ΤΟΥ ΑΘΗΝΟΔΩΡΟΥ
ΤΑΝΙΔΗ
Ο ορισμός του πολιτικού ως ποιμένα των ανθρώπων, εγείρει αξιώσεις από της πλευράς των πολιτών. Ο πολιτικός, κατά τον Πλάτωνα, είναι επιστήμων, είναι αυτός που γνωρίζει. Επομένως πολιτική είναι τέχνη, είναι η τέχνη του κυβερνάν. Ο αληθινός πολιτικός αντλεί την εγκυρότητα της δράσεώς του, από το προνόμιο που του παρέχει η γνώση της τέχνης του, ένα προνόμιο, που ο Πλάτων δεν αναγνωρίζει στον καθένα. Έτσι λοιπόν, η σπουδαιότητα της πολιτικής τέχνης, παραπέμπει στην σπάνη και το δυσεύρετο των θεραπόντων της. Το πλήθος αποκλείεται a priori από την άσκηση της εξουσίας. Πολλοί ολίγοι μπορούν να κατακτήσουν την δύσκολη γνώση της πολιτικής τέχνης. Γι` αυτό και το λειτούργημα του πολιτικού είναι πολύ υψηλό, ιερό θα έλεγα, είναι αποστολή πραγματικού ταγού της κοινωνίας, όπως ακριβώς το δίδαξε ο Πλάτων. Επομένως, οι πολιτικοί οφείλουν να δίνουν πρώτοι το καλό παράδειγμα στους διοικούμενους, με τις γνώσεις, την εντιμότητά, το ήθος, την ευπρέπεια και την σεμνότητά τους. Να ακολουθούν πιστά αυτό που είναι ταγμένοι από το σύνταγμα. Να υπηρετούν τον λαό και να εφαρμόζουν τους κείμενους νόμους.
Ένας υπεύθυνος πολιτικός, ένας ηγέτης, δοκιμάζεται συνεχώς με τις θέσεις, τις απόψεις, την προσφορά του στην κοινωνία και την πατρίδα. Αξιολογείται καθημερινά από τις προτάσεις και τις πράξεις του, από τους μακρόπνοους σχεδιασμούς του για το μέλλον, από τις προοπτικές σεβασμού του στις επόμενες γενιές, από το θάρρος και την αποφασιστικότητά του να πατάξει την διαφθορά και την διαπλοκή και να επιβάλει το δίκαιο και την ισότητα, από την διορατικότητά του ν‘ αφουγκράζεται τις ανάγκες και τα ζητούμενα της κοινωνίας. Από το να βρει τέλος, τον τρόπο της οικονομικής, κοινωνικής και ηθικής ανασυγκροτήσεως του κράτους και φυσικά προς τούτο, έχει υποχρέωση και ο πολίτης να τον στηρίξει και να τον βοηθήσει στο έργο του.
Αλλά και η διανοούμενη ελίτ έχει μεγάλη υποχρέωση να ενεργεί και να συμβουλεύει προς την κατεύθυνση της ομαλής λειτουργίας της κοινωνίας και της πολιτείας. Η Φιλοσοφία και οι άλλες επιστήμες δεν είναι μία αφηρημένη υπόθεση, ούτε ασκήσεις σημειωτικών δεξιοτήτων, αλλά μία υπόθεση εργασίας για το δέον γενέσθαι, για την πρακτική πλευρά του ανθρώπινου βίου.
Η άρχουσα τάξη, οι πολιτικοί και διανοούμενη ελίτ της χώρας μας, πρέπει σήμερα να στοχαστούν κάποια άλλη πολιτική ιδεολογία, να προσπαθήσουν μία επαναστατική καινοτομία, να ενεργοποιήσουν δηλαδή την νοημοσύνη, την κριτική ευαισθησία και την αξιοπρέπεια των πολιτών. Ο πολίτης σήμερα έχει πολλά ελαττώματα και δημιουργεί παράλογες απαιτήσεις, τα περιμένει όλα από το κράτος, γι` αυτό και έχει ανάγκη νουθεσίας και κατευθύνσεως, θέλει πρότυπα υπεύθυνα και ηθικά για όλες τις εκφάνσεις της ζωής του. Ιδιαίτερα, πρέπει ν` αφυπνισθεί, εκείνη η κρίσιμη μάζα των ψηφοφόρων, που δεν μπορεί να ξεχωρίσει την πολιτική από την αγυρτεία.
Ο πολιτικός, κατά κανόνα, συμβολίζει συμπεριφορές και διδάσκει τρόπους. Οι πολίτες μιμούνται τους άρχοντες. Όταν ο πολιτικός θεσπίζει νόμους και λύνει προβλήματα, κυβερνά με βάση την εφαρμογή της νομοθεσίας και τα χρηστά ήθη, είναι πραγματικός κυβερνήτης και όχι απλός διαχειριστής των κρατικών υποθέσεων. Τότε ο λαός ευτυχεί και ακολουθεί. Όταν όμως είναι καιροσκόπος, διαπλεκόμενος και διεφθαρμένος, δημιουργεί πρόβλημα όχι μόνο στην κρατική λειτουργία, αλλά και στην κοινωνία, γιατί γίνεται παράδειγμα προς μίμηση. Οι πολίτες τότε, είτε απαξιώνουν την πολιτική και τους πολιτικούς και αποσύρονται στην ιδιωτική του σφαίρα, είτε υποκύπτουν και εναρμονίζονται με την διεφθαρμένη συμπεριφορά των πολιτικών.
Τα κόμματα, μπροστά στην νοσηρή και επικίνδυνη αυτή κατάσταση, μπροστά στην κραυγαλέα αυτή ασυμμετρία εθελοτυφλούν, ακολουθούν πολιτική χαμαιλέοντα, νοοτροπία διπρόσωπη, τακτική φατριαστική και διαπλεκόμενη.
Οι πολίτες σήμερα, βρίσκονται μπροστά σ` ένα πελώριο πολιτικό-κοινωνικό δίλημμα, δεν έχουν σαφή και συγκεκριμένη θέση. Άλλοι εμφανίζονται α-πολιτικοί και απομακρύνονται από τα κοινά και άλλοι βολεύονται περίεργα και παθολογικά στην άρνηση της πραγματικότητας. Πολιτικολογούν, ωστόσο, ανώριμα και ανώφελα περί του πρακτέου και ξορκίζουν τα πρόσωπα του κακού και της βίας, μέσα από μία κομφορμιστική ηθική. Έτσι, τα γεγονότα συνεχίζονται στον καμβά του πολλαπλού ταμπλό και διαχέονται, μετασχηματίζονται και μεταστρέφονται τελικώς, σε κοινωνική βία των παράνομων και των νόμιμων, με την θεσμική αυθαιρεσία του πολυπλόκαμου κρατικού μηχανισμού και την αμήχανη ενοχή της κοινωνίας των πολιτών.
Αλλά οι καιροί δεν περιμένουν πια. Η πατρίδα χρειάζεται άμεσα και ριζικά μέτρα, για την καταπολέμηση και εξαφάνιση των διαβρωτικών αυτών φαινομένων. Χρειάζεται ικανό και στιβαρό κυβερνήτη, ο οποίος θα έχει το θάρρος, την σύνεση και την τόλμη, ν` αντισταθεί στα παραλυτικά αυτά φαινόμενα, κυβερνήτη που δεν θα υπολογίσει τα πολιτικά κόστη και τις συνέπειες. Χρειάζεται έναν Ιωάννη Καποδίστρια, έναν ουτοπιστή και όχι διαχειριστή των τρεχουσών κυβερνητικών υποθέσεων.
Οι ευθύνες των κυβερνήσεων των τελευταίων δεκαετιών για την πρωτοφανή απαξίωση των θεσμών που βιώνουμε, είναι ασφαλώς μεγάλες. Ωστόσο δεν είναι μικρότερες και οι ευθύνες των λοιπών πολιτικών κομμάτων. Είναι ολοφάνερος ο εκρηκτικός συνδυασμός πολιτικής ανεπάρκειας και θεσμικής παχυδερμίας, που βιώνουν σήμερα τα ελληνικά κόμματα. Αποκλειστικό στόχο τους έχουν την εξουσία ή μερίδιο αυτής με οιονδήποτε θεμιτό ή αθέμιτο τρόπο. Αλλά ευθύνες έχει και η πνευματική ηγεσία του τόπου μας, οι κορυφαίοι της τέχνης και της επιστήμης. Ευθύνες έχει ακόμη και ο ελληνικός λαός, με την πολιτική του ανωριμότητα..
Ο λαός δεν χρειάζεται σήμερα «χαϊδολογήματα» φενακισμένα και κούφια λόγια, χρειάζεται την αλήθεια και την ρεαλιστική έκθεση των υπαρχόντων προβλημάτων. Χρειάζεται ηγέτη γενναίο, που θα ακολουθήσει τον δρόμο των θεσμικών αλλαγών: την τροποποίηση του συντάγματος, με την απευθείας ανάδειξη του προέδρου της δημοκρατίας από τον λαό, το μοίρασμα των εξουσιών ανάμεσα στον πρόεδρο της δημοκρατίας και τον πρωθυπουργό (Σύνταγμα 1975), τον περιορισμό του αριθμού των βουλευτών στους εκατόν πενήντα, την κατάργηση του νόμου περί ευθύνης υπουργών, τον τεμαχισμό των μεγάλων εκλογικών περιφερειών, τον θεσμό των εξωκοινοβουλευτικών υπουργών, την διαφάνεια στις δημόσιες συμβάσεις, τον έλεγχο των οικονομικών των κομμάτων και των βουλευτών, την εφαρμογή του συστήματος των περιφερειών στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, την εξυγίανση των ΜΜΕ κ.λ.π. Μόνο έτσι θα επιτελέσει το προς την πατρίδα χρέος του και θα καταταγεί στην χωρία των πολιτικών ηγετών, που δεν δίστασαν στις δύσκολες περιστάσεις να πάρουν τα αναγκαία μέτρα.
