Τον Αύγουστο του 2010 επισκέφτηκα το Καταφύγι για να συναντήσω το Μητροπολίτη Περγάμου κ. Ιωάννη Ζηζιούλα,που ανήκει στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, πρώην καθηγητής πανεπιστημίων Αγγλίας και Ακαδημαϊκός της Ακαδημίας Αθηνών, ο οποίος κάθε χρόνο, τον μήνα Αύγουστο, πηγαίνει στο Καταφύγι που είναι γενέτειρά του, τιμώντας τον γενέθλιο τόπο και τους συγχωριανούς του, και παράλληλα ξεκουράζεται και ηρεμεί πάνω εκεί στη φυσική ομορφιά των Πιερίων, και παίρνει νέα δύναμη για να συνεχίσει το βαρύ έργο του, εκπροσωπώντας το Οικουμενικό Πατριαρχείο στις συναντήσεις με τους εκπροσώπους των άλλων εκκλησιών και τις συνεχείς μετακινήσεις που έχει. Αθήνα- Ελβετία, Ρώμη, Λονδίνο, Ρωσία, Κωνσταντινούπολη κ.α. χώρες.
Με την ευκαιρία της επίσκεψης, όπου παρέμεινα τρεις μέρες στο ξενοδοχείο «ΝΙΚΟΛΕΤΑ», πολύ καλά οργανωμένο και με σύγχρονη επίπλωση περνάς ευχάριστα το χρόνο σου στο κατάφυτο με καθαρή ατμόσφαιρα Καταφυγί. Διαπίστωσα δε ότι το Καταφύγι είναι εγκαταλειμμένο, γιατί οι κεντρικοί δρόμοι είναι σε κακά χάλια, δεν είναι στρωμένοι, έχουν λακκούβες, χαντάκια, με πέτρινες προεξοχές και με κίνδυνο να σπάσεις το αυτοκίνητό σου και δυστυχώς αναγκάζεσαι να περάσεις από τα δύσκολα αυτά σημεία για να πηγαίνεις στο Ξενοδοχείο, στον ξενώνα ή στο μοναδικό εστιατόριο «ΟΛΓΑ», με πολύ καλή κουζίνα, ευρισκόμενο ανάμεσα σε ανθόκηπο, ή στο σπίτι του «ΖΟΡΜΠΑ» ανάμεσα από «Γκαγκζιές», βάτους με αγκάθια. Είναι απερίγραπτη η επικρατούσα κατάσταση ώστε να έχει μια τέτοια κακή εμφάνιση το ιστορικό Καταφύγι, επάνω εκεί στις Μούσες των Πιερίων, που είναι και αυτό μια όμορφη φυσική Μούσα. Ενώ θάπρεπε να αξιοποιηθεί κατά τον καλύτερο τρόπο και να καταστεί κέντρο και ορεινού και θερινού τουρισμού. Με δρόμους πλακόστρωτους, με φροντίδα και περιποίηση των παραδοσιακών σπιτιών, των χώρων διαμονής και περιπάτου, και να έχουν τα νεόκτιστα σπίτια την αρχιτεκτονική μορφή του παραδοσιακού Καταφυγίου, με το χρώμα του χωριού. Αυτή είναι η αξία της παράδοσής μας,και η κουλτούρα μας, που ξεχωρίζει από τους άλλους, γιατί έχει κάθε άνθρωπος αγάπη στη γη που γεννήθηκε και μεγάλωσε, και την επισκέπτεται για να θυμηθεί τις όμορφες ώρες που έζησε στο χωριό, στο οικογενειακό παραδοσιακό σπίτι, με τους γείτονες και τους συγχωριανούς, με τις εκδηλώσεις και τα έθιμα της ηθογραφίας, που αναδίδουν ανθρώπινο άρωμα. Αυτές οι αναμνήσεις και οι εικόνες των χωριών είναι βαθιά ριζωμένες στις ψυχές των κατοίκων και ιδιαίτερα των ορεινών που τα περιέγραψαν θαυμάσια οι αείμνηστοι πεζογράφοι Ζαχαρίας Παπαντωνίου, Ανδρέας Καρκαβίτσας και άλλοι λογοτέχνες. Αν είχαν γνωρίσει το Καταφύγι θα το εξυμνούσαν.
Να θυμίσω εδώ, ότι ο Ορειβατικός σύλλογος Κοζάνης έχει κατασκευάσει πέτρινο καταφύγιο πάνω από το χωριό Καταφύγι, στα Πιέρια, σε υψόμετρο 1945 μέτρα και έγιναν τα εγκαίνια το 1983.Τα Πιέρια προσελκύουν ορειβάτες και μη για να περάσουν ευχάριστες ώρες στο μυθικό βουνό των Μουσών.
Επίσης πρέπει να επισπευθεί η ίδρυση και η λειτουργία του Μουσείου Ζορμπά με όλα τα αντικείμενα της ζωής του, που θα αναδεικνύουν τον μεγάλο αυτόν Καταφυγιώτη, με τον οποίο ασχολήθηκε ο μεγάλος συγγραφέας Ν. Καζαντζάκης, γράφοντας το περίφημο μυθιστόρημα «Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά», με διεθνή αναγνώριση. Το μυθιστόρημα αυτό γυρίστηκε κινηματογραφική ταινία από αμερικανική εταιρεία με πρωταγωνιστή τον Άντωνι Κουήν και έκαναν το Ζορμπά Στάρ του παγκόσμιου θαυμασμού. Επισκεφθήκαμε το σπίτι του Ζορμπά που ανακατασκευάστηκε και που είναι δυστυχώς άδειο, (το δείχνει η φωτ. ). Χρειάζεται διαμόρφωση του χώρου με αρχιτεκτονικό σχέδιο του περιβάλλοντος που να είναι εύκολη και η πρόσβαση,ώστε να προσελκύει τον επισκέπτη, αυτή θα είναι η τιμή προς το Ζορμπά. Αν ζούσε σε άλλη χώρα θα είχε αξιοποιηθεί το σπίτι του Ζορμπά και θα ήταν συνεχές προσκύνημα στον παγκόσμιο ήρωα, που τον ανέδειξε ένας μεγάλος μυθιστοριογράφος, όπως ήταν ο Ν. Καζαντζάκης και να τοποθετήσουν και προτομή του Ν. Καζαντζάκη στο σπίτι του Ζορμπά.
( Ανοίγω παρένθεση για να μεταφέρω μία στιχομυθία με τον δήμαρχο της Αντίμπ, είναι η αρχαία Ελληνική Αντίπολις που την είχαν κτίσει τον 5ον αιώνα π.χ. οι Φωκαείς, και στην είσοδο της πόλης έχει πινακίδα που γράφει στα Ελληνικά Αντίπολις, ανήκει στην Κυανή ακτή της Γαλλίας., απέχει 20 χιλιόμετρα από της Κάνες. Στην Αντίμπ, διεξήχθη το Μάϊο του 1994, το Πανευρωπαϊκό συνέδριο των ομοσπονδιών του αθλήματος Χαντ-μπωλ, στο οποίο εκπροσωπούσα την Ελληνική ομοσπονδία, ως αντιπρόεδρος αυτής. Στη δεξίωση του Δημάρχου Pierre Merli, του είπα ότι στην Αντίμπ, έμεινε 10 χρόνια από το 1947-1957 ο μεγάλος συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης και θα ήθελα να δω το σπίτι που έμεινε, μου είπε ότι γνωρίζει την διαμονή του περίφημου Καζαντζάκη και ότι το σπίτι έχει κατεδαφιστεί και θα διαμορφωθεί ο χώρος σε πάρκο και θα ονομαστεί Νίκος Καζαντζάκης., προς τιμή του, και ότι έχουν οδούς με το όνομα Φωκείς και Ιωνία, τιμώντας τους ιδρυτές της πόλης. Εγώ τι να πω, έμεινε άφωνος, τον ευχαρίστησα και τον συνεχάρην .Είδατε διαφορά πολιτισμού;, πώς να συγκριθούμε, οι πολιτισμένοι άνθρωποι εμπράκτως αξιοποιούν τον πολιτισμό τους και σέβονται τους άξιους και δημιουργικούς ανθρώπους ανεξαρτήτου φυλής και κράτους. Κλείνω την παρένθεση). Οι αναγνώστες ας βγάλουν τα συμπεράσματά τους, και ιδιαίτερα οι Καταφυγιώτες.
Όταν πηγαίνει κανείς στο Καταφύγι, η διαδρομή Βελβεντό- Καταφύγι είναι πανέμορφη και μοιάζει με τις Άλπεις της Ελβετίας, για να μην πω ότι είναι καλύτερη, στην ποικιλία των δέντρων και της φύσης, με εναλλαγές από έλατο, πεύκο και δρύς. αλλά όμως, είναι χειρότερη στη χάραξη και στη διατήρηση του δρόμου. Ο δρόμος αυτός εκτός των άλλων έχει υποστεί πέρυσι και καθίζηση σε κάποιο σημείο και σε υποχρεώνουν να πηγαίνεις μέσω Αγίας Κυριακής, άλλη μεγάλη ταλαιπωρία., και πότε θα αποκατασταθεί ο δρόμος ; είναι άγνωστο.
Να αναφέρω ένα γεγονός που δείχνει πόσο είναι γνωστό το Καταφύγι στους Ξένους. Είχε επισκεφθεί το Καταφύγι πέρυσι το καλοκαίρι μία παρέα Βέλγων με τα αυτοκίνητά τους, για να γνωρίσουν το χωριό του Ζορμπά και κατασκήνωσαν κοντά στην εκκλησία του Προφήτη Ηλία, που είναι έξω από το χωριό, σε ένα πολύ ωραίο μέρος με δέντρα και που έχει και κιόσκι, Από κει βλέπεις απέναντι το Βέρμιο, κάτω τη Λίμνη Πολυφύτου και πίσω το πυκνό δάσος των Πιερίων .Τόπος να απολαμβάνεις τις φυσικές καλλονές του δημιουργού, με το υγιεινό κλίμα και το άφθονο δροσερό νερό. Οι άνθρωποι αυτοί έφυγαν ενθουσιασμένοι και δεν άφησαν κανένα σκουπίδι, τα πάντα καθάρισαν, σεβόμενοι το χώρο και τον πολιτισμό τους, τιμώντας άμα και τον ορεινό τουρισμό και το χωριό του Ζορμπά. Μετά από μερικές μέρες ήρθε μια άλλη παρέα από κοντινή πόλη έμεινε στο ίδιο μέρος και ρυπάνανε όλο το χώρο, να φανταστείς ότι το κιόσκι και η γύρω περιοχή ήταν γεμάτη αποτσίγαρα, και σκουπίδια, που αγανακτούσες, και έβλεπες τη διαφορά των ανθρώπων και τον πολιτισμό τους. Δυστυχώς αυτοί είμαστε, δεν χρειάζονται σχόλια, ανεύθυνοι και καταστροφικοί της φύσης και της ανθρώπινης καθαριότητας. Όσα διηγούμαι παραπάνω τα είδα με τα μάτια μου και τα σχολιάζαμε με κατοίκους του χωριού.
Έκανα πολλές συζητήσεις με τους κατοίκους και όλοι είναι αγανακτισμένοι για την εγκατάλειψη του Καταφυγίου, μάλιστα μία κυρία που έχει το καφενείο ΖΟΡΜΠΑΣ και μένει όλο το χρόνο εκεί, και υφίσταται όλες τις συνέπειες του χειμώνα και της απομόνωσης, ήταν καταπέλτης για τη συμπεριφορά των αρμοδίων και για την αδιαφορία προς το χωριό. Μου έδωσε και ένα αντίγραφο εγγράφου που έκαναν προς τους αρμοδίους για την κατάσταση του καταφυγίου. Αλλά έμεινε στα χαρτιά η διαμαρτυρία. Επίσης απέστειλαν τον Απρίλιο του 2010 προς την Νομαρχιακή αυτοδιοίκηση Κοζάνης, με κοινοποίηση στα υπουργεία υπόμνημα-Διαμαρτυρία 6 διάφοροι σύλλογοι του καταφυγίου μαζί με 5 άλλα ονόματα εκπρόσωποι των κατοίκων που παρουσιάζανε την όλη κατάσταση του Καταφυγίου και τι πρέπει να γίνει για να αποκτήσει το Καταφύγι όλα εκείνα που χρειάζονται για να γίνει λειτουργικό τουριστικό ορεινό χωριό, προς ωφέλεια των κατοίκων και της περιοχής γενικότερα Μέχρι στιγμής όμως δεν έχει γίνει τίποτε.
Έχω όμως να προτείνω, μετά από όσα είδα και άκουσα στο χωριό, στους κατοίκους και στους συλλόγους, που δημιουργήθηκαν για την προώθηση και ανάπτυξη του καταφυγίου, να είναι ενωμένοι, αγωνιστικοί και διεκδικητές για την αναμόρφωση του χωριού και να αποκτήσει τη μορφή ενός σύγχρονου χωριού που το ιστορικό Καταφύγι αξίζει, και ως ορεινό να προσελκύει επισκέπτες- τουρίστες που θα δώσουν μια νέα άλλη ζωή στο Καταφύγι με συνέπεια να δημιουργηθούν και νέες δουλειές που θα ασχοληθούν νέοι άνθρωποι με νέες ιδέες, ώστε να βελτιωθεί η ζωή σε έναν σπάνιας ομορφιάς φυσικό χώρο. Όλα αυτά χρειάζονται μελέτη και συνεχή προσπάθεια προς κάθε κατεύθυνση των αρμοδίων, με επιμονή και πρόγραμμα για να έχει θετικό αποτέλεσμα, διαφορετικά θα μένουν στα χαρτιά και στις «υποσχέσεις » των κρατούντων .
Θέλω επίσης να σημειώσω, ότι γράφω τώρα για το Καταφύγι, ενώ το επισκέφτηκα πέρυσι, γιατί τότε πλησίαζαν οι εκλογές και δεν είχαν τη δυνατότητα οι τότε κρατούντες δήμαρχοι και Νομάρχης να ασχοληθούν με το θέμα. Ενώ τώρα με τον Καλλικράτη θα πρέπει οι εκλεγέντες αξιωματούχοι να προωθήσουν την ανάπτυξη του Καταφυγίου, με μία μελέτη ειδικών επιστημόνων που θα το καταστήσουν πρότυπο ορεινού χωριού, και με την αξιοποίηση του φυσικού του πλούτου, θα δώσει εργασία σε πολλούς νέους ανθρώπους και βέβαια και με την αποπεράτωση του μουσείου Ζορμπά, θα αποτελεί κίνητρο- πρόσκληση για την επίσκεψη στο Καταφύγι.
Γιάννης Κορκάς
