Χειμώνας για τους περισσότερους σημαίνει εικόνες και μυρωδιές. Από καμένο ξύλο, από πέτρινες καμινάδες που βγάζουν αδιάκοπα καπνούς, νοτισμένα παράθυρα και ποδαράκια με μάλλινες κάλτσες μπροστά από αναμμένα τζάκια. Κεραμοσκεπές και ό,τι θυμίζει παραμύθι και κουβαλάει κάτι από παράδοση, κάπου ψηλά. Οι τυχεροί έχουν κάποιο χωριό, ένα πατρικό, παππούδες που ανάβουν ακόμα τα τζάκια και τις ξυλόσομπες, γιαγιάδες που ξυπνάνε ξημερώματα και ετοιμάζουν παραδοσιακά πρωινά με μαρμελάδες και ζεστό τσαγάκι. Οι άτυχοι είναι τυχεροί μέσα στην ατυχία τους γιατί η Ελλάδα είναι γεμάτη από μικρούς τόπους που μπορούν να σου χαρίσουν την αίσθηση του «σπιτικού τον χειμώνα» έστω για την απόδραση ενός σαββατοκύριακου. Συγκεκριμένα η Μακεδονία, είναι ένας τόπος ευλογημένος για πολλούς λόγους, μεταξύ των οποίων και τα αναρίθμητα γραφικά ορεινά χωριά της, κρυμμένα είτε πίσω από τα χιλιόμετρα απόστασής τους από το άστυ είτε από την απόστασή τους από τους πρόποδες. Επιλέξαμε δέκα από αυτά στον ανεξιχνίαστο και ατελείωτο ορεινό χάρτη της Μακεδονίας, και τα παρουσιάζουμε, μέχρι την ανακάλυψη των επομένων.
Νυμφαίο Φλώρινας
Ο διάσημος διατηρητέος παραδοσιακός ορεινός οικισμός του Νυμφαίου, γνωστό από τα παλιά ως Νιβέστα ή Νεβέσκα, στα 1350 μέτρα υψόμετρο, 57 χιλιόμετρα από την πόλη της Φλώρινας, προτιμάται συχνά από λάτρεις της παράδοσης και των χειμερινών εξορμήσεων με «χαρακτήρα». Με πλήθος διατηρητέων και αναπαλαιωμένων αρχοντικών, τον Αρκτούρο σε απόσταση αναπνοής αλλά και το Μουσείο Αργυροχρυσοχοΐας γνωστό και ως «Σπίτι των Χρυσικών», έχει χαρακτηριστεί ένα από τα ομορφότερα χωριά σε ευρωπαϊκό επίπεδο και κατά κοινή ομολογία κατάφερε να ισορροπήσει το σύγχρονο life style με την παράδοση, διαχειριζόμενο άριστα την πολιτιστική αλλά και περιβαλλοντικά ιδιαίτερη φυσιογνωμία του.
Θα φτάσεις οδικώς, μέσω του οδικού άξονα της Εγνατίας Οδού που συνδέει την Κοζάνη με την Θεσσαλονίκη, από την οποία απέχει συνολικά 180 χλµ. Χρήσιμα τηλέφωνα : Δήμος Αμύνταιου/Τοπική Κοινότητα Νυμφαίου, 2386031400
Βλάστη Κοζάνης
Το γραφικό ορεινό χωριό του νομού Κοζάνης, το οποίο για τους λάτρεις της ιστορικότητας των σημείων, υπήρξε κατά το παρελθόν ένα από τα σημαντικότερο προπύργια του Ελληνισμού αλλά και σχεδόν κωμόπολη της Δυτικής Μακεδονίας. Η Βλάστη με παλαιότερες ονομασίες Μπλάτζι ή Βλάτσι, σε υψόμετρο 1.180 μέτρων, με τις πολλές της γραφικές εκκλησίες αλλά και τα ευρωπαϊκά της κτίσματα με μακεδονίτικα στοιχεία (αποτέλεσμα της εμπορικής επαφής του παρελθόντος των κατοίκων της με τα αστικά κέντρα της Ευρώπης), οι γιορτές τα πανηγύρια τα παραδοσιακά εστιατόριά και καφενεία της, οι ξενώνες και το καταφύγιο, δημιουργούν τον απόλυτα κρυμμένο στα όρη της Μακεδονίας προορισμό χειμερινού weekend.
Στη Βλάστη θα φτάσεις μέσω Πτολεμαίδας, περίπου 24 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της. Χρήσιμα τηλέφωνα : Κοινότητα Βλάστης, 24630-92311
Άγιος Γερμανός
Ορεινό χωριό στα σύνορα Ελλάδας – ΠΓΔΜ, πάνω από την λίμνη μεγάλη Πρέσπα και σε υψόμετρο 1.040 μέτρων, το κατά το παρελθόν μεγαλύτερο κεφαλοχώρι της περιοχής των Πρεσπών. Η περιοχή φημίζεται για την σπάνια ομορφιά της, τις εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες τους πετρόχτιστους ξενώνες και τα παραδοσιακά τους γεύματα, την πανοραμική θέα του χωριού στις λίμνες Πρέσπες οι οποίες απέχουν μόλις 7χλμ αλλά και για τα καλοδιατηρημένα και μόνα πλέον παλιά πέτρινα σπίτια χαρακτηριστικό δείγμα της τοπικής αρχιτεκτονικής. Η ομώνυμη βυζαντινή Εκκλησία του Άγιου Γερμανού από τον 10ο αι. η πληθώρα πηγών, καθαρών νερών αλλά και του ποταμιού στο περίγυρο του χωριού, δημιουργούν ένα από τα πιο επιβλητικά τοπία χειμερινών εξορμήσεων που πρέπει να επισκεφθείς. Στο χωριό λειτουργεί κέντρο Πληροφόρησης για το φυσικό περιβάλλον όπως και οργανωμένες ξεναγήσεις με πλήθος δραστηριοτήτων και επισκέψεων.
Στον Άγιο Γερμανό θα φτάσετε µέσω Εγνατίας (απόσταση 241 χλµ.)
Χρήσιμα τηλέφωνα : ΤΜΗΜΑ ΤΑΞΗΣ ΑΓΙΟΥ ΓΕΡΜΑΝΟΥ-ΠΡΕΣΠΩΝ 23850 51202
Σιάτιστα Κοζάνης
Γεμάτι πέτρινα καλντερίμια και στενά, με τα επιβλητικά της αρχοντικά η ιστορική κωµόπολη της Δυτικής Μακεδονίας γνωστή για το εμπορικό της δαιμόνιο στο παρελθόν, με τα ιδιαίτερα έθιμά της όπως τα Μπουµπουσάρια, και ένα πεδίο κατάλληλο για περιπάτους, ιππασία, ορειβασία και outdoor δραστηριότητες με φόντο το όρος Άσκιο, προσφέρει όσα χρειάζονται για ένα κλασικό χειμερινό διήμερο.
Στη Σιάτιστα θα φτάσετε από τη Θεσσαλονίκη µέσω Εγνατίας, απέχει 145 χλµ.
Χρήσιμα τηλέφωνα : 2465 0 21280
Άνω Πορόια
Σκαρφαλωμένα στο Όρος Μπέλες, σε κοντινή απόσταση από την Θεσσαλονίκη και τις Σέρρες και με θέα στον υπέροχο υδροβιότοπο της Λίμνης Κερκίνη, σε ένα κατάφυτο περιβάλλον, θα βρεις τα Πορόια. Αγροτουριστικοί συνεταιρισμοί, παραδοσιακά προϊόντα, σύγχρονες μονάδες κατάλυσης αλλά και παραδοσιακά ταβερνάκια με εδέσματα από βουβαλίσιο κρέας και γλυκά από τοπικά προϊόντα και με δραστηριότητες από ιππασία μέχρι ορεινή πεζοπορία δημιουργούν τον απόλυτα κοντινό ημιορεινό προορισμό για εξόρμηση μέσα στο χειμώνα.
Χρήσιμα Τηλέφωνα : Κοινότητα Κάτω Ποροίων- 2327022134
Άγιος Αθανάσιος
Στο 3ο ψηλότερο βουνό της Ελλάδας, στο Καιμάκτσαλαν ή αλλιώς στην Αράχωβα της Βορείου Ελλάδας, με το γνωστό χιονοδρομικό κέντρο το οποίο συνέβαλε στην κατάταξη του Αγ.Αθανασίου ως έναν από τους τοπ προορισμούς του χειμώνα. Σε ένα ολοκληρωμένο πλέον τοπίο οι επισκέπτες μπορούν να χαρούν από τους πέτρινους ξενώνες μέχρι και την σύγχρονη μορφή διασκέδασης cafe- bars ιδανικά για apres ski καταστάσεις, Στον Παλαιό Άγιο Αθανάσιο θα φτάσετε μέσω ΕΟ Αθηνών – Θεσσαλονίκης, 125 χλμ από Θεσσαλονίκη.
Χρήσιμα τηλέφωνα : Γραφείο πληροφοριών Δημ. Επιχείρησης: 23810 20300
Άγιος Παντελεήμων Πιερίας
Ο Παλαιός Παντελεήμονας, χωριό του νομού Πιερίας, χτισμένος σε υψόμετρο 440 μέτρων στις ανατολικές πλαγιές του Ολύμπου, έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός ως οικισμός καθώς αποτελεί μία από τις καλύτερες ευκαιρίες για να μελετήσεις δείγματα παραδοσιακής μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής στην Βόρεια Ελλάδα. Θα φτάσεις εκεί μέσω της εθνικής οδού Αθηνών – Θεσσαλονίκης .
Χρήσιμα Τηλέφωνα : Ένωση Ξενοδόχων Πιερίας: 23510 37219, Σύλλογοι Ενοικιαζόμενων Δωματίων και Διαμερισμάτων Ν. Παντελεήμονα: 2352041101
Λέχοβο Φλώρινας
Σε υψόμετρο 900 μέτρων μέσα στα δάση της οξιάς, της βελανιδιάς και της μέλανης πεύκης το χωριό Λέχοβο στους πρόποδες του όρους Βέρνου και στο μεταίχμιο των νομών Φλώρινας, Καστοριάς και Κοζάνης προσφέρει μία από τις ιδανικότερες ευκαιρίες για χειμερινή απόδραση. Στο Λέχοβο οι λάτρεις του καλού παραδοσιακού φαγητού θα βρουν τον αγαπημένο τους τόπο, ενώ στο πολιτιστικό κομμάτι οι εκδηλώσεις όπως το πρωτοχρονιάτικο καρναβάλι στην πλατεία του χωριού, η “Μπουμπούνα” πυρά το βράδυ της παραμονής της Τυρινής στον περίβολο του Κλειστού Γυμναστηρίου και τα Κούλουμα στο λόφο του Προφήτη Ηλία συνθέτουν καλούς λόγους για να το επισκεφθείς. Το χωριό αρχιτεκτονικά έχει ενδιαφέρον καθώς σε ένα ολόκληρο διατηρητέο οικοδομικό τετράγωνο της πλατείας σώζεται ο Ιερός Ναός του Αγίου Δημητρίου με έτος ανέγερσης το 1812 και ανακαίνισης το 1868., με μεγάλης αξίας ξυλόγλυπτα όπως το τέμπλο ο δεσποτικός θρόνος ο άμβωνας και τα προσκυνητάρια. Σώζεται μέχρι και σήμερα επίσης το κτίριο της Αστικής Σχολής από το 1900 στο οποίο στεγάζεται μαπό το 1984 το Εθνολογικό-Λαογραφικό Μουσείο ενώ στον περίγυρό του βρίσκονται και οι παραδοσιακές βρύσες του χωριού από το 1908.
Χρήσιμα Τηλέφωνα : ΚΟΙΝ.ΛΕΧΟΒΟΥ 23860 71355, Κοινοτική Επιχείρηση Ξενοδοχειακής και Τουριστικής Ανάπτυξης Λεχόβου τηλ.23860 71355 fax 23860 71355
Ελατοχώρι Πιερίας
Το Ελατοχώρι γνωστό ευρέως για το χιονοδρομικό του κέντρο, ένα όμορφο ορεινό χωριό στα Πιέρια Όρη, 28 χλμ. δυτικά της Κατερίνης, μέσα στην πλούσια βλάστηση βρίσκεται το χωριό με θέα από τον Όλυμπο και τον Θερμαϊκό μέχρι και το πρώτο πόδι της Χαλκιδικής, όταν η ορατότητα εξαιτίας του μικροκλίματος το επιτρέπει. Με πρότερο όνομα «Σκουτέρνα» εξαιτίας των μάλλινων υφασμάτων, το Ελατοχώρι χωρίζεται σε δύο οικισμούς, τον παλιό και τον νέο αντίστοιχα. Στo παραδοσιακό κλίμα του χωριού συμβάλουν οι παραδοσιακές κατοικίες και τα ξενοδοχεία με τα ενοικιαζόμενα δωμάτια τα οποία είναι πλήρως εναρμονισμένα στο φυσικό περιβάλλον.
Χρήσιμα Τηλέφωνα : Δήμος: 23510 82960
Αγ. Δημήτριος Πιερίας
Σε υψόμετρο 850 μέτρων και 32χλμ από την πόλη της Κατερίνης, σκαρφαλωμένο στο όρος Τίταρος θα βρεις τον ορεινό οικισμό του Αγ.Δημητρίου Πιερίας. Με την μακεδονίτικη αρχιτεκτονική να κυριαρχεί, τα τοπικά προϊόντα από όσπρια μέχρι γλυκά του κουταλιού, μέσα σε ένα κατάφυτο δάσος από οξιές, ο οικισμός του Αγ.Δημητρίου αποτελεί έναν από τους παραδοσιακότερους χειμερινούς προορισμούς.
Χρήσιμα Τηλέφωνα : Δήμος: 23510 84333, Αγροτικό ιατρείο: 23510 84388
Πεντάλοφος Κοζάνης
Ένα από τα μεγαλύτερα κεφαλοχώρια του νομού Κοζάνης, χτισμένο στο πέρασμα Δυτικής Μακεδονίας και Ηπείρου, γνωστό και ως χωριό των «χτιστών» και των «κουδαρίτικων» (ιδιωματική γλώσσα ανάμεσα στους επαγγελματίες χτίστες του τόπου) βρίσκεται ο οικισμός του Πεντάλοφου. Χτισμένος σε υψόμετρο 1.060 μέτρων στο όρος Βόιο ( 88 χιλιόμετρα από την Κοζάνη) ο οικισμός αποτελείται εξ’ ολοκλήρου από πετρόχτιστα σπίτια τα οποία προσδίδουν μία ιδιαίτερη αρχιτεκτονική με αποτέλεσμα το χωριό να ανακηρυχθεί σε παραδοσιακό οικισμό. Μπαίνοντας στον οικισμό θα συναντήσετε το μνημείο της Γυναίκας της Πίνδου ενώ η σωζόμενη εκκλησία του Αγ.Αχιλλείου από το 1742 αποτελεί το παλαιότερο διατηρητέο κτίσμα του χωριού.
Χρήσιμα Τηλέφωνα : ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΕΝΤΑΛΟΦΟΥ – ΔΗΜΟΣ ΒΟΪΟΥ, 2468041264
Ψαράδες Φλώρινας
Οι Ψαράδες ο ορεινός παραδοσιακός οικισμός του νομού Φλώρινας, σε υψόμετρο 850 μέτρων, στη νότια όχθη της λίμνης της Μεγάλης Πρέσπας και πιο συγκεκριμένα το μοναδικό ελληνικό χωριό στις όχθες της Μεγάλης Πρέσπας έχει ανακηρυχτεί παραδοσιακός οικισμός και προσελκύει εκατοντάδες τουριστών, μιας και ο τουρισμός είναι και ένας από τους κύριους πυλώνες της οικονομίας της περιοχής. Με αμφιθεατρική θέα στη λίμνη, μία από τις αρχαιότερες της Ευρώπης, οι Ψαράδες αποτελούν έναν παραδοσιακό οικισμό με ιδιαιτέρως αξιόλογα δείγματα λιθόκτιστης και πλινθόκτιστης μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής, με ένα από τα σημαντικότερά του αξιοθέατα την εκκλησία της Kοίμησης της Θεοτόκου, από το 19ο αιώνα.
Χρήσιμα Τηλέφωνα : ΔΗΜΟΣ ΠΡΕΣΠΩΝ 23850 51433, 23850 51436
Πηγή: parallaximag.gr