…Στην Αρχαιότητα
Υδρευτικό & αποχετευτικό δίκτυο
Το πρώτο υδρευτικό και αποχετευτικό δίκτυο στον ελληνικό χώρο απαντάται στην μινωική πόλη της Κνωσού. Πρόκειται για ένα καινοτόμο κατασκεύασμα, ένα καλά οργανωμένο και περίπλοκο δίκτυο ύδρευσης και αποχέτευσης, στην κατασκευή του οποίου χρησιμοποιήθηκαν τεχνικές που ακόμη και σήμερα εντυπωσιάζουν και προξενούν τον θαυμασμό καθώς αποδεικνύουν την άρτια κατάρτιση των επιστημών της εποχής.
Δίολκος
Ο/Η Δίολκος ήταν ένας ειδικής κατασκευής πλακόστρωτος δρόμος, ο οποίος κατασκευάστηκε τον 7ο αιώνα π.Χ., υπό την τυραννία του Περίανδρου. Ο Περίανδρος αποσκοπώντας την τόνωση του εμπορίου και συνεπώς της οικονομίας, κατασκεύασε τον δρόμο αυτό, ο οποίος συνέδεε τις δύο άκρες του Ισθμού της Κορίνθου και πάνω στον οποίο σύρονταν από δούλους τα πλοία από τον Κορινθιακό στον Σαρωνικό κόλπο και αντίστροφα.
Ευπαλίνειο όρυγμα
Το Ευπαλίνειο όρυγμα, το οποίο ονομάστηκε έτσι από τον Ευπαλίνο, είναι μία σήραγγα μήκους 1036 μέτρων κοντά στο Πυθαγόρειο της Σάμου. Κατασκευάστηκε κατά τον 6ο αιώνα π.Χ. για να χρησιμεύσει σαν υδραγωγείο. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του ήταν ότι ανοίχθηκε ταυτόχρονα και από τις δυο πλευρές του βουνού, ενώ οι σήραγγες συναντήθηκαν στο μέσον με αξιοθαύμαστη ακρίβεια, επίτευγμα σημαντικό για τα τεχνολογικά δεδομένα της εποχής.
Παρθενώνας
Ο Παρθενώνας είναι ο ναός που οι Αθηναίοι αφιέρωσαν στην προστάτιδα της πόλης τους, της Αθήνας και αποτελεί το λαμπρότερο δημιούργημα της αθηναϊκής δημοκρατίας στην περίοδο της μεγάλης ακμής της. Συγκεκριμενοποιώντας πρόκειται για δωρικό ναό, που παρουσιάζει πλήθος καινοτόμων στοιχείων στον αρχιτεκτονικό του σχεδιασμό και χτίστηκε το 447 π.Χ. με πρωτοβουλία του Περικλή.
Πεισιστράτειο Υδραγωγείο
Το Πεισιστράτειο Υδραγωγείο ανάγεται στην εποχή του τυράννου Πεισίστρατου, ο οποίος προχώρησε στην κατασκευή του για την συγκέντρωση των υδάτων Υμηττού, αφού υπήρχε λειψυδρία. Το υδραγωγείο περιλάμβανε μια υπόγεια σήραγγα μεταφοράς νερού το μήκος της οποίας ήταν 2800 μ, ενώ υπήρχαν πολλές διακλαδώσεις σε μορφή καναλιών. Στη σημερινή εποχή, τμήματα του Υδραγωγείου εκτίθενται στους σταθμούς του μετρό “Σύνταγμα και ”Ευαγγελισμός”.
Αρχαίο θέατρο
Στην Ελλάδα από τα παλαιότερα μέχρι τα σημερινά χρόνια, υπάρχουν θέατρα που ξεχωρίζουν. Θέατρα υπήρχαν σε κάθε πόλη και σε κάθε ιερό κάποιου μεγέθους. Πολλά από αυτά τα θέατρα δεν έχουν εντοπισθεί, γιατί δεν είχαν λίθινες κατασκευές, ή σώζονται σε κακή κατάσταση. Θέατρα γνωρίζουμε, μεταξύ άλλων, στη Θάσο, στο Δίον, στους Φιλίππους Καβάλας, στην Ερέτρια, στη Βεργίνα, στη Δωδώνη και στην Αμφίπολη. Για πολλές άλλες πόλεις γνωρίζουμε ότι είχαν θέατρα, από γραπτές πηγές. Το αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου είναι το πιο γνωστό, λόγω της αποκατάστασης και χρήσης του για θεατρικές παραστάσεις από το 1954.
Αναστασία Αγγελίδου Β1
Ωραιοζήλη Χρυσοστομίδου Β4
…Στο Βυζάντιο
Τα τείχη
Η χάραξη και η ανέγερση των νέων τειχών στην Κωνσταντινούπολη ήταν από τις πρώτες ενέργειες του Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου που τα συνδύασε με την ίδρυση της νέας πρωτεύουσας. Η κατασκευή τους ξεκίνησε το 328. Από τα τείχη αυτά δε σώζεται κανένα τμήμα σήμερα. Όμως λίγες δεκαετίες αργότερα, ο Θεοδόσιος Β΄ αναγκάστηκε να χτίσει νέο περίβολο χερσαίων τειχών για την προστασία της πόλης που συνέχιζε να επεκτείνεται. Το 439 ο Θεοδόσιος έδωσε την εντολή να ξεκινήσει το χτίσιμο των τειχών από την μεριά της θάλασσας. Τα βασικά υλικά ήταν λίθοι και τούβλα. Πήραν την τελική τους μορφή το 447, αφού πρώτα επισκευάστηκαν ύστερα από έναν σεισμό.
Υδραγωγείο
Παρά την εξαιρετική στρατηγική θέση του, το Βυζάντιo μειονεκτούσε σημαντικά στο θέμα της εξασφάλισης φρέσκου πόσιμου νερού. Σε μια πόλη χωρίς ποτάμια, όπου το βρόχινο νερό εξαντλούνταν γρήγορα, το πρόβλημα του ανεφοδιασμού ήταν κρίσιμο και μόνιμο. Ήδη από την πρώιμη περίοδο το νερό έφτανε στην πόλη από την ευρωπαϊκή ενδοχώρα και στη συνέχεια αποθηκευόταν σε κινστέρνες (Δεξαμενές Νερού). Με την ίδρυση της Κωνσταντινούπολης το 330μ.χ, οι ανάγκες σε εξασφάλιση και αποθήκευση φρέσκου νερού μέσα στα τείχη της πόλης αυξήθηκαν ιδιαίτερα. Στα τέλη του 4ου αιώνα ο αυτοκράτορας Ουάλης (364 – 378) αποφασίζει να ανακατασκευάσει το υδραγωγείο που είχε φτιαχτεί από τον Αδριανό, το τμήμα του που διατηρείται σήμερα μέσα στην πόλη είναι γνωστό ως Υδραγωγείο του Ουάλη. Το υδραγωγείο ολοκληρώθηκε το 373. Έχει μήκος 971 μέτρα και ύψος περίπου 28 – 29μ.
Αγία Σοφία
Η Αγία Σοφία η οποία είναι χτισμένη στην Κωνσταντινούπολη είναι το πρώτο κτίσμα που χτυπάει στα μάτια τον επισκέπτη. Ο πρώτος ναός θεμελιώθηκε από τον Μεγάλο Κωνσταντίνο το 330 μ.Χ, όταν ονόμασε την μετέπειτα Κωνσταντινούπολη πρωτεύουσα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Το ύψος του ναού είναι περίπου 55 μέτρα, το μήκος 76 μέτρα, ενώ το πλάτος 71 μέτρα. Το 532 ξεκίνησαν οι εργασίες και ολοκληρώθηκαν το 537.Επιπλέον μετά από περίπου 20 χρόνια ο τρούλος του ναού κατέπεσε από σεισμό αφού μετά απο εκείνο το περιστατικό δεν έγινε κάτι παρόμοιο. Κύριος αρχιτέκτονας επιλέχθηκε ο Ανθέμιος από τις Τράλλεις ο οποίος θεωρήθηκε ο πιο ικανός. Τέλος έχει λειτουργήσει ως Χριστιανικός (Ορθόδοξος & Καθεδρικός) ναός, σαν Τζαμί, ενώ τώρα λειτουργεί σαν Μουσείο.
Παρασκευή Κόλλια Β2
Βερονίκη Σαββουλίδου Β4
…Στη νεότερη εποχή
Πέτρινα Τοξωτά Γεφύρια
Στην προβιομηχανική Ελλάδα, το κύριο δομικό υλικό ήταν η πέτρα και ένα από τα πιο σημαντικά προβλήματα που απασχολούσαν τους κατοίκους ήταν η ασφαλής διέλευση των οδοιπόρων και των μεταφορικών μέσων τους πάνω από τα ποτάμια, ρέματα και χειμάρρους. Μέχρι τον 20ο αιώνα, κατασκεύαζαν οι μάστορες πέτρινα γεφύρια μονότοξα, όπως της Κόνιτσας ή πολύτοξα, όπως της Άρτας. Το έργο της κατασκευής ήταν τόσο σημαντικό που οδήγησε στην δημιουργία διάφορων δημοτικών τραγουδιών. Το ΓΕΦΥΡΙ ΤΗΣ ΑΡΤΑΣ είναι λιθόκτιστη γέφυρα του ποταμού Άραχθου. Είναι από τα πιο ξακουστά γεφύρια και αυτό βέβαια το οφείλει στο θρύλο για τη ‘’θυσία της γυναίκας του πρωτομάστορα’’ που έγινε δημοτικό τραγούδι. Το μήκος του γεφυριού της Άρτας φτάνει στα 145μ. ενώ το πλάτος του είναι 3,75μ.
Διώρυγα της Κορίνθου
Η Διώρυγα της Κορίνθου ήταν έργο του Πέτρου Πρωτοπαπαδάκη και ενώνει τον Σαρωνικό με τον Κορινθιακό κόλπο. Κατασκευάστηκε μεταξύ των ετών 1880-1893 κατά την εποχή του Χαρίλαου Τρικούπη, ο οποίος με την κατασκευή μεγάλων έργων υποδομής στόχευε στη δημιουργία ενός σύγχρονου και οικονομικά αναπτυγμένου κράτους. Οι προσπάθειες παρόλα αυτά είχαν ξεκινήσει από πολύ νωρίτερα. Η αρχική προσπάθεια για την υλοποίηση το έργου πραγματοποιήθηκε το 66 μ.Χ. από τον Ρωμαίο Αυτοκράτορα Νέρωνα. Μετά τον θάνατο του, την προσπάθεια συνέχισε ο Ηρώδης ο Αττικός, ο οποίος όμως την εγκατέλειψε. Ακόμα νωρίτερα στα αρχαία χρόνια στην θέση της διώρυγας υπήρχε η δίολκος, η οποία ήταν ένας ειδικός δρόμος πάνω στον οποίο μεταφέρονταν από τον Κορινθιακό στον Σαρωνικό κόλπο και αντίστροφα διαμέσου της ξηράς για να αποφευχθεί ο περίπλους της Πελοποννήσου.
Σιδηρόδρομος
Στην Ελλάδα ο πρώτος σιδηρόδρομος ήταν ιπποκίνητος και εμφανίστηκε το 1868. Ο σιδηρόδρομος αυτός εκτελούσε τη συγκοινωνία Αθηνών- Πειραιώς. Το 1870 κατασκευάστηκε η γραμμή Αθηνών – Λαυρίου, το 1881 η γραμμή Πειραιώς – Πατρών και Κορίνθου-Καλαμών και το 1882 η τοπική γραμμή του Θεσσαλικού: Βόλος – Λάρισα – Καλαμπάκα. Το 1890, επί πρωθυπουργίας του Χαρίλαου Τρικούπη, έγινε η κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής Αθηνών – Λαρίσης με διακλάδωση προς την Χαλκίδα και την Στυλίδα. Η γραμμή αυτή αργότερα επεκτάθηκε βόρεια και ενώθηκε με το ευρωπαϊκό δίκτυο.
Πηγή: άλφα – ωμέγα παγκόσμιος εγκυκλοπαίδεια
Διονυσία Σίσκου Γ4
Βερονίκη Σαββουλίδου Β4
