Τα τελευταία χρόνια, η ενημέρωση όσον αφορά στα άτομα με αναπηρία και η αποδοχή τους σε όλους τους τομείς της κοινωνίας, συμπεριλαμβανομένης της φυσικής αγωγής και του αθλητισμού, σημειώνουν πρόοδο. Παγκοσμίως, το ενδιαφέρον και η συμμετοχή ατόμων με αναπηρία στον αθλητισμό όλων των επιπέδων αυξάνονται συνεχώς. Οι παραολυμπιακοί αγώνες αποτελούν την κορυφαία αθλητική διοργάνωση για αθλητές υψηλών επιδόσεων με αναπηρία και τη δεύτερη αθλητική διοργάνωση παγκοσμίως μετά τους Ολυμπιακούς αγώνες. Είναι απαραίτητο να δίνονται στα άτομα με αναπηρία τόσο οι ίσες ευκαιρίες όσο και τα δικαιώματα που απολαμβάνουν οι υπόλοιποι, ιδιαίτερα όσον αφορά:
- στη φυσική αγωγή στα σχολεία
- στις δραστηριότητες κατά τον ελεύθερο χρόνο και τις ψυχαγωγικές δραστηριότητες
- στον αθλητισμό υψηλών επιδόσεων και τις αθλητικές διοργανώσεις
Τους στόχους αυτούς προασπίζουν και υποστηρίζουν επαγγελματίες από όλο τον κόσμο στον τομέα της προσαρμοσμένης φυσικής δραστηριότητας και του αθλητισμού για τα άτομα με αναπηρία.
- Το παραολυμπιακό κίνημα
Η ιστορία των παραολυμπιακών αγώνων και του παραολυμπιακού κινήματος αρχίζει το 1944 στο Στόουκ Μάντεβιλ της Μεγάλης Βρετανίας, όταν ο Δρ. Λούντβιχ Γκούτμαν ίδρυσε το Κέντρο για άτομα με τραυματισμούς νωτιαίου μυελού. Το 1948 στο Ρίτσμοντ του Λονδίνου, οργάνωσε τους πρώτους αγώνες του Στόουκ Μάντεβιλ. Συμμετείχαν 16 αθλητές με αναπηρικά αμαξίδια από δύο ομάδες, (νοσοκομείο Στόουκ Μάντεβιλ και ίδρυμα Στάρ εντ Γκάρτερ) σε αγώνες τοξοβολίας. Σταδιακά συμμετείχαν περισσότεροι αθλητές και προστέθηκαν νέα αθλήματα όπως στίβος, καλαθοσφαίριση, ξιφασκία, αμερικανικό μπιλιάρδο, επιτραπέζια αντισφαίριση και κολύμβηση.Το 1952, αθλητές από την Ολλανδία συμμετείχαν σε αυτούς τους αγώνες και έτσι γεννήθηκε το παραολυμπιακό κίνημα. Με το πέρασμα των χρόνων, όλο και περισσότερες χώρες συμμετείχαν στους αγώνες.Το 1959, ιδρύθηκε η Διεθνής Επιτροπή Αγώνων Στόουκ Μάντεβιλ που αποτελούνταν από πέντε μέλη, τη Μεγάλη Βρετανία, την Ιταλία, την Ολλανδία, τη Γαλλία και το Βέλγιο.
Οι πρώτοι παραολυμπιακοί αγώνες οργανώθηκαν το 1960 στη Ρώμη με συμμετοχή 400 αθλητών από 23 χώρες ύστερα από τους Ολυμπιακούς αγώνες. Από τότε, οι Παραολυμπιακοί διεξάγονται κάθε 4 χρόνια, την ίδια πάντα χρονιά με τους Ολυμπιακούς.Το 1976 στο Τορόντο, προστέθηκαν και άλλες κατηγορίες αναπηρίας (ακρωτηριασμός και μερική ή ολική απώλεια όρασης). Το 1980 στο Άρνεμ πήραν για πρώτη φορά μέρος άτομα με εγκεφαλική παράλυση, ενώ το 1996 στην Ατλάντα αθλητές με νοητική υστέρηση.
Οι πρώτοι χειμερινοί παραολυμπιακοί αγώνες διοργανώθηκαν το 1976 στη Σουηδία και περιελάμβαναν αγώνες αλπικού και σκανδιναβικού σκι για αθλητές με ακρωτηριασμούς και με προβλήματα όρασης. Την ίδια χρονιά άρχισαν να συμμετέχουν στους θερινούς παραολυμπιακούς Έλληνες αθλητές και από το 1988, η Ελλάδα συμμετέχει με επίσημες εθνικές αποστολές. Οι αγώνες του 1988 (Σεούλ) ξεχώρισαν και από το γεγονός ότι ολυμπιακοί και παραολυμπιακοί αγώνες φιλοξενήθηκαν στην ίδια χώρα, ίδια πόλη και χρησιμοποιήθηκαν κοινές εγκαταστάσεις. Η συμμετοχή των Ελλήνων αθλητών αυξάνεται σε κάθε παραολυμπιάδα και οι διακρίσεις των αθλητών είναι μεγάλες τόσο σε επιδόσεις όσο και σε μετάλλια. Η πρώτη συμμετοχή έλληνα αθλητή σε χειμερινούς παραολυμπιακούς αγώνες έγινε το 2002 στο Σολτ Λέικ Σίτι. Ενώ το 2010 στο Βανκούβερ συμμετείχε η πρώτη ελληνίδα αθλήτρια.
Παραολυμπιακοί αγώνες | Χρυσά | Ασημένια | Χάλκινα | Σύνολο |
1988, Σεούλ | 0 | 3 | 1 | 4 |
1992, Βαρκελώνη | 0 | 1 | 2 | 3 |
1996, Ατλάντα | 1 | 3 | 1 | 5 |
2000, Σύδνευ | 4 | 3 | 4 | 11 |
2004, Αθήνα | 3 | 13 | 4 | 20 |
2008, Πεκίνο | 5 | 9 | 10 | 24 |
2012, Λονδίνο | 1 | 3 | 8 | 12 |
Το 1989 ιδρύθηκε η Διεθνής Παραολυμπιακή Επιτροπή (IPC), η οποία περιλαμβάνει περισσότερες από 150 χώρες-μέλη που εκπροσωπούνται από τιςεθνικές παραολυμπιακές επιτροπέςτις NPCs, καθώς και έξι διεθνείς αθλητικέςομοσπονδίες που η κάθεμία αντιπροσωπεύει και διαφορετική αναπηρία.
- CP-ISRA: Διεθνής αθλητική και ψυχαγωγική ένωση ατόμων με εγκεφαλική παράλυση
- IBSA: Διεθνής αθλητικήένωσητυφλών
- INAS-FID: Διεθνής αθλητική ομοσπονδία ατόμων με νοητική υστέρηση
- ISMWSF: Διεθνής αθλητικήομοσπονδία αθλητώνμε αναπηρικά αμαξίδια ΣτόουκΜάντεβιλ
- ISOD: Διεθνής αθλητικήομοσπονδία αναπήρων
- CISS: Διεθνής αθλητική ομοσπονδία κωφών.
Στόχοςτης IPC είναι η ανάθεση, η εποπτεία και ο συντονισμόςτωνθερινών και χειμερινών παραολυμπιακών αγώνων.Στοχεύει στην υποστήριξη και προώθηση επιμορφωτικών προγραμμάτων, στην έρευνα, τηδιαφήμιση και στηδιερεύνησηευκαιριώνγια την άθληση ατόμωνμε αναπηρία.
- Αθλήματα
Το αγωνιστικό πρόγραμμα των θερινών παραολυμπιακών αγώνων περιλαμβάνει πλέον 23 αθλήματα, μερικά από τα οποία είναι κοινά με τους Ολυμπιακούς αγώνες και κάποια αποκλειστικά παραολυμπιακά. Τα ρεκόρ που σημειώνονται στους παραολυμπιακούς αγώνες μπορούν να συγκριθούν με αυτά των ολυμπιακών αθλητών και σε ορισμένες περιπτώσεις τα ξεπερνούν (άρση βαρών σε πάγκο).
Αντισφαίριση με αμαξίδιο | Κολύμβηση | Ράγκμπυ με αμαξίδιο |
Άρση βαρώνμε αμαξίδιο | Κωπηλασία (1η φορά Πεκίνο) | Σκοποβολή |
Γκόλμπολ | Μπότσια | Στίβος/ τρίαθλο |
Επιτραπέζια αντισφαίριση | Ξιφασκία σε αμαξίδιο | Στίβος |
Ιππασία | Πετοσφαίριση καθιστών | Τζούντο |
Ιστιοπλοϊα | Ποδηλασία (δρόμου, πίστας) | Τοξοβολία |
Καλαθοσφαίριση αμαξίδιο | Ποδόσφαιρο 5*5 (1η φορά Αθήνα) | |
Κανόε | Ποδόσφαιρο 7*7 |
Χειμερινά αθλήματα
Αλπικό σκι |
Δίαθλο |
Κέρλινγκ με αμαξίδιο |
Σκι αντοχής |
Χόκει επί πάγου με έλκηθρο |
- Παραολυμπιακοί αγώνες στο Ρίο 2016
Η Ελλάδα θα εκπροσωπηθεί από 54 αθλητές στους παραολυμπιακούς αγώνες της Βραζιλίας από τις 7 έως τις 18 Σεπτεμβρίου. 41 άντρες και 13 γυναίκες συνθέτουν την ελληνική αποστολή και θα λάβει μέρος σε 11 παραολυμπιακά αθλήματα (αντισφαίριση με αμαξίδιο, άρση βαρών σε πάγκο, ιστιοπλοία, κολύμβηση, μπότσια, ξιφασκία με αμαξίδιο, ποδηλασία, σκοποβολή, στίβος, τζούντο και τοξοβολία).
Ευχόμαστε καλή επιτυχία σε όλους τους αθλητές που συμμετέχουν στους αγώνες. Περιμένουμε να ζήσουμε το μεγαλείο του αθλητισμού, του ήθους, της δύναμης και της προσπάθειας όλων των αθλητών.
Σακουλέβα Μαρία
Καθηγήτρια ειδικής φυσικής αγωγής
Ειδίκευση στην προσαρμοσμένη κινητική αγωγή- ειδική αγωγή
Βιβλιογραφία
-Brill, Aylesbury Reiff, S. (Ed.) (1999). International Paralympic Committee.
-Doll-Tepper, G., Disability sport in: Riordan, J., Kruger, A. (Eds.) (1999). The International Politics of sport in the 20th Century, London.
-Scruton, J. (1998). Stoke Mandeville Road to the Paralympics
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
-ιστότοπος ελληνικής παραολυμπιακής επιτροπής (www.paralympic.gr)
-ιστότοπος διεθνούς παραολυμπιακής επιτροπής (www.paralympic.org)
-www.wikipedia.com
-www.cnn.gr