Σύντομος απολογισμός του έργου της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κοζάνης για το 2020

Εθιμοτυπικά και χωρίς την καθιερωμένη γιορτή φέτος, ευχόμαστε στο μόνιμο και έκτακτο προσωπικό της ΕΦΑ Κοζάνης και σε όλο τον κόσμο καλή και δημιουργική χρονιά, με υγεία, προσωπική και οικογενειακή ευτυχία!

Η χρονιά που πέρασε θα συμφωνήσουμε όλοι πως ήταν ιδιαίτερα δύσκολη, αφού μας επιφύλασσε πρόσθετα, σοβαρά και πρωτόγνωρα προβλήματα, που ακόμα βιώνουμε. Η ανάγκη διαφύλαξης της δημόσιας υγείας επέβαλε τη λήψη αυστηρών μέτρων προστασίας του μόνιμου και έκτακτου προσωπικού, όπως και του κοινού, περιορίζονταςσημαντικά τη φυσική παρουσία του στην Υπηρεσία, χωρίς ωστόσο να περιοριστεί ανάλογα και η δραστηριότητά της, ενώ μέτρα προστασίας ελήφθησαν και στις ανασκαφές. Η τήρηση των μέτρων αυτών από όλους είχε ως αποτέλεσμα να μην σημειωθεί μέχρι σήμερα κανένα κρούσμα κορωνοϊού,σε κανέναν χώρο εργασίας, και γι’ αυτό είμαστε ευτυχείς, καθόσον στα διάφορα έργα της Εφορείας, εκτός του μόνιμου προσωπικού, απασχολήθηκαν φέτος συνολικά 165 άτομα.

Παραθέτουμε στη συνέχεια έναν σύντομο απολογισμό του έργου της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κοζάνης για το 2020:

• Συνεχίστηκαν οι σωστικές ανασκαφές στο λιγνιτωρυχείο Μαυροπηγής και στην παραλίμνια περιοχή της τεχνητής λίμνης Πολυφύτου, όπου απασχολήθηκαν 114 άτομα.

Στη Μαυροπηγή διερευνήθηκαν κατάλοιπα δύο οικισμών της ύστερης εποχής χαλκού και των ελληνιστικών χρόνων, καθώς και νεκροταφείο της πρώιμης εποχής σιδήρου και των ελληνιστικών χρόνων, η ανασκαφή του οποίου είναι ακόμα σε εξέλιξη.

Στην τεχνητή λίμνη Πολυφύτου ανασκάφηκε στη θέση Πλατάνια Γουλών τμήμα κτηρίου των ελληνιστικών χρόνων.

• Εντάχθηκαν σε πρόγραμμα ΕΣΠΑ (ΟΧΕ) και άρχισε η υλοποίηση δύο έργων, που αφορούν στην συντήρηση και ανάδειξη του οικισμού της αρχαίας Αιανή και της βυζαντινής καστροπολιτείας Σερβίων. Στα έργα απασχολήθηκαν 23 άτομα.
• Υπογράφηκαν, μετά από την ολοκλήρωση μιας ιδιαίτερα χρονοβόρας γραφειοκρατικής διαδικασίας, δύο προγραμματικές συμβάσεις για την αποκατάσταση ισάριθμων μεταβυζαντινών ναών, ενώ έγιναν μελέτες, χαρακτηρισμοί μνημείων και άμεσες σωστικές εργασίες σε αρκετά βυζαντινά και μεταβυζαντινά μνημεία.
• Προετοιμάστηκαν και υποβλήθηκαν στους αρμόδιους φορείς έργα αποκατάστασης μνημείων και ιερών ναών, κάποια από τα οποία εντάχθηκαν ήδη σε ευρωπαϊκά προγράμματα.
• Μια ιδιαίτερη εργασία αφορούσε στην καταγραφή και τον έλεγχο όλων των πληροφοριακών πινακίδων αρχαιολογικών χώρων και μνημείων σε όλη την Π.Ε. Κοζάνης, ενώ τοποθετήθηκε και ένας μικρός αριθμός νέων.
• Καταγράφηκαν, συντηρήθηκαν και φωτογραφήθηκαν εκατοντάδες αρχαία αντικείμενα και εκδόθηκαν άδειες μελέτης υλικού.
• Πραγματοποιήθηκαν εκατοντάδες αυτοψίες σε όλη την Π.Ε. Κοζάνης, προκειμένου να ελεγχθούν οι χώροι που ζητήθηκαν για την υλοποίηση διάφορων έργων από ιδιώτες ή εταιρείες. Σε πολλές περιπτώσεις πραγματοποιήθηκαν δοκιμαστικές τομές για τον πληρέστερο έλεγχο των χώρων, ενώ σε άλλες διενεργήθηκε ανασκαφική διερεύνηση. Στα εν λόγω έργα όπως και στην επίβλεψη μεγάλων αιολικών και φωτοβολταϊκών πάρκων, δραστηριότητα που είναι σε εξέλιξη, απασχολήθηκαν 20 περίπου άτομα.Επισημαίνουμε εδώ ότι στο σύνολό τους σχεδόν τα αιτήματα αφορούσαν στην εγκατάσταση αιολικών και φωτοβολταϊκών πάρκων, ο αριθμός των οποίων ξεπέρασε φέτος κάθε μέτρο. Η Υπηρεσία μας κατάφερε να ανταποκριθείμε πολύ μεγάλη δυσκολία, απασχολώντας στα εν λόγω έργα περισσότερο από το μισό προσωπικό της. Έτσι, διεκπεραιώθηκαν φέτος με επιτόπια αυτοψία, έλεγχο επί χάρτου, αξιολόγηση των δεδομένων και διοικητική διεκπεραίωση 900 περίπου αιτήματα, που αφορούσαν σε 200.000 περίπου στρέμματα γης.
• Ένα σημαντικό πεδίο δραστηριότητας υπήρξαν οι εκδηλώσεις που διοργανώθηκαν από τα μέσα Ιουλίου έως τα τέλη Σεπτεμβρίου,  κυρίως στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής, με ή χωρίς τη συνεργασία άλλων φορέων: Δύο εκθέσεις φωτογραφίας, δύο συναυλίες με την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, μουσική βραδιά στην πανσέληνο του Αυγούστου και θεατρική παράσταση στον Αρχαιολογικό χώρο Αιανής (νεκρόπολη).  Επίσης, έκθεση ζωγραφικής στο Αρχοντικό Γρ. Βούρκα στην Κοζάνη, συμμετοχή στην έκθεση φωτογραφίας του Συλλόγου Υπαλλήλων Υπουργείου Πολιτισμού Βορείου Ελλάδος στις Σέρρες, εκπαιδευτικό πρόγραμμα στο ΚΔΑΠ, ψηφιακή δράση για την Ημέρα των Μουσείων, και βίντεο με θέμα την ιστορία της πόλης της Κοζάνης για τις Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Για πρώτη φορά επίσης, μετά από 500 χρόνια, λειτούργησε ο Επισκοπικός Ναός Σισανίου. Παράλληλα, μέσω της ιστοσελίδας της Εφορείας στο Facebookείμαστε παρόντες σε όλα τα γεγονότα που αφορούν την περιοχή αρμοδιότητάς μας.
• Δεν έλειψαν επίσης οι ξεναγήσεις στα μουσεία, μνημεία και αρχαιολογικούς χώρους αρμοδιότητάς μας, ούτε και οι δημοσιεύσεις αρχαιολογικού υλικού και οι συμμετοχές σε επιστημονικά Συνέδρια.

Για την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κοζάνης

Αρετή Χονδρογιάννη – Μετόκη

Προϊσταμένη ΕΦΑ Κοζάνης