Το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας ιδρύθηκε το 2003. Σήμερα λειτουργεί με 7 Σχολές και 22 Τμήματα, που βρίσκονται σε 5 πόλεις της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας. Η κοινωνική αποστολή του Πανεπιστημίου είναι σημαντική, ιδιαίτερα σήμερα που μιλάμε για την ενεργειακή μετάβαση στη Δυτική Μακεδονία και υπάρχει τεράστιος αντίκτυπος στο οικονομικό μοντέλο της περιοχής. Στόχος του είναι να μετατρέψει την κρίση σε ευκαιρία.
Σε αυτήν την κατεύθυνση, απαιτείται από το ΠΔΜ να λειτουργεί περισσότερο επιχειρηματικά, εμπορευματοποιώντας τα αποτελέσματα της έρευνάς του και δημιουργώντας νέες επιχειρήσεις βασισμένες στη γνώση. Επομένως για το Ίδρυμα, αλλά και για την τοπική κοινωνία, είναι καίριας σημασίας η δημιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος για την ανάπτυξη της καινοτομίας κι επιχειρηματικότητας, μέσω της καλλιέργειας γνώσεων και επιχειρηματικών δεξιοτήτων, κουλτούρας και αντίληψης σε όλους. Πολλοί λίγοι έχουν εικόνα για το πόσα εργαστήρια έχει το Πανεπιστήμιο, τι γίνεται μέσα σε αυτά και λίγες επιχειρήσεις γνωρίζουν ότι μπορούν να στοχεύσουν σε συγκεκριμένα εργαστήρια για να λύσουν δικά τους πραγματικά επιχειρηματικά προβλήματα. Μπορούν, δηλαδή, να απευθυνθούν σε κάποια εργαστήρια και να ζητήσουν να γίνει μια μελέτη π.χ. για την αντοχή συγκεκριμένου αντικειμένου. Ή μπορούν να απευθυνθούν στο εργαστήριο σχεδιασμού και να ζητήσουν να τους σχεδιάσουν τη μακέτα ή το περιτύλιγμα του προϊόντος.
Εκτός από το ενδιαφέρον του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας για την ενίσχυση του επιχειρηματικών του δράσεων, υπάρχει επίσης μεγάλο ενδιαφέρον για την ενίσχυση της επιχειρηματικής του νοοτροπίας. Επιχειρηματική νοοτροπία σημαίνει ένα σύνολο δεξιοτήτων που επιτρέπουν στους ανθρώπους να εντοπίζουν και να αξιοποιούν στο έπακρο τις ευκαιρίες, να ξεπερνούν και να μαθαίνουν από τις αποτυχίες και να πετυχαίνουν σε ποικίλα περιβάλλοντα. Σε αυτό το πλαίσιο, από το 2020 το ΠΔΜ αποτελεί ένα από τα 7 Ιδρύματα της χώρας που συμμετέχει στο HEInnovate, ενός διαδικτυακού εργαλείου καθοδήγησης και αυτοαξιολόγησης για τα ενδιαφερόμενα μέρη στα ΑΕΙ, το οποίο προέκυψε από τη σύμπραξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του ΟΟΣΑ. Πρόκειται για ένα πλαίσιο καθοδήγησης για τα ΑΕΙ που επιθυμούν να αναπτύξουν το επιχειρηματικό και καινοτόμο δυναμικό τους.
Αυτό το διάστημα το ΠΔΜ υλοποιεί επίσης το έργο με τίτλο «Υποστήριξη Δράσεων Στήριξης της Επιχειρηματικότητας, Καινοτομίας και Ωρίμανσης για την Αξιοποίηση της Ερευνητικής Δραστηριότητας και των Νέων Προϊόντων και Υπηρεσιών που αναπτύσσονται στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας», το οποίο στοχεύει στην ενίσχυση του επιχειρηματικού χαρακτήρα του Πανεπιστημίου, καθώς και στη δημιουργία ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για την ανάπτυξη της καινοτομίας και επιχειρηματικότητας, μέσω της καλλιέργειας γνώσεων και επιχειρηματικών δεξιοτήτων, κουλτούρας και αντίληψης σε φοιτητές, ερευνητές και όλο το ακαδημαϊκό προσωπικό. Το πρόγραμμα στην αρχική του φάση αποτελεί οριζόντια δράση του Πανεπιστημίου.
Επιστημονικά υπεύθυνος του έργου είναι ο Καθηγητής Θεόδωρος Θεοδουλίδης, Πρύτανης του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, ενώ υπεύθυνοι υλοποίησης του έργου είναι η κα. Ελπίδα Σαμαρά, Επίκουρος Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και ο κ. Παύλος Κιλίντζης, διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Η διάρκεια του έργου είναι 18 μήνες κι αποτελείται από 4 πακέτα εργασίας, τη διαχείριση του έργου, τον εκπαιδευτικό πυλώνα που αποτελεί τα μαθήματα και τα σεμινάρια που θα πραγματοποιηθούν σε συνδυασμό με μαθήματα καινοτομίας κι επιχειρηματικότητας με εμβόλιμες παρουσιάσεις σε θέματα του επιχειρείν από καθηγητές του εξωτερικού με ειδίκευση στην επιχειρηματικότητα, από επιχειρηματίες κι από φορείς χρηματοδότησης της επιχειρηματικότητας. Στη συνέχεια θα δημιουργηθεί ο πυλώνας στήριξης των επιχειρήσεων με τον όρο επιταχυντής, με σκοπό την εκπαίδευση των ωφελουμένων για το πώς μπορεί η επιχειρηματική ιδέα που έχει καλλιεργηθεί, να μπει στην αγορά. Απώτερος στόχος του επιταχυντή, να αποτελέσει έναν κεντρικό κόμβο για νεοφυείς επιχειρήσεις στη Δυτική Μακεδονία και να διαδραματίσει τον ρόλο του καταλύτη για την ανάπτυξη της καινοτομίας στην περιοχή. Ως τελική δράση του προγράμματος είναι η δικτύωση και η εξωστρέφεια, με την υλοποίηση ειδικών δράσεων, όπως είναι η εβδομάδα επιχειρηματικότητας.
Ο αριθμός των ωφελούμενων που είχε οριστεί στο πρόγραμμα ήταν 100 άτομα με τρεις κύκλους εκπαίδευσης, αλλά υπήρξε η ευχάριστη έκπληξη να συμπληρωθεί για τον πρώτο κιόλας κύκλο ο θεαματικός αριθμός των 400 και πλέον αιτήσεων για συμμετοχή στο εργαστήριο της επιχειρηματικότητας. Οι 244 εντάχθηκαν στον πρώτο κύκλο εκπαίδευσης και οι υπόλοιπες έχουν ήδη προενταχθεί στους επόμενους κύκλους εκπαίδευσης, που θα ξεκινήσουν από τον ερχόμενο Μάρτιο.
Αυτήν τη στιγμή έχουν δημιουργηθεί πέντε τμήματα διδασκαλίας, τέσσερα εκ των οποίων λειτουργούν στην πόλη της Κοζάνης και ένα τμήμα το οποίο λειτουργεί στην πόλη της Καστοριάς.
Στο πλαίσιο του παραπάνω προγράμματος, έχει στηθεί η Μονάδα Επιχειρηματικότητας σε εγκαταστάσεις του ΠΔΜ στα Κοίλα Κοζάνης και την Καστοριά, όπου έχουν ήδη διαμορφωθεί χώροι με κύριους ωφελούμενους το φοιτητικό, ερευνητικό και διοικητικό προσωπικό του ΠΔΜ, ενώ στο επόμενο στάδιο στόχος είναι οι ωφελούμενοι να είναι η τοπική κοινωνία και οι επιχειρήσεις. Πέρα από τη γνώση και την τόνωση της νοοτροπίας για ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας μέσα στο πλαίσιο του Πανεπιστημίου, θα πρέπει να καταστεί σαφές πως η Μονάδα Επιχειρηματικότητας, αποτελεί ένα εργαλείο για την επιχειρηματική δραστηριότητα της περιοχής μας κι αποτελεί πρόδρομο της Ζώνης Καινοτομίας που σχεδιάζεται μεθοδικά από το Πανεπιστήμιο στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης. Γιατί μπορεί να υπήρχε η αντίληψη ότι η ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας απαιτεί κι ένα είδος ταλέντου από κάποια άτομα, πλέον όμως η επιχειρηματικότητα είναι μια επιστήμη που διδάσκεται, παρέχοντας σημαντικά εφόδια για το ανταγωνιστικό και βιώσιμο επιχειρείν.
Το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας είναι από τους ακαδημαϊκούς φορείς, που με γνώμονα τη στήριξη της τοπικής κοινωνίας στις οικονομικές αλλαγές που προκύπτουν από την απολιγνιτοποίηση, εργάζεται κι επιδιώκει την εξωστρέφεια, με απώτερο στόχο και σκοπό να καθιερωθεί ως ένα χρήσιμο επιστημονικό εργαλείο τόσο για τις επιχειρήσεις της περιοχής όσο και για τους ίδιους τους φοιτητές σε όποια περιοχή κι αν επιλέξουν να δραστηριοποιηθούν επιχειρηματικά μετά το πέρας των σπουδών τους.
Μαρία Κοτζακόλιου
