Ρώμη, 23 Δεκεμβρίου 1903
«Αγαπητέ μου κύριε Κάππους,
δεν πρέπει να μείνετε χωρίς κάποιο χαιρετισμό τώρα που έρχονται Χριστούγεννα, όπου θα νιώθετε μέσα στις γιορτές πιο αβάσταχτη τη μοναξιά σας. Ωστόσο αν νομίσετε πως αυτή η μοναξιά είναι μεγάλη, νιώστε χαρά· γιατί (όπως θα’ πρεπε να αναρωτηθείτε) τι θα ήταν μια μοναξιά που δεν είχε μεγαλείο»;
Η συλλογή των επιστολών ξεκινά με το εισαγωγικό σημείωμα του Φραντς ΞαβερΚάππους, ενός φοιτητή που έρχεται σε επαφή με τα ποιήματα του Ρίλκε και νιώθει την ανάγκη να τον συμβουλευτεί προκειμένου να γράψει κι ο ίδιος τα δικά του. Ο Ρίλκε ανταποκρίνεται στο κάλεσμα του Κάππους και παρά τις συνεχείς μετακινήσεις του κατορθώνει να του απαντά και να τον συμβουλεύει όχι μόνο συγγραφικά αλλά και προσωπικά. Για τον ίδιο άλλωστε η ποίηση θα πρέπει να είναι άμεσα συνδεδεμένη με τον τρόπο που αντιλαμβάνεται ο καθένας τη ζωή του.
Η ίδια η ζωή του Ρίλκε του δίνει εκείνους τους εμπειρικούς κανόνες που κάνουν το λόγο του, αν και συμβουλευτικό, να είναι μεστός, γλαφυρός και περιεκτικός. Γράφει τις επιστολές του με τέτοια ευγένεια, ηρεμία, και διάθεση βοήθειας προς τον Κάππους, που γίνεται απαράμιλλα εμφανές το βλέμμα με το οποίο αντικρίζει τον κόσμο.Ο Ρίλκε επικαλείται τις απόψεις του για την αγάπη, τον έρωτα, τη μοναξιά, τη ζωή, τον Θεό και την καλλιτεχνική δημιουργία προκειμένου να θέσει τις σωστές κατευθυντήριες γραμμές και πραγματικά να δώσει στονεύελπιποιητή το απόσταγμα της δικής του σοφίας.
Ο αποτυχημένος γάμος των γονιών του, η ανοργάνωτη εκπαιδευτική του διαδικασία, τα βιοποριστικά προβλήματα, η αέναη ακροβασία ανάμεσα στη ζωή και την τέχνη και η συνεχής προσωπική αναζήτηση, οδηγούν τον Ρίλκε σε μια μανιώδη επιστολογραφία ακόμα και προς ανθρώπους που δεν γνώρισε ποτέ, με αποτέλεσμα η αλληλογραφία του να είναι πολύ μεγαλύτερη σε όγκο από το ποιητικό του έργο, γεγονός που ίσως αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα της έντονης ανάγκης του για επικοινωνία. Και στη συγκεκριμένη περίπτωση των επιστολών προς τον Κάππους, ο Ρίλκε είναι σαν να απευθύνει τις συμβουλές, τις προτροπές και τα ζητήματα προβληματισμού προς τον ίδιο του τον εαυτό εν τέλει σε μια προσπάθεια καταγραφής των ήδη ώριμων σκέψεών του παρά τα 28 του έτη. Οι ομοιότητες ανάμεσα στον ίδιο και στο νεαρό φοιτητή είναι εμφανείς. Όση ανάγκη έχει ο Κάππους τον Ρίλκε άλλο τόσο έχει ανάγκη ο Ρίλκε τον Κάππους.
Η συλλογή των επιστολών αυτών που γράφτηκαν το 1903, 1904 και 1908 κλείνει με το εξαιρετικό επίμετρο του Αλέξανδρου Ίσαρη και τις παρατηρήσεις που συνοδεύουν την εξαιρετική επίσης μετάφρασή του. Στο βιβλίο μπορεί κανείς να βρει βιβλιογραφία, φωτογραφικό υλικό και βιογραφικά στοιχεία τόσο για τον αποστολέα όσο και τον παραλήπτη αυτών των επιστολών.
«Μου αρέσει η ιδέα ότι τα βιβλία μου θα βρίσκονται στα χέρια σας».
Σας χαιρετώ
Δικό σας
ΡΑΪΝΕΡ ΜΑΡΙΑ ΡΙΛΚΕ
ΡΑΪΝΕΡ ΜΑΡΙΑ ΡΙΛΚΕ
Επιστολές σε Έναν Νεαρό Ποιητή
Μετάφραση: Αλέξανδρος Ίσαρης
Εκδόσεις Αρμός