-
Τα προβλήματα υποδομών και υποστελέχωσης και η ανησυχία συρρίκνωσης με τη βάση του «10»
Στο στοίχημα ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και στο ρόλο του στον ακαδημαϊκό χάρτη, στην ώθηση που μπορεί να δώσει στην επιχειρηματικότητα στην περιοχή, στα πρακτικά προβλήματα υποστελέχωσης και κτηριακών υποδομών, αλλά και την ανησυχία του για το ενδεχόμενο συρρίκνωσης του ιδρύματος με την ενδεχόμενη επαναφορά της βάση του «10» αναφέρθηκε μεταξύ άλλων σε μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη που παραχώρησε στον «Π», ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Θεόδωρος Θεοδουλίδης.
Όπως επεσήμανε ο Πρύτανης, το Πανεπιστήμιο με τα 22 σε λειτουργία τμήματα, επαναπροσδιορίζει τη θέση και τον ρόλο του στον ακαδημαϊκό χάρτη. μέσα από την ανασυγκρότηση δομών, διαδικασιών και νοοτροπιών.
Αναφορικά με τις εργασίες που προχωρούν, μεταξύ άλλων, ολοκληρώνεται η χωροθέτηση της Πανεπιστημιούπολης στα Κοίλα, με το υπάρχων κτήριο στον Άγιο Δημήτριο να διατηρεί τις ερευνητικές δομές του ιδρύματος κατά βάση. ενώ επίσης ετοιμάζονται οι προκηρύξεις των 29 πρώτων θέσεων μελών ΔΕΠ για καθηγητές που θα έρθουν στο νέο ίδρυμα. Μέχρι τότε το ίδρυμα θα εξυπηρετείται την πρόσληψη προσοντούχων έκτακτων καθηγητών με συμβάσεις.
Διαβάστε αναλυτικότερα:
Κε Πρύτανη η αρχή του νέου ακαδημαϊκού έτους μας βρίσκει στις τελευταίες πράξεις της συγχώνευσης των δύο Ιδρυμάτων, η οποία για κάποιους έγινε βιαστικά. Πως εξελίχθηκε η όλη διαδικασία κατά τη γνώμη σας και σε ποιο σημείο βρισκόμαστε σήμερα;
Είναι γεγονός ότι υπήρξαν δυσχέρειες στην όλη διαδικασία της συγχώνευσης λόγω της μικρής χρονικής διαφοράς μεταξύ του νόμου της συγχώνευσης, των πρυτανικών εκλογών με τη μακρά και ταραχώδη προεκλογική τους περίοδο και της έναρξης της νέας ακαδημαϊκής χρονιάς. Αν προστεθεί και η έλλειψη προετοιμασίας των δύο Ιδρυμάτων πριν από τη δημοσίευση του νόμου, θα καταλάβετε τη δυσκολία του εγχειρήματος.
Μέσα στο καλοκαίρι ορίστηκαν οι προσωρινές συνελεύσεις των νέων Τμημάτων, καταρτίστηκαν τα νέα προγράμματα σπουδών και έγιναν βήματα προς την ομογενοποίηση των διαδικασιών, τη συνένωση των προϋπολογισμών και τη διοικητική ένταξη του προσωπικού του πρώην ΤΕΙ στο νέο Ίδρυμα.
Από την 1η Σεπτεμβρίου η νέα Διοίκηση εργάζεται πυρετωδώς για την ολοκλήρωση της συγχώνευσης και το πρώτο ζήτημα που αντιμετωπίσαμε ήταν οι προκηρύξεις των εκτάκτων καθηγητών, ο σχεδιασμός των οποίων είχε καθυστερήσει σημαντικά. Προτεραιότητα δόθηκε επίσης στη διαδικασία μετατροπής των θέσεων των πρωτοβάθμιων καθηγητών από προσωποπαγείς σε οργανικές, στην προετοιμασία των Τμημάτων και Γραμματειών για την έλευση των πρωτοετών φοιτητών, στη χωροθέτηση των υπηρεσιών, στη δημοσίευση του Μεταβατικού Οργανισμού και στις τοποθετήσεις των διοικητικών υπαλλήλων. Αλλάξαμε (επιτέλους) τις κεντρικές πινακίδες, κάναμε τις πρώτες συνεδριάσεις Πρυτανικού Συμβουλίου και Συγκλήτου και πήραμε τις πρώτες συλλογικές αποφάσεις.
Σήμερα βρισκόμαστε σε ένα σχετικά καλό σημείο, καλλιεργούμε καθημερινά την έννοια του ενός Ιδρύματος, ολοκληρώνουμε τη χωροθέτηση της Πανεπιστημιούπολης στα Κοίλα, ετοιμάζουμε τις προκηρύξεις των 29 πρώτων θέσεων μελών ΔΕΠ (καθηγητών) στο νέο ίδρυμα και είμαστε σε συνεχή επικοινωνία με την πολιτική ηγεσία (Υπουργείο, βουλευτές, Περιφέρεια) με σκοπό την επίλυση προβλημάτων και τον σχεδιασμό της επόμενης μέρας.
Οι φοιτητές μπήκαν στα αμφιθέατρα, με τα όποια προβλήματα υπάρχουν, και το νέο ακαδημαϊκό έτος προ ημερών ξεκίνησε. Το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας ήταν έτοιμο να τους υποδεχθεί; Ποια είναι τα κυριότερα προβλήματα και σε ποια κατεύθυνση κινείστε για να τα λύσετε ως Διοίκηση;
Το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας καλωσόρισε τους φοιτητές του τη νέα ακαδημαϊκή χρονιά. Είναι ιστορική η χρονική στιγμή, καθώς το Πανεπιστήμιό μας με 22 πλέον τμήματα στις πέντε πόλεις της Δυτικής Μακεδονίας επαναπροσδιορίζει τη θέση και τον ρόλο του στον ακαδημαϊκό χάρτη μέσα από την ανασυγκρότηση δομών, διαδικασιών και νοοτροπιών.
Με αίσθημα ευθύνης και παρά τα οργανωτικά ζητήματα που φυσιολογικά προκύπτουν από τέτοιου είδους συγχωνεύσεις, δημιούργησε τις απαραίτητες προϋποθέσεις έτσι, ώστε τα μέλη της Πανεπιστημιακής μας Κοινότητας, οι φοιτητές, ο διοικητικός μηχανισμός, αλλά βέβαια και οι καθηγητές, να αναλάβουν κανονικά τους ρόλους τους στον ετήσιο κύκλο παραγωγής και μετάδοσης της γνώσης.
Προβλήματα σαφώς υπάρχουν. Τα κυριότερα εντοπίζονται στην έλλειψη υποδομών για τη στέγαση των φοιτητών, ιδιαίτερα στις πόλεις της Καστοριάς και της Πτολεμαΐδας. Σε συνεργασία με τις δημοτικές αρχές, αναζητούμε λύσεις. Έχουμε επίσης απευθυνθεί στο ΙΝΕΔΙΒΙΜ το οποίο είναι πανελλαδικά υπεύθυνο για τη φοιτητική στέγη.
Ακούγονται πολλά για τις αλλαγές στη χωροθέτηση των Δομών του νέου ΑΕΙ. Για τη μετακίνηση για παράδειγμα της Πρυτανείας και του ΕΛΚΕ, για την αξιοποίηση δομών στα Κοίλα, όπως και για το σχεδιασμό για στέγαση της Πολυτεχνικής Σχολής στη ΖΕΠ. Ποιος είναι ο σχεδιασμός σας για όλα αυτά;
Αναφέρεστε στις δομές του Πανεπιστημίου στην Κοζάνη. Πράγματι το παρόν σχήμα με τη Διοίκηση του Ιδρύματος να είναι μοιρασμένη ανάμεσα στο Πάρκο Αγ. Δημητρίου μέσα στην Κοζάνη και στην Πανεπιστημιούπολη στα Κοίλα είναι δυσλειτουργικό και συντελεί στη διαιώνιση του διαχωρισμού των διοικητικών υπηρεσιών. Για τον λόγο αυτόν αποφασίσαμε τη μετακίνηση του ΕΛΚΕ, της Πρυτανείας και όλων των διευθύνσεων, μέσα στις πρώτες εβδομάδες του Νοεμβρίου, στο κτίριο του πρώην ΚΤΕ εντός της Πανεπιστημιούπολης στα Κοίλα. Άλλωστε αυτό ήταν μια από τις προεκλογικές μας δεσμεύσεις. Στο υφιστάμενο κτίριο του πάρκου Αγ. Δημητρίου θα στεγαστεί το υπό ίδρυση Πανεπιστημιακό Ερευνητικό Κέντρο, το Κέντρο Δια Βίου Μάθησης και κάποιες συμπληρωματικές μας δομές. Επίσης, οι εργασίες στο εργοτάξιο στη ΖΕΠ προχωρούν κανονικά και καλώς εχόντων των πραγμάτων η Πολυτεχνική Σχολή και η Διοίκηση του Ιδρύματος θα μετακινηθούν εκεί το καλοκαίρι του 2021. Ο δε σχεδιασμός μας για το μέλλον περιλαμβάνει την επέκταση των υποδομών στη ΖΕΠ με χρηματοδότηση από το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027.
Πολύς λόγος γίνεται για τη στέγαση των δομών σας, η οποία στην πόλη της Κοζάνης γίνεται σε διάσπαρτα κτίρια, με αποτέλεσμα την ταλαιπωρία φοιτητών και καθηγητών, αλλά και την απουσία της έντονης ακαδημαϊκής συγκέντρωσης που θα έδινε ένα κάμπους. Μπορεί να ..”μαζευτεί” η κατάσταση; Στην Πτολεμαΐδα από την άλλη υπάρχει ήδη έλλειμμα χώρων με δεδομένη την διαρκή αύξηση των φοιτητών. Τι μπορεί να γίνει εκεί;
Πράγματι οι υπάρχουσες υποδομές στα Κοίλα δεν επαρκούν για όλα τα Τμήματα και για τον λόγο αυτόν αποφασίστηκε η παραμονή των Τμημάτων Ηλεκτρολόγων και Μηχανολόγων Μηχανικών στα υφιστάμενα κτίρια εντός του αστικού ιστού. Μιλάμε λοιπόν για 2 από τα 9 Τμήματα που έχουν έδρα την πόλη της Κοζάνης. Εκτιμούμε ότι η κατάσταση αυτή θα συνεχίσει να μας ταλαιπωρεί για 1 με 2 χρόνια, καθώς θα μειώνονται οι απαιτήσεις από τα παλιά προγράμματα σπουδών που εξυπηρετούνται στα Κοίλα και καθώς θα ολοκληρώνονται οι εργασίες κατασκευής των υποδομών μας στη ΖΕΠ.
Στην Πτολεμαΐδα η έλλειψη εκπαιδευτικών χώρων δεν είναι ακόμη εμφανής, καθώς η Ίδρυση του νέου Τμήματος Εργοθεραπείας σημαίνει πρακτικά ανάγκη εκπαιδευτικών δομών για ένα μόνο εξάμηνο. Θα έλεγα ότι μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η έλλειψη φοιτητικής εστίας και η περιορισμένη διαθεσιμότητα ενοικιαζόμενων διαμερισμάτων εντός της πόλης. Πρόσφατα παραχωρήθηκαν χώροι στο Μποδοσάκειο Νοσοκομείο για χρήση από τη Σχολή Επιστημών Υγείας, οι οποίοι περιλαμβάνουν χώρους προετοιμασίας εργαστηρίων και αμφιθέατρο. Επίσης, είμαστε σε συνεργασία με την παρούσα Δημοτική αρχή και το ΙΝΕΔΙΒΙΜ για το θέμα της φοιτητικής στέγης.
Ακούμε κατά καιρούς για τα μεγάλα κενά που υπήρχαν σε θέσεις μελών ΔΕΠ σε διάφορα Τμήματα και Σχολές. Ποια είναι η λογική σας για την μακροπρόθεσμη και μόνιμη επίλυση του ζητήματος; Μπορούν να τεθούν ρεαλιστικοί στόχοι στελέχωσης των τμημάτων (ιδιαιτέρως των νέων);
Πράγματι, το Ίδρυμά μας είναι υποστελεχωμένο από πλευράς μελών ΔΕΠ (καθηγητών). Αν και τα τελευταία 3 χρόνια δίνονται σταθερά θέσεις καθηγητών από το Υπουργείο, αυτές ουσιαστικά αντισταθμίζουν τις απώλειες που υπήρξαν στα χρόνια της οικονομικής κρίσης, όταν είχαν ανασταλεί όλες οι νέες προσλήψεις. Δυστυχώς με το παρόν σύστημα, κατά το οποίο οι θέσεις μόνιμων καθηγητών καθορίζονται από το ίδιο το Υπουργείο, τα περιθώρια είναι πολύ στενά. Μετά τον νόμο της συγχώνευσης δόθηκαν 29 νέες θέσεις στο Ίδρυμα, οι οποίες μοιράστηκαν λαμβάνοντας ιδιαιτέρως υπόψη τα νέα Τμήματα. Προς αυτά έχουν υπάρξει και εσωτερικές μετακινήσεις καθηγητών κατάλληλου γνωστικού αντικειμένου που προέρχονται από πιο πολυπληθή Τμήματα. Αναμένουμε το νέο νομοθετικό πλαίσιο για να σχεδιάσουμε τα επόμενα βήματα. Μέχρι τότε, τα κενά μας θα συμπληρώνονται με την πρόσληψη προσοντούχων έκτακτων καθηγητών με συμβάσεις.
Θα θέλαμε ένα σχόλιο σχετικά με το φαινόμενο που κατά καιρούς δυστυχώς παρατηρείται, σχετικά με μέλη ΔΕΠ του Πανεπιστημίου μας, τα οποία επιδιώκουν με διάφορους τρόπους να μεταπηδήσουν σε άλλα, κυρίως κεντρικά ΑΕΙ. Τι μπορεί να γίνει για να σταματήσει αυτή η αιμορραγία; Με ποιους τρόπους μπορεί να γίνει το ΠΔΜ πιο ελκυστικό για το εκπαιδευτικό προσωπικό;
Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι το Πανεπιστήμιο είναι ένα δυναμικό σύστημα. Νόμοι μετακίνησης καθηγητών μεταξύ Ιδρυμάτων και δη από περιφερειακό σε κεντρικό Ίδρυμα υπήρχαν πάντοτε από τον αρχικό νόμο πλαίσιο του 1982. Το δικαίωμα αυτό έχει αξιοποιηθεί από μέλη ΔΕΠ του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας που μετακινήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια στο ΑΠΘ, όταν ακόμα το Πανεπιστήμιό μας ήταν σαφώς μικρότερο.
Ο παρών νόμος επιτρέπει τις μετακινήσεις πρωτοβάθμιων καθηγητών που έχουν συμπληρώσει 15ετία προς Ιδρύματα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Κατά τη γνώμη μου δίνεται κακώς τόσο μεγάλη σημασία στις εν λόγω μετακινήσεις, αρκεί αυτές να μην είναι μαζικές. Αναδεικνύεται σε μείζον θέμα του Πανεπιστημίου η μετακίνηση ενός πολύ μικρού αριθμού καθηγητών, τη στιγμή που έχουμε εισροή δεκάδων νέων καθηγητών τα τελευταία χρόνια. Η λύση προφανώς είναι αφενός να γίνουμε πιο ελκυστικοί και αφετέρου να υιοθετηθούν κριτήρια, ώστε να είναι δυνατές οι μετακινήσεις για πολύ μικρό ποσοστό και για σοβαρούς λόγους, οικογενειακούς, υγείας κλπ.
Να σημειωθεί επίσης το οξύμωρο ότι ενώ στα μέλη ΔΕΠ (καθηγητές) απαιτείται σύμφωνη γνώμη της Συγκλήτου για τη μεταφορά πίστωσης στο Ίδρυμα υποδοχής, στα μέλη ΕΔΙΠ (Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό που είναι εξίσου απαραίτητοι στην εκπαιδευτική διαδικασία) δεν προβλέπεται κάτι αντίστοιχο και η μετακίνηση πραγματοποιείται με απλή απόφαση της συνέλευσης ενός Τμήματος.
Μπαίνουμε στη διαδικασία συζήτησης για τον νέο Νόμο-Πλαίσιο για τα Πανεπιστήμια. Πως εξελίσσεται ο διάλογος ανάμεσα στο Υπουργείο Παιδείας και τα Ιδρύματα; Και ποιο είναι το ζητούμενο για εσάς σε αυτή τη συζήτηση;
Το Υπουργείο ζήτησε την άποψη των Ιδρυμάτων σε μια σειρά από ερωτήματα που απασχολούν την ακαδημαϊκή κοινότητα και εμείς με τη σειρά μας ανταποκριθήκαμε. Σε γενικές γραμμές είμαστε σύμφωνοι με τις προτεινόμενες αλλαγές που αποσκοπούν στην ενδυνάμωση του αυτοδιοίκητου, στην αξιολόγηση και στην εξωστρέφεια. Έχουμε θέσει διακριτά το θέμα της ενδυνάμωσης του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας στο Υπουργείο και έχουμε ζητήσει επιλεκτική μεταχείριση ως αντιστάθμισμα σε αυτό που έρχεται στην περιφέρειά μας. Έχουμε επίσης θέσει υπόψη της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου τον προβληματισμό μας αναφορικά με τη θέσπιση βάσης εισαγωγής το 10 και τις συνέπειες που μπορεί να έχει αυτή στη συρρίκνωση του Ιδρύματος, άρα και του ρόλου του στο αναπτυξιακό γίγνεσθαι της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας.
Μπορεί η επιλεκτική μείωση των εισακτέων στα Τμήματα από ένα Ίδρυμα, να αναχαιτίσει τις συνέπειες της “βάσης του 10” εάν αυτή οδεύσει προς εφαρμογή;
Θα έχει κάποια μικρή θετική επίδραση. Είναι ένα από τα μέτρα που έχουμε προτείνει στο Υπουργείο, η μείωση των εισακτέων κυρίως στα κεντρικά Πανεπιστήμια. Ας μην ξεχνάμε όμως ότι στο δικό μας Πανεπιστήμιο υπάρχουν Τμήματα στα οποία το μεγαλύτερο ποσοστό των εισακτέων βρίσκεται κάτω από τη βάση. Στην περίπτωσή μας λοιπόν κινδυνεύουν σοβαρά με συρρίκνωση όλα τα Τμήματα της Καστοριάς, των Γρεβενών, καθώς και περισσότερα από τα μισά Τμήματα της Κοζάνης.
Σχετικά με τη θέσπιση βάσης εισαγωγής, να σημειωθεί ότι οι πανελλαδικές εξετάσεις αποτελούν ένα διαγωνιστικό σύστημα κατάταξης των υποψήφιων φοιτητών για την εισαγωγή τους στα Πανεπιστήμια, σύμφωνα με τις προτιμήσεις τους. Αν είχε εφαρμοστεί η βάση του 10 φέτος, από τις 78.000 θέσεις θα έμεναν πάνω από 20.000 εκτός πανεπιστημίου, ενώ με ακόμη δυσκολότερα θέματα θα μπορούσαν να μείνουν έξω οι μισοί. Αυτό που πιστοποιεί το πραγματικό επίπεδο γνώσεων των υποψηφίων, βάσει του οποίου μάλιστα γίνονται αποδεκτοί στα Πανεπιστήμια των άλλων χωρών του κόσμου, είναι το απολυτήριο λυκείου. Οξύμωρη συνέπεια της καθιέρωσης μιας ελάχιστης βάσης εισαγωγής στα ΑΕΙ θα ήταν ο αποκλεισμός φοιτητών από τα Πανεπιστήμια της Ελλάδος, όταν παράλληλα οι ίδιοι, με το απολυτήριο λυκείου, θα ήταν αποδεκτοί σε Πανεπιστήμια όλων των άλλων κρατών της υφηλίου.
Επιπλέον, με τη θέσπιση βάσης εισαγωγής, κινδυνεύουν να κλείσουν πανεπιστημιακά τμήματα με κύριο κριτήριο τη γεωγραφική τους θέση, δίχως να λαμβάνεται υπόψη ο δεύτερος και ο τρίτος κύκλος σπουδών, ούτε η σημαντική ερευνητική δραστηριότητα που λαμβάνει χώρα στα τμήματα αυτά. Ο δεύτερος και ο τρίτος κύκλος σπουδών αναφέρονται περισσότερο στις τοπικές κοινωνίες, καθώς οι μεταπτυχιακοί σπουδαστές αλλά και οι υποψήφιοι διδάκτορες στην πλειοψηφία τους προέρχονται από τις τοπικές κοινωνίες. Επομένως, δεν κινδυνεύει μόνο η μεταφορά της γνώσης, αλλά και η δημιουργία του ανθρώπινου κεφαλαίου πάνω στο οποίο μπορεί να βασιστεί η οικονομική αλλά και η κοινωνική πρόοδος σε μια περιοχή.
Όλοι σχεδόν οι φορείς της Δυτικής Μακεδονίας, αναφερόμενοι στο σχεδιασμό του νέου μοντέλου περιφερειακής ανάπτυξης, θέτουν ως σημείο αναφοράς το Πανεπιστήμιο. Ας πούμε πως υπάρχουν μεγάλες προσδοκίες από το Ίδρυμά σας. Πώς μπορεί το Πανεπιστήμιο να υποστηρίξει τη μετάβαση της περιοχής στο επόμενο επίπεδο;
Οι προσδοκίες όχι μόνο των φορέων αλλά και της ίδιας της Πανεπιστημιακής κοινότητας είναι υψηλές. Τα παραδείγματα από άλλες ευρωπαϊκές περιφέρειες σε μετάβαση δείχνουν ότι η δημιουργία και ενίσχυση Πανεπιστημίων μπορεί να είναι ένα από τα μέτρα που λαμβάνονται για τη μείωση των συνεπειών από την αλλαγή του οικονομικού μοντέλου της περιοχής. Με αναφορά το Πανεπιστήμιο, αναπτύσσεται οικονομική και επιχειρηματική δραστηριότητα στην περιοχή: ερευνητικά κέντρα, επενδυτικά σχήματα, καθώς και νεοφυείς αλλά και ωριμότερες επιχειρήσεις στον ίδιο χώρο. Το Πανεπιστήμιο μπορεί να παίξει κεντρικό ρόλο στην αλλαγή του προσανατολισμού και της δραστηριότητας των τοπικών επιχειρήσεων και στη μεγαλύτερη διασύνδεσή τους.
Ας μην ξεχνάμε επίσης τη δυνατότητα που έχει το ίδιο το Πανεπιστήμιο να δημιουργεί ανάπτυξη μέσω της στροφής σε αγγλόφωνα προγράμματα σπουδών με δίδακτρα, με στόχο την προσέλκυση ξένων φοιτητών (εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης). Η δυνατότητα αυτή αναμένεται να δοθεί σύντομα με το σχεδιαζόμενο νομοθετικό πλαίσιο. Η εκπαιδευτική μας διείσδυση στις όμορες (και όχι μόνο) χώρες θα πρέπει να είναι μια από τις προτεραιότητες στο άμεσο μέλλον.
Υπάρχει ένα χάσμα ανάμεσα στην Εκπαίδευση και την Επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα, το οποίο στην περιοχή μας είναι βαθύτερο. Τι προτίθεστε να κάνετε για να το γεφυρώσετε; Πως μπορεί πρακτικά να βοηθήσει τον επιχειρηματικό κόσμο η παρουσία ενός Πανεπιστημίου ή ενός Ερευνητικού Κέντρου;
Η επιχειρηματικότητα είναι ένας σημαντικός παράγοντας οικονομικής ανάπτυξης, καθώς αποτελεί πηγή καινοτομίας και δημιουργίας θέσεων εργασίας. Το Πανεπιστήμιο έχει δύο τρόπους να την προωθήσει: την εκπαίδευση και την έρευνα.
Σε ό,τι αφορά την εκπαίδευση, αυτή θα πρέπει να εστιάζει στην προώθηση του επιχειρηματικού πνεύματος των νέων. Καλύτερα εκπαιδευμένα άτομα αυξάνουν τις πιθανότητες έναρξης μιας νέας επιχείρησης. Το Πανεπιστήμιό μας ήδη συμμετέχει σε ευρωπαϊκά προγράμματα, μαθήματα, σεμινάρια και άλλες δράσεις που στοχεύουν στην εξοικείωση των νέων με την επιχειρηματικότητα και την αυτοαπασχόληση.
Από την άλλη μεριά, το Πανεπιστήμιο είναι και ένας χώρος όπου παράγεται βασική και εφαρμοσμένη έρευνα. Εδώ ο εστιασμός αφορά την τροφοδότηση με νέες ιδέες και καινοτομίες που οδηγούν σε δημιουργία νέων επιχειρήσεων ή σε ανάπτυξη των ήδη υφισταμένων, παράλληλα με την παροχή ικανών επαγγελματιών για τη στελέχωση των επιχειρήσεων. Ειδικά στα περιφερειακά Πανεπιστήμια, η έρευνα θα πρέπει κατά μεγάλο ποσοστό να είναι συνδεδεμένη με την τοπική οικονομία. Αυτό σημαίνει ότι τα αποτελέσματα ή τα προϊόντα της έρευνας, καθώς και της παραγόμενης τεχνολογίας, θα πρέπει να βρίσκουν τον δρόμο τους στη βιομηχανία και στις επιχειρήσεις της περιοχής. Το ίδιο το Πανεπιστήμιο θα πρέπει να συμβάλλει στην ανάπτυξη ενός περιβάλλοντος πρόσφορου για την παραπέρα προσέλκυση αξιόλογων επενδυτών και την εκκόλαψη νέων εταιρειών και τεχνοβλαστών. Μπορεί επίσης να συμμετέχει στην οργάνωση συνεργατικών σχηματισμών, καθώς και στην υποστήριξη θερμοκοιτίδων και κέντρων καινοτομίας.
Στην περιοχή μας όλα τα προηγούμενα χρόνια είχαμε επαναπαυθεί κυρίως στον παραγόμενο πλούτο από την παραγωγή ενέργειας, με αποτέλεσμα να μην έχει γίνει κάτι προς την παραπάνω κατεύθυνση. Πιστεύω ότι σύντομα θα έχουμε σημαντικές αλλαγές. Έχουν γίνει κάποια βήματα στη συνεργασία μεταξύ τοπικών επιχειρήσεων και Πανεπιστημίου μέσα π.χ. από προγράμματα του ΕΣΠΑ, όπως το πρόγραμμα Ερευνώ-Καινοτομώ. Σύντομα θα μπει μπροστά και η δημιουργία της πρώτης θερμοκοιτίδας επιχειρήσεων.
Έχει η Δυτική Μακεδονία την κρίσιμη “ερευνητική μάζα”, δηλαδή ικανό αριθμό διδακτόρων ή υποψήφιων διδακτόρων ώστε να μετουσιώσει την ιδέα σε πατέντα και την πατέντα σε θέσεις εργασίας;
To Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας είναι ένα νέο Ίδρυμα και ως εκ τούτου δεν διαθέτει ακόμη την κρίσιμη μάζα των διδακτόρων/ερευνητών που χρειάζεται. Ωστόσο στην πλήρη ανάπτυξή του, μετά από 5 έτη, εκτιμούμε ότι ο αριθμός τέτοιων επιστημόνων θα φτάσει τις αρκετές εκατοντάδες, γεγονός που θα δημιουργήσει τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την ανάδειξη της Δυτικής Μακεδονίας ως κόμβου καινοτομίας και έρευνας. Να σημειωθεί ότι η νέα Σύγκλητος του Πανεπιστημίου έθεσε ποιοτικά κριτήρια για την εκπόνηση των διδακτορικών διατριβών, ίσως αυστηρότερα από κάθε άλλο Πανεπιστήμιο στη χώρα, προκειμένου όχι μόνο να προστατεύσει την ακαδημαϊκότητα αλλά και να προωθήσει την αριστεία.
Έρευνα στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Ποιος θα είναι ο “ερευνητικός βραχίονας” του Πανεπιστημίου, και πως θα λειτουργεί;
Προς το παρόν η έρευνα, η ερευνητική διαδικασία και η διαχείριση των ερευνητικών προγραμμάτων εξυπηρετείται από τον ΕΛΚΕ (Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας). Ο νόμος της συγχώνευσης ορίζει επίσης την Ίδρυση Πανεπιστημιακού Ερευνητικού Κέντρου (ΠΕΚ) με 7 Ινστιτούτα που θα δραστηριοποιούνται στις πόλεις της περιφέρειάς μας. Για παράδειγμα στην Κοζάνη προβλέπεται το Ινστιτούτο Ενεργειακής Ανάπτυξης και Μετάβασης στη Μεταλιγνιτική Εποχή, ενώ για την Πτολεμαΐδα προβλέπεται το Ινστιτούτο Πολιτικής Προστασίας. Σκοποί του ΠΕΚ είναι η διεξαγωγή βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας, η αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων προς όφελος της ελληνικής κοινωνίας, η συμβολή στην εξειδίκευση νέων επιστημόνων, η παροχή υπηρεσιών σε δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, η εκπαίδευση και πρακτική άσκηση, η διαμεσολάβηση ανάμεσα στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα για την ανάπτυξη ερευνητικών μονάδων και δραστηριοτήτων στις επιχειρήσεις, η ανάπτυξη συνεργασιών με ερευνητικούς φορείς, η ανάληψη ερευνητικών, αναπτυξιακών και συμβουλευτικών δράσεων σε συνεργασία με τοπικούς φορείς, η διασυνοριακή συνεργασία και η προβολή της ελληνικής γλώσσας και του ελληνικού πολιτισμού στο εξωτερικό.
