Οδοιπορικό στα μνημεία της Εορδαίας – Το μνημείο πεσόντων στους Πύργους

Επιμέλεια: Θεόδωρος Κ. Πασσαλίδης

Το μνημείο πεσόντων των Πύργων (πρώην Κατράνιτσα) βρίσκεται στο αλσύλλιο ακριβώς απέναντι από το κοινοτικό κατάστημα του οικισμού. Πρόκειται για μια μαρμάρινη στήλη ύψους περίπου δύο μέτρων και πενήντα εκατοστών η οποία μνημονεύει τα ονόματα των κατοίκων της Κατράνιτσας που έπεσαν στους πολεμικούς αγώνες από το 1912 μέχρι το 1922.
Στη πρόσοψη της στήλης υπάρχει ανάγλυφη μια κυματίζουσα πάνω σε ιστό ελληνική σημαία χιαστί με ένα σπαθί και με ένα κλαδί δάφνης. Πάνω από το ανάγλυφο αναγράφονται τα παρακάτω λόγια:
1912 – 1922
ΥΠΟ ΤΑΣ ΕΥΧΑΣ
ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΠΑΤΡΙΔΟΣ
ΚΑΙ ΤΑΣ ΔΑΦΝΑΣ ΤΗΣ ΔΟΞΗΣ
ΕΥΚΛΕΕΙΣ ΑΝΑΠΑΥΘΗΤΕ
Κάτω από το ανάγλυφο είναι χαραγμένα τα ονόματα καθώς και οι στρατιωτικοί βαθμοί των πεσόντων:
ΒΑΣΔΕΚΗΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ Ν.
ΕΦ. ΑΝΘΓΟΣ
ΓΙΑΝΤΣΗΣ ΧΑΡΙΣΙΟΣ Ι. ΔΕΚΑΝΕΥΣ
ΓΚΙΟΥΡΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Μ. ”
ΜΗΤΣΑΚΗΣ ΘΩΜΑΣ Α. ”
ΔΕΣΠΟΤΙΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Α.
ΣΤΡΑΤΙΩΤ
ΚΑΠΕΤΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ
ΜΑΚ/ΧΟΣ
ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΡ
Στα πλαϊνά της στήλης υπάρχει εγχάρακτη η υπογραφή του δημιουργού γλύπτη Καραμητηλιού Κ. Λαλούρη, η τοποθεσία (Θεσ/νίκη) και το έτος κατασκευής (1940):
Καραμητυλιός
Κ. Λαλούρης
Αριστοτέλους 14
Θεσ/νίκη 1940
Στη βάση του μνημείου τοποθετήθηκε σε μεταγενέστερο του 1940 χρόνο μαρμάρινη πλάκα με τα ονόματα των πεσόντων της Κατράνιτσας στον ελληνο – ιταλικό πόλεμο του 1940 – 41:

ΠΕΣΟΝΤΕΣ ΕΛΛΗΝΟ – ΙΤΑΛΙΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ 1940 – 41
ΤΣΑΛΤΑΜΠΑΣΙΔΗΣ ΠΕΤΡΟΣ
ΤΟΥ ΘΕΟΦΥΛ.
ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ 33ου ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΠΕΖΙΚΟΥ
ΈΠΕΣΕ ΣΤΙΣ 16-11-1940
ΣΤΟ ΎΨΩΜΑ ΙΒΑΝ ΝΟΤΙΑ
ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΕΣΠΑ

ΝΟΥΚΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ
ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ 30ου ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΠΕΖΙΚΟΥ
ΈΠΕΣΕ ΣΤΙΣ 30-12-1940
ΣΤΟ ΎΨΩΜΑ 1732
ΒΟΡΕΙΟΔΥΤΙΚΑ ΤΗΣ ΜΟΣΧΟΠΟΛΗΣ

Η πλάκα είναι εξαιρετικά σημαντική διότι μας παραδίδει ακριβείς πληροφορίες όχι μόνο για τα ονοματεπώνυμα αλλά και για τους βαθμούς, την ημερομηνία και τον τόπο θανάτου του καθενός.