Η βράβευση τις εφημερίδας μας δε μας γέμισε μόνο με εμπειρίες, αλλά μας έδωσε και την ευκαιρία να συναντήσουμε σπουδαίους ανθρώπους, οι οποίοι διαπρέπουν στο χώρο της λογοτεχνίας και της δημοσιογραφίας. Μία πολύ σπουδαία συγγραφέας, η οποία ήταν και πρόεδρος της Λογοτεχνικής Συντροφιάς που μας βράβευσε, η κα. Αγγελική Βαρελά, όχι μόνο μας μίλησε, αλλά προθυμοποιήθηκε να δώσει μία πολύ ξεχωριστή συνέντευξη για την εφημερίδα μας. Την ευχαριστούμε ολόψυχα και της ευχόμαστε να είναι καλά για να σκέφτεται και να γράφει όμορφες ιστορίες για τα παιδιά.
1.Το να γίνετε συγγραφέας είναι ένα όνειρο που σας ακολουθούσε από μικρό παιδί ή προέκυψε στην πορεία της ζωής σας;
Δεν μου είχε περάσει ποτέ από το μυαλό. Κάθε μήνα, όπως όλα τα παιδιά, άλλαζα… επάγγελμα. Γιατρός, τραγουδίστρια και διάφορα άλλα. Ο συγγραφέας δεν ήταν στο… μενού. Νομίζω ότι το πρώτο ερέθισμα ήταν η αλληλογραφία που είχα από μικρή με τον πατέρα μου. Εκείνος έμενε στη Θεσσαλονίκη, κι εγώ στην Αθήνα, όπου με μεγάλωνε η νονά μου, μετά το θάνατο της μητέρας μου. Του έστελνα κάθε εβδομάδα γράμματα κι αυτό ίσως να με βοήθησε πολύ. Όταν ήμουν 14 χρονών η δασκάλα μου εντόπισε αυτό το ταλέντο και με ώθησε προς τα εκεί. Δεν ήταν όμως μόνο αυτό. Είχα γενικά μια προδιάθεση. Ήθελα να αποτυπώνω με το δικό μου ύφος στο άσπρο χαρτί, όσα έβλεπα κι όσα άκουγα γύρω μου.
2.Είναι εύκολο ή δύσκολο να γίνει κανείς συγγραφέας;
Απ’ όλα πιο δύσκολο είναι το χτίσιμο του βιβλίου. Το βιβλίο είναι σαν οικοδόμημα. Το ξεκινάς από τα θεμέλια (την ιδέα) και ύστερα το υψώνεις. Τα κεφάλαια προχωρούν, η δράση τρέχει, όλο ανεβαίνεις τα… πατώματα και στο τέλος βάζεις τη σκεπή. Το γράψιμο είναι μια δημιουργία επίπονη, υπεύθυνη και ελκυστική. Για το συγγραφέα παιδικών βιβλίων είναι ακόμα πιο δύσκολο. Γιατί έχει να κάνει με παιδιά και χρειάζεται να είναι κανείς προσεκτικός.
3.Τι σας δίνει έμπνευση για να γράψετε ένα βιβλίο;
Τα πάντα. Αρκεί να δονήσουν μια χορδή της καρδιάς μου. Όσο και να φαίνεται παράξενο πολλές φορές και μια λέξη ακόμα παίζει το ρόλο της. Η λέξη «αντιπελάργηση», που δεν ήξερα τι θα πει, μ’ έκανε να ψάξω, να μαζέψω υλικό και τελικά να γράψω ένα βιβλίο για την τρίτη ηλικία, με τον τίτλο: «Ο Θεός αγαπά τα πουλιά». Αυτό το θέμα της έμπνευσης, της πυγολαμπίδας που φωτίζει το μυαλό, είναι πραγματικά κάτι που θέλει… μελέτη.
4.Τα περισσότερα βιβλία σας, τα οποία έχουμε διαβάσει, απευθύνονται σε παιδιά του δημοτικού και του γυμνασίου. Γιατί επιλέξατε να γράφετε κυρίως γι’ αυτές τις ηλικίες;
Όλα τα παιδιά με ρωτούν γι’ αυτό. Γράφω για παιδιά γιατί τ’ αγαπώ, γιατί το κοινό των παιδιών είναι ένα γοητευτικό κοινό. Όσο περισσότερο τα πλησιάζω, τόσο περισσότερο έχω την επιθυμία ν’ ανταποκριθώ στις προσδοκίες του. Μπορώ να επικοινωνώ καλύτερα μαζί του. Ώρες ώρες έχω την αίσθηση ότι είμαι σε ένα ανοιχτό χώρο και πετάω σερπαντίνες και χαρτοπόλεμο. Νομίζω ότι είμαι φτιαγμένη γι’ αυτό το παιχνίδι, της επαφής με τα παιδιά μέσα από τις σελίδες των βιβλίων. Τα παιδιά είναι απρόβλεπτα. Με κεντρίζει ο τρόπος που βλέπουν τη ζωή.
5.Θα θέλατε να βρεθείτε για λίγο στη θέση ενός παιδιού που του αρέσουν τα μυθιστορήματά σας;
Και βέβαια. Αυτό άλλωστε συμβαίνει καθημερινά είτε όταν τα συναντώ στα σχολεία, είτε όταν διαβάζω τα γράμματά τους. Είναι συγκινητικό το πόσο ρουφούν τα παιδιά ένα κείμενο, όταν τους αρέσει. Και η κριτική τους είναι ουσιαστική. «Γιατί αυτό το είπατε έτσι; Γιατί το άλλο;» Πολλές φορές με φέρνουν σε αμηχανία. Εμβαθύνουν τόσο πολύ. Για να λέμε όμως την αλήθεια αυτό δεν συμβαίνει πάρα πολύ τακτικά, παρά μόνο από παιδιά που είναι ευσυνείδητοι φιλαναγνώστες.
6.Τι σας αρέσει κυρίως, να διαβάζετε ή να γράφετε;
Και τα δύο. Διαβάζω πολύ. Από μικρή. Το διάβασμα είναι κάτι που μου ομορφαίνει τη ζωή, με κάνει να ονειρεύομαι, να φαντάζομαι, να ταξιδεύω, να χαλαρώνω, να πληροφορούμαι, ν’ αρμενίζω στον κόσμο, να βλέπω τις τάσεις, να επισημαίνω καινούργιες φωνές. Προτιμώ όμως από τα δύο το γράψιμο που είναι δημιουργικό. Που πασχίζω να το διεκπεραιώσω, να το βγάλω εις πέρας, που εξαρτάται από μένα η ποιότητά του και η προσέγγιση από το αναγνωστικό μου κοινό.
7.Ποιο βιβλίο απ’ όλα όσα έχετε γράψει σας αρέσει πιο πολύ;
Σ’ εμένα αρέσουν όλα. Είναι σαν τα εγγόνια μου. Δεν μπορώ να ξεχωρίσω ούτε τα εγγόνια μου ούτε τα βιβλία μου. Είναι γέννες κι αυτά. Τα παιδιά όμως έχουν ξεχωρίσει το «Φιλενάδα, φουντουκιά μου». Είναι το πιο ευπώλητο από τα βιβλία μου και πιστεύω ότι το γράψιμό της ήταν μια καλή στιγμή για τη συγγραφική μου πορεία.
8.Πιστεύετε ότι τα βιβλία που διαβάζει κάποιος μπορούν να παίξουν ρόλο στη διαμόρφωση του χαρακτήρα του;
Το πιστεύω ακράδαντα παίρνοντας παράδειγμα από τον εαυτό μου. Το πρώτο βιβλίο που διάβασα ήταν «η μικρή σειρήνα» του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Αυτό το βιβλίο μ’ έμαθε πράγματα για την αγάπη, που επηρέασαν την μετέπειτα ζωή μου.
9.Ποια συμβουλή θα δίνατε σ’ εμάς τα παιδιά, για να διαβάζουμε όλο και περισσότερα βιβλία;
Συνήθως δεν δίνω συμβουλές. Αγάπη δίνω. Παρόλα ταύτα θα έλεγα ότι και το διάβασμα είναι παιχνίδι. Το κλειστό βιβλίο κρύβει ένα πλήθος μυστικά, όπως το μπαούλο των… πειρατών. Όταν το ανοίξεις τότε βλέπεις τους θησαυρούς που περιέχει. Το διάβασμα είναι σαν να βρίσκεσαι σε μια βαρκούλα κι αρμενίζεις στο πέλαγος του κόσμου. Ζεις, ελπίζεις, ανοίγεις τους ορίζοντές σου, με δύο λόγια συναντάς τη ζωή.
10.Τι συμβουλές θα δίνατε σε κάποιον που θέλει να ασχοληθεί με τη συγγραφή βιβλίων;
Να διαβάζει, να διαβάζει, να διαβάζει. Αυτό έκανα ανέκαθεν. Αποκτούσα εμπειρίες, ξεχώριζα το ύφος του κάθε συγγραφέα. Μέσα στην αποθηκούλα του μυαλού μου συσσωρεύονταν χίλια δυο πράγματα και, όπως στη χημεία, γίνονταν μέσα μου μια παράξενη διαδικασία. Ύστερα, όλα αυτά τα «κατεργασμένα» υλικά έβγαιναν στην επιφάνεια με το δικό μου τρόπο, ζυμωμένα με τις δικές μου απόψεις και τη δική μου ιδιοσυγκρασία. Το γράψιμο είναι υπόθεση συνθετική, μαγική, που δεν μπορώ να την περιγράψω.
11.Πιστεύετε ότι η ενασχόληση με τον υπολογιστή, χαρακτηριστικό της εποχής μας, επηρεάζει αρνητικά ή θετικά την ανάγνωση βιβλίων;
Όταν η ενασχόληση με τον υπολογιστή είναι υπερβολική, ασφαλώς και επηρεάζει την ανάγνωση των βιβλίων. Κατ’ αρχήν δεν μένει, δεν περισσεύει χρόνος. Είναι όμως και κάτι άλλο. Οι αξίες που προβάλλουν οι υπολογιστές και τα ιντερνέτ δεν είναι ίδιες με αυτές των βιβλίων.
12.Ποιοι πιστεύετε πως είναι οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι για τα παιδιά και τους νέους σήμερα;
Όλα αυτά που η σημερινή εποχή προσφέρει, ίσως και η κούραση να προλάβουν όλα όσα τους έχουν φορτώσει. Ένα άλλο θέμα είναι και η αποθάρρυνση, η ανύπαρκτη ελπίδα για το μέλλον τους. Υπάρχουν όμως φωτισμένοι δάσκαλοι, ενημερωμένοι γονείς και ευαισθητοποιημένοι συγγραφείς που μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά και τους εφήβους να περάσουν όσο γίνεται πιο ανώδυνα την εικόνα που δίνει η σημερινή πραγματικότητα. Ένα πολύ σκληρό πρόσωπο. Λυπάμαι αλλά αυτή η ερώτηση μπορεί να δώσει μια απάντηση σε ένα ολόκληρο βιβλίο.
13.Τι μήνυμα θα θέλατε να δώσετε στους αναγνώστες της εφημερίδας μας;
Οι εποχές έχουν αλλάξει τραγικά, αλλά οι αξίες της ζωής παραμένουν ίδιες. Το μήνυμά μου είναι να ακολουθήσετε αυτές τις αξίες και να έχετε οράματα που θα προσπαθείτε να τα πετύχετε. Να μη χάνετε ποτέ το θάρρος σας. Να είστε αισιόδοξοι. Και να διαβάζετε. Τα βιβλία εκπέμπουν φως. Ανοίξτε τα για να φωτιστείτε, να διασκεδάσετε, να ταξιδέψετε και να ονειρευτείτε.
Αγγελοπούλου Αρίστη Γ1
Φεβρωνία Καλελή Γ2
