Τι είναι λαπαροσκοπική χειρουργική
Η λαπαροσκοπική χειρουργική είναι μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδος κατά την οποια η επέμβαση δεν γίνεται μέσω τομής του δέρματος και των υποκείμενων στρωμάτων, αλλά μέσω μικρών οπών, όπου τοποθετούνται ειδικά λαπαροσκοπικά εργαλεία τα οποία χειρίζεται ο λαπαροσκοπικός χειρούργος.
Η διενέργεια μιας λαπαροσκοπικής επέμβασης
Αρχικά μέσω μιας αρχικής οπής 1εκ. χορηγείται αέριο (συνήθως CO2) μέσα στην περιτοναϊκή κοιλότητα, η οποία διογκώνεται κάνοντας δυνατή την επισκόπηση των ενδοκοιλιακών οργάνων.
Στην συνέχεια, τοποθετείται η λαπαροσκοπική κάμερα, η οποία μεταφέρει σε μεγέθυνση μέχρι και 15 φορές την εικόνα σε ειδική οθόνη. Αφού τοποθετηθούν υπό άμεση όραση και τα υπόλοιπα λαπαροσκοπικά εργαλεία, ο χειρούργος εκτελεί με μεγάλη ακρίβεια, αναίμακτα και με ελάχιστο τραυματισμό των ιστών την απαιτούμενη επέμβαση! Στις περιπτώσεις που απαιτείται η αφαίρεση ενδοκοιλιακού ιστού, αυτό επιχειρείται διαμέσου μικρής τομής στο δέρμα ολίγων εκατοστών.
Ιστορία
Η πρώτη λαπαροσκόπηση πραγματοποιήθηκε από τον Kelling το 1901, προκειμένου να επισκοπήσει τα σπλάχνα των σκύλων. Το 1980, με την ανακάλυψη της κάμερας, η οποία πρόσφερε δυνατότητα μεγέθυνσης και χρήσης λαπαροσκοπικών εργαλείων, πραγματοποιήθηκε η πρώτη λαπαροσκοπική σκωληκοειδεκτομή. Το 1985, πραγματοποιήθηκε η πρώτη λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή.
Στην Ουρολογία, εφαρμόστηκε για πρώτη φορά η λαπαροσκοπική μέθοδος στην εντόπιση μη ψηλαφητών ενδοκοιλιακών όρχεων. Στη συνέχεια, ακολούθησε η πρώτη λαπαροσκοπική λεμφαδενεκτομή, ενώ το 1991, ο Clayman πραγματοποίησε την πρώτη λαπαροσκοπική νεφρεκτομή. Το 1992, πραγματοποιήθηκε η πρώτη λαπαροσκοπική προστατεκτομή και το 1993, η πρώτη λαπαροσκοπική μερική νεφρεκτομή.
Σύμφωνα με τα παραπάνω γίνεται αμέσως αντιληπτό, ότι οι λαπαροσκοπικές μέθοδοι δεν αποτελούν νέες τεχνικές στις μέρες μας, αλλά υπάρχει εμπειρία και αποτελέσματα 30 και πλέον χρόνων σε όλες τις χειρουργικές ειδικότητες. Το γεγονός αυτό μαζί με τα πλεονεκτήματα που προσφέρει, καθιστά πλέον τη λαπαροσκοπική αντιμετώπιση μέθοδο εκλογής σχεδόν σε όλο το πρίσμα της χειρουργικής και ιδιαίτερα της Ουρολογίας. Ιδιαίτερα στις παθήσεις του ανώτερου Ουροποιητικού, παγκοσμίως, η χειρουργική μέθοδος είναι λαπαροσκοπική, εφόσον είναι δυνατή και υπάρχει η κατάλληλη γνώση και εκπαίδευση στον ιατρικό χώρο.
Πλεονεκτήματα
1.Πιο ακριβής και λεπτομερής διενέργεια της επέμβασης-παρασκευής των ιστών λόγω χρήσης κάμερας με μεγέθυνση 10-15 φορές
2.Τραυματισμός των ιστών σε μικρότερη έκταση
3.Μικρότερο χειρουργικό stress
4.Μικρότερη απώλεια αίματος, μικρότερη πιθανότητα μετάγγισης
5.Μικρότερος μετεγχειρητικός πόνος, μικρότερη χρήση αναλγητικών
6.Μικρότερη διάρκεια νοσηλείας, ταχύτερη έξοδος από το Νοσοκομείο
7.Γρηγορότερη επάνοδο στην πρότερη φυσική δραστηριότητα
8.Καλύτερο κοσμητικό αποτέλεσμα, μικρότερες ουλές
9.Λιγότερες μετεγχειρητικές επιπλοκές που σχετίζονται με το τραύμα, όπως διαπύηση, διάσπαση, μετεγχειρητική κήλη
10.Μικρότερη επιβάρυνση του καρδιαγγειακού και αναπνευστικού, μικρότερη πιθανότητα μετεγχειρητικών αναπνευστικών λοιμώξεων.
Μειονεκτήματα
-Οι λαπαροσκοπικές επεμβάσεις απαιτούν χειρουργική δεξιοτεχνία, κατάλληλη εκπαίδευση και είναι τεχνικές πιο απαιτητικές για τον χειρούργο. Στα χέρια ενός κατάλληλα εκπαιδευμένου λαπαροσκόπου επιτυγχάνουν το βέλτιστο αποτέλεσμα, έχοντας τις λιγότερες διεγχειρητικές και μετεγχειρητικές επιπτώσεις.
-Συνήθως διαρκούν περισσότερο χρόνο αν και με την πάροδο των ετών οι χειρουργικοί χρόνοι είναι ανάλογοι ή και μικρότεροι των ανοικτών επεμβάσεων.
-Πάντα μια λαπαροσκοπική επέμβαση υπάρχει πιθανότητα να μετατραπεί σε ανοικτή, όταν η ασφάλεια του ασθενούς και της επέμβασης το κάνουν αναγκαίο.
Επεμβάσεις νεφρού
-Λαπαροσκοπική απλή νεφρεκτομή σε μη λειτουργικό ρικνό ή υδρονεφρωτικό νεφρό
-Λαπαροσκοπική ριζική νεφρεκτομή σε καρκίνο του νεφρού
-Λαπαροσκοπική μερική νεφρεκτομή σε μόρφωμα νεφρού μέχρι 4 εκ.
-Λαπαροσκοπική κρυοπηξία μορφωμάτων νεφρού
-Λαπαροσκοπική αφαίρεση συμπτωματικών ή ευμεγεθών κύστεων νεφρού
-Λαπαροσκοπική νεφροπηξία σε συμπτωματική ρήξη νεφρού
-Λαπαροσκοπική βιοψία νεφρού
Επεμβάσεις νεφρικής πυέλου και ουρητήρα
-Λαπαροσκοπική πυελοπλαστική, σε στένωση πυελοουρητηρικής συμβολής σε παιδιά και ενήλικες
-Λαπαροσκοπική πυελολιθοτομή/ουρητηρολιθοτομή σε λίθους οι οποίοι δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν ενδοσκοπικά
-Λαπαροσκοπική νεφροουρητηρεκτομή σε όγκους από μεταβατικό επιθήλιο της νεφρικής πυέλου και του ουρητήρα
-Λαπαροσκοπική ουρητηρεκτομή και επαναμφύτευση ουρητήρα σε κακώσεις ή καακοήθειες του κάτω τριτημορίου του ουρητήρα
-Λαπαροσκοπική αφαίρεση στενωμάτων ουρητήρα και τελικοτελική αναστόμωση.
Επεμβάσεις επινεφριδίου
-Λαπαροσκοπική επινεφριδεκτομή σε μάζες των επινεφριδίων.
Επεμβάσεις της ουροδόχου κύστης
-Λαπαροσκοπική κυστεκτομή σε διηθητικούς όγκους της κύστης
-Λαπαροσκοπική εκκολπωματεκτομή σε εκκολπώματα κύστης
-Λαπαροσκοπική λεμφαδενεκτομή σε κακοήθειες του ουροποιητικού
Επεμβάσεις του προστάτη
-Λαπαροσκοπική προστατεκτομή σε τοπικά εντοπιζόμενο καρκίνο του προστάτη.
Επεμβάσεις όρχεων
-Λαπαροσκοπική απολίνωση έσω σπερματικών φλεβών σε κιρσοκήλη
-Οπισθοπεριτοναϊκός λεμφαδενικός καθαρισμός σε καρκίνο των όρχεων
Πότε δεν είναι δυνατή η πραγματοποίηση μιας λαπαροσκοπικής επέμβασης:
Πριν από κάθε επέμβαση ο ασθενής εκτιμάται από την ιατρική ομάδα, στην οποία λαμβάνουν μέρος αναισθησιολόγος, καρδιολόγος και πνευμονολόγος, προκειμένου να υπολογιστεί ο εγχειρητικός κίνδυνος και να γίνει η κατάλληλη προεγχειρητική προετοιμασία.
Ασθενείς με σοβαρά καρδιολογικά ή/και πνευμονολογικά προβλήματα, πιθανόν να είναι περισσότερο κατάλληλοι για την υποβολή τους σε ανοικτή επέμβαση αν και η τελική απόφαση λαμβάνεται από την προεγχειρητική εκτίμηση.
Η παχυσαρκία αποτελεί σχετική αντένδειξη, ιδιαίτερα σε ασθενείς με Δείκτη Μάζας σώματος άνω του 35,2 επειδή πιθανόν να χρειαστούν μεγαλύτερου μεγέθους λαπαροσκοπικά εργαλεία, ενώ τεχνικά είναι πιθανόν να υπάρχουν δυσκολίες. Προηγούμενες πολλαπλές επεμβάσεις κοιλίας μπορεί να περιορίσουν την εφαρμογή της λαπαροσκοπικής μεθόδου, ιδιαίτερα όταν επιλεχθεί η διαπεριτοναϊκή προσπέλαση, εξαιτίας των πολλαπλών συμφύσεων.
Σε αυτές τις περιπτώσεις και ανάλογα με την υποκείμενη νόσο, επιλέγεται η οπισθοπεριτοναϊκή προσπέλαση, όπως για παράδειγμα στη ριζική προστατεκτομή ή τη ριζική νεφρεκτομή. Τέλος, ιδιαίτερα μεγάλοι όγκοι ή τοπικά εκτεταμένοι, συνήθως, επιλέγεται να αφαιρούνται με ανοικτή μέθοδο. Ωστόσο, καμία από τις προαναφερόμενες περιπτώσεις δεν αποτελεί απόλυτη αντένδειξη. Η εμπειρία του λαπαροσκοπικού χειρουργού αποτελεί τον κυρίαρχο παράγοντα διενέργειας ή όχι μιας λαπαροσκοπικής επέμβασης.
Ιορδάνης Καμπουρίδης