Η μέρα που έχει καθιερωθεί να εορτάζεται από το 1977 την 18η Μαΐου ως ημέρα των απανταχού μουσείων της οικουμένης, έχει βαρύνουσα σημασία για μας τους Έλληνες, επειδή η χώρα μας είναι ένα απέραντο ανοιχτό Μουσείο και η πατρίδα των Μουσών, που ήταν προστάτιδες των τεχνών κι έδωσαν το όνομά τους σ’ αυτούς τους ναούς της τέχνης.
Από πολύ παλιά τα μουσεία ήταν φορείς πολιτισμικών ανταλλαγών ανάμεσα στις χώρες του κόσμου, και προωθούσαν τη μόρφωση και τη συνεργασία των λαών. Συρρέουν στην πατρίδα μας οι επισκέπτες από κάθε μέρος της γης και η μέριμνα των τελευταίων ετών έχει οργανώσει αξιόλογες εγκαταστάσεις, ώστε τα έργα τέχνης να προβάλλονται και κυρίως να συντηρούνται στους αιώνες για εκείνους που θα έρθουν μετά από μας.
Το μήνυμα που πρέπει να σταλεί στη φετινή επέτειο του εορτασμού των μουσείων είναι να δοθεί έμφαση στο ρόλο που έχουν οι πολύτιμες συλλογές καθώς ενώνουν τις προηγούμενες γενιές με τις επόμενες και να προβληθεί ο χαρακτήρας των Μουσείων ως ζωντανών οργανισμών. Αυτός ο κρίκος που συνδέει το παρελθόν με το μέλλον, αξιοποιεί και μεταφέρει την ιστορία του κάθε λαού στους κληρονόμους και συνεχιστές του.
Για να ευοδωθεί όμως αυτός ο σημαντικός σκοπός, που αποτελεί ιδανικό για την ιστορική συνέχεια της πορείας της ανθρώπινης τέχνης, είναι η καλή συντήρηση των εκθεμάτων στα μουσεία. Για να υπάρχουν και να αναδεικνύονται οι συλλογές των μουσείων στις επόμενες γενιές χρειάζεται πραγματικός αγώνας με συνέπεια, στον οποίο οφείλει να επιδοθεί η διοίκηση του κάθε μουσείου.
Μια ολόκληρη επιστήμη, που συνεχώς εξελίσσεται, υποστηρίζει
τη συντήρηση των καλλιτεχνημάτων, των ιστορικών τεκμηρίων και στοιχείων ύπαρξης ζωής που αριθμούν αιώνες, χιλιετηρίδες, ακόμη κι εκατομμύρια ετών! Η μέριμνα των εξειδικευμένων συντηρητών μουσειολόγων είναι το Α και το Ω ώστε να συνεχίσουν τα πολύτιμα εκθέματα την πανανθρώπινη πορεία τους στο μέλλον.
Κατά την επίσκεψη στους χώρους ενός μουσείου, καθώς θαυμάζει κανείς κάθε αξιόλογο αντικείμενο που αναδεικνύεται, παράλληλα εκτιμά τις εργασίες για συντήρησή του. Δεν αρκεί μόνο ένα περιβάλλον με τη σωστή αισθητική να το προβάλλει: απαιτούνται οι κατάλληλες συνθήκες κλιματισμού που αφορούν τη θερμοκρασία και τη σχετική υγρασία, το φωτισμό που τα ευνοεί και τον ήχο ακόμα που μπορεί κι αυτός να τα φθείρει! Γλυπτά, νομίσματα, μακέτες, σημαντικά υφάσματα ενδυμασιών ή λεπτουργήματα κεντημάτων παλαιάς τέχνης, εκθέματα παλαιοντολογίας απολιθωμάτων εκατομμυρίων ετών που έφτασαν ως τις μέρες μας είναι επιβεβλημένο να συντηρηθούν και να παραδοθούν με ασφάλεια στον κόσμο του μέλλοντος. Αυτή είναι ιερή υποχρέωση και στόχος ζωής για τη διεύθυνση των μουσείων.
Οι περισσότεροι θα γνωρίζουν ότι κι εμείς στην περιοχή μας ανταποκρινόμενοι στο πνεύμα της πολιτισμικής και εκπαιδευτικής δραστηριότητας που έχει ως ιδανικό την ανθρωποκεντρική σημασία των μουσείων, έχουμε ιδρύσει εδώ και χρόνια τα δικά μας μουσεία που αποτελούν στολίδια για την πόλη και το νομό μας. Έχοντας σαν ορμητήριο τον ιδιαίτερα δραστήριο Σύνδεσμο Γραμμάτων και Τεχνών της Π.Ε Κοζάνης, δημιουργήσαμε το Ιστορικό – Λαογραφικό και Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στην Κοζάνη που διαθέτει πλουσιότατες συλλογές εκθεμάτων, πινακοθήκη, βιβλιοθήκες και αξιόλογη έκθεση των προπλασμάτων Παραδοσιακής Αρχιτεκτονικής της Μακεδονίας. Μεταξύ αυτών ας αναφέρουμε και το πολύ ιδιαίτερο μουσείο που αποτελεί και μνημείο του Μακεδονικού Αγώνα στο Βούρινο που κρατά ζωντανή την ιστορική μας μνήμη.
Με την ευχή και την παράκληση σε κάθε αρμόδιο να δοθεί η μέριμνα, η προσοχή και η αξία σε ό, τι αξίζει να σωθεί στους αιώνες, γιορτάζουμε και φέτος τα ιδρύματα αυτά που φωτίζουν το παρελθόν της πορείας του ανθρώπου στη γη και θα του χαρίσουν την ελπίδα για τα επόμενα σταθερά του βήματα.
*Ο Αγγέλης Πολυνείκης είναι Αρχιτέκτων, Πρόεδρος του Συνδέσμου Γραμμάτων και Τεχνών Π.Ε. Κοζάνης
