Παρουσιάστηκαν στο 14ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Ιστορίας, Λαογραφίας, Βλάχικης Παραδοσιακής Μουσικής και Χορών
Με επιτυχία διεξήχθησαν οι εργασίες του 14ου Πανελλήνιου Συμποσίου Ιστορίας, Λαογραφίας, Βλάχικης Παραδοσιακής Μουσικής και Χορών με θέμα: «Οι Βλάχοι της Γρεβενιώτικης Πίνδου». Οι εργασίες έλαβαν χώρα το Σάββατο 31 Αυγούστου 2013 και την Κυριακή 1 Σεπτεμβρίου 2013 στα ορεινά του Δήμου Γρεβενών και στην αίθουσα συνεδρίων του Ξενοδοχείου „Casa la mundi“.
Αξίζει να σημειωθεί η συμμετοχή κόσμου από τα ιστορικά μητροπολιτικά Βλαχοχώρια της Πίνδου (Τούργεα-Κρανιά, Περιβόλι, Αβδέλα, Σμίξη, Σαμαρίνα) αλλά και την πόλη των Γρεβενών τόσο στις συνεδρίες αλλά και στις συναφείς με το Συμπόσιο εκδηλώσεις. Το 14ο Συμπόσιο της ΠΟΠΣΒ συνδιοργανώθηκε από το Σύλλογο Αβδελιωτών η «Βασιλίτσα» σε συνεργασία με το Δήμο και την Αντιπεριφέρεια Γρεβενών υπό την αιγίδα της ΠΟΠΣΒ και του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Το Σάββατο το απόγευμα στο Σεμινάριο Χορού παρουσιάστηκαν και διδάχθηκαν από οικείους χοροδιδασκάλους οι χοροί των Βλαχοχωριών της γρεβενιώτικης Πίνδου. Το βράδυ μετά το πέρας του επιστημονικού μέρους του προγράμματος της ημέρας ακολούθησαν χορευτικές επιδείξεις των Χοροδιδασκάλων των Συλλόγων Μελών της Ομοσπονδίας.
Την Επιστημονική Επιτροπή του Συμποσίου αποτέλεσαν οι: Πρόεδρος: Μιλτιάδης Παπανικολάου, Καθηγητής, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας. Κοσμήτορας Φιλοσοφικής Σχολής Α.Π.Θ. Μιχαήλ Τρίτος, Καθηγητής. Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας. Κοσμήτορας Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. Ιωάννης Κολιόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής. Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας Α.Π.Θ. Σπυρίδων Σφέτας, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας Α.Π.Θ. Ιάκωβος Μιχαηλίδης, Αναπληρωτής Καθηγητής. Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας Α.Π.Θ. Νικόλαος Ευστρατίου, Καθηγητής προϊστορικής αρχαιολογίας, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας Α.Π.Θ., Στέργιος Λαΐτσος, Ιστορικός, υπ. Δρ Πανεπιστημίου Βιέννης Αντώνιος Μπουσμπούκης, Ομότιμος καθηγητής του Α.Π.Θ.
Ανοίγοντας τις εργασίες του Συμποσίου ο κ. Μιχ. Μαγειρίας, με την ιδιότητά του ως πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων σημείωσε: «Το εφετινό 14ο Συμπόσιο διοργανώνεται σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, γεγονός που σηματοδοτεί και την αναβάθμισή του…Τα Βλαχοχώρια των Γρεβενών αποτελούν μητροπολιτικές βλαχικές εγκαταστάσεις. Την ξέχωρη ανάπτυξή τους αλλά και τη διαχρονική σημασία τους για την περιοχή των Γρεβενών συνοψίζει το δημοτικό τραγούδι «Όρληγγας» όπου η μετακίνηση κι επιστροφή της Βλαχουριάς προς κι από τα χειμαδιά «φέρνει γρόσια και φλουριά». Το 14ο Συμπόσιο έδωσε τη δυνατότητα να μιλήσουν εμπερίστατοι περί τα βλάχικα πράγματα και την τοπική ιστορία πανεπιστημιακοί αλλά και νέοι επιστήμονες (αρκετοί Βλάχοι οι ίδιοι), και με αφορμή αυτό το γεγονός στο χαιρετισμό του ο πρόεδρος της ΠΟΠΣΒ τόνισε ότι: «Η παρουσία των εμπερίστατων ειδικών επιστημόνων, ιστορικών, φιλολόγων, γλωσσολόγων, λαογράφων κι αρχαιολόγων επιτρέπει την εξέταση και παρουσίαση διαφορετικών αντικειμένων από την πλούσια βλαχική θεματολογία και δίνει ταυτόχρονα τη δυνατότητα της διεπιστημονικής συζήτησής τους».
Το Σάββατο 31 Αυγούστου 2013 έγιναν οι παρακάτω ανακοινώσεις: Νικόλαος Ευστρατίου, Καθηγητής προϊστορικής αρχαιολογίας, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας Α.Π.Θ., «Οι πρώτοι κάτοικοι της ορεινής Πίνδου», Σπυρίδων Σφέτας, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας Α.Π.Θ., «Το κουτσοβλαχικό ζήτημα στο πλαίσιο των ελληνορουμανικών σχέσεων», Ιάκωβος Μιχαηλίδης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας Α.Π.Θ., «Οι Βλάχοι της Πελαγονίας», Μιχαήλ Τρίτος, Καθηγητής, Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας. Κοσμήτορας Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ., «Το κουτσοβλαχικό ζήτημα στην περιοχή της Πίνδου», Παναγιώτα Παπανικολάου, υποψήφια διδάκτωρ, «Προβλήματα πολιτιστικής διαχείρισης. Ένας αρχαίος μακεδονικός δρόμος και η διαχρονική ιστορία του»., Στέργιος Λαΐτσος, Ιστορικός, υπ. Δρ Πανεπιστημίου Βιέννης, «Πριν τα Βλαχοχώρια. Η μεσαιωνική Βλαχική παρουσία μεταξύ της άνω κοιλάδας του Αώου και των πηγών του Βενέτικου». Οι εργασίες του 14ου Συμποσίου ολοκληρώθηκαν την Κυριακή 1 Σεπτεμβρίου 2013 με τις παρακάτω ανακοινώσεις:
Ζήσης Σκαμπάλης, Αρχιτέκτων, Διευθυντής Λαογραφικού και Εθνολογικού Μουσείου Μακεδονίας, «Η υδροκίνηση ως πρωτοπόρα τεχνολογία στα βουνά της Πίνδου»,
Μιλτιάδης Παπανικολάου, Καθηγητής, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας. Κοσμήτορας Φιλοσοφικής Σχολής Α.Π.Θ., «Οι αγιογράφοι της Σαμαρίνας. Ένα πρωτοποριακό φαινόμενο μαζικής παραγωγής στον 19ο και 20ό αιώνα», Αντώνιος Μπουσμπούκης, ομότιμος καθηγητής του Α.Π.Θ., «Βλάχοι – Αρμάνοι, Κιρατζήδες / Αγωγιάτες»,
Μιχάλης Παλάγκας, Ιστορικός, Μεταπτυχιακός Α.Π.Θ. «Η ελληνική και ρουμανική εκπαίδευση στα βλαχοχώρια των Γρεβενών κατά την περίοδο της ρουμανικής προπαγάνδας. Μια συγκριτική θεώρηση», Γιώργος Σαββανάκης, Ιστορικός, ΔΜΕ Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, «Η Ρουμανική προπαγάνδα στο χωριό Περιβόλι. Από τα μέσα του 19ου αιώνα έως τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο», Κώστας Φούντας, Kαθηγητής φιλόλογος, πρώην Πρόεδρος της κοινότητας Αβδέλλας Γρεβενών και νυν πρόεδρος τοπικού συμβουλίου Αβδέλλας, «O Μεγάλος χορός (κόρλου μάρι) και η παραδοσιακή ενδυμασία», Δημήτρης Ι. Κωνσταντινίδης, Διευθυντής του 1ου ΕΠΑΛ Πύλης, τ. Ειδικός Γραμματέας της ΠΟΠΣΒ «Επιχείρηση “Πάνθηρας”. Παρουσίαση μέσα από ανέκδοτα αρχεία του γερμανικού στρατού της καταστροφής των βλάχικων χωριών της Πίνδου τον Οκτώβρη του 1943», Στέργιος Λαΐτσος, Ιστορικός, υπ. Δρ Πανεπιστημίου Βιέννης «Αναγνώσεις κι αναζητήσεις ταυτότητας. Ένας αιώνας μεταξύ ιδεολογίας και πραγματικότητας στα έργα του ιδρυτή και αποφοίτων του ρουμανικού σχολείου Περιβολίου».
Μετά την παρουσίαση των ανακοινώσεων έγινε συζήτηση επιμέρους ζητημάτων κι ακολούθησε απάντηση τυχόν ερωτήσεων. Τόσο ο Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής και κοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ καθηγητής κ. Μιλτιάδης Παπανικολάου που συνόψισε τα συμπεράσματα του Συμποσίου όσο κι ο πρόεδρος της ΠΟΠΣΒ κ. Μαγειρίας ευχαρίστησαν τους συμμετέχοντες και τους συνεχάρην για τις σημαντικές τους ανακοινώσεις, σημειώνοντας με έμφαση τα νέα κι ενδιαφέροντα στοιχεία που παρουσιάστηκαν. Τέλος και οι δυο τους εξέφρασαν την ευχή διεύρυνσης του ενδιαφέροντος για τη βλαχική θεματολογία και την ευόδωση των νέων επιστημονικών ερευνητικών προσπαθειών σ’ αυτή την κατεύθυνση.
Τις εργασίες του Συνεδρίου παρακολούθησαν κι απηύθυναν χαιρετισμό ο βουλευτής Γρεβενών (ΝΔ) κ. Τιμολέων Κοψαχείλης, ο Αντιπεριφερειάρχης Γρεβενών κ. Γεώργιος Ντασταμάνης, κι ο Δήμαρχος Γρεβενών κ. Δημοσθένης Κουπτσίδης. Παραβρέθηκαν οι Αντιδήμαρχοι Γρεβενών κ. Καράβος Βάϊος και Τσουτσούμης Νίκος, ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Γρεβενών κ. Λάτσιος, ο Γενικός Γραμματέας του Δήμου Γρεβενών κ. Ανδρέας Τόσκας, ο εκπρόσωπος του Δημάρχου Καλαμπάκας κ. Νικόλαος Λύχος, οι δημοτικοί σύμβουλοι Γρεβενών Γιάννης Νασίκας (Σμίξη) και Τσένης Απόστολος (Αβδέλα), οι πρόεδροι των τοπικών Κοινοτήτων Αβδέλας κ. Κώστας Φούντας, Περιβολίου κ. Δημήτριος Κουβάτας, ο πρώην πρόεδρος της Κοινότητας Περιβολίου κ. Απόστολος Ζιόμπορας, οι δημοτικοί σύμβουλοι Κόνιτσας κκ. Χρήστος Νιτσιάκος (Αετομηλίτσα/Ντένισκο) και Κώστας Παγανιάς (Δίστρατο/Μπριάζα) κι ο περιφερειακός σύμβουλος Δυτικής Μακεδονίας κ. Γιάννης Γιάτσιος (Περιβόλι). Τις εργασίες του Συμποσίου παρακολούθησε κι ομογενής δήμαρχος του Νιου Χαμσάϊρ και πρώην βουλευτής της ομώνυμης Πολιτείας των ΗΠΑ κ. Βασίλης Τσίρος με καταγωγή από το Πολυνέρι Γρεβενών. Επίσης έλαβαν μέρος οι κοσμήτορες: κ. Μιχάλης Τρίτος της Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ, κ. Σπύρος Παυλίδης της Σχολής Θετικών Επιστημών ΑΠΘ και Κων/νος Κατσάμπαλης της Πολυτεχνικής Σχολής ΑΠΘ. Το διήμερο των εργασιών παρακολούθησαν οι πρώην πρόεδροι της ΠΟΠΣΒ κ. Φώτης Κιλιπίρης και Κώστας Αδάμ, ο αντιπρόεδρος του Συλλόγου Βλάχων Φοιτητών Θες/νίκης κ. Γιώργος Τζιατζιάφης (καταγωγή Περιβόλι), καθώς και μέλη ΔΣ Συλλόγων μελών της ΠΟΠΣΒ.
Από το εξωτερικό παρακολούθησαν τις εργασίες αρκετοί ομογενείς από την Κορυτσά όπως κι αντιπροσωπεία του Συλλόγου Βλάχων Γευγελής Μεγλενίτες – Χούμα, (ΠΓΔΜ) με επικεφαλής τον Γιώργο Γιοβάνοφ, καθώς και τα μέλη του ΔΣ της Παγκόσμιας Βλαχικής Αμφικτιονίας: Θανάσης Πότσης (Ένωση Βλάχων Αλβανίας), Άρμπεν Λένα (Σύλλογος «Μάνδρα» Κορυτσάς, Αλβανία), Βασίλης Αμπατζή (πρόεδρος του Συλλόγου «Άγιος Νικόλαος» Κρουσόβου, ΠΓΔΜ), Βασίλης Γκερμότσης (Γερμανία) και Κυριάκος Λιούτας (Καναδάς).
