Συμφωνώ απόλυτα! Σάββατο 26 Φεβ. παρακολουθώ στο Πνευματικό Κέντρο, ομιλία του συντοπίτη μας δημοσιογράφου Κώστα Κούση, να αναπτύσσει το θέμα, του δανεισμένου από την πρόσκληση, τίτλο του άρθρου.
Με πραγματική αδημονία και έντονο ενδιαφέρον, πήγα να μάθω από έναν εμπειρότατο δημοσιογράφο, όσες ανοχές δεν είχα την ευκαιρία να γνωρίζω, που ομολογουμένως δημιούργησαν συνενοχές, στο χειρισμό, του εν λόγου θέματος. Ο τίτλος της διάλεξης, υποσχόταν θαρρώ, μια διερευνητική άλλη ματιά και μια σε βάθος προσέγγιση, στις αληθινές διαστάσεις και στις απόκρυφες ή σκοτεινές πλευρές του προβλήματος. Δημοσιογράφος στην Αθήνα, σκέφτηκα, θα έχει γνωριμίες, θα έχει τις άκρες του, κάτι περισσότερο από εμάς τους κοινούς θνητούς θα ξέρει!
Ίσως να παρερμήνευσα, σαν θεώρησα ότι στη διάλεξη θα γινόταν λόγος για ελληνικές ανοχές ή τέλος πάντων, ανοχές κάποιων τρίτων! Πάντως όχι των Σκοπιανών! Άλλως, τι νόημα θα είχε, να μιλούσαμε για δικές τους ανοχές; Και πράγματι, έγινε το ακριβώς αντίθετο. Σε όλη στη διάλεξη, καταγγέλθηκαν τα Σκόπια, για την ανελαστική, επιθετική και διεκδικητική τους πολιτική απέναντι στην χώρα μας! Άκουγα, συλλογιζόμουν και αναρωτιόμουν! Άραγε θα περίμενε κάποιος, διαφορετικά τα Σκόπια να ενεργήσουν; Και η άκαμπτη ετούτη πολιτική τους θέση, που τελμάτωσε εν τέλει, την επίλυση του ονόματος του νεότευκτου κρατιδίου τους, τους χρεώνεται σαν ανοχή(!) τους, που δημιουργεί μάλιστα και συνενοχές(!), άρα και συνενόχους! Απέναντι σε ποιους επιδεικνύουν ανοχή, σε βαθμό που να τους καθιστά και συνενόχους; Ακόμα αναρωτιέμαι!
Αλλά μιας και όλη η διάλεξη περί των γειτόνων μας τύρβαζε, τότε δεν μπορώ να καταλάβω, γιατί ουδεμία αναφορά έγινε στον Κίρο Γκλιγκόροφ, που στις 3 Ιουνίου 1992, δήλωσε δημόσια, «ουδεμία σχέση έχουμε με τον Μέγα Αλέξανδρο, εμείς είμαστε Σλάβοι που ήρθαμε στην περιοχή τον 6ον αιώνα». Πως κατορθώθηκε και παραλήφθηκαν, οι τόσο πρόσφορες των ελληνικών θέσεων και επιχειρημάτων δηλώσεις, που ακούσθηκαν από τον τότε αρχηγό του νεοσσού κρατιδίου των Σκοπίων; Και δεν είναι οι μόνες, που από επίσημα χείλη της απέναντι πλευράς ειπώθηκαν. Ο δημοσιογράφος Γκεοργκέφσκι, σε τηλεοπτική εκπομπή, επί ώρα επιχειρηματολογούσε με δηλώσεις ανάλογες εκείνων του Γκλιγκόροφ, κάμνοντας παράλληλα αναφορά στον Πέτκοφ Μίσιρκοφ, στον ιστορικό σλαβικής καταγωγής, που θεωρείται και ο πατέρας του «Μακεδονικού Έθνους» και της «Μακεδονικής γλώσσας», ο οποίος υποστηρίζει ότι η σύνδεση του όρου Μακεδόνες- Σλάβοι με τον γεωγραφικό χώρο της Μακεδονίας, έγινε για πρώτη φορά στα τέλη του 19ου αιώνα με αρχές του 20ου και όχι πιο μπροστά. Δηλαδή, από όταν ακόμη τα Βαλκάνια, ήταν μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Εκείνοι, από τότε έβλεπαν τόσο πολύ μπροστά! Εμείς;
Ναι, το ζήτημα είναι καυτό και ενοχλεί. Γι αυτό, αν κάποιος τολμήσει να το αγγίξει, πρέπει να μπορεί κιόλας και να αποτολμά να πιάνει την πατάτα καυτή, αλλιώς ας την αφήσει στο τσουβάλι. Το θέμα, είναι ήδη, αρκούντως τσουρουφλισμένο!!
Σαν Έλληνες και δη Μακεδόνες, σίγουρα αντιλαμβάνομαι γιατί μας ενοχλεί ή όλη διεκδικητική στάση και θέση των Σκοπίων. Οι ανοχές όμως, αν υπάρχουν, που υπάρχουν βεβαίως, άλλως δεν θα γεννούσαν τον τίτλο του θέματος και οι εξ αυτών δημιουργούμενες συνενοχές, αφορούν αποκλειστικά και μόνο, την ελληνική πλευρά!! Και επ΄ αυτού, πλήρης αποσιώπηση στην διάλεξη! Δεν άκουσα να καταγγέλλεται ούτε μια ανοχή μας που να μας καθιστά συνενόχους στο ενδεχόμενο τελικά, τα Σκόπια να ονομαστούν Μακεδονία!! Και εγώ, αισιοδοξούσα πως προσερχόμενος, θα έφευγα έχοντας πάρει απαντήσεις σε όλα ή σε κάποια από τα ερωτήματά μου, όπως:
Α/. Γατί δεν υπήρξε καμία αντίδραση εκ μέρους μας, όταν ο διορατικός στρατάρχης Τίτο, ονόμαζε πριν 65 χρόνια την περιοχή της Βαρντάσκας, «Λαϊκή Δημοκρατία της Μακεδονίας», που σήμερα επιτρέπει στο τότε ‘Ομόσπονδο κράτος της Γιουγκοσλαβίας’ να μιλάει για το ‘Συνταγματικό του όνομα;’ Εμείς τι κάναμε τότε; Υπάρχει διαχρονική ανοχή;
Β/. Στο μεθοριακό φυλάκιο της Νίκης, στην Φλώρινα, στα πρώην Ελληνογιουγκοσλαβικά και σήμερα Ελληνοσκοπιανά σύνορα, έχει στηθεί άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου με αρχικό προσανατολισμό προς τα βόρεια, που εκ μέρους του στρατηλάτη Μακεδόνα, συμβόλιζε, την υποδοχή και το καλωσόρισμα στην γη των Μακεδόνων, εκείνων που εισέρχονταν στην Ελλάδα. Κι όλα αυτά τα χρόνια, ποτέ δεν εκφράσθηκαν παράπονα από την Γιουγκοσλαβία. Προφανώς, γιατί αναγνώριζε σαν γνήσιο τέκνο της Ελλάδας και φυσικό οικοδεσπότη της Μακεδονικής γη, τον Μέγα Αλέξανδρο και πως ο προσανατολισμός του αγάλματος, ουδόλως υπέθαλπε εθνικές ή λυτρωτικές βλέψεις μας προς βορρά ή υπέκρυπτε τυχόν εθνικούς επεκτατικούς μας πόθους! Όμως, εδώ και λίγα χρόνια, κατόπιν απαίτησης των Σκοπίων, το άγαλμα άλλαξε προσανατολισμό! Κοιτάζει ανατολικά! Γιατί, άραγε; Θα λέγαμαι, πως λόγω ανοχής μας;
Γ/. Από το «ούτε Μακεδονία, ούτε σύνθετο ή παράγωγο της λέξης αυτής» του Ανδρέα Παπανδρέου, μέχρι την αποδοχή κάποιου ονόματος, «Άνω Μακεδονία», «βόρεια Μακεδονία», «Μακεδονία του Βαρδάρη» και άλλα τέτοια, σύνθετα ή παράγωγα ονόματα, καμιά δεκαριά τον αριθμό, τι άραγε άλλαξε και ποιοι πρέπει να χρεωθούν ανοχές που δημιουργούν συνενοχές; Ποιοι δεν βλέπουν, ότι υπονομεύουν την μοίρα του τόπου και πως θα ΄ρθει κάποτε στο μέλλον ή ώρα, που οι γείτονες, οικεία βούληση ή κατόπιν υπόδειξης ή προτροπής τρίτων, έστω και για λόγους άσκησης απλής πίεσης, θα απαιτήσουν να θερίσουν τους καρπούς, του σπόρου, που σπέρνει σήμερα, η δική μας ανοχή στη εκ μέρους τους κατάχρηση του ονόματος «Μακεδονία»; Εδώ καταγράφεται ανοχή ή ενοχή;
Δ/. Τι φέρνει στην μνήμη το «Σλαβομακεδονία», που κάποτε προτάθηκε από Έλληνα πολιτικό και αμέσως ακολούθησε και το ευφυολόγημα, «σε δέκα χρόνια οι Έλληνες θα το έχουν ξεχάσει». Τι ντροπή αισθάνθηκα σαν αξιωματικός και αισθάνομαι σαν Έλληνας, ακούγοντάς το, παρότι ήξερα ότι το εφήμερο και η κοντή μνήμη, είναι μια τραγική αλήθεια, που σαν λαό μας χαρακτηρίζει. Γι αυτό και το τραγικό του πράγματος, δεν το χρεώνω, παρά μόνο σε εμάς και όχι στον πολιτικό που αποτόλμησε, με παρρησία να το ξεστομίσει. Και ευτυχώς που μας έσωσαν οι Αλβανοί των Σκοπίων, που εναντιώθηκαν, αισθανόμενοι ότι αδικούνται σαν εθνότητα, αφού στη γείτονα χώρα, δεν κατοικούν μόνο σλάβοι!
Ε/. Σήμερα, από τα 196 κράτη του Ο.Η.Ε, τα 133 έχουν αναγνωρίσει τα Σκόπια με το «Συνταγματικό(!)» τους όνομα «Μακεδονία(!!), μιας και με την δική μας ανοχή, τόσα χρόνια έτσι ονομάζονταν στην ομόσπονδη Γιουγκοσλαβία. Όμως, αλλοεθνείς ιστορικοί ήταν οι πρώτοι που ανέδειξαν την ελληνικότητα της γεωγραφικής Μακεδονίας και αυτής του Μεγάλου Αλεξάνδρου! Σήμερα, πως και γιατί αγνοούνται αυτοί από την διεθνή κοινότητα; Προβληματίζει η αλήθεια, μα η αποσιώπησή της, είναι μια ανοχή, που γεννά συνενοχή!
ΣΤ/. Ποιος ο ρόλος όμορων κρατών, που τρέφουν κεκαλυμμένες ή ανοιχτές βλέψεις προς την χώρα μας και που, ως προς αυτές, εμείς κατά κανόνα στρουθοκαμηλίζουμε και που έχουν θρησκευτικές ή εθνικές μειονότητες στα Σκόπια και ανάλογα ασκούν πιέσεις προς κάθε κατεύθυνση, μα πάντα εις βάρος μας! Ποιες οι δικές μας αντενέργειες σε όλα αυτά; Στα Σκόπια θυμίζω, κατοικούν περίπου 500.000 Αλβανοί (1/4 του όλου πληθυσμού) και πως το 33% των κατοίκων, είναι Μουσουλμάνοι το θρήσκευμα και ας μην μας διαφεύγει, ότι η θρησκευτική συνείδηση και ταυτότητα στους ανθρώπους, είναι ισχυρότερη εκείνης της εθνικής! Και να θυμίσω, ότι όταν ο Ίωνας Δραγούμης, επί Τουρκοκρατίας, στάλθηκε σαν υποπρόξενος στο Μοναστήρι, μια μόνο εντολή του δόθηκε από το Ελληνικό κράτος, «..να μην γεννά ζητήματα..»!
Ζ/. Μπορούμε άραγε, να παραβλέψουμε τον ρόλο και τις παρεμβάσεις, οικονομικών παραγόντων και ισχυρών επιχειρηματικών ευρωπαϊκών και υπερατλαντικών κύκλων στο εν λόγω θέμα και τι γίνεται από μέρους μας;
Τι εισέπραξαν λοιπόν μέχρι σήμερα οι γείτονες μας και όχι μόνο; Μήπως, ότι είμαστε έτοιμοι και αποφασισμένοι για εθνικές ανοχές, στο εν λόγω θέμα;
Έχω κι άλλα ερωτήματα και ακόμα πιο πολλά ερωτηματικά, γι αυτό και πολλοί οι προβληματισμοί με του οποίους προσήλθα στην διάλεξη και με αδημονία προσδοκούσα απαντήσεις. Αλλά, φευ! Έφυγα απογοητευμένος, πλέον προβληματισμένος και με ένα ‘μεγάλο γιατί δεν αποτολμήθηκε, αυτό που υποσχόταν η πρόσκληση’! Κι αφού δεν αποτολμήθηκε, να μια άλλη ανοχή, που δημιουργεί συνενοχή!
Κι αν δεχθούμε, ότι τα Σκόπια πέρασαν ενδεχόμενα την όποια κόκκινη επί του θέματος γραμμή, γιατί τα κατηγορούμε; Παραβλέπουμε το ενδεχόμενο, να κάλυψαν το κενό που τους παραχωρήσαμε, οπισθοβαδίζοντες εμείς; Θυμίζω, ότι έχω αρθρογραφήσει πάρα πολλές φορές επί του θέματος και πως η θέση μου είναι ότι, «η ονομασία Μακεδονία, είναι όρος καθαρά και απόλυτα γεωγραφικός και καθόλου δηλωτικός φυλετικής καταγωγής, εθνικότητας ή κρατικής ταυτότητας». Ο Ίωνας Δραγούμης έλεγε, ότι ‘όταν οι Έλληνες πάψουν να είναι εθνικιστές, τότε θα πάψουν να είναι Έλληνες’! Δεν είμαι εθνικιστής και καταγγέλλω τον εθνικισμό σαν ακραία και άκαρπη θέση, γι αυτό και ουδέποτε και ουδόλως με εξέφραζε.
Όμως, το να γνωρίζω την ιστορία του τόπου μου, δεν είναι εθνικισμός, αλλά στοιχειώδες καθήκον, επιβαλλόμενη υποχρέωση και διαδικασία αυτοάμυνας σε επιβουλές γειτόνων ή σε ανοχές ημετέρων, που αναμφίβολα δημιουργούν συνενοχές. Όπως εκείνης της ένοχης ανοχής, της ανιστόρητης αλήθειας(!), που κατά την Μικρασιατική καταστροφή, ήθελε στην Σμύρνη, ο κόσμος να χάθηκε εξ αιτίας του συνωστισμού στην προβλήτα της πόλης!! Θυμάστε;; Ευτυχώς, η ανοχή αυτή, γρήγορα αποσύρθηκε μετά την αυθόρμητη και γενικευμένη κατακραυγή και δεν δημιούργησε συνενοχές, με πρώτους συνενόχους, τις νεότερες γενιές, τα ίδια τα παιδιά μας και ιδιαίτερα τα προσφυγόπουλα, που άθελα τους, θα μάθαιναν στο σχολειό και στην ιστορία, πως οι παππούδες τους, από δικό τους λάθος άφησαν την τελευταία τους πνοή, εκεί στην καθ΄ ημάς ανατολή!! Βαρβάτες ανοχές, υπέρμετρες συνενοχές!! Και συνάμα, ζητάμε από την διεθνή κοινότητα, να αναγνωρίσει την ‘γενοκτονία των Ελλήνων της ανατολής’!! Πότε θα σοβαρευτούμε, δεν ξέρω!
Τέλος, θυμίζω τα λόγια του Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης, σεβαστού πατέρα Άνθιμου, που είπε: «όπου Μακεδονία και Ελλάς, όπου Ελλάς και Μακεδονία». Παρότι, δείχνει να είναι λόγος εθνικιστικός, εγώ θα έλεγα, πως μάλλον είναι ένας έντονα χρωματισμένος εθνικός λόγος, επειδή ακριβώς, δεν παύει να φανερώνει την αλήθεια, του ιστορικού και γεωγράφου της αρχαιότητας Στράβωνα, που είπε: «Έστιν ουν Ελλάς και η Μακεδονία..» και κλείνοντας συμπληρώνω εγώ, «χώματα Ελλήνων γη, αιώνια πατρική περιουσία».
Με κάθε σεβασμό,
στον αναγνώστη,
στην νόηση,
και στην ιστορική αλήθεια!
Ρουσσάκης
Σαρ. Πολυχρόνης
Αξιωματικός ε. α
(Φεβ. 2011)