Η κατασκευή του άξονα Λάρισας-Κοζάνης-Φλώρινας-Νίκης, ένα ζήτημα που απασχολεί στο σύνολό της τη Δυτική Μακεδονία -όπως όλα δείχνουν- δρομολογείται.
Χαρακτηριστική είναι η ενημέρωση για το όλο έργο από τον αν. υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Πάρι Κουκουλόπουλο, ο οποίος εξαρχής χαρακτήρισε το έργο ως «μέγιστη προτεραιότητα» της περιοχής, την εκκίνηση του κάθετου άξονα από τη Λάρισα έως τη Φλώρινα και τη Νίκη.
«Το στοίχημα της Δυτικής Μακεδονίας να βρει νέες αγορές για τα προϊόντα της, τοποθετεί πρώτο στη κλίμακα προτεραιοτήτων, ως καθοριστικό παράγοντα εξωστρέφειας, το ως άνω έργο.
Ο συγκεκριμένος δρόμος είναι τμήμα του Διαδρόμου Χ (Άξονας 10) και από το 2013 έχει ενταχθεί στο σύνολό του στα Διευρωπαϊκά Δίκτυα Μεταφορών. Η ένταξη αυτή δεν έγινε τυχαία», δήλωσε ο αν. υπουργός.
Δίνοντας περισσότερα στοιχεία για την εξέλιξη του έργου και την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η κατασκευή του ο κ. Κουκουλόπουλος είπε πως «η ένταξη έγινε με την καθοριστικής σημασίας παρέμβαση του Δήμου Κοζάνης το 2008, στο Σχέδιο Ανάπτυξης Κοινοτικού Χώρου (ΣΑΚΧ), προκειμένου να συμπεριληφθεί ο άξονας αυτός στα Διευρωπαϊκά Δίκτυα.
Υπενθυμίζεται ότι ο δρόμος Λάρισα-Νίκη, η διέλευση του Φυσικού Αερίου από τη Δυτική Μακεδονία, όπως και ο Αρχαιολογικός Χώρος Αιανής, δεν συμπεριλαμβάνονταν στην ελληνική πρόταση, για το ΣΑΚΧ, όπως έχει κατατεθεί για ψήφιση στη Βουλή.
Οι μεταφορές έχουν θεμελιώδη σημασία για την αποτελεσματικότητα και ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας, των Κρατών Μελών και της κάθε Περιφέρειας χωριστά. Η ανάπτυξη προϋποθέτει εμπορικές συναλλαγές και οι εμπορικές συναλλαγές χρειάζονται μεταφορές.
Οι περιοχές της Ευρώπης που δεν έχουν καλές συνδέσεις δεν έχουν πιθανότητες να αναπτυχθούν και να ευημερήσουν».
Με την ολοκλήρωση του συγκεκριμένου έργου του Άξονα 10, η απόσταση Εγνατία – Μόναχο γίνεται 8-10 ώρες, παρουσίασε ο αν. υπουργός.
«Οι παραγωγοί μας γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα, τι σημαίνει για τα ποιοτικά και ευπαθή προϊόντα μας (π.χ. ροδάκινο, κεράσι, μήλο) μια τέτοια εξέλιξη.
Ακριβώς γι’ αυτό το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων σε συνεργασία με το ΥΠΟΜΕΔΙ, ετοίμασαν σχέδιο προγραμματικής σύμβασης μεταξύ ΥΠΟΜΕΔΙ-ΕΓΝΑΤΙΑΣ Α.Ε. και των Περιφερειών Δυτικής Μακεδονίας και Θεσσαλίας. Όπως έκανα γνωστό, σε συνεννόηση με τον συνάδελφό μου κ. Μιχάλη Χρυσοχοϊδη, το ΥΠΟΜΕΔΙ ήδη δεσμεύτηκε να χρηματοδοτήσει την ωρίμανση του έργου με 10 εκατομμύρια ευρώ και η ΕΓΝΑΤΙΑ Α.Ε. έχει ήδη συμφωνήσει ν’ αναλάβει Τεχνικός Σύμβουλος του έργου.
Η Περιφέρειά μας πρέπει άμεσα, να αξιοποιήσει αυτή τη μεγάλη δυνατότητα που έχει δρομολογηθεί και αλλάζει τα δεδομένα για την περιοχή», σχολίασε.
Το σύνολο του οδικού άξονα Λάρισα-Κοζάνη-Φλώρινα-Νίκη ανήκει στο Διευρωπαϊκό οδικό Δίκτυο ΔΕΔ-Μ ενώ ταυτόχρονα το τμήμα Νίκη-Φλώρινα αποτελεί τμήμα του Πανευρωπαϊκού Διαδρόμου Χ – δυτικός κλάδος
Ο άξονας εξυπηρετεί τη σύνδεση των Περιφερειών Δυτικής Μακεδονίας, και Θεσσαλίας, τόσο μεταξύ τους όσο και με τα Σκόπια και εν συνεχεία με το Βελιγράδι, Σάλτσμπουργκ, Μόναχο.
Σήμερα, σύμφωνα πάντα με τον αν. υπουργό, με δεδομένη τη δύσκολη δημοσιονομική περίοδο που διανύουμε, είναι αναγκαίο η χρηματοδότηση στον τομέα των μεταφορών να εστιασθεί εκεί όπου αποφέρει τη μέγιστη προστιθεμένη αξία.
Σύμφωνα με τις επιλεξιμότητες των Διαρθρωτικών Ταμείων της Ε.Ε. η ένταξη ενός άξονα στο ΔΕΔ-Μ:
o αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την συγχρηματοδότησή έργων επί αυτού από πόρους του Ταμείου Συνοχής.
o Εμπίπτει στις προτεραιότητες για συγχρηματοδότηση από το ΕΤΠΑ.
Για το λόγο αυτό εμπίπτει στις προτεραιότητες του Υπουργείου Μεταφορών η συγχρηματοδότηση του κάθετου Άξονα από το Ταμείο Συνοχής, σε συνδυασμό με την κατά προτεραιότητα χρηματοδότηση του Άξονα από τα ΠΕΠ των δύο Περιφερειών.
Η πορεία του έργου μέχρι σήμερα
Από το 2012, κατασκευάζεται το διασυνοριακό τμήμα Φλώρινα-Νίκη, μήκους 14,5 χλμ., το οποίο δημοπρατήθηκε με προϋπολογισμό 79,95 εκατ. € (με ΦΠΑ) και θα ολοκληρωθεί από το τρέχον ΕΣΠΑ 2007-2013. Η κατασκευή αυτού του τμήματος είναι αρμοδιότητα της ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε. Επίσης έχει ολοκληρωθεί και το τμήμα Κοζάνη-Πτολεμαΐδα.
Το τμήμα Φλώρινα-Πτολεμαΐδα έχει μήκος 42,5 χλμ και βρίσκεται σε αρχικό στάδιο προμελέτης. Από την αναγνωριστική μελέτη προκύπτει μεταξύ των άλλων η κατασκευή δίδυμης σήραγγας 5χλμ. και κόστους 180εκ. ευρώ. Η συνολική δαπάνη κατασκευής ανέρχεται σε 360εκ. Ευρώ.
Στο έργο εντάσσεται και ο περιμετρικός δακτύλιος της πόλης της Κοζάνης με τρία διακριτά τμήματα (1ο Κοίλα-Αεροδρόμιο με έτοιμα τεύχη δημοπράτησης, 2ο Αεροδρόμιο-Καρυδίτσα και 3ο Καρυδίτσα-Ρύμνιο με μελέτες σε εξέλιξη)
Το τμήμα Ρύμνιο-Τριγωνικό βρίσκεται στο στάδιο προκήρυξης της μελέτης και το υπόλοιπο τμήμα έως τα όρια του Νομού Λάρισας έχει μελέτη σε εξέλιξη
συνολικό κόστος 1.2 δις ευρώ. Η μελέτη των τμημάτων και η συνολική εποπτεία των μελετών που εκπονούνται από άλλες υπηρεσίες, εκχωρήθηκε με ΚΥΑ στην Εγνατία Οδό ΑΕ.
Η ολοκλήρωση του άξονα έχει περιληφθεί στον Στρατηγικό Σχεδιασμό της χώρας (στον κατάλογο έργων του ΣΠΕΜ με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2025)
Ανάλογα με την ωρίμανση (μελετητική, αδειοδοτήσεων κ.λπ. ) και εφόσον εξασφαλισθούν πόροι από τα ΕΠ του νέου ΕΣΠΑ 2014-2020 (Τομεακό ή/και ΠΕΠ) θα είναι δυνατή σταδιακή υλοποίηση νέων τμημάτων.
Εκτός από τα κονδύλια των Διαρθρωτικών Ταμείων της ΕΕ που συγχρηματοδοτούν έργα μέσω των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ με ποσοστό 85%, επιπλέον πόροι μπορούν να εξασφαλισθούν για τμήματα του «εκτεταμένου» ΔΕΔ-Μ και από το νέο χρηματοδοτικό μέσο το CEF (Connecting Europe Facility). Μπορούν δηλαδή να συγχρηματοδοτηθούν με ποσοστό 50% όλες οι αναγκαίες μελέτες των υπολοίπων τμημάτων του άξονα, δηλαδή των τμημάτων Πτολεμαΐδα- Φλώρινα και Λάρισα-Κοζάνη.