Άλλη μια πράξη του έργου που λέγεται «απολιγνιτοποίηση», εξελίσσεται σιωπηρά στον ΑΗΣ Μελίτης, και το Λιγνιτωρυχείο Προσηλίου Σερβίων. Σαν κεραυνός εν αιθρία έπεσε η είδηση, πως ο ΑΗΣ δεν έχει εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους, συνεπώς υποχρεούται για ένα χρονικό διάστημα να μείνει ανενεργός. Είναι μια απόφαση που ξάφνιασε την τοπική κοινωνία, και υποχρεώνει έναν ακόμα – σχετικά σύγχρονο – λιγνιτικό σταθμό να μη δουλεύει.
Ο ΑΗΣ Μελίτης, τον οποίο προμήθευε το ορυχείο Προσηλίου, έχασε μετά από δικαστική απόφαση την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, λόγω μιας λαθεμένης διαδικασίας που είχε ακολουθηθεί στα πλαίσια των παρατάσεων λειτουργίας εν όψει της πώλησης των μονάδων από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Προσφυγές είχαν καταθέσει τότε τόσο η WWF, αλλά και η ΓΕΝΟΠ/ΔΕΗ η οποία προσπαθούσε να αποτρέψει τη συγκεκριμένη πώληση. Από εκεί και πέρα, τα τρία τελευταία χρόνια η προηγούμενη αλλά και η παρούσα κυβέρνηση, δεν κατάφεραν να προσπεράσουν τον κάβο της γραφειοκρατικής διαδικασίας για να υπάρξουν περιβαλλοντικοί όροι και να διασφαλιστεί η κανονική λειτουργία του Σταθμού.
Η ανησυχία είναι έντονη στην περιοχή των Σερβίων, διότι η απότομη διακοπή λειτουργίας του ΑΗΣ Μελίτης, σημαίνει πιθανό κλείσιμο του συγκεκριμένου ορυχείου και άρα τεράστιες οικονομικές συνέπειες για τους εργαζομένους αλλά και τις εταιρίες που δραστηριοποιούνται στην προμήθεια και μεταφορά του λιγνίτη. Εκτιμήσεις πως ο ΑΗΣ Μελίτης θα είναι έτοιμος να δεχθεί ξανά ποσότητες από το ορυχείο Προσηλίου, το καλοκαίρι, σαφώς και δημιουργούν επισφάλεια τόσο στην ίδια εταιρεία αλλά και τους εργαζομένους και όλο το βάρος έχει πέσει στην ανεύρεση εναλλακτικής λύσης για την ομαλή λειτουργία του ορυχείου.
Εγκλωβισμένοι εργαζόμενοι και επιχειρήσεις
Η εξέλιξη αυτή αποτελεί την κορυφή στο παγόβουνο, και αναδεικνύει ένα εσωτερικό πρόβλημα της ΔΕΗ, του οποίου τις συνέπειες θα «απολαύσουν» όλοι οι εμπλεκόμενοι. Εδώ και ένα χρόνο, δεν υπάρχει προγραμματισμός για την λειτουργία και την τροφοδοσία του ΑΗΣ, και έτσι ο προμηθευτής του καυσίμου (Εταιρία ΜΕΤΕ ΑΕ) μαζί με τους εργαζομένους και τους μεταφορείς είναι κυριολεκτικά «στον αέρα». Με το ορυχείο να μην μπορεί απότομα και χωρίς προγραμματισμό να σταματήσει να λειτουργεί, αλλά και να μην μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί χωρίς να υπάρχουν υπογραφές για την προμήθεια του καυσίμου, υπάρχουν σοβαροί κίνδυνοι πέραν της απώλειας των 150 περίπου θέσεων εργασίας.
Μετά από επικοινωνία του «Π» με τη ΜΕΤΕ ΑΕ, εκπρόσωπος της Εταιρίας μας είπε σχετικά: «Ζητάμε ένα προγραμματισμό μέχρι πότε θα χρειάζεται ο ΑΗΣ Μελίτης λιγνίτη, και συνεπώς μέχρι πότε το ορυχείο μας θα λειτουργήσει. Τα ορυχεία κλείνουν εν λειτουργία και γίνεται αποκατάσταση εν λειτουργία. Πρέπει να υπάρξει ένας προγραμματισμός για το όποιο κλείσιμο του ορυχείου. Προκειμένου να λειτουργεί το ορυχείο σωστά, πρέπει οι ποσότητες που εξορύσσονται να απορροφώνται. Συνεπώς μέχρι να βρεθεί μια λύση για τον ΑΗΣ Μελίτης, στη μεταβατική κατάσταση, να μας δώσει η ΔΕΗ διέξοδο στους ΑΗΣ Αγ. Δημητρίου και Καρδιάς σε ανταγωνιστικό κόστος το οποίο μπορούμε να προσφέρουμε.» Ερωτώμενος για το ποιες θα είναι η συνέπειες ενός άτακτου κλεισίματος για το Ορυχείο του Προσηλίου, ο εκπρόσωπος της Εταιρίας σχολίασε: «Το βασικό που ζητάμε είναι ο προγραμματισμός. Ο οποίος έχει να κάνει με τη ΔΕΗ. Να μας πουν να το κλείσουμε σε ένα μήνα ή σε έξι μήνες, ή σε δύο χρόνια. Δεν γίνεται όμως να το κλείσουμε σήμερα, θα έχουμε προβλήματα, θα έχουμε κάρβουνα ανοιχτά, θα έχουμε αυταναφλέξεις. Δεν γίνονται αυτά.»
Για την ιστορία, έχει σημασία να τονιστεί πως τους τελευταίους μήνες ήταν σε εξέλιξη διαγωνισμός για την συνέχιση της επαναλαμβανόμενης προμήθειας λιγνίτη, ο οποίος όμως δεν συμβασιοποιήθηκε ποτέ. Πληροφορίες λένε πως η ΔΕΗ εγείρει και θέματα συνθηκών της αγοράς. Από εκεί και πέρα ήρθε η απόφαση για τους περιβαλλοντικούς όρους, οι οποίοι σε κάθε περίπτωση είναι προαπαιτούμενο για την επαναλειτουργία της μονάδας. Σημειώνεται πως, παράγοντες που γνωρίζουν τα πράγματα εκ των έσω, κάνουν λόγο για τεχνητή δρομολόγηση της κατάστασης, ώστε να μη δουλέψει ο ΑΗΣ.
Τα ζητούμενα
Καλώς εχόντων των πραγμάτων, η νέα ΜΠΕ θα βγει το Φλεβάρη, και θα μπει σε διαβούλευση που βάσει Νόμου θα διαρκέσει τουλάχιστον 40 μέρες. Από εκεί και πέρα προβλέπεται στην καλύτερη περίπτωση να υπογράψουν τα συναρμόδια υπουργεία τη σχετική απόφαση στις αρχές Απριλίου και ο Σταθμός να επανεκκινήσει εντός του Μαΐου. Για όλο αυτό το «νεκρό» διάστημα, γίνονται κινήσεις από το πολιτικό προσωπικό της περιοχής προκειμένου το ορυχείο Προσηλίου να μην κλείσει ούτε μία ημέρα.
Το θέμα ήδη αναδείχθηκε στο Δημοτικό Συμβούλιο Σερβίων την προηγούμενη εβδομάδα, και κατόπιν ξεκίνησε ένας κύκλος επαφών ώστε να δοθεί μια προσωρινή λύση. Την Κυριακή, σε σύσκεψη που συγκάλεσε ο Δήμαρχος Σερβίων Χρήστος Ελευθερίου, παρουσία των βουλευτών της ΠΕ Κοζάνης και του Περιφερειάρχη Δυτικής Μακεδονίας Γιώργου Κασαπίδη, συζητήθηκαν όλες εκείνες οι πρωτοβουλίες που πρέπει να αναληφθούν ώστε να μην κινδυνέψουν άμεσα περίπου 150 θέσεις εργασίας, οι οποίες προέρχονται στο μεγαλύτερο ποσοστό τους από την περιοχή Σερβίων.
Βασικό ζητούμενο είναι να πειστεί η ΔΕΗ ώστε το συγκεκριμένο ορυχείο να τροφοδοτεί με κάρβουνο άλλους σταθμούς, όπως ο ΑΗΣ Καρδιάς και ο ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου, κάτι που έχει συμβεί και στο παρελθόν, μέχρι ο ΑΗΣ Μελίτης να λάβει την έγκριση της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Η εναλλακτική λύση αυτή, μειώνει το κόστος του λιγνίτη για τη ΔΕΗ λόγω της μειωμένης απόστασης και κρίνεται ανταγωνιστικό. Σημειώνεται πως σε αυτήν την περίπτωση, δεν θα μεταβληθεί ο προγραμματισμός της ΔΕΗ, καθώς οι ποσότητες για τη ΔΕΗ είναι μικρές άρα δεν είναι κρίσιμες, είναι όμως ιδιαίτερα κρίσιμες για τη βιωσιμότητα του Ορυχείου Προσηλίου και των Μεταφορέων.
Παράλληλα, αποφασίστηκε στη σύσκεψη να κατατεθούν σε όλους τους αρμοδίους οικονομοτεχνικές μελέτες που θα αποδεικνύουν την ανάγκη λειτουργίας του συγκεκριμένου ορυχείου.