Συνέλευση στην Τ.Κ. Κλείτου για τα νέα κοιμητήρια

Τοπική συνέλευση με θέμα την κατασκευή των κοιμητηρίων της περιοχής, πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της  Δευτέρας 4 Απριλίου, στην Τ.Κ. Κλείτου, παρουσία του Δημάρχου Κοζάνης Λευτέρη Ιωαννίδη, των Αντιδημάρχων Κώστα Δεσποτίδη, Γιάννη  Ιωαννίδη, Αριστοτέλη Πουτακίδη, του Προέδρου της ΔΕΥΑΚ Γιώργου Πεκρίδη,  στελεχών της ΔΕΥΑΚ και της ΑΝΚΟ, του Προέδρου της Τ.Κ. Κωνσταντίνου Κορκοτίδη και κατοίκων.

Η θέση του Δήμου Κοζάνης, που κατατέθηκε στη συνέλευση, περιλαμβάνει:

– Την απόφαση της δημοτικής αρχής  να λυθεί  ένα θέμα, που απασχολεί την κοινωνία του Κλείτου από το 2008, όταν το τότε Δημοτικό Συμβούλιο Ελλησπόντου (απόφαση 24/2008), είχε αποφασίσει τη χωροθέτηση των Κοιμητηρίων στην περιοχή Λευκάδια, καθώς ήταν ήδη γνωστό πως υπήρχε ζήτημα με τον υδροφόρο ορίζοντα, σε περιοχές, που ελέγχθηκαν γύρω από τον οικισμό του Κλείτου.

– Τα επόμενα χρόνια, δεν δόθηκε καμία  εντολή είτε από τον τότε Δήμο Ελλησπόντου ή μετά από το Δήμο Κοζάνης για την εκπόνηση ολοκληρωμένης μελέτης για τα κοιμητήρια του Κλείτου. Μια τέτοια μελέτη προβλέπει έγκριση του Τοπικού Ρυμοτομικού και περιλαμβάνει όλες τις σχετικές αδειοδοτήσεις. Αντίθετα, οι όποιες μελέτες που εκπονήθηκαν ήταν αποσπασματικές, με αποτέλεσμα οι αντίστοιχες αποφάσεις των αρμοδίων αρχών να έχουν ανάλογο χαρακτήρα.  Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το θέμα να «σέρνεται» μέχρι και σήμερα, κάτι που δεν πρέπει να συνεχιστεί.

– Η πρόταση της Δημοτικής Αρχής, που ομόφωνα εγκρίθηκε από την Επιτροπή Ποιότητας Ζωής είναι η χωροθέτηση των κοιμητηρίων να είναι στη  θέση Λευκάδια.

Η θέση αυτή είναι κατάλληλη, καλύπτοντας  τις  ανάγκες της περιοχής (Λευκόβρυση, ΖΕΠ, Ν. Ποντοκώμης, Ν. Ακρινής, Αργίλου και Πρωτοχωρίου, Κλείτου) με βάση το Στρατηγικό Σχεδιασμό του Δήμου για την ευρύτερη περιοχή.

– Το αίτημα των κατοίκων δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό καθώς  ο κίνδυνος για μόλυνση  του υδροφόρου ορίζοντα Αργίλου – Πρωτοχωρίου είναι υπαρκτός.

– Ο σχεδιασμός της ΔΕΥΑΚ περιλαμβάνει τη εκμετάλλευση του συγκεκριμένου υδροφόρου για την υδροδότηση των οικισμών Λευκόβρυσης, Πρωτοχωρίου, Αργίλου, Βατερού, Ν.Κλείτου  με 10 γεωτρήσεις που αντλούν 550.000 μ³/χρ αλλά και μελλοντικά την κάλυψη των αναγκών Ποντοκώμης και Ακρινής με ανάλογες γεωτρήσεις.

– Ο χρόνος υλοποίησης των δύο προτάσεων παρόμοιος και σε κάθε περίπτωση μεγαλύτερος των δύο ετών.

Με αφορμή τη συνέλευση και για την καλύτερη ενημέρωση του συνόλου των δημοτών,  ο Δήμος Κοζάνης δίνει στη δημοσιότητα την εισήγηση της Δ/νσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου, με θέμα ¨Χωροθέτηση κοιμητηρίων Νέου οικισμού Κλείτου¨ (21.1.2016), η οποία εγκρίθηκε ομόφωνα από την Επιτροπή Ποιότητας Ζωής.

ΕΙΣΗΓΗΣΗ

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΚΟΙΜΗΤΗΡΙΟΥ ΤΟΥ ΟΙΚΙΣΜΟΥ ΝΕΟΥ ΚΛΕΙΤΟΥ ΚΟΖΑΝΗΣ

ΙΣΤΟΡΙΚΟ

Η μετεγκατάσταση του Οικισμού του Κλείτου, μετά και την τελευταία φάση της ολοκλήρωσης των υποδομών του οικισμού (ασφαλτοστώσεις δρόμων – πλακοστρώσεις πεζοδρόμων και πεζοδρομίων), έχει σχεδόν ολοκληρωθεί και ήδη έχουν δομηθεί περίπου το 1/3 των οικοπέδων.

Ωστόσο το θέμα των Κοιμητηρίων του Οικισμού, που αποτελεί ουσιαστική απαίτηση  των κατοίκων εδώ και χρόνια, εκκρεμεί.

Η ΔΕΗ με συμφωνία που έχει υπογράψει στις 12-04-2010 με εκπροσώπους της Εκκλησίας, του Δήμου Ελλησπόντου και της Π.Ε. Κοζάνης, αποφάσισε στα πλαίσια της απαλλοτρίωσης του οικισμού Κλείτου, να αναλάβει την υποχρέωση χρηματοδότησης της κατασκευής του νέου Κοιμητηρίου, με το ποσόν των 500.000 €.

Με ενέργειες του Δήμου Ελλησπόντου προτάθηκε ν δημιουργία νέων κοιμητηρίων για τον οικισμό του Κλείτου το με αρ. 363Α αγροτεμάχιο έκτασης 7.000 μ², στα δυτικά του οικισμού και σε απόσταση περίπου 250μ από αυτόν. Η έκταση που βρίσκεται στο αγρόκτημα Τ.Κ. Πρωτοχωρίου, είναι κοινόχρηστη και ανήκει κατά κυριότητα στο Ελληνικό Δημόσιο.

ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ 1

(Σύμφωνα με αποφάσεις του Τοπικού Συμβουλίου της Τ.Κ. Κλείτου)

Ο δήμος Ελλησπόντου παλιότερα και το Τοπικό Συμβούλιο της Τ.Κ. Κλείτου από το 2010 μέχρι σήμερα ανέλαβαν πρωτοβουλίες για την αδειοδότηση της παράπανω έκτασης. Στα πλαίσια αυτών των πρωτοβουλιών (περιγράφονται αναλυτικά στις αποφάσεις του Φεβρουαρίου του 2012 και του Μαρτίου του 2015 του Τ. Σ.), εκπονήθηκαν η Υδρογεωτεχνική Μελέτη και Μελέτη Γεωλογικής Καταλληλότητας, που σύμφωνα με την κείμενη Νομοθεσία (ΦΕΚ Δ΄ 838 23/10/1998), εκτός των άλλων, είναι απαραίτητες για την ίδρυση ή την επέκταση κοιμητηρίου.

Οι παραπάνω μελέτες εκπονήθηκαν από ιδιώτες μελετητές, η μεν Υδρογεωτεχνική μελέτη από τον Βογιαρίδη Ελ. Αναστάσιο (Νικομηδείας 30 – Θεσ/νίκη) η δε μελέτη Γεωλογικής Καταλληλότητας από την Β. Χρυσή (Μητροπόλεως 25 – Θεσ/νίκη).

Συμπεράσματα – προτάσεις της Υδρογεωτεχνικής μελέτης

Μετά την μακροσκοπική έρευνα των γεωλογικών χαρακτηριστικών της περιοχής, μία εκτίμηση στην κατεύθυνση της υδρογεωτεχνικής καταλληλότητας, περιλαμβάνει συγκρίσεις με βάση κρίσιμες τιμές για μια σειρά παραμέτρων, ως εξής:

• Οι εδαφικές κλίσεις αποτελούν ένα από τους πλέον ουσιώδεις και ευπαθείς παράγοντες στον σχεδιασμό.
• Η περιοχή ενδιαφέροντος έχει κλίσεις της τάξης του 7ο μέγιστες με διεύθυνση ΒΝ-ΝΑ. Βεβαίως κατά το στάδιο των εργασιών θα υπάρξει σχετική ομαλοποίηση, χωρίς να έχει σημαντικές διαφοροποιήσεις.
• Από την αξιολόγηση των μορφομετρικών παραμέτρων η μελετούμενη περιοχή διανύει ένα στάδιο ώριμης μορφολογικής ηλικίας, η ένταση στάθμης διάβρωσης είναι μέτρια και συνεχώς μειούμενη, ρέματα δεν διέρχονται εντός του προτεινόμενου χώρου του κοιμητηρίου, ίχνη ερπυσμού ή κατολισθήσεων δεν παρατηρήθηκαν, η περιοχή δεν αναμένεται να υποστεί στο μέλλον και στο σύνολο της, μορφολογικές μεταβολές.
• Στην προτεινόμενη περιοχή του κοιμητηρίου αλλά και στην ευρύτερη περιοχή δεν εμφανίζονται ρηγματωμένες ζώνες και οι μόνες τεκτονικές δομές εμφανίζονται στα Βόρεια και Νότια σε απόσταση αρκετών χλμ που δεν επηρεάζει την περιοχή μελέτης.
• Ο κίνδυνος πλημμύρας εκτιμάται ως ασήμαντος δεδομένου ότι από την προτεινόμενη περιοχή του κοιμητηρίου δεν διέρχονται ρέματα ενώ αυτό που διέρχεται νότια και σε απόσταση ~ 190μ. είναι πρώτης τάξης (κατά STRAHLER), δεν αναμένεται να δημιουργήσει πρόβλημα στο κοιμητήριο, το οποίο άλλωστε έχει υψομετρική διαφορά από αυτό γύρω στα 10μ.
• Η λιθολογική σύσταση της μελετούμενης περιοχής είναι σχεδόν ενιαία αποτελούμενη κυρίως από κροκαλοπαγή τα οποία καλύπτονται από ένα εδαφικό κάλυμμα υλικών αποσάθρωσης αποτελούμενο από ερυθρή αργιλώδη άμμο με χαλίκια, κροκάλες και γωνιώδη τεμάχια του υποκείμενου υποβάθρου και μέγιστο πάχος της τάξης του 1.0m. Πρόκειται για αμμοαργιλώδη πυκνό – συνεκτικό εδαφικό σχηματισμό, μέσης πλαστικότητας.
• Πραγματοποιήθηκε φυσικοχημική ανάλυση σε δείγμα του εδαφικού μανδύα όπου υπολογίστηκε το pH ίσο με 7,5.
• Οι υδρολιθολογικοί χαρακτήρες των ιζημάτων δεν ευνοούν την ανάπτυξη φρεατίου υδροφόρου ορίζοντα.
• Το βάθος της υδροστατικής επιφάνειας είναι τέτοιο, ώστε δεν υπάρχει η περίπτωση να προκληθεί κορεσμός στα επιφανειακά στρώματα.
• Το εδαφικό στρώμα που χρησιμοποιείται για την ταφή προέρχεται από το εδαφικό μανδύα, ενώ να σημειωθεί ότι κατά τις εργασίες εγκατάστασης θα πραγματοποιηθούν οι ανάλογες εκσκαφές για την ομογενοποίηση των γεωυλικών ταφής με την απομάκρυνση των ογκόλιθων διαφόρων μεγεθών που συναντώνται, καθώς και την αντίστοιχη μεταφορά κατάλληλου λεπτόκοκκου υλικού και στις κατάλληλες ποσότητες (σύμφωνα με τις απαιτούμενες προδιαγραφές) για την ομαλή λειτουργία του κοιμητηρίου.
• Η επιφανειακή φυσική αποστράγγιση, λόγω των κλίσεων είναι καλή και έτσι δεν θα παρατηρούνται στάσιμα νερά εντός του κοιμητηρίου, ενώ κατά τη φάση των εργασιών θα κατασκευασθεί το ανάλογο εσωτερικό αποστραγγιστικό δίκτυο όμβριων που θα καλύπτει το σύνολο του κοιμητηρίου (με πρόβλεψη και για μελλοντικές τυχούσες επεκτάσεις) το οποίο θα συνδέεται με το περιμετρικό όπως προαναφέρεται και με τελικό αποδέκτη το υφιστάμενο του οικισμού.
• Τέλος λόγω του μεγάλου βάθους του υδροφόρου ορίζοντα (>270μ) και επίσης λόγω μη ύπαρξης υπόγειας ροής, δεν αναμένεται μόλυνση ή ρύπανση των υπόγειων υδάτων.

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία γεωμορφολογίας, γεωλογίας, τεκτονικής και υδρογεωλογίας, που αναλύθηκαν δεν αναμένεται η κατασκευή και λειτουργία του κοιμητηρίου στην προτεινόμενη θέση να δημιουργήσει οποιαδήποτε προβλήματα που να έχουν σχέση με την μόλυνση των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων της περιοχής.

Συμπεράσματα – προτάσεις της μελέτης γεωλογικής καταλληλότητας

Κατόπιν της διερεύνησης των γεωλογικών συνθηκών της προβλεπόμενης θέσης ίδρυσης του νέου κοιμητηρίου, αξιολογώντας τα αποτελέσματα των επιτόπου εργασιών και σε συνδυασμό με τις προϋποθέσεις που τίθενται από το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο (ΦΕΚ 424Β/78 απόφαση ΥΠ.ΕΣ. & ΚΟΙΝ. ΥΠΗΡ. Αριθμ. Α5/1210 της 19.4/10.5.1978 «Περί όρων Ιδρύσεως Κοιμητηρίων», ΦΕΚ 124Α/97 – Ν2508/97 άρθρο 29, ΦΕΚ 838Δ/98 και συγκεκριμένα το παράρτημα ΙΙ με τα περιεχόμενα της μελέτης γεωλογικής καταλληλότητας), προκύπτουν τα εξής:

• Η υπό μελέτη περιοχή αναπτύσσεται, επί βραχωδών σχηματισμών αποτελούμενοι από λατυποπαγείς ασβεστόλιθους (σχηματισμός K_i.c.k ) με επιφανειακό εδαφικό κάλυμμα ερυθρώχρωμης αργιλώδους άμμου με χαλίκι, κροκάλες και τεμάχια βράχου. Ο σχηματισμός των λατυποπαγών ασβεστολίθων συναντάται έντονα κερματισμένος, μέσης έως υψηλής αντοχής, με αμμοαργιλώδη εδαφικά υλικά πλήρωσης. Επιφανειακά η περιοχή καλύπτεται από εδαφικό σχηματισμό αργιλώδους άμμου, ερυθρού χρώματος (κατάταξη κατά USCS SC ), πυκνό – συνεκτικό, μέσης πλαστικότητας, με υψηλό ποσοστό λεπτόκοκκων εδαφικών υλικών και πάχος που μεταβάλλεται εντός του υπό μελέτη χώρου και μέγιστο πάχος της τάξης του 1.0m.
• Ο προτεινόμενος χώρος που θα καταλάβει το κοιμητήριο βρίσκεται σε απόσταση 250m δυτικά του ορίου του οικισμού, εντός χερσολιβαδικής έκτασης. Η δε απόσταση από ρέματα είναι ~ 200m από το ρέμα που διέρχεται νότια αυτού και η απόσταση από τις πλησιέστερες πηγές πόσιμου νερού (γεωτρήσεις-πηγές) είναι πέραν των 1300m.
• Στη περιοχή ανάπτυξης του κοιμητηρίου, η μορφολογία είναι ήπια λοφώδης με υψόμετρα που κυμαίνονται από 780 έως 800 m. Οι κλίσεις του αναγλύφου εντός του γηπέδου ανάπτυξης εμφανίζονται συστηματικά με τιμές μεγαλύτερες από 10%, με ελάχιστη τιμή μεταξύ του 8 – 10% και μέγιστη τιμή >16% (τοπικές «βραχώδεις» εξάρσεις εντονότερων κλίσεων).
• Δεν παρατηρήθηκαν κατολισθητικά φαινόμενα, ούτε φαινόμενα αστάθειας φυσικών πρανών και ερπυσμού, εντός της θέσης του κοιμητηρίου, καθώς και στην ευρύτερη περιοχή χαρτογράφησης.
• Οι μορφολογικές κλίσεις εντός του γηπέδου καταδεικνύουν την πολύ καλή αποστράγγιση της περιοχής, χωρίς την εμφάνιση τμημάτων όπου θα μπορούσαν λιμνάζουν ύδατα. Πλησίον του κοιμητηρίου διέρχεται ρέμα με λεκάνη απορροής έκτασης 0.188km2, η θέση όμως του κοιμητηρίου σε σχέση με την κοίτη του ρέματος είναι τέτοια ώστε δεν δημιουργείται πρόβλημα πλημμύρας. Η υψομετρική διαφορά από την κοίτη του ποταμού είναι μεγαλύτερη των 10m.
• Τα γεωυλικά των βραχωδών ενοτήτων αλλά και του εδαφικού καλύμματος, χαρακτηρίζονται από υψηλή διατμητική αντοχή και πολύ χαμηλές τιμές παραμέτρων συμπιεστότητας (ασυμπίεστο βραχώδες υπόβαθρο για την τάξη των επιβαλλόμενων φορτίων), με απουσία στάθμης υπόγειας υδροφορίας. Οι σχηματισμοί του υποβάθρου χαρακτηρίζονται από πολύ καλή γεωμηχανική συμπεριφορά και ως εκ τούτο συνιστούν πολύ καλό υπόβαθρο θεμελίωσης, χωρίς προβλήματα κατολισθήσεων, υποσκαφών κλπ. Σημειώνεται εντούτοις ότι στην περίπτωση κατά την οποία απαιτηθούν εκσκαφές σημαντικού βάθος (>5m), θα πρέπει κατά τη φάση κατασκευής και σε συνδυασμό με τις πραγματικά αποκαλυπτόμενες συνθήκες να εξετασθεί η πιθανότητα λήψης εργοταξιακών μέτρων αντιστήριξης, για την αποφυγή σφηνοειδών ολισθήσεων ή/και ανατροπών βραχωδών όγκων.
• Ο υπόγειος υδροφόρος ορίζοντας θα πρέπει να αναζητηθεί σε σημαντικό βάθος (σημειώνεται συναντήθηκε στάθμη υδροφορίας στο βάθος των 163.0m της υδρογεώτρησης, μικρής εν γένει δυναμικότητας). Γενικά από υδρογεωλογική άποψη η περιοχή μελέτης δεν παρουσιάζει αξιόλογο υδρογεωλογικό ενδιαφέρον.
• Οι σχηματισμοί του υποβάθρου κατατάσσονται ως χαμηλής διαπερατότητας με διαπερατότητα που κυμαίνεται από 10-4 έως 10-5  cm/s. Η κατείσδυδη των  επιφανειακών νερών, στην ευρύτερη περιοχή θεωρείται μικρή, η δε επιφανειακή απορροή και η αποστράγγιση της περιοχής γίνεται απρόσκοπτα προς τις χαμηλότερες περιοχές. Η στάθμη του ελεύθερου υπογείου υδάτινου ορίζοντα βρίσκεται σε πολύ μεγάλο βάθος και δεν αναμένονται προβλήματα από πιθανά σταλάγματα του κοιμητηρίου.
• Οι τεκνονικές συνθήκες αποκαλύπτονται επιφανειακά βόρεια και νότια της περιοχής του έργου, σε σημαντική απόσταση από αυτήν χωρίς να την επηρεάζουν άμεσα. Η υπό μελέτη περιοχή δεν βρίσκεται στην άμεση γειτονία σεισμοτεκτονικών ρηγμάτων που να θεωρούνται σεισμικός ενεργά και να αποτρέπουν τη δόμηση κτισμάτων σπουδαιότητας Σ2, Σ3 και Σ4 σύμφωνα με τον ΕΑΚ( 5.1.2).
• Το υπέδαφος στη στάθμη θεμελίωσης, σύμφωνα με τον Αντισεισμικό Κανονισμό (ΕΑΚ 2000), κατατάσσεται στην κατηγορία Α. Από άποψη σεισμικής επικινδυνότητας, η περιοχή κατασκευής του έργου εντάσσεται στη ζώνη Ι, με σεισμική επιτάχυνση α ίση με 0.16g.

Λαμβάνοντας υπόψη, τα υπάρχοντα διαθέσιμα στοιχεία, τα οποία αναλυτικά περιγράφονται στις προηγούμενες παραγράφους, η προβλεπόμενη περιοχή ανάπτυξης του κοιμητηρίου, ως προς την γεωλογική της καταλληλότητα, κατατάσσεται στο σύνολο της ως κατάλληλη υπό προϋποθέσεις, οι οποίες αφορούν στα αναγκαία μέτρα που πρέπει να ληφθούν, όπως συνοπτικά περιγράφονται παρακάτω:

1. Εξομάλυνση της κλίσης του γηπέδου η οποία κατά την παρούσα φάση κυμαινευαι από 8 έως 16%, ούτως ώστε να περιοριστούν σε λιγότερο από 10%.
2. Απαιτείται η επιχωμάτωση της περιοχής ου γηπέδου με κατάλληλα εδαφικά υλικά ελάχιστου πάχους της τάξης των2.8μ
3. Αποφασιστικός παράγοντας για τη μείωση παραγωγής στραγγίσματος είναι η συλλογή των ομβρίων και λοιπών επιφανειακών υδάτων.
4. Διαμόρφωση ζώνης υψηλού πρασίνου περιμετρικά της έκτασης.
5. Ανόρυξη γεώτρησης μικρής διαμέτρου (πχ 4’’), βάθους της τάξης των 50μ, στο χαμηλότερο σημείο του περιμετρικού χώρου του κοιμητηρίου προς έλεγχο-δειγματοληψία για την παρακολούθηση και προστασία της περιοχής.

Συμπερασματικά και σύμφωνα με τις δύο μελέτες δεν αναμένονται προβλήματα από τα σταλάγματα του κοιμητηρίου και επηρεασμός της υπόγειας υδροφορίας.

Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΤΟΠΙΚΟΥ ΔΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΚΛΕΙΤΟΥ, ΠΟΥ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ ΣΤΙΣ ΚΑΤΑ ΚΑΙΡΟΥΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΙΝΑΙ:

• ΝΑ ΣΥΝΕΧΙΣΤΟΥΝ ΟΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗΣ ΤΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΚΟΙΜΗΤΗΡΙΩΝ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΠΡΟΤΑΘΕΙΣΑ ΘΕΣΗ.

Ο Δήμος Κοζάνης στη συνέχεια :

• Με το υπ’ αριθμ. πρωτ. 52551/18-7-2011 έγγραφο του προς το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, κατέθεσε προς έγκριση την Υδρογεωτεχνική μελέτη για την ίδρυση των νέων κοιμητηρίων του Νέου Κλείτου.

Το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης με το υπ’ αριθμ. πρωτ. Δ.ΥΓ2(γ)/102028/21-12-2011 έγγραφο του, ενέκρινε την Υδρογεωτεχνική μελέτη για την μείωση της απόστασης των υπό ίδρυση κοιμητηρίων του Νέου Κλείτου, από το όριο του σχεδίου πόλης της Τ.Κ. Κλείτου, με τα ενδεικνυόμενα μέτρα.

• Με το υπ’ αριθμ. πρωτ. 52552/18-7-2011 έγγραφο του προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, κατέθεσε προς έγκριση την Μελέτη Γεωλογικής Καταλληλότητας για την ίδρυση των νέων κοιμητηρίων του Νέου Κλείτου.
• Η Διεύθυνση Ο.Κ.Κ. της Γενικής Δ/νσης Πολεοδομίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, με το υπ’ αριθμ. πρωτ. 39537/6-12-2011 έγγραφο του, που απέστειλε προς το Δήμο Κοζάνης, για την έγκριση της παραπάνω μελέτης, ζήτησε τα παρακάτω συμπληρωματικά στοιχεία:
  • Τοπογραφικούς Χάρτες της Γ.Υ.Σ
  • Τοπογραφικό διάγραμμα της οικοπεδικής έκτασης
  • Γνωμοδότηση της Δ/νσης Υδάτων της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης σχετικά με τη χωροθέτηση του εν λόγω κοιμητηρίου
  • Γνωμοδότηση της Δ/νσης Τεχνικών Έργων της οικείας Περιφέρειας, αν υπάρχουν ρέμματα στην συγκεκριμένη οικοπεδική έκταση και πέριξ αυτής
  • Απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Κοζάνης στην οποία να αναφέρεται ότι συμφωνεί με την ίδρυση του Κοιμητηρίου στην εν λόγω περιοχή και να αναφέρεται το διοικητικό καθεστώς της οικοπεδικής έκτασης.

• Με το υπ’ αριθμ. πρωτ. 20929/28-4-2015 έγγραφο του προς τη Διεύθυνση Υδάτων Δυτικής Μακεδονίας, κατέθεσε προς γνωμοδότηση την Υδρογεωτεχνική μελέτη και την Μελέτη Γεωλογικής Καταλληλότητας για την ίδρυση των νέων κοιμητηρίων του Νέου Κλείτου.
• Με τα υπ’ αριθμ. πρωτ. 20923,20925/28-4-2015 έγγραφα του προς την ΑΝΚΟ, ΙΓΜΕ, ΔΕΥΑΚ , κατέθεσε προς αξιολόγηση την Υδρογεωτεχνική μελέτη και την Μελέτη Γεωλογικής Καταλληλότητας για την ίδρυση-κατασκευή των νέων κοιμητηρίων του Νέου Κλείτου.

        Η από κοινού απάντηση-αξιολόγηση οδήγησε στα παρακάτω συμπεράσματα             (έγγραφο ΑΝΚΟ με αριθμ.πρωτ.: 2833/410/ΑΒΜ/15-06-2015) :

• Η προτεινόμενη θέση του κοιμητηρίου Νέου Κλείτου βρίσκεται σαφέστατα εντός της περιοχής ανάπτυξης του καρστικού υδροφορέα Αργίλου – Πρωτοχωρίου.
• Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΓΜΕ και της ΔΕΥΑ Κοζάνης τα ανθρακικά πετρώματα της περιοχής χαρακτηρίζονται από ενδοκαρστικά φαινόμενα και κάθε είδους καρστικά έγκοιλα, αγωγούς και σπήλαια αποθηκεύοντας έτσι ικανοποιητικές ποσότητες υπόγειων αποθεμάτων νερού.
• Ο υδροφορέας τροφοδοτείται αποκλειστικά από την κατείσδυση των ατμοσφαιρικών κατακρημνισμάτων γεγονός που χαρακτηρίζει πετρώματα μέσης έως υψηλής διαπερατότητας.
• Από τον καρστικό υδροφορέα Αργίλου – Πρωτοχωρίου καλύπτονται οι υδρευτικές ανάγκες τεσσάρων -4- οικισμών της εγγύς περιοχής.
• Η ύπαρξη της «αποτυχούσας» γεώτρησης της ΔΕΗ σε καμία περίπτωση δεν συνεπάγεται την απουσία υδροφορέα. Πιθανότατα στην συγκεκριμένη θέση ανόρυξης της γεώτρησης τα διάκενα των ανθρακικών πετρωμάτων χαρακτηρίζονται από μικρή περατότητα λόγω πλήρωσης τους με ερυθρωπό αργιλικό υλικό. Επίσης, ο χαρακτηρισμός μιας υδρογεώτρησης ως αποτυχούσας δύναται να σημαίνει μικρή παροχή (π.χ. 3 κ.μ./ώρα) και όχι απουσία υδροφορίας. Άλλωστε στην Μελέτη Γεωλογικής Καταλληλότητας (σελ.22 και Συμπεράσματα) αναφέρεται ότι συναντήθηκε υδροφόρος στο βάθος των 163μ.
• Η δοκιμή εισπιέσεως εκτελέστηκε σε φρεάτιο που ανορύχθηκε σε εξαιρετικά μικρό βάθος (0,9μ.) και συνεπώς εκτελέστηκε στον μανδύα αποσάθρωσης και όχι στο ασβεστολιθικό υπόβαθρο που δομεί την περιοχή.
• Σε κάθε περίπτωση για την πλήρη διερεύνηση της διαπερατότητας των σχηματισμών στην προτεινόμενη έκταση ιδρύσεως κοιμητηρίου θα πρέπει να εκτελούνται ερευνητικές γεωτρήσεις στις οποίες θα διενεργούνται δοκιμές υδροπερατότητας.
• Η ΔΕΥΑΚ προτίθεται να κατασκευάσει εφεδρική υδρογεώτρηση για την κάλυψη των υδρευτικών αναγκών του Ν. Κλείτου, σε απόσταση μικρότερη των 1.000m από την προτεινόμενη θέση του κοιμητηρίου.

Συνοψίζοντας τα παραπάνω προκύπτει ότι τα σταλάγματα που θα προκύψουν από την κατασκευή του κοιμητηρίου του οικισμού Νέου Κλείτου είναι εξαιρετικά πιθανό να καταλήξουν στον υπόγειο καρστικό υδροφορέα Αργίλου – Πρωτοχωρίου με δυσμενείς επιπτώσεις στα ποιοτικά χαρακτηριστικά του πόσιμου νερού των οικισμών της περιοχής.

• Με το υπ’ αριθμ. πρωτ. 34374/24-6-2015 συμπληρωματικό έγγραφο του προς τη Διεύθυνση Υδάτων Δυτικής Μακεδονίας, κατέθεσε την ΄΄Αξιολόγηση΄΄ της Υδρογεωτεχνικής μελέτης και της Μελέτης Γεωλογικής Καταλληλότητας για την ίδρυση-κατασκευή των νέων κοιμητηρίων του Νέου Κλείτου.

    Τα συμπεράσματα της γνωμοδότησης της Διεύθυνσης Υδάτων Δυτικής Μακεδονίας  είναι τα παρακάτω (έγγραφο με αριθμ. πρωτ. του Δήμου Κοζάνης  38572/10-07-2015):

Σύμφωνα με το Σχέδιο Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών του Υδατικού      Διαμερίσματος Δυτικής Μακεδονίας, ως προς την προστασία της Ζώνης ΙΙ, δεν         προκύπτει περιορισμός για την κατασκευή του κοιμητηρίου στην προτεινόμενη θέση.

Ωστόσο, έχοντας υπόψη:

1. Τα χαρακτηριστικά του Υπογείου Υδατικού Συστήματος GR0900076

• σχετικά μικρή ανάπτυξη
• μικρής δυναμικότητας
• μέτρια έως υψηλή περατότητα των πετρωμάτων του ΥΥΣ
• αποκλειστική τροφοδοσία από την κατείσδυση των ατμοσφαιρικών κατακρημνισμάτων
• υψηλή τρωτότητα του υδροφόρου
• κάλυψη κυρίως υδρευτικών αναγκών-χρήση του νερού

2. την μορφολογία του εδάφους και τα φαινόμενα έντονης διάβρωσης της ευρύτερης περιοχής
3. του μικρού πάχους του εδαφικού καλύμματος – 1 μέτρο-

η κατασκευή του κοιμητηρίου μπορεί να πραγματοποιηθεί με τις εξής προϋποθέσεις:

1. Να εξασφαλισθεί πλήρης και μόνιμη στεγανότητα μεταξύ του ασβεστολιθικού υποβάθρου και του υπερκείμενου εδαφικού στρώματος (περίπου 1 μέτρο), στην περιοχή χωροθέτησης του εν λόγω κοιμητηρίου.
2. Να κατασκευαστεί τάφρος συλλογής της επιφανειακής απορροής των υδάτων της υδρολογικής λεκάνης του κοιμητηρίου (35.900m2).

• Μεταφορά του νερού με αγωγό κατάλληλης διατομής, σε εγκεκριμένο αποδέκτη.

Συμπεράσματα

Προκειμένου να διασφαλισθούν οι παραπάνω απαιτήσεις της Διεύθυνσης Υδάτων Δυτικής Μακεδονίας, δηλαδή  η πλήρης και μόνιμη στεγανότητα μεταξύ του κροκαλοπαγούς ασβεστολιθικού υποβάθρου και του υπερκείμενου εδαφικού στρώματος μεταβαλλόμενου πάχους από 0,0 – 0,9 μ., θα πρέπει να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας του σύμφωνα με την επιστήμη και την τεχνική.

Συνεπώς προτείνεται να εκπονηθεί Ειδική Υδρογεωλογική Μελέτη (Ε.Υ.Μ.), οι προδιαγραφές των Ε.Υ.Μ. σύμφωνα με τα εγκεκριμένα Σχέδια Διαχείρισης Λεκανών Απορροής των Υδατικών Διαμερισμάτων δεν έχουν καθοριστεί μέχρι σήμερα. Θα καθοριστούν σε συνεργασία με ΕΓΥ η οποία θα καταδείξει (ιχνηθετήσεις) ότι τα σταλάγματα του κοιμητηρίου δεν θα επηρεάσουν τον υπόγειο υδροφορέα. Επισημαίνεται ότι τα αξιοποιήσιμα αποθέματα είναι της τάξης των 3 εκ. κ.μ. (3*106 m3)  και ότι ανορύχθηκαν έξι –6- υδρογεωτρήσεις για υδρευτικούς σκοπούς.

Oι προδιαγραφές των Ε.Υ.Μ. που απαιτούνται, σύμφωνα με τα εγκεκριμένα Σχέδια Διαχείρισης Λεκανών Απορροής των Υδατικών Διαμερισμάτων της χώρας δεν έχουν καθοριστεί μέχρι σήμερα. Θα καθοριστούν σε συνεργασία με την Ειδική Γραμματεία Υδάτων (Ε.Γ.Υ.) του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Σε περίπτωση που από την Ε.Υ.Μ. αποδειχθεί ότι επηρεάζεται ο υπόγειος υδροφορέας, τότε είτε θα πρέπει να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας του σύμφωνα με την επιστήμη και την τεχνική  είτε θα πρέπει να εξευρεθεί νέος χώρος ίδρυσης κοιμητηρίων.

Μεταξύ των απαραίτητα μέτρα προστασίας του υπόγειου υδροφορέα, είναι τα παρακάτω:

1. στεγάνωση με προδιαγραφές τύπου Χώρων Υγειονομικής Ταφής (Χ.Υ.Τ.) επικινδύνων αποβλήτων (π.χ. με γεωμεμβράνη κ.λπ.)
2. κατασκευή δικτύου συλλογής και μεταφοράς στραγγισμάτων σε δεξαμενή
3. διαχείριση των στραγγισμάτων σε κατάλληλη Διάταξη Επεξεργασίας (μικρός Βιολογικός) ή μεταφορά τους σε υφιστάμενη εγκατάσταση Βιολογικού Καθαρισμού.

Κατά τον σχεδιασμό του έργου αυτού θα πρέπει να τεκμηριώνεται πλήρως η εξάλειψη της πιθανότητας εισροής στραγγισμάτων στον υπόγειο υδροφορέα κατά την λειτουργία του, ώστε να καταστεί δυνατή η περιβαλλοντική αδειοδότησή του. Προϋπόθεση της ορθής λειτουργίας του έργου είναι και η συστηματική συντήρησή του από την αρμόδια Υπηρεσία του Δήμου που θα το αναλάβει.

ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ  2

(Δημιουργία Κοιμητηρίων Νότιας Περιοχής Δημοτικής Ενότητας Κοζάνης)

Στα πλαίσια προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του παλιού Δήμου Ελλησπόντου και της ΑΝΚΟ για τη διερεύνηση κατάλληλων θέσεων για ίδρυση νέου κοιμητηρίου για την εξυπηρέτηση του Νέου Κλείτου αξιολογήθηκε η πέριξ του νέου οικισμού περιοχή και η ευρύτερη περιοχή και επιλέχθηκαν, λαμβάνοντας υπόψη τις προδιαγραφές της υδρογεωτεχνικής μελέτης που προβλέπονται στην ΚΥΑ 26668/5769 (ΦΕΚ 838Δ’) περί ιδρύσεως Νέων Κοιμητηρίων και δεσμεύσεων από υφιστάμενες δραστηριότητες, πιθανές εναλλακτικές θέσεις χωροθέτησης του κοιμητηρίου.

Οι πιθανές εναλλακτικές θέσεις στις οποίες κατέληξε η μελέτη ήταν επτά (7).

Η κάθε περιοχή εμφανίζει ορισμένα πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματα, τα οποία, σύμφωνα με την αξιολόγηση της ΑΝΚΟ, πρέπει να ληφθούν υπόψη. Αυτά έχουν ως εξής:

Είναι ουσιαστικά δύο ενότητες περιοχών από άποψη γεωλογικών συνθηκών. Η πέριξ του οικισμού του νέου Κλείτου περιοχή που καλύπτεται από ασβεστολιθικά πετρώματα και η περιοχή κατάντη του οικισμού που καλύπτεται από τα ιζηματογενή νεογενή εδάφη.

Η πρώτη (1) περιοχή είναι βόρεια του νέου οικισμού στην κτηματική περιοχή Αργίλου (αγρόκτημα Αργίλου) και είναι δημόσια έκταση. Αποτελεί τμήμα του δάσους δρυός και έχει ασβεστολιθικό γεωλογικό υπόβαθρο. Ο συγκεκριμένος χώρος έχει σχετικά πιο αραιή βλάστηση. Για την ομαλή πρόσβαση στην περιοχή θα χρειασθεί διάνοιξη και κατασκευή δρόμου μήκους περίπου 500μ.

 Η δεύτερη (2), τρίτη (3) και τέταρτη (4) περιοχή, βρίσκονται στα νοτιοδυτικά του οικισμού Νέου Κλείτου στην κτηματική περιοχή Πρωτοχωρίου (αγρόκτημα Πρωτοχωρίου) και είναι δημόσιες εκτάσεις. Αποτελούν γειτονικοί χώροι που διακόπτονται από υδρορρέματα  που σχηματίζονται. Οι περιοχές αυτές καλύπτονται από αραιή χαμηλή πρεμνοφυή βλάστηση και έχουν ασβεστολιθικό γεωλογικό υπόβαθρο. Η περιοχή 3 βρίσκεται εντός της ζώνης που ορίζουν τα όρια των ζωνών αποκλεισμού 150 και 250 μ. από τον οικισμό Κλείτου και κατά συνέπεια θα χρειασθεί εάν επιλεγεί να δοθεί παρέκκλιση ως προς την απόσταση από τον οικισμό μετά εκτίμηση των επιπτώσεων με απόφαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου. Επίσης οι περιοχές αυτές είναι οι καταλληλότερες από άποψη χωτοταξικών συνθηκών (μαζί με τη ζώνη δυτικά του οικισμού του νέου Κλείτου) για πιθανή μελλοντική οικιστική χρήση. Για την ομαλή πρόσβαση στις περιοχές θα χρειασθεί διάνοιξη και κατασκευή δρόμου μήκους περίπου 500 μ. ή 700 μ. περίπου.

Η πέμπτη (5) περιοχή βρίσκεται στα ανατολικά του νέου οικισμού στην κτηματική περιοχή του Πρωτοχωρίου (αγρόκτημα Πρωτοχωρίου) και αποτελείται από μικρές ιδιωτικές αγροτικές εκτάσεις (μονοετών καλλιεργειών και αμπελοχώραφα). Η περιοχή βρίσκεται εντός της ζώνης που ορίζουν τα όρια των ζωνών αποκλεισμού των 150 και 250μ. από τον οικισμό του νέου Κλείτου και κατά συνέπεια θα χρειασθεί εάν επιλεγεί να δοθεί παρέκκλιση ως προς την απόσταση από τον οικισμό μετά εκτίμηση των επιπτώσεων με απόφαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου. Γεωλογικά είναι στα όρια των δύο ζωνών του ασβεστόλιθου και των νεογενών ιζημάτων. Από επιτόπια έρευνα διαπιστώθηκε ότι τα νεογενή ιζήματα είναι εντελώς επιφανειακά και κάτω από αυτά αναμένεται ο τεκτονισμένος ασβεστόλιθος. Για την πρόσβαση στον οικισμό του νέου Κλείτου θα χρειασθεί διάνοιξη και κατασκευή δρόμου μήκους περίπου 500μ.

Η έκτη (6) περιοχή βρίσκεται στα ανατολικά του νέου οικισμού στην κτηματική περιοχή του Αργίλου (αγρόκτημα Αργίλου) και αποτελείται από ιδιωτικές αγροτικές εκτάσεις, βρίσκεται δε σε μικρή απόσταση από τις εκβολές της καρστικής πηγής «ΚΕΝΕΒΛΙΚ». Γεωλογικά το υπόβαθρο αποτελείται από νεογενή ιζήματα. Γύρω από την περιοχή αναπτύσσονται εξοχικές κατοικίες. Για την πρόσβαση στην περιοχή θα χρειασθεί να διανοιχθεί δρόμος μήκους περίπου 300μ.

Η έβδομη (7) περιοχή βρίσκεται κατάντη του επαρχιακού δρόμου Κοζάνης–Πρωτοχωρίου. Ανήκει ως επί το πλείστον στην κτηματική περιοχή Αργίλου (αγρόκτημα Αργίλου) και στις κτηματικές περιοχές Λευκόβρυσης και Πρωτοχωρίου. Αποτελείται από ιδιωτικές αγροτικές εκτάσεις (μονοετών καλλιεργειών). Στην περιοχή δεν έχουν ανορυχθεί γεωτρήσεις. Γεωλογικά το υπόβαθρο αποτελείται από Νεογενή ιζήματα, με στεγανό γεωλογικά υπόβαθρο και απουσία αξιόλογου υπόγειου ιζηματογενή υδροφορέα. Στην περιοχή λόγω της απόστασης από την επαρχιακή οδό Κοζάνης –Πρωτοχωρίου και της διέλευσης γραμμής υπερυψηλής τάσης της ΔΕΗ δεν έχουν αναπτυχθεί χρήσεις εξοχικής κατοικίας. Η πρόσβαση από τον επαρχιακό δρόμο γίνεται από αμμοχαλικοστρωμένο αγροτικό δρόμο μήκους 500μ. Η απόσταση από τον οικισμό του Κλείτου θα είναι συνολικά περίπου 1,5km, όταν διανοιγεί κεντρική οδική πρόσβαση του οικισμού προς τον επαρχιακό δρόμο Κοζάνης–Πρωτοχωρίου.

Από τη συνεκτίμηση όλων των παραμέτρων που εμφανίζουν οι περιοχές, προκύπτει ότι προκρίνονται δύο ζώνες :

• η περιοχή 7 καλύπτει τα γεωλογικά και υδρολογικά δεδομένα για την χωροθέτηση κοιμητηρίου με ταφή στο φυσικό έδαφος. Είναι σε περιοχή που δεν εμφανίζει τάσεις ανάπτυξης εξοχικών κατοικιών. Στην περιοχή αυτή δεν υπάρχουν πολεοδομικές και χωροταξικές δεσμεύσεις που να μη επιτρέπουν την χωροθέτηση κοιμητηρίου. Δεν επιβαρύνει τόσο το ανθρωπογενές όσο και το φυσικό περιβάλλον. Επειδή τα αγροτεμάχια είναι ιδιωτικά της περιοχής θα πρέπει είτε να αγορασθούν είτε να απαλλοτριωθούν.
• η άλλη ζώνη είναι οι περιοχές 2 και 4 όπου όμως το γεωλογικό υπόβαθρο είναι ασβεστολιθικό και κατά συνέπεια το κοιμητήριο πρέπει να αποτελείται από κτιστούς στεγανούς τάφους, ώστε να μη δημιουργείται κίνδυνος ρύπανσης ή μόλυνσης του υδροφόρου ορίζοντα. Σ’ αυτή τη περίπτωση πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω ο τρόπος  που θα γίνεται η αποσύνθεση των νεκρών και ο  χρόνος που απαιτείται ώστε να γίνει η ανακομιδή των σορών. Εκτιμάται ότι το κόστος κατασκευής του κοιμητηρίου με αυτή τη μέθοδο σε ασβεστόλιθο είναι υψηλότερο από την προηγούμενη περίπτωση στο φυσικό έδαφος.

Η μελετητική ομάδα της ΑΝΚΟ προτείνει η χωροθέτηση του νέου κοιμητηρίου να γίνει στην περιοχή 7 που εμφανίζει τα περισσότερα πλεονεκτήματα για την ίδρυσή του.

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΔΥΟ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ

ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΙΔΥΣΗΣ ΝΕΩΝ ΚΟΙΜΗΤΗΡΙΩΝ  

Στην ευρύτερη περιοχή αναπτύσσονται τα παρακάτω οικιστικά σύνολα:

• ο οικισμός του Νέου Κλείτου,
• ο οικισμός του Πρωτοχωρίου μαζί με αυτόν των παλιννοστούντων ομογενών,
• ο οικισμός του Αργίλου
• ο οικισμός της Λευκόβρυσης
• ο οικισμός της ΖΕΠ
• ο προβλεπόμενος νέος οικισμός της Ποντοκώμης
• και ο προβλεπόμενος νέος οικισμός της Ακρινής

οικισμοί οι οποίοι είτε αντιμετωπίζουν πρόβλημα επέκτασης των κοιμητηρίων τους (Άργιλος – Πρωτοχώρι) γεγονός που αντίκειται στην υφιστάμενη νομοθεσία, είτε θα αντιμετωπίζουν πρόβλημα στο άμεσο μέλλον.

Για τον σχεδιασμό του κοιμητηρίου (όπως και κάθε άλλης κατασκευής)  τα στοιχεία που  θα πρέπει να λαμβάνονται  υπόψη είναι :

–   η κάλυψη των αναγκών

–   η τεχνική αρτιότητα της κατασκευής (συμπεριλαμβανομένης της νομιμότητας) 

–  η ελαχιστοποίηση του κόστους κατασκευής (υπό την προϋπόθεση της τήρησης των πιο πάνω)

–  το κόστος συντήρησης (ειδικά σε ανταποδοτικά έργα, όπως συνήθως είναι τα δημοτικά κοιμητήρια) 

–   η βιωσιμότητα του έργου 

Επομένως η δημιουργία ενός ενιαίου κοιμητηρίου σε αντίθεση με τη δημιουργία έξι ανεξαρτήτων κοιμητηρίων ανά οικισμό, ελαχιστοποιεί το κόστος μελέτης, κατασκευής και συντήρησης (π.χ. μία υπόστεγη είσοδος-πύλη, ένα φυλάκιο, ένας Ιερός Ναός, ένα οστεοφυλάκιο με το αντίστοιχο χωνευτήριο κλπ.).

Συνεπώς η ίδρυση ενός νέου κοιμητηρίου, με διακριτή κοινοτική χωροθέτηση εντός του κοιμητηρίου, θα λύσει οριστικά το πρόβλημα των οικισμών στη συγκεκριμένη περιοχή της Δημοτικής Ενότητας Κοζάνη