Μόνο δύο στις δέκα επιχειρήσεις εστίασης σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη έριξαν τις τιμές και ζήτησαν να προμηθευτούν το ειδικό σήμα με το οποίο πιστοποιείται η μείωση του ΦΠΑ στο 13% από 23%.
Μπορεί πριν από την έναρξη ισχύος του πιλοτικού μέτρου της μείωσης του φόρου οι εκπρόσωποι των παραγωγικών φορέων να υπολόγιζαν ότι περίπου οι μισοί επαγγελματίες θα ανταποκριθούν στο «κάλεσμα» για μειώσεις στις τιμές των προϊόντων εστίασης, ωστόσο μέχρι στιγμής, σύμφωνα με την έρευνα του «Εθνους» αλλά και τα επικαιροποιημένα στοιχεία της ΓΣΕΒΕΕ, μόλις δύο στους δέκα επιχειρηματίες άλλαξαν τους τιμοκαταλόγους τους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας, από τους περίπου 70.000 ιδιοκτήτες εστιατορίων το ειδικό σήμα που πιστοποιεί τη μείωση τιμών έχουν προμηθευτεί μέχρι σήμερα οι 15.000, που αντιστοιχούν στο 21,4% του συνόλου των επιχειρήσεων εστίασης.
Αυτό ήταν, σε γενικές γραμμές, το βασικό συμπέρασμα σχετικής έρευνας του «Εθνους» σε διάφορες περιοχές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, συμπέρασμα που επιβεβαιώνει τα σχετικά ρεπορτάζ των πρώτων ημερών. Σε ενδεικτική περίπτωση μεγάλης αλυσίδας ταχυφαγείων, οι νέες τιμές τιμοκαταλόγου ήταν μειωμένες κατά 8%, κατά μέσο όρο, σε σχέση με τις αντίστοιχες του παρελθόντος. Στους νέους τιμοκαταλόγους, ωστόσο, οι παλιές τιμές εμφανίζονταν ελαφρώς «τσιμπημένες» προς τα επάνω, γεγονός που περιέπλεκε τη σύγκριση ανάμεσα στις παλιές και τις νέες τιμές.
Μιλώντας στην εφημερίδα «Έθνος» ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ Γιώργος Καββαθάς αναφέρει συγκεκριμένα πως μέχρι σήμερα 15.000 επιχειρήσεις έχουν παραλάβει το ειδικό σήμα, ενώ εκτιμά ότι έως τα τέλη Αυγούστου οι επιχειρήσεις εστίασης που θα έχουν προμηθευτεί το σήμα θα ξεπεράσουν τις 30.000.
Εφόσον επιβεβαιωθεί η εκτίμηση του προέδρου της ΓΣΕΒΕΕ, το ποσοστό συμμετοχής επιχειρήσεων στη συμφωνία μείωσης του ΦΠΑ θα έχει ανέλθει στο 42,8%. Δηλαδή σχεδόν μία στις δύο επιχειρήσεις θα έχει μετακυλίσει τη μείωση στους τιμοκαταλόγους.
Ο πρόεδρος του Συλλόγου Εστιατόρων Θεσσαλονίκης Παναγιώτης Γκόφας.
«Παρά πάντως τη μεγάλη καθυστέρηση, η μείωση του ΦΠΑ αποτελεί θετικό μέτρο στη σωστή κατεύθυνση, μιας και επιδιορθώνει μερικώς το λάθος της, προ διετίας, αύξησης στο 23%», επισημαίνει ο κ. Καββαθάς. «Εκτιμούμε ότι θα δώσει την απαραίτητη ανάσα που χρειάζονται οι επιχειρήσεις, οι οποίες θα βελτιώσουν κάπως τη ρευστότητά τους, αφού θα κληθούν να αποδώσουν λιγότερο ΦΠΑ. Σημειώστε ότι, εδώ και δύο χρόνια, δεν υπάρχει κερδοφορία στον κλάδο της εστίασης. Η αθροιστική μείωση του κύκλου εργασιών κατά τα τρία τελευταία χρόνια είναι της τάξης του 80%. Σε ό,τι αφορά τον συνολικό, ετήσιο κύκλο εργασιών, από τα 11,5 δισ. ευρώ του 2008 φτάσαμε στα εκτιμώμενα 6,5 δισ. ευρώ του 2013».
«Η πτώση είναι δραματική και η οριζόντια μείωση των εισοδημάτων του κοινού είναι μία μόνο από τις αιτίες», εξηγεί ο Γιώργος Καββαθάς και συμπληρώνει: «Αισιοδοξούμε ότι η σωστή εφαρμογή του μέτρου, σε συνδυασμό και με τη μείωση του φορολογικού συντελεστή, θα επηρεάσει θετικά και άλλους τομείς όπως το εμπόριο και την παροχή υπηρεσιών. Εμείς, ως ομοσπονδία, καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια. Σε περιοχές όπου δεν υπάρχουν τοπικά σωματεία, όπως για παράδειγμα στα περισσότερα νησιά των Κυκλάδων, τα σήματα τα χειρίζονται οι δήμοι και τα επιμελητήρια. Τα σχόλια, πάντως, των ίδιων των επιχειρηματιών διίστανται.
Ο κ. Νίκος Ηλιόπουλος, ιδιοκτήτης γνωστής επιχείρησης στο Κολωνάκι που ανήκει στην υψηλή κατηγορία τιμών, εξηγεί τους λόγους για τους οποίους δεν ενδιαφέρεται να αποκτήσει το ειδικό σήμα: «Εχουμε προχωρήσει σε πραγματική, όχι εικονική, μείωση τιμών κατά 25%. Εχουμε σταθερούς πελάτες εδώ και 18 χρόνια που το πιστοποιούν στην πράξη με τα ίδια τους τα μάτια. Και να θέλουμε, δεν μπορούμε να τους κοροϊδέψουμε. Με άλλα λόγια, έχουμε προσπεράσει στην πράξη τη λογική του σήματος και τη μέση έκπτωση του 5% που υποτίθεται ότι αντιπροσωπεύει».
Διαφορετική άποψη για το θέμα έχει ο κ. Μιχάλης Κολιός, ιδιοκτήτης επιχείρησης στην Πεντέλη: «Υιοθετήσαμε το μέτρο από την πρώτη στιγμή, παρά το γεγονός ότι οι νέοι, πλαστικοποιημένοι κατάλογοι μας κόστισαν 500 ευρώ. Κατά μέσο όρο προχωρήσαμε σε μειώσεις της τάξης του 12%».
Στη Θεσσαλονίκη… απορρόφησαν τη μείωση
Ελάχιστοι επαγγελματίες μείωσαν τις τιμές μετά την υποχώρηση του ΦΠΑ. Οκτώ στους δέκα ιδιοκτήτες εστιατορίων και φαστ φουντ της Θεσσαλονίκης… απορρόφησαν τη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση κρατώντας σταθερές τις τιμές, με το επιχείρημα ότι είχαν απορροφήσει και την αύξηση του ΦΠΑ χωρίς να τις αυξήσουν. Ορισμένοι, μάλιστα, μείωσαν τις τιμές αλλά και τις… μερίδες.
«Ο απέναντι έριξε την τιμή στις σαρδέλες από 5,90 σε 5,50, αλλά τώρα βάζει 8 σαρδέλες στη μερίδα, ενώ είχε δώδεκα», είπε στο «Eθνος» εστιάτορας του κέντρου που δεν μείωσε την τιμή, «καρφώνοντας» τον ανταγωνιστή του που τη μείωσε. Πολλοί σκαρφίζονται και άλλους τρόπους να ανεβάσουν τον τζίρο τους, δείχνοντας παράλληλα και την… κοινωνική ευαισθησία τους με τη φαινομενική μείωση τιμών.
Ψητοπωλείο στα Λαδάδικα χρεώνει 1 ευρώ το κουβέρ, δηλαδή 4 ευρώ για μία τετραμελή οικογένεια, ενώ μεγάλη αισχροκέρδεια παρατηρείται και στο εμφιαλωμένο νερό, το οποίο πολλές φορές βάζουν με το έτσι θέλω στο τραπέζι και το χρεώνουν από 1,70 € (το ένα λίτρο) μέχρι… όσο πάει.
Παράγοντες της αγοράς αποκαλύπτουν στην εφημερίδα «Έθνος» πως μεγάλες δυνατότητες αύξησης του κέρδους στον χώρο της εστίασης δίνει το κουβέρ, οι τηγανητές πατάτες και το εμφιαλωμένο νερό.
«Αγοράζουμε 70 λεπτά το κιλό τη φρέσκια πατάτα και πουλάμε 3€ τη μερίδα. Σκεφτείτε πόσες μερίδες δίνει ένα κιλό πατάτες και θα καταλάβετε τι κερδίζουμε», ομολογεί ένας από αυτούς.
«Υπάρχει αργή ανταπόκριση των συναδέλφων», μας επιβεβαιώνει ο πρόεδρος του Συλλόγου Εστιατόρων Θεσσαλονίκης Παναγιώτης Γκόφας, προσθέτει, ωστόσο, ότι «το μέτρο θα λειτουργήσει προς όφελος των καταναλωτών, χρειάζεται όμως λίγος χρόνος».
Σύμφωνα με τον κ. Γκόφα, το 20% των καταστημάτων εστίασης της Θεσσαλονίκης έχει μειώσει τις τιμές και έχει προμηθευτεί το ειδικό σήμα, ενώ συνιστά στους συναδέρφους του να ρίξουν τις τιμές, καθώς έχουν περιθώριο κέρδους.
«Εστω ένα 5% μπορούν να μειώσουν τις τιμές. Στο σάντουιτς, για παράδειγμα, μπορεί η τιμή να πέσει 10 με 15 λεπτά. Αφενός είναι σημαντικό για τον καταναλωτή, αφετέρου μπορεί να το αντέξει ο επιχειρηματίας», μας λέει, επισημαίνοντας ότι ο χρόνος θα λειτουργήσει υπέρ του μέτρου και προς το παρόν υπάρχει έλλειψη ενημέρωσης για τους καταστηματάρχες.
Ευθύνη στους προμηθευτές
Επιχειρηματίες του χώρου της εστίασης στη Θεσσαλονίκη ρίχνουν την ευθύνη για τη μη μείωση των τιμών στους προμηθευτές. «Πώς να ρίξουμε τις τιμές όταν οι προμηθευτές τις κρατούν σταθερές; Δεν αντέχουμε άλλη μείωση, στο τέλος δεν θα βγαίνουμε. Το μοσχάρι αγοράζεται από τον έμπορο προς 4€/κιλό από το σφαγείο και εγώ το αγοράζω 7-8€/κιλό. Αν το αγόραζα 5,5€/κιλό ή 6€/κιλό, είχα περιθώριο να πουλήσω φτηνότερα το μπιφτέκι, την μπριζόλα και τα άλλα είδη από μοσχάρι», λέει στο «Εθνος» ο Πάνος Δημητρίου, που διατηρεί εστιατόριο στα Λαδάδικα. Ο ίδιος σημειώνει ότι οι τιμές είναι ήδη πολύ χαμηλές και οι επιχειρηματίες απορρόφησαν δύο φορές την αύξηση του ΦΠΑ
Έθνος