Από την Υπεύθυνη
ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
Της Δ/νσης Β/θμιας
Εκπ/σης Κοζάνης
κ. Καρανίκα Αναστασία
Η περίοδος των εξετάσεων είναι ιδιαίτερα απαιτητική περισσότερο για τους μαθητές. Χαρακτηρίζεται κυρίως από έντονο άγχος, πνευματική κόπωση και αϋπνία, στοιχεία που εξαντλούν τον οργανισμό και τον καθιστούν ευάλωτο. Βασικός λοιπόν σύμμαχος των μαθητών αυτή την περίοδο είναι η σωστή διατροφή, που όμως δεν σχετίζεται με την ποσότητα του φαγητού, αλλά με την ποιότητά του.
Αυτό σημαίνει ότι κατά την περίοδο της έντονης μελέτης δεν πρέπει να καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες τροφής πλούσιας σε θερμίδες, αλλά να επιλέγουν τρόφιμα που μπορούν να βελτιώσουν την απόδοσή τους στην μελέτη, φροντίζοντας να τα κατανέμουν σε μικρά και συχνά γεύματα. Γιατί, η διατροφή, παίζει ένα σημαντικό ρόλο όσον αφορά τη συγκέντρωση, την ευκολία μάθησης, το αποδοτικό διάβασμα και την προστασία όλου του οργανισμού από τις συνέπειες του άγχους.
Συστήνονται τέσσερα-πέντε γεύματα την ημέρα, εκ των οποίων το πρωινό θεωρείται απολύτως απαραίτητο. Ένα τονωτικό πρωινό γεύμα είναι σπουδαίο, διότι ενισχύει την απόδοση των μαθητών, τους εξασφαλίζει ευχάριστη διάθεση, διώχνει το ενοχλητικό αίσθημα πείνας και παράλληλα τους τροφοδοτεί με την απαραίτητη ενέργεια.
Στα δύο κύρια γεύματα, στο μεσημεριανό και στο βραδινό, θα πρέπει να περιλαμβάνονται τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας, όπως είναι το ψάρι, το κοτόπουλο, το άπαχο κρέας ή τα τυριά, συνοδευμένα από λαχανικά, ρύζι, πατάτες και μακαρόνια. Στις σαλάτες καλό είναι να προτιμούνται τα λαχανικά με σκούρο πράσινο ή κίτρινο χρώμα, διότι αποτελούν πλούσιες πηγές καροτίνης και βιταμίνης C. Να φροντίζουν όμως απαραίτητα αυτά να είναι φρέσκα και καλοπλυμένα.
Η καθημερινή λήψη γάλακτος, περίπου δύο ποτήρια, σε συνδυασμό με ένα γιαούρτι, συμπληρώνει ικανοποιητικά τις ημερήσιες ανάγκες τους σε ασβέστιο, πρωτεΐνες και βιταμίνες Α και D για να εξασφαλίσουν περισσότερη ενέργεια.
Στην ενίσχυση των λειτουργιών του εγκεφάλου, όπως της μνήμης, βοηθούν όλες οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β, αφού τονώνουν το νευρικό σύστημα. Η βιταμίνη Β είναι απαραίτητη και υπάρχει στο ψωμί και τα δημητριακά. Αρκεί βέβαια και μια σαρδέλα! Το κακάο και η μαύρη σοκολάτα είναι πολύ τονωτικά, όπως τονωτικός είναι και ο καφές. Να φροντίζουν όμως να μην ξεπερνούν το ένα φλιτζάνι την ημέρα. Η καφεΐνη σε μεγάλες δόσεις προκαλεί εκνευρισμό, αϋπνία, ταραχή, ταχυπαλμία, τρέμουλο, συχνοουρία και αδυναμία συγκέντρωσης. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να πιούν καφέ το βράδυ που προηγείται των εξετάσεων. Να αποφύγουν τη λήψη αναψυκτικών, κυρίως αυτών που περιέχουν καφεΐνη τύπου cola. Θα δημιουργήσει υπερένταση. Φυσικά ούτε λόγος να γίνεται για την κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών, που ακόμη και σε μικρές ποσότητες μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα στο πρωινό ξύπνημα και στη λειτουργία της μνήμης.
Ας προτιμήσουν ένα φυσικό χυμό πορτοκαλιού ή μια αναβράζουσα βιταμίνη C. Αλλά και η χρήση συμπληρωμάτων διατροφής είναι αρκετά διαδεδομένη κατά τη διάρκεια των εξετάσεων. Για να αυξηθεί η αποτελεσματικότητά τους, οι υποψήφιοι πρέπει να γνωρίζουν ότι θα τα καταναλώνουν μαζί με το πρωινό τους γεύμα ή αμέσως μετά το μεσημεριανό, επειδή έτσι απορροφώνται καλύτερα.
Για κάποιο διάστημα πρέπει να διαγράψουν από το φαγητό τους τις σάλτσες, τα καυτερά, τα τηγανητά και γενικά ότι έχει καταγωγή την πολίτικη ή μεξικάνικη κουζίνα, γιατί είναι πιο δύσπεπτα, ιδιαίτερα τις ζεστές μέρες.
Να αποφεύγουν την κατανάλωση «γρήγορων» φαγητών, διότι περιέχουν πολλές θερμίδες και λίπη.
Να θυμούνται ότι το πλούσιο σε θερμίδες γεύμα απαιτεί συγκέντρωση μεγάλου όγκου αίματος στο στομάχι για τις διεργασίες της πέψης, με αποτέλεσμα οι νοητικές λειτουργίες του εγκεφάλου να αμβλύνονται.
Ας μην ξεχνούν ότι ακόμα και ο Ποπάϋ έτρωγε σπανάκι και ο Σούπερ Γκούφη τα φοβερά φιστίκια του. Δεν έχουν παρά να σκεφτούν ότι ο οργανισμός τους δέχεται ισχυρή πίεση και είναι αναγκαίο να του προσφέρον και ενέργεια και βιταμίνες για να τον θωρακίσουν.
Επίσης η γλυκόζη είναι τροφή οτυ εγκεφάλου, γι΄αυτό και συχνά αισθάνονται έντονα την ανάγκη να καταναλώνουν σοκολάτα. Ταυτόχρονα όμως να προτιμούν τα ελαφρά δροσερά γλυκίσματα, όπως το ζελέ με ή χωρίς φρούτα, τις φρουτοσαλάτες, το γιαούρτι με φρούτα, ενώ πριν ή κατά τη διάρκεια των εξετάσεων καλό είναι να παίρνουν έτοιμη πηγή γλυκόζης με την μορφή καραμέλας, προκειμένου να αποφύγουν τυχόν λιποθυμικές τάσεις, λόγω της μεγάλης αγωνίας που πιθανόν να έχουν.
Κορίτσια και αγόρια δεν έχουν ακριβώς τις ίδιες ανάγκες, όμως σε γενικές γραμμές πρέπει να προσέχουν πολύ, ώστε να προσλαμβάνουν καθημερινά όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Πολύ περισσότερο τώρα που διαβάζουν εντατικά και απαιτέιται η μέγιστη απόδοση της μνήμης και της ευφυΐας τους.
Όσα αναφέρθηκαν παραπάνω είναι αποτέλεσμα ερευνών και εργασιών που έχουν εκπονηθεί μετά εμπεριστατωμένες μελέτες ειδικών επιστημόνων με στόχο να βοηθήσουν τους μαθητές στην πιο απαιτητική περίοδο της μαθητικής τους ζωής.
