Στα φανερά, ήδη συμφωνημένα και κατά πολλούς προεξοφλημένα μέτρα που δεν προβλέπονται στον προϋπολογισμό ή το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας αλλά στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα για το οποίο οι δανειστές πιέζουν να εφαρμοστεί μέχρι κεραίας, περιλαμβάνονται οι μειώσεις σε επικουρικές συντάξεις και τα εφάπαξ.
Ηδη, το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης προχώρησε στο πρώτο μεγάλο βήμα προς τις περικοπές, περνώντας την περασμένη εβδομάδα τον Ενιαίο Κανονισμό Λειτουργίας του Ταμείου. Μένει να ολοκληρωθεί και η αναλογιστική μελέτη που έχει παραγγείλει ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης στην Εθνική Αναλογιστική Αρχή, για να οριστικοποιηθούν οι περικοπές. Οι οποίες μάλιστα, εν κρυπτώ, ξεκίνησαν εδώ και καιρό.
Οι ανατροπές αναμένονται μεσοσταθμικά στο -25% καθώς σωρευτικά θα δράσουν τρεις παράγοντες: Ο νέος, ενιαίος Κανονισμός Παροχών στα ενταγμένα στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης ταμεία, η αναλογιστική μελέτη βιωσιμότητας και εν κατακλείδι, η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των συντάξεων.
Οι νέες μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις προσδιορίζονται στα μέσα του 2014, καθώς ο νέος κανονισμός αλλάζει τον τρόπο υπολογισμού για τους νέους συνταξιούχους.
Το συνολικό ποσό των επικουρικών συντάξεων που θα καταβάλλεται κάθε χρόνο δεν θα υπερβαίνει το ποσόν των εισφορών που θα έχει λάβει το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης κατά τον προηγούμενο χρόνο. Το ισχύον ποσό σύνταξης που καταβάλλεται σήμερα θα παίζει ρόλο μόνο σε ό,τι αφορά τον προσδιορισμό της αναλογίας με την οποία θα υπολογιστεί η νέα παροχή πάνω στο ποσόν που τελικά θα διανεμηθεί.
Για να περάσουν οι αλλαγές, απαιτείται η υπογραφή Προεδρικού Διατάγματος, κάτι που μπορεί να πάρει ακόμη κι ένα εξάμηνο. Για το λόγο αυτό άλλωστε, το υπουργείο παλεύει με την Τρόικα, ώστε οι αλλαγές να γίνουν από το δεύτερο εξάμηνο του 2014. Όσο για το 2015, ο Ν. 4052/2012 καθορίζει ρητά το νέο τρόπο υπολογισμού της χορηγούμενης από το ΕΤΕΑ σύνταξης, με βάση το διανεμητικό σύστημα προκαθορισμένων εισφορών με νοητή κεφαλαιοποίηση. Κεντρικό ρόλο θα διαδραματίσει ο συντελεστής βιωσιμότητας, ο οποίος θα αναπροσαρμόζει όλες τις καταβαλλόμενες συντάξεις ανάλογα με τις καταβαλλόμενες εισφορές.
Ο νέος τρόπος
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες, ο προτεινόμενος Κανονισμός, για τους ασφαλισμένους μέχρι 31.12.2000, οι οποίοι συνταξιοδοτούνται μετά την έναρξη ισχύς του, το ποσό της ετήσιας απονεμόμενης σύνταξης θα καθορίζεται από έναν μαθηματικό τύπο που θα λαμβάνεται υπ´ οψιν:
– ο συντελεστής βιωσιμότητας
- τα έτη ασφάλισης μέχρι 31.12.2014
- το τμήμα της σύνταξης που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισης μέχρι 31.12.2014
- το τμήμα της σύνταξης που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισης από 01.01.2015 και εφεξής.
Συγκεκριμένα:
α) Για όσους συνταξιοδοτούνται μέχρι 31.12.2014, η σύνταξη υπολογίζεται με βάση το παλιό σύστημα.
β) Για όσους συνταξιοδοτούνται μετά την 01.01.2015 το ποσό της σύνταξης αποτελείται από το άθροισμα δυο τμημάτων σύνταξης, ως εξής:
β1) Το τμήμα σύνταξης που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισης έως 31.12.2014. Το τμήμα αυτό υπολογίζεται με το παλιό σύστημα.
β2) Το τμήμα σύνταξης που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισης από 01.01.2015 και εφεξής. Το τμήμα αυτό υπολογίζεται σύμφωνα με το νέο Κανονισμό.
Ο συντελεστής βιωσιμότητας εφαρμόζεται στο συνολικό ποσό της σύνταξης που προκύπτει.
Σε περίπτωση χορήγησης σε συνταξιούχο μειωμένης σύνταξης από το φορέα κύριας ασφάλισης, μειώνεται ανάλογα κατά το ίδιο ποσοστό και η χορηγούμενη σ’ αυτόν επικουρική σύνταξη από το ΕΤΕΑ, που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισης μέχρι 31.12.2014.
Η κρυφή μείωση
Βέβαια, εδώ και μήνες, εν κρυπτώ, το ταμείο έχει εφαρμόσει μειώσεις της τάξης του 22%. Συγκεκριμένα, το ταμείο με εγκύκλιό του ορίζει πως οι αιτήσεις συνταξιοδότησης που έγιναν μετά τις 14/2/12, ως κατώτατο ημερομίσθιο θα θεωρούν το ποσό των 26,18 ευρώ και με βάση το ποσό αυτό θα υπολογίζονται οι συντάξεις.
Να σημειωθεί πως μετά τις μειώσεις του κατώτατου ημερομισθίου, το υπουργείο Εργασίας είχε εξαγγείλει ότι εκτός από το επίδομα ανεργίας, ό,τι άλλο συνδέεται με τον κατώτατο μισθό θα παραμείνει στα προηγούμενα επίπεδα, δηλαδή στα 33,57 ευρώ. Κάτι που τελικά δεν έγινε για το ΕΤΕΑΜ.
Μειώσεις και στα εφάπαξ
Εν τω μεταξύ, εισηγήσεις για περικοπές της τάξης του 3,5% στις συντάξεις όσων συνταξιούχων έχουν δικαιωθεί εφάπαξ βοηθήματος και οι οποίοι προέρχονται από τα λεγόμενα «ευγενή» ταμεία, δηλαδή πρώην ΔΕΚΟ (ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ, ΟΣΕ, πρώην Ολυμπιακή Αεροπορία), δέχεται το υπουργείο Εργασίας για να διασωθεί το Ταμείο Πρόνοιας των Δημοσίων Υπαλλήλων.
Παράλληλα εξετάζονται σενάρια σύμφωνα με τα οποία η μείωση του εφάπαξ θα είναι αναλογική, με βάση συντελεστή 4, 8 ή και 10 ετών προκειμένου στο διάστημα αυτό να συνυπολογιστούν και οι υποχρεώσεις 900 εκατ. ευρώ για την πληρωμή 40.000 αιτήσεων που είναι σε λίστα αναμονής από τα μέσα του 2012 και εντός του 2013.