του παπαδάσκαλου
Κωνσταντίνου Ι. Κώστα
Είναι περιττό να προσημειώσω ότι η ομιλία του Γέροντα Μάξιμου, Ηγουμένου της Ιεράς Πατριαρχικής Μονής Αγίου Διονυσίου εν Ολύμπω, στον Άγιο Διονύσιο Βελβεντού (15-4-2013) με θέμα: ‘’Η αμαρτία κατά τους πατέρες’’, δεν αποτυπώνεται σε 1 ή 2 σελίδες, ωστόσο προσπάθεια κάνω να αποτυπώσω συνοπτικά το λόγο του ως συνέχεια στο προηγούμενο άρθρο μου. Είπε ο Γέροντας.
Η έπαρση: Ο λόγος που ο άνθρωπος δέχεται τη γνώμη του διαβόλου είναι η υψηλοφροσύνη. Εκχύνει γνώμη (ο διάβολος) στον άνθρωπο, που ταυτίζεται με αυτήν και την προβάλλει νομίζοντας ότι είναι δική του. Προβάλλονται σαν δικοί μας οι λογισμοί, αλλά ούτε ένας δεν είναι δικός μας, επειδή κάθεται πάνω στο θρόνο του νου ο διάβολος και όχι ο Θεός. Ο άνθρωπος υπέστη διπλό θάνατο. Η πρώτη νέκρωση είναι στην ψυχή. Μετά επακολούθησε και ο σωματικός θάνατος ως αποτέλεσμα του πρώτου. Ο θάνατος δεν είναι φτιαγμένος από το Θεό. Απορρέει από τη συγκατάθεση της ελευθερίας μας με τις εκτροχιασθείσες δυνάμεις της φύσης μας.
Η οίηση: Το υπερ-εγώ είναι μια υψηλή φρόνηση ότι εμείς είμαστε θεοί, μοναδικοί, δεν είμαστε σαν τους άλλους, που είναι κατώτεροί μας, οπότε καταβάλλεται προσπάθεια να εξηγηθεί η ανθρώπινη φύση και η κοινωνία μέσα από το ‘’εγώ’’. Μας στραπατσάρισε τόσο πολύ ο εγκαθιδρυμένος διάβολος μέσα μας, που λέμε τα άσπρα μαύρα και το αντίθετο. Το άγχος, ο φόβος είναι φωλιά του διαβόλου, διότι η ελευθερία μας δεν διώχνει τα θηρία, αλλά τα θέλει.
Διαφωτισμός-Ευρώπη: Ο Διαφωτισμός, είπε, έφερε την αποκοπή της ανθρώπινης δραστηριότητας από την Εκκλησία. Η Ευρώπη είναι βαρβαρική αλλοτρίωση, δεν είναι πολιτισμός. Ο άνθρωπος νοείται σαν μια οικονομική μονάδα. Παρακολουθούμε την επιστημονική συρρίκνωση του ανθρώπου. Η αμαρτία έχει μπει μέσα στη ζωή και καθοδηγεί όχι μόνο τους απλούς ανθρώπους αλλά και τους επιστήμονες, που φτιάχνουν κυκλώματα διαπλοκής, εξαπατούν και εκμεταλλεύονται τους ανθρώπους.
Εκρίζωση της αμαρτίας: Την εκρίζωση της αμαρτίας την επιτελεί ο Θεός. Η άκτιστη φύση μπήκε μέσα στην ανθρωπότητα. Ο Χριστός καινίζει την ανθρώπινη φύση. Όλα τα στοιχεία που έχουμε μέσα μας είτε έξω μας, συμμετέχουν στον καινισμό. Η δημιουργία του Θεού (πρώτη και δεύτερη, Αδάμ και Χριστός) είναι σεισμική. Ο Θεός έπλασε το κάλλος, την ομορφιά, την ανθρώπινη φύση και κατοικεί μέσα σ’ αυτήν. Η χειρότερη κακουργία του ανθρώπου είναι ότι θέλησε να δημιουργήσει θάνατο στο Θεό.
Προσευχή-σωτηρία: Η καλογερική προσευχή: Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με, έχει δύναμη. Και μόνο το όνομα έχει μεγάλη δύναμη. Φεύγει χιλιόμετρα μακριά ο διάβολος. Σωτηρία είναι η απαλλαγή του ανθρώπου από την αιχμαλωσία του διαβόλου.
Για την ενότητα: Η ενότητα πραγματοποιείται στην αγάπη στο Θεό και στον άνθρωπο, όχι στα συμφέροντα, στη βούληση, στη γνώμη, στην ιδιοτέλεια, στο δικό μου και στο δικό σου. Μέσα στο Θεό ο άνθρωπος γίνεται θεογνώστης, ανθρωπογνώστης και κοσμογνώστης. Ζούμε στη μοιρολατρία και στην άγνοια. Μας οδηγούν οι επιτήδειοι όπου θέλουν.
Συμβολή: Σε όλα αυτά το έργο του ανθρώπου είναι όχι να είναι θεατής, αλλά να προσφέρει τη δική του συμβολή. Να έχει πρώτ’ απ’ όλα μνήμη θανάτου. Να λέει στον εαυτό του: σήμερα ζω, αύριο ίσως όχι. Τι θα κάνω, λοιπόν, σήμερα που ζω; Πενθούμε για τον κακό εαυτό μας. Χρειαζόμαστε δάκρυα, μετάνοια, στροφή προς το Θεό και προς τον άνθρωπο. Μετά από αυτά έρχονται τα δάκρυα της χαράς (χαρμολύπη). Ο Χριστός καταργεί το ευπαθές της φύσεώς μας και μας κάνει άτρεπτους προς την αιωνιότητα.
Για τα παιδιά: Το κάθε παιδί είναι ένας υποψήφιος Θεός, είπε ο Γέροντας. Σχόλιο δικό μας: Η θέση αυτή του Γέροντα Μάξιμου μπορεί να θεμελιώσει μια αντίληψη για μια παιδαγωγική γονέων προς τα παιδιά στο χώρο της οικογένειας, αλλά και μια σοβαρή αντίληψη για μια παιδαγωγική (αντίληψη, περιεχόμενο, διαδικασία, πολιτική βούληση) στο χώρο της Παιδείας, παντού και στα δικά μας, τα εθνικά μα και τα τοπικά δεδομένα. Μπορεί, αλλά υπάρχουν πολλά αλλά.
Η ομιλία του Γέροντα έχει καταγραφεί σε DVD και διατίθενται σε κάθε ενδιαφερόμενο από τον Ιερό Ναό Αγίου Διονυσίου εν Ολύμπω Βελβεντού.
π. Κωνσταντίνος Ι. Κώστας,
παπαδάσκαλος
17-4-2013
