Οι διαρροές και οι πληροφορίες για την πορεία της διαπραγμάτευσης δείχνουν πως βήμα το βήμα κυβέρνηση και κουαρτέτο διαμορφώνουν το τελικό πακέτο των νέων αντιλαϊκών μέτρων.
Παράλληλα όσο πλησιάζει η ώρα για τις τελικές διευθετήσεις η κυβέρνηση συνεχίζει να τροφοδοτεί τους προπαγανδιστικούς μύθους για “μάχη” που δήθεν δίνει προς υπεράσπιση των λαϊκών συμφερόντων. Καλό το παραμύθι, αλλά στο τέλος έχει δράκο.
Η κυβέρνηση επαναλαμβάνεται και επαναλαμβάνει τους προκατόχους της που και αυτοί έκαναν τα ίδια προσπαθώντας να προλάβουν και να ενσωματώσουν γενικευμένες λαϊκές αντιδράσεις.
Δεν διαφωνούμε, έδωσε και δίνει μάχη η κυβέρνηση αλλά αυτής της υπεράσπισης των συμφερόντων της πλουτοκρατίας, των μεγάλων μονοπωλιακών ομίλων, ντόπιων και ξένων, και από κοινού με το κουαρτέτο ράβει το νέο αντιλαϊκό κουστούμι. Έτσι στο τραπέζι βρίσκονται οι νέες περικοπές στις συντάξεις ύψους 1,8 δις € ετησίως, που θα προστεθούν στις 12 προηγούμενες περικοπές που έγιναν από τις προηγούμενες κυβερνήσεις.
Βρίσκεται, επίσης, η μείωση στο αφορολόγητο στα όρια των 6.000€ που σημαίνει λεηλασία ακόμα και των πιο φτωχών λαϊκών στρωμάτων, που ήδη διαβιούν στα όρια της φτώχειας και αφαίρεση από το ισχνό της εισόδημα ακόμα 1,8 δις € κάθε χρονιά.
Ανάμεσα σε όλα, μεθοδεύεται η πλήρης απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, στη βάση των ευρωπαϊκών οδηγιών. Σημαντικά “βήματα” για την ολοκλήρωση της συμφωνίας στα ενεργειακά έχουν καταγραφεί τις τελευταίες μέρες, με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι ουσιαστικά έχει “κλειδώσει” η άρση της “μονοπωλιακής πρόσβασης” της ΔΕΗ στα εγχώρια λιγνιτικά αποθέματα, όπως προβλέπει και η σχετικά πρόσφατη απόφαση του ευρωδικαστηρίου, αλλά και συνολικά η πολιτική της “απελευθέρωσης” της αγοράς ενέργειας που υπηρετεί και η σημερινή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ όπως και οι προηγούμενες. Προβλέπει σύμφωνα με διαρροές πώληση λιγνιτικών μονάδων, υδροηλεκτρικών σταθμών και σε όλα αυτά θα προστεθεί και η πώληση του 17% της ΔΕΗ σε στρατηγικό επενδυτή.
Η απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας άρχισε στη δεκαετία του ’90 με την ψήφιση της συνθήκης του Μάαστριχτ με τις 4 ελευθερίες κίνησης κεφαλαίων, υπηρεσιών, εμπορευμάτων και εργαζομένων την οποία ψήφισαν όλα τα κόμματα, πλην ΚΚΕ.
“Γνήσιο τέκνο” της ήταν η απελευθέρωση της ενέργειας. Σήμερα όλοι ξέρουμε που οδηγούν: οι στόχοι της απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ο δρόμος της καπιταλιστικής ανάπτυξης.
Στην περιοχή μας, στη Δυτική Μακεδονία, οδήγησε και οδηγεί στη μεγάλη εγκληματική μείωση της εγχώριας λιγνιτικής παραγωγής που συνοδεύεται από απολύσεις εργολαβικών εργατών, αύξηση της ανεργίας, απλήρωτη δουλειά. Μόνο το 2015 μειώθηκε κατά 14,5% η λιγνιτική παραγωγή. Την ίδια ώρα τα λαϊκά στρώματα και οι εργαζόμενοι δεν ωφελήθηκαν από την αύξηση της παραγωγικότητας.
Η λαϊκή οικογένεια γνώρισε απανωτές αυξήσεις που ανέρχονται στο 157% τα τελευταία χρόνια και κατέχει τα σκήπτρα στην ΕΕ. Την ίδια ώρα η ενεργειακή φτώχεια αγγίζει το 30%. Το περιβόητο τέλος ανάπτυξης εκτινάχθηκε στα 30€ για κάθε 1.000 KWh κατανάλωσης από 26 λεπτά του €. Οι εργαζόμενοι στη ΔΕΗ που ξεπερνούσαν τις 36.000 το 1994 και είχαν πλήρη ασφαλιστικά και εργασιακά δικαιώματα, σήμερα ανέρχονται στις 18.000. Οι εργαζόμενοι στη ΔΕΗ γνώρισαν απανωτές μειώσεις. Τα νέα τμήματα των εργαζομένων του κλάδου προσλαμβάνονται με μαύρες και ευέλικτες εργασιακές σχέσεις. Όλα αυτά τα αντιλαϊκά μέτρα πάρθηκαν με το δημόσιο να κατέχει το 51% της ΔΕΗ. Όμως την ίδια ώρα η ΔΕΗ μετράει κέρδη, ο κύκλος εργασιών της διπλασιάστηκε, η εγκαταστημένη ισχύς αυξήθηκε.
Αποπροσανατολιστικές είναι και οι δηλώσεις του κ. Καρυπίδη ο οποίος είπε ότι στηρίζει τις κινητοποιήσεις της ΓΕΝΟΠ, καθώς η διαπραγματευτική προσπάθεια “θέλει ενίσχυση από την κοινωνία”. Ουσιαστικά λέει “κάντε κινητοποιήσεις για να κλείσει και η αξιολόγηση”. Είναι σε όλους γνωστό ότι η διαπραγμάτευση καθόλου δεν αφορά τα πραγματικά συμφέροντα των εργαζομένων στη ΔΕΗ και του λαού. Δεν διαπραγματεύονται να “αρθούν” οι αρνητικές συνέπειες όπως αναφέρονται παραπάνω, χωρίς να σημαίνει ότι συμμεριζόμαστε το προηγούμενο καθεστώς.
Να κλείσει η αξιολόγηση πιέζουν η ΝΔ, η Δημοκρατική Συμπαράταξη (ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ κλπ), το ΠΟΤΑΜΙ και η Ένωση Κεντρώων. Μάλιστα η ΝΔ συμφωνεί με την πώληση μονάδων, με τον κ. Μητσοτάκη να δηλώνει ότι το κράτος έχει συνέχεια και ότι θα τη εφαρμόσει αν γίνει κυβέρνηση.
Θυμίζουμε ότι και η συνδικαλιστική πλειοψηφία της ΓΕΝΟΠ – ΔΕΗ που σήμερα εμφανίζεται στα κάγκελα, ενάντια στην κυβέρνηση, έχει στηρίξει με συνέπεια την πολιτική της απελευθέρωσης ιδιαίτερα μετά το 1999 όταν έγιναν πιο αποφασιστικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση.
Μερίδιο ευθύνης έχει και η Τοπική Διοίκηση, τόσο το Περιφερειακό συμβούλιο όσο και η πρώην Δημοτική αρχή που ενέκριναν μελέτες περιβαλλοντολογικές, επιπτώσεων για την εγκατάσταση αιολικών πάρκων πχ Βέρμιο, Άσκιο, Βούρινο. Μην ξεχνάμε ότι οι ΑΠΕ αποτέλεσαν τον “Δούρειο Ίππο” για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από επιχειρηματικούς ομίλους αλλά και με σύμφωνα συνεργασίας που υπέγραφαν με τη ΔΕΗ.
Σχετίζεται, επίσης, με τις κόντρες επιχειρηματικών ομίλων από ενεργοβόρους κλάδους της βιομηχανίας που προσδοκούν σε προνομιακή μεταχείριση από μια ΔΕΗ με ισχυρή κρατική παρουσία, στο όνομα των αναπτυξιακών πολιτικών που σχεδιάζει το κράτος για την τόνωση της ανταγωνιστικότητας και την κερδοφορία των επιχειρηματικών ομίλων. Είναι ηλίου φαεινότερο ότι τα σπασμένα που προκύπτουν για την ΔΕΗ ΑΕ από την πολιτική κρατικής στήριξης άλλων κλάδων της οικονομίας με εκπτώσεις και προνομιακές ρυθμίσεις, μετακυλίονται στο λαό με αυξήσεις στα τιμολόγια, σαφάρι για την είσπραξη ληξιπρόθεσμων οφειλών από λαϊκά νοικοκυριά που αδυνατούν να πληρώσουν.
Αναμενόμενο είναι επίσης ότι σε μια πιο απελευθερωμένη αγορά ενέργειας όπου περιορίζεται κι άλλο ο ρόλος του κράτους στη διαχείριση της παραγωγής και της διανομής ρεύματος, ο διαμερισμός τέτοιων προνομίων και εκπτώσεων ανάμεσα σε ανταγωνιστικές επιχειρήσεις καθίσταται πλέον πιο δύσκολος. Γι’ αυτό η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ προέκρινε την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας μέσω συμπράξεων της ΔΕΗ ΑΕ με άλλα ανταγωνιστικά κεφάλαια, αντί την πώληση σε αυτά παραγωγικών μονάδων, κοιτασμάτων λιγνίτη και δικτύων μεταφοράς.
Η ΔΕΗ ΑΕ συμπράττει με άλλες ηλεκτροπαραγωγούς εταιρίες που χρησιμοποιούν το φυσικό αέριο, την αιολική και την ηλιακή ενέργεια, αγοράζοντας σε ιδιαίτερα υψηλές τιμές και διανέμονται μέσα από το δίκτυο της θυγατρικής της το παραγόμενο ρεύμα, θυμίζουμε ΕΤΜΕΑΡ. Είναι φανερό ότι η συζήτηση για το μέλλον της ΔΕΗ παίρνει σοβαρά υπόψη τους ανταγωνισμούς ανάμεσα στην ίδια και στις ηλεκτροπαραγωγικές εταιρίες που συμμετέχουν στη διαμόρφωση των αναλογιών στο “ενεργειακό μείγμα” της χώρας, με δεδομένη την κατεύθυνση της ΕΕ για μείωση της λιγνιτοπαραγωγής, η οποία αποτυπώνεται στο 3ο Μνημόνιο το οποίο ψήφισαν όλα τα κόμματα πλην ΚΚΕ, και πρέπει να περιοριστεί στο 35%.
Μια τέτοια πολιτική που παρουσιαζόταν ως “εναλλακτική” από την κυβέρνηση κανένα όφελος δεν έχει για τους εργαζόμενους και το λαό. Αντίθετα, εξασφαλίζει ως ένα βαθμό τη “ρυθμιστική” παρουσία του κράτους στην παραγωγή και τη διανομή της ηλεκτρικής ενέργειας προς όφελος επιχειρηματικών ομίλων σε άλλους τομείς της οικονομίας, εντείνοντας παράλληλα την ενεργειακή φτώχεια για τα λαϊκά στρώματα. Οι εκπτώσεις και τα κοινωνικά τιμολόγια της ΔΕΗ ΑΕ δεν είναι παρά το προκάλυμμα αυτής της άγριας πολιτικής, στο πλαίσιο της λεγόμενης “εταιρικής κοινωνικής ευθύνης” που εφαρμόζουν οι ενεργειακοί όμιλοι.
Ο σοβαρότερος όμως λόγος για τον οποίο γίνεται “κλοτσοσκούφι” γύρω από τη ΔΕΗ ΑΕ και την παραπέρα απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, είναι τα τεράστια συμφέροντα και οι ανταγωνισμοί ανάμεσα σε συσσωρευμένα κεφάλαια που ζητούν διέξοδο στην αγορά της Ελλάδας με προσανατολισμό κυρίως τις εξαγωγές μέσα από τη διασύνδεση δικτύων που προβλέπεται από τις κατευθύνσεις της ΕΕ.
Το κερδοφόρο αυτό πεδίο για τα μονοπώλια δεν συνδέεται μόνο με το ποιος θα βάλει στο χέρι το δίκτυο της διανομής, αλλά και με το πώς θα διαμορφωθεί στο άμεσο μέλλον ο ενεργειακός χάρτης στην Ελλάδα και στην ευρύτερη περιοχή με δεδομένα και τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στην Αν. Μεσόγειο και τα ανταγωνιστικά σχέδια που υπάρχουν για τη μεταφορά στην Ευρώπη, μέσω και της Ελλάδας. Επίσης με το ποια μορφή θα πάρει η αναλογία στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής στην Ελλάδα (ΑΠΕ, λιγνίτη, φυσικό αέριο) για το οποίο μίλησε πρόσφατα ο κ. Σταθάκης παρουσιάζοντας τους πυλώνες της ενεργειακής πολιτικής της κυβέρνησης είναι φανερό, επομένως ότι πίσω από την κόντρα για την πώληση μονάδων της ΔΕΗ κρύβονται πολύ περισσότερα, με έναν κοινό παρονομαστή: Τι κόντρες ανάμεσα σε ισχυρά μονοπωλιακά συμφέροντα που υπερβαίνουν τη μικρή εσωτερική αγορά της Ελλάδας και προμηνύουν για το λαό ακριβότερο ρεύμα και για τους εργαζόμενους χειρότερους μισθούς και όρους εργασίας, ανεξάρτητα από τον τρόπο που θα επιτευχθεί τελικά η παραπέρα απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας.
Μπροστά στις εξελίξεις να πάρουμε την οργάνωση του αγώνα στα χέρια μας. Κανένας εφησυχασμός ότι η διαπραγμάτευση μπορεί να φέρει οφέλη για τους εργαζόμενους του κλάδου και το λαό. Να παλέψουμε όχι μόνο να μπει φρένο στα νέα μέτρα αλλά να ανοίξουμε το δρόμο ώστε να αποτελέσει η ενέργεια, κοινωνικό αγαθό κι όχι εμπόρευμα. Στη χώρα μας υπάρχει το απαραίτητο προσωπικό (τεχνικό, επιστημονικό κλπ), πλούσιος ορυκτός πλούτος που μπορούν να εξασφαλίσουν την επάρκεια της χώρας μας σε φθηνή ηλεκτρική ενέργεια, με εξάλειψη της ανεργίας. Προϋπόθεση είναι όλος αυτός ο πλούτος να μην αποτελεί ιδιοκτησία των μονοπωλιακών ομίλων που έχουν στόχο το κέρδος, αλλά να είναι λαϊκή περιουσία. Να ανοίξουν αγωνιστικά το δρόμο για ενεργειακό σχεδιασμό με γνώμονα τις κοινωνικές ανάγκες κι όχι το καπιταλιστικό κέρδος, το δρόμο για την εργατική εξουσία.
