Ποιες αποδείξεις μειώνουν το φόρο

Καθημερινά οι εφορίες δέχονται εκατοντάδες τηλεφωνήματα πολιτών οι οποίοι δεν γνωρίζουν τι ακριβώς πρέπει να κάνουν με τις αποδείξεις που έχουν συγκεντρώσει μέσα στο 2010 και -το σημαντικότερο- ποιες από τις αποδείξεις θα ληφθούν υπόψη για την κατοχύρωση του αφορολογήτου των 12.000 ευρώ.
Η εφημερίδα μας δίνει απαντήσεις σε 10 βασικά ερωτήματα των πολιτών βάσει των αποφάσεων και των εγκυκλίων που έχει εκδώσει το υπουργείο Οικονομικών.
1. Πόσες αποδείξεις θα πρέπει να έχω συγκεντρώσει για να δικαιούμαι το αφορολόγητο όριο;
Για ατομικό εισόδημα έως 6.000 ευρώ δεν απαιτείται η προσκόμιση αποδείξεων δαπανών. Το ελάχιστο ύψος των ετήσιων δαπανών πρέπει να ανέρχεται σε 10% του ατομικού εισοδήματός του, το οποίο φορολογείται με τις γενικές διατάξεις, αν αυτό είναι έως 12.000 ευρώ και αν είναι μεγαλύτερο από 12.000 ευρώ στο 30% για το τμήμα αυτού πάνω από τις 12.000 ευρώ. Η προσαύξηση του αφορολόγητου ποσού του υποχρέου λόγω των τέκνων που τον βαρύνουν δεν συνδέεται με προσκόμιση αποδείξεων δαπανών. Για παράδειγμα, κάποιος που έχει ετήσιο φορολογητέο εισόδημα 20.000 ευρώ θα πρέπει να συγκεντρώσει αποδείξεις ύψους 3.600 ευρώ [(12.000 Χ 10%) + 8.000 Χ 30%].
Στις αποδείξεις που υπολογίζονται για το αφορολόγητο, αναγνωρίζονται μόνο δαπάνες εντός Ελλάδος για την αγορά αγαθών και λήψη υπηρεσιών. Επίσης υπολογίζονται τα ειδικά στοιχεία που εκδίδουν οι επιχειρήσεις λόγω των συγκεκριμένων υπηρεσιών που παρέχουν (π.χ. αποδείξεις ΕΛ.ΤΑ., εταιρειών courier, πινακίδια χρηματιστηριακών εταιρειών για την αμοιβή των παρεχόμενων υπηρεσιών μόνο κ.λπ.).
2. Ποιες αποδείξεις δεν δέχεται η εφορία για το «χτίσιμο» του αφορολογήτου;
Η εφορία δεν δέχεται αποδείξεις που αφορούν: τιμολόγια ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ, σταθερής και κινητής τηλεφωνίας, αγορά κρατικών λαχείων, συμμετοχή σε τυχερά παιχνίδια (KINO, στοίχημα), εισιτήριο εισόδου στα Καζίνο, εισιτήρια για κάθε είδους μεταφορές (μετρό, τρόλεϊ, λεωφορεία, τραμ, ΗΣΑΠ, Προαστιακός, ΟΣΕ, ΚΤΕΛ, πλοία, αεροπλάνα κ.τ.λ.), αγορά αυτοκινήτου, ακινήτου, μοτοσικλέτας, σκάφους αναψυχής κ.τ.λ., δαπάνες που έγιναν στο εξωτερικό, αλλά και οι αποδείξεις που δηλώνονται ξεχωριστά στη φορολογική δήλωση και μειώνουν τον φόρο ή το εισόδημα, όπως είναι, για παράδειγμα, οι ιατρικές δαπάνες, οι τόκοι των στεγαστικών δανείων, ασφάλιστρα ζωής, ενοίκιο πρώτης κατοικίας, δίδακτρα φροντιστηρίων, δικηγορικές δαπάνες, καταβολή διατροφής κ.τ.λ.
3. Οι αποδείξεις για τα κοινόχρηστα της πολυκατοικίας αναγνωρίζονται;
Δεν περνάνε στην εφορία οι δαπάνες εξόφλησης λογαριασμών ύδρευσης, αποχέτευσης και ηλεκτροδότησης κοινόχρηστων χώρων, αλλά αναγνωρίζονται οι πάσης φύσεως δαπάνες αγοράς υλικών και παροχής υπηρεσιών των κοινοχρήστων μετά τον επιμερισμό τους στους ενοίκους ή στους ιδιοκτήτες των οριζόντιων ιδιοκτησιών. Στις περιπτώσεις αυτές ο διαχειριστής της πολυκατοικίας θα εκδίδει και θα χορηγεί σε κάθε συνιδιοκτήτη ή ενοικιαστή κατά περίπτωση (ανάλογα με το ποιον βαρύνει η δαπάνη) συγκεντρωτική κατάσταση των ετήσιων δαπανών της πολυκατοικίας, στην οποία θα εμφανίζεται το ποσό των κοινόχρηστων δαπανών που λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη του αφορολόγητου ποσού.
Από την κατάσταση αυτή θα προκύπτει αναλυτικά το είδος της δαπάνης, ο αριθμός του τιμολογίου ή της απόδειξης λιανικής πώλησης, του τιμολογίου ή της απόδειξης παροχής υπηρεσιών, το ποσό της δαπάνης, καθώς και η κατανομή του συνόλου των δαπανών αυτών στον κάθε συνιδιοκτήτη ή ένοικο κατά περίπτωση, ανάλογα με το ποσοστό συνιδιοκτησίας κάθε οριζόντιας ιδιοκτησίας στους κοινόχρηστους χώρους.
Αντίγραφο της συγκεντρωτικής κατάστασης θα συνυποβάλεται από κάθε συνιδιοκτήτη ή ένοικο, κατά περίπτωση, μαζί με τις λοιπές αποδείξεις δαπανών και το αναγραφόμενο ποσοστό δαπάνης θα συναθροίζεται με τις λοιπές δαπάνες που καλύπτουν το αφορολόγητο ποσό. Τα πρωτότυπα των δικαιολογητικών στοιχείων των κοινόχρηστων δαπανών θα διαφυλάσσονται από το διαχειριστή της πολυκατοικίας.
4. Ποιες άλλες αποδείξεις περνάνε;
Αναγνωρίζεται επίσης η δαπάνη για παροχή υπηρεσιών από συμβολαιογράφο για σύνταξη συμβολαίου απόκτησης ακινήτου, εφόσον βέβαια η δαπάνη αυτή δεν αφορά γονική παροχή ή δωρεά. Όταν στις περιπτώσεις αυτές η αμοιβή του συμβολαιογράφου αναγράφεται στο συμβόλαιο, τότε για την απόδειξη της πραγματοποίησης της δαπάνης επισυνάπτονται από τον φορολογούμενο φωτοτυπίες των σελίδων του συμβολαίου από τις οποίες προκύπτει η δαπάνη.
5. Πώς θα υποβληθούν οι αποδείξεις στην εφορία;
Οι φορολογούμενοι μπορούν να υποβάλουν τις αποδείξεις δαπανών σε ειδική ηλεκτρονική φόρμα ή σε κλειστό φάκελο στην αρμόδια για τη φορολογία του εισοδήματός τους ΔΟΥ στον οποίο θα αναγράφονται: το ονοματεπώνυμο και ο ΑΦΜ του υποχρέου, ο αριθμός των αποδείξεων και το συνολικό ποσό αυτών. Ο φάκελος θα παραμένει κλειστός στη ΔΟΥ ως την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής των δηλώσεων. Μετά την ολοκλήρωση της υποβολής των δηλώσεων θα ανοιχθούν και θα πραγματοποιηθεί δειγματοληπτικός έλεγχος. Οσοι υποβάλλουν ηλεκτρονικά τη δήλωσή τους θα φυλάξουν τις αποδείξεις στο σπίτι τους.
6. Τι γίνεται στην περίπτωση που κάποιες από τις αποδείξεις έχουν… σβηστεί;
Η εφορία θα δέχεται μόνο τις αποδείξεις με ευδιάκριτα τα στοιχεία που αφορούν στην επωνυμία της εκδότριας επιχείρησης, το ΑΦΜ αυτής, την ημερομηνία έκδοσης και το τελικό ποσό.
7. Τι γίνεται αν έχω συγκεντρώσει περισσότερες αποδείξεις από αυτές που ορίζει ο νόμος;
Όταν οι δαπάνες είναι περισσότερες από τις απαιτούμενες και έως 15.000 ευρώ ατομικά ή 30.000 ευρώ για οικογένεια (ανεξάρτητα αν η σύζυγος εργάζεται ή όχι), ο φορολογούμενος δικαιούται και μείωση φόρου ίση με το 10% της διαφοράς μεταξύ των δηλούμενων και των απαιτούμενων δαπανών.
Παραδείγματα:
Φορολογούμενος με εισόδημα 30.000 ευρώ υποβάλλει αποδείξεις συνολικής αξίας 15.000 ευρώ (από 9.000 που απαιτούνται) κερδίζει έκπτωση φόρου 600 ευρώ.
Φορολογούμενος με εισόδημα 30.000 ευρώ υποβάλλει αποδείξεις συνολικής αξίας 6.000 ευρώ (από 9.000 που απαιτούνται) έχει επιβάρυνση φόρου 300 ευρώ.
8. Μήπως οι επιπλέον αποδείξεις αποτελέσουν τεκμήριο για να φορολογηθώ επιπλέον;
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών διευκρινίζει ότι οι επιπλέον αποδείξεις σε καμία περίπτωση δεν θα είναι τεκμήριο, ακόμη και αν το συνολικό ποσό αποδείξεων ξεπεράσει το δηλωθέν εισόδημα.
9. Τι θα συμβεί στην περίπτωση που έχουν συγκεντρωθεί λιγότερες αποδείξεις;
Όταν οι δαπάνες είναι λιγότερες από τις απαιτούμενες, ο φορολογούμενος επιβαρύνεται με ποσοστό φόρου ίσο με το 10% του ποσού των δαπανών που υπολείπεται. Για ατομικό εισόδημα άνω των 48.000 ευρώ οι απαιτούμενες δαπάνες είναι 12.000 ευρώ και οι δηλούμενες δεν μπορεί να υπερβαίνουν τις 15.000 ευρώ ατομικά ή 30.000 ευρώ για οικογένεια.
10. Ποιοι δικαιούνται το αφορολόγητο όριο χωρίς την προσκόμιση αποδείξεων;
Το αφορολόγητο ποσό χωρίς να προσκομίσουν αποδείξεις δικαιούνται οι δημόσιοι υπάλληλοι που υπηρετούν στην αλλοδαπή, όσοι διαμένουν σε οίκο ευγηρίας, οι φυλακισμένοι και οι κάτοικοι κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης που αποκτούν εισόδημα στην Ελλάδα πλέον του 90% του συνολικού εισοδήματός τους. Οι λοιποί κάτοικοι εξωτερικού που αποκτούν εισόδημα στην Ελλάδα δεν προσκομίζουν αποδείξεις δαπανών, δεδομένου ότι δεν δικαιούνται το αφορολόγητο ποσό της φορολογικής κλίμακας.