Κάθε παιδί είναι διαφορετικό, επομένως και ο ρυθμός ανάπτυξης του μπορεί να διαφέρει από τα άλλα παιδάκια της ηλικίας του. Οι γονείς όμως καλό θα ήταν να μην επαναπαύονται στο ότι το παιδί είναι μικρό και θα μιλήσει αργότερα. Αν υπάρχει υποψία για κάποια διαταραχή στην επικοινωνία και τον λόγο του παιδιού, θα ήταν πολύ χρήσιμο να απευθυνθούν σε έναν λογοθεραπευτή , για να διαπιστωθούν τυχόν διαταραχές και να ελεγχθεί το αναπτυξιακό στάδιο στο οποίο βρίσκεται το παιδί. Σίγουρα η πρόληψη και η έγκαιρη παρέμβαση είναι προτιμότερες από την εδραίωση ενός προβλήματος και την εμφάνιση δευτερογενών ψυχολογικών συμπτωμάτων. Για το λόγο αυτό είναι αναγκαία η άμεση καθοδήγηση των γονιών που προβληματίζονται για το στάδιο γλωσσικής ανάπτυξης του παιδιού τους. Στην περίπτωση που δεν ζητήσουν βοήθεια, αφήνοντας το χρόνο να κυλήσει άσκοπα, επειδή ενδεχομένως δεν έχουν κάποιο μέτρο σύγκρισης, οι γονείς βασανίζονται από τις ανησυχίες τους αντί να απαλλαγούν από αυτές.
Παρακάτω παρουσιάζεται ενδεικτικά τι θα πρέπει να ανησυχήσει έναν γονέα κατά την γλωσσική και επικοινωνιακή ανάπτυξη του παιδιού του:
•Όταν πάσχει από κάποιο σύνδρομο ή Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή.
•Όταν το παιδί δεν έχει ξεκινήσει την παραγωγή λόγου στους 18 μήνες.
•Όταν δεν μπορείνα εδραιώσει βλεμματική επαφή με πρόσωπα ή αντικείμενα.
•Όταν ξαφνικά και απότομα σταματήσει να μιλάει ή η ομιλία και ο λόγος του αντί να βελτιώνονται, χειροτερεύουν.
•Όταν ο λόγος ενός παιδιού τριών χρονών δεν είναι καταληπτός και μπορεί να χαρακτηριστεί «μωρουδίστικος» ενώ πρόσωπα που δεν το βλέπουν συχνά δεν το καταλαβαίνουν.
•Όταν κάνει μονότονες και επαναλαμβανόμενες κινήσεις του σώματος, των άκρων ή του κεφαλιού.
•Όταν στην ηλικία των τεσσάρων χρόνωνν αναγνωρίζουμε σταθερά λάθη στην άρθρωση.
•Όταν δεν καταλαβαίνει πάντα αυτό που του λέτε, δεν ανταποκρίνεται στις οδηγίες που του δίνετε ή στις προσπάθειες που κάνετε για να επικοινωνήσετε μαζί του.
•Όταν το παιχνίδι του είναι μηχανικό, δεν έχει φαντασία και ασχολείται με ιδιόρρυθμο τρόπο με τα αντικείμενα ή τα παιχνίδια του.
•Όταν αυτά που λέει έιναι άσχετα με τη συζήτηση ή με τις ερωτήσεις που του κάνετε.
•Όταν στην ηλικία των τεσσάρων αναγνωρίζουμε πολλά μη σταθερά λάθη στην άρθρωση.
•Όταν παρουσιάζει δυσκολίες στο να μάθει πράγματα καθημερινής ρουτίνας ακόμα και μετά από πολλές προσπάθειες
•Όταν το λεξιλόγιο του παιδιού είναι πίσω από αυτό των άλλων παιδιών της ηλικίας του.
•Όταν παρακολουθεί τις πρώτες τάξεις του δηµοτικού και δεν λέει το «ρ» και το «σ».
•Όταν έχει δυσκολίες στην ανάγνωση και τη γραφή.
•Όταν δυσκολεύεται να ξεκινήσει να μιλά, κολλάει στον πρώτο ήχο της λέξης ή επαναλαμβάνει πολλές φορές την πρώτη συλλαβή.
•Όταν αισθανόμαστε πως ένα παιδί είναι πίσω γλωσσικά, όταν έχουμε απορίες, όταν ακούσουμε κάτι μας ανησυχεί.
Η ανάπτυξη της ομιλίας και της επικοινωνίας είναι πολύ σημαντική τόσο για το παιδί όσο και για την οικογένεια. Βοηθά στην ανάπτυξη των κοινωνικών σχέσεων, την βελτίωση της αυτοεκτίμησης, την διευκόλυνση στο παιχνίδι και τις επαφές με τους συνομηλίκους. Επίσης βοηθά το παιδί να εκφράζει τις επιθυμίες του, τις ανάγκες του, τους φόβους του, τον πόνο του και τα συναισθήματα του. Για αυτό το λόγο είναι πολύ σημαντικό να προσφέρουμε σε ένα παιδί ότι καλύτερο μπορούμε προκειμένου να αναπτύξει στο μέγιστο τις ικανότητες του.
Γράφει: Κουτμάνογλου Βασιλική
Λογοθεραπεύτρια
Μέλος του Συλλόγου Επιστημόνων Λογοπαθολόγων-
Λογοθεραπευτών Ελλάδος