Ιωάννης Π. Μπασέας Υποστράτηγος ΜΧ ε.α. – Διπλ.Πολιτικός Μηχανικός
Η ξαφνική ένταση του θορύβου, των τεσσάρων κινητήρων Allison–T56Turboprop του Βελγικού Μεταγωγικού αεροσκάφους C-130, κάλυψε κάθε άλλο ήχο στο εσωτερικό του, καθώς με ισχύ 4.085 ίππων, δεχόμενοι τη μέγιστη αντίστροφη ώση, βρυχήθηκαν , στην προσπάθεια του κυβερνήτη να εκτελέσει βραχεία προσγείωση, στο βομβαρδισμένο διάδρομο του αεροδρομίου του χιονισμένου Σεράγιεβο.
Οι επιβάτες, αξιωματικοί επιτελείς του Στρατηγείου του ΝΑΤΟ στην Ιταλία, που επρόκειτο να αντικαταστήσουν για 6 μήνες το πολεμικό επιτελείο του ΝΑΤΟ στο Σεράγιεβο, το οποίο ήδη είχε συμπληρώσει εξάμηνη παραμονή στο θέατρο επιχειρήσεων ,κρατήθηκαν σφιχτά από τους ιμάντες, προκειμένου να μειώσουν το ενοχλητικό στιγμιαίο στρίμωγμα, λόγω της αδράνειας, από την απότομη επιβράδυνση του αεροσκάφους.
Μεταξύ τους και ένας Έλληνας Αντισυνταγματάρχης Μηχανικού.
Είχε προηγηθεί 2ωρη πτήση από τη Νάπολη, «βουτιά» του C-130 σε ένα άνοιγμα του βαριά συννεφιασμένου ουρανού πάνω από το αεροδρόμιο και απότομη οριζοντίωση, στην αρχή του διαδρόμου, συνθήκες ρουτίνας για τους χειριστές και για τους στρατιωτικούς, που εκτελούσαν συχνά τη συγκεκριμένη πτήση.
Ο καταπέλτης, στο ουραίο του αεροσκάφους άνοιξε και κρύος αέρας (Νοέμβριος με -4C) ανάμικτος με το καυσαέριο του JP-8, μπήκε ορμητικά στο σκάφος θυμίζοντας ότι είχαν προσγειωθεί στην περιοχή επιχειρήσεων της Νατοϊκής Δύναμης Σταθεροποιήσεως (SFOR).
Οι υπηρεσίες του Αεροδρομίου όλες σε στρατιωτικές σκηνές και ο έλεγχος από τμήματα Αμερικανικού στρατού, της πληρότητας του εξοπλισμού. ( κράνους CEVLAR, Αλεξίσφαιρου Χιτωνίου ,οπλισμού G3A4 και 45άρι για τον Έλληνα αξιωματικό).
Και οπωσδήποτε, η κάρτα εμβολιασμού στην αδιάβροχη θήκη της, κρεμασμένη από το λαιμό, με τη βεβαίωση έντεκα εμβολίων που προβλέπονται προ της εισόδου σε εμπόλεμη ζώνη σύμφωνα με το πρωτόκολλο του Αμερικανικού Στρατού.
Με πυκνή χιονόπτωση κατά τη διαδρομή, ανάμεσα στα ερειπωμένα κτίρια, για το Στρατηγείο, στο όχημα HUMVEE, ο σύνδεσμος αξιωματικός, απαντούσε όσο πιο αναλυτικά μπορούσε στις ερωτήσεις του Αντισυνταγματάρχη που αφορούσαν σύντομη τοπογραφική και επιχειρησιακή ενημέρωση.
Στην είσοδο του Στρατηγείου (ήταν το HOTEL TERME, οχυρωμένο ισχυρά με οχύρωση τύπου HASCO-BASTIAN),ακολούθησε επανάληψη του ελέγχου από τους Νορβηγούς φρουρούς και εγκατάσταση σε ένα από τα δωμάτια που είχαν διαμορφωθεί σε 6κλινα.
Δύο ώρες αργότερα ,στο υπόγειο Κέντρο Επιχειρήσεων, ο Άγγλος Συν/χης N. RUTHERLAND, ψηλός , αδύνατος, χαμογελαστός, υποδεχόταν για ενημέρωση, με θερμή χειραψία διαρκείας, τον Έλληνα αξιωματικό.
Ήταν διευθυντής Μηχανικού του Νατοϊκού επιτελείου, με 4 υποδιευθύνσεις ,Υποδομών – Εκκαθαρ.Ναρκών – Γεφυροκατασκευής- Μηχανικού Μάχης.
Μετά τις πρώτες ερωτήσεις του τύπου ΄΄ πώς ήταν το ταξίδι κ.λ.π΄΄ , ενημερωμένος εκ των προτέρων για τον Αξιωματικό, πέρασε στο θέμα των αποστολών .Μία από αυτές ήταν η προετοιμασία των διαδικασιών ανακατασκευής της παλαιάς Γέφυρας του MOSTAR.
H παλαιά πέτρινη Γέφυρα στην πόλη του MOSTAR, είχε κτιστεί το1566 από τον Σουλεϊμάν το Μεγαλοπρεπή (τον πασίγνωστο πλέον) και γεφύρωνε τον ποταμό Νερέτβα. Με ύψος 24μ και μήκος 29μ ,ένωνε με ένα τόξο τη Μουσουλμανική με την Κροάτικη πλευρά της πόλης για 420 χρόνια. Είχε χαρακτηρισθεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς από την UNESCO. Στις 9 Νοε 1993 βομβαρδίστηκε και καταστράφηκε ολοσχερώς από άρματα μάχης.Η αποκατάσταση θα έπρεπε να διατηρήσει το ύφος της παλαιάς Γέφυρας.
Τα στάδια ανακατασκευής θα ήταν η προετοιμασία του χώρου των όχθων, κατασκευή προσωρινή μεταλλικής γέφυρας για χρήση ως βατήρος και ανακατασκευή της γέφυρας με χρησιμοποίηση όσων κυβόλιθων μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από την παλαιά γέφυρα ,που ήταν βυθισμένοι στον ποταμό.
Δύτες του Ουγγρικού Στρατού θα ανέσυραν τους 456 κυβόλιθους που μετά από αξιολόγησή τους θα επανατοποθετούνταν κυρίως στα ακρόβαθρα.
Το υψηλότερο σημείο της γέφυρας θα ανακατασκευάζετο με σύγχρονες μεθόδους.
Προ της έναρξης των εργασιών θα έπρεπε να προηγηθούν εκτεταμένες αναγνωρίσεις δρομολογίων και χώρων ,υπολογισμοί και τεχνικοοικονομικές μελέτες για κάθε στάδιο της κατασκευής. Τα τμήματα ασφαλείας θα τα διέθετε η υποδιεύθυνση Μηχανικού Μάχης (combat eng.) με τμήματα του Γαλλικού Μηχανικού της Λεγεώνας των Ξένων.
Ήταν 11 Νοεμβρίου του 1997,τέσσερα χρόνια μετά την καταστροφή της πέτρινης γέφυρας. Ο Έλληνας Αντισυνταγματάρχης, με ενθουσιασμό, υλοποίησε τις προβλεπόμενες διαδικασίες, για όσο διήρκησε η παραμονή του στο Σεράγιεβο και πριν επιστρέψει στην Ιταλία.
Οι διαδικασίες κατασκευής της Γέφυρας συνεχίστηκαν και ολοκληρώθηκαν το 2004, μετά από ανάθεση στη συνέχεια σε τουρκική εργοληπτική εταιρία.
Ήταν ένα έργο ειρήνης, που ενώνει λαούς, πολιτισμούς, ιστορία. Ένα μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς. Και η Ελλάδα ήταν εκεί…
iobaseas@gmail.com
κιν. 6944797931