντας την έναρξη της προθεσμίας ανανέωσης του και αναγνωρίζοντας την αρχαιότητα του εθνικού σήματος και την προστασία του.
 – Η διεύρυνση της προστασίας του καταναλωτή:
• με την απόδοση σε αυτούς περισσότερων δικαιωμάτων κατά την κατάθεση αιτήσεων παρέμβασης,
• με την απεξάρτηση του σήματος από την επιχείρηση, με αποτέλεσμα να περιορίζονται τα φαινόμενα παραπλάνησης του καταναλωτικού κοινού και
• με την ενημέρωση του συναλλακτικού κοινού μέσω της δυνατότητας δημοσίευσης των τελεσίδικων αποφάσεων των ποινικών δικαστηρίων και των αποφάσεων των αστικών δικαστηρίων