Ερωτήματα σχετικά με την τήρηση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τη μεταφορά επικίνδυνων εμπορευμάτων θέτει η βουλευτής Πέτη Πέρκα προς τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστο Σταϊκούρα. Με αφορμή τις πρόσφατες δηλώσεις του Υπουργού, ο οποίος ανέφερε ότι δεν μπορεί να γνωρίζει το περιεχόμενο των φορτίων που μεταφέρει η Hellenic Train, η κ. Πέρκα ρωτά αν ο Υπουργός μπορεί ‘να βάλει το χέρι του στη φωτιά’ ότι η Hellenic Train, αλλά και η Rail Cargo που επίσης εκτελεί σιδηροδρομικές εμπορευματικές μεταφορές, τηρούν όλες τις προδιαγραφές και έχουν λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για τη μεταφορά επικίνδυνων εμπορευμάτων, όπως είναι και τα καύσιμα. Το ζήτημα επανέρχεται στο προσκήνιο εν μέσω συνεχιζόμενων ερευνών για το πολύνεκρο δυστύχημα στα Τέμπη, με τα αναπάντητα ερωτήματα για το φορτίο της εμπορικής αμαξοστοιχίας να πυροδοτούν νέες αντιδράσεις.
Αναλυτικά το άρθρο της κ. Πέρκα:
Πέτη Πέρκα: «Μπορεί ο Υπουργός Υποδομών & Μεταφορών να μας διαβεβαιώσει ότι η Hellenic Train και η Rail Cargo εφαρμόζoυν την ευρωπαϊκή νομοθεσία για τη μεταφορά επικίνδυνων εμπορευμάτων;»
Άκουσα χθες τον Υπουργό Περιβάλλοντος & Ενέργειας σε τηλεοπτικό σταθμό να χαρακτηρίζει ως «παρανοϊκή θεωρία» την ύπαρξη παράνομου φορτίου στην εμπορική αμαξοστοιχία. Συνεχίζοντας μάλιστα το συλλογισμό του, έθεσε το ερώτημα του «τι θα γινόταν, αν το τρένο μετέφερε καύσιμα νόμιμα», εννοώντας ότι και στην περίπτωση αυτή θα είχαμε μια ισχυρή έκρηξη, αλλά η συγκεκριμένη έκρηξη δεν θα απομάκρυνε τη σκέψη μας από την αιτία του δυστυχήματος, η οποία είναι η σύγκρουση των δύο τρένων.
Να πω κατ’ αρχάς ότι θα συμφωνήσω στο τελευταίο με τον κ. Σκυλακάκη. Μέσα στον καταιγισμό πληροφοριών και νέων στοιχείων που έρχονται ‘στο φως’, δεν πρέπει να χάνουμε τη ‘μεγάλη εικόνα’. Το έγκλημα των Τεμπών είναι ότι εν έτη 2023 στην Ελλάδα συγκρούστηκαν μετωπικά δυο τρένα που κινούνταν σε διπλή γραμμή, με αποτέλεσμα το θάνατο 57 ανθρώπων.
Δεν φαίνεται να συμφωνούν φυσικά μαζί του τα υπόλοιπα κυβερνητικά στελέχη και ο Πρωθυπουργός, οι οποίοι τελευταία εστιάζουν μόνο στα βίντεο που δόθηκαν στη δημοσιότητα δυο χρόνια μετά και στο φορτίο της εμπορικής αμαξοστοιχίας, για το οποίο εμφανίζονται όλο και πιο σίγουροι ότι δεν ήταν παράνομο. ‘Ξεχνώντας’ όμως ότι ακόμα κι αν αποδειχθεί η γνησιότητα των βίντεο, παραμένει αναπάντητο το ερώτημα τι προκάλεσε την έκρηξη. Και, το κυριότερο, ‘ξεχνώντας’ ότι γεγονός παραμένει πως επί κυβέρνησης ΝΔ, το άλλοτε πιο ασφαλές μαζικό μέσο μεταφοράς έφτασε σε τέτοια επίπεδα διάλυσης και κατάρρευσης, ώστε να συμβεί το πιο τραγικό δυστύχημα που έχουμε ζήσει ποτέ στη χώρα.
Σε σχέση όμως με το ερώτημα του κ. Σκυλακάκη για το τι μετέφερε στο δυστύχημα η Hellenic Train ή τι μεταφέρει μια κοινή καθημερινή, μου ήρθε στο μυαλό πρόσφατη δήλωση του Υπουργού Υποδομών & Μεταφορών, σύμφωνα με την οποία δεν μπορεί «να βάλει το χέρι του στη φωτιά», αφού αυτό είναι σε γνώση μόνο της σιδηροδρομικής επιχείρησης.
Ας δεχθούμε ότι πράγματι το Υπουργείο δεν έχει ευθύνη για το τι μεταφέρει ανά πάσα στιγμή με τα τρένα της μια ιδιωτική εταιρία. Γι’ αυτό που έχει όμως ευθύνη το Υπουργείο και ο αρμόδιος Υπουργός είναι το αν η εν λόγω εταιρία εφαρμόζει την υπ’αρ. 200035 Κοινή Υπουργική Απόφαση της 23ης Ιουνίου 2023, που αφορά στην προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας προς τις διατάξεις της Οδηγίας 2008/68/ΕΚ σχετικά με τις εσωτερικές μεταφορές επικίνδυνων εμπορευμάτων.
Η συγκεκριμένη Οδηγία ορίζει σαφείς υποχρεώσεις στους μεταφορείς επικίνδυνων εμπορευμάτων, οι οποίες αφορούν, μεταξύ άλλων, την εκπαίδευση των εμπλεκόμενων ατόμων, τα μέτρα ασφαλείας που πρέπει να λαμβάνονται κατά τη μεταφορά, τη συγκεκριμένη συσκευασία των επικίνδυνων εμπορευμάτων, τη χρήση φορητών και σταθερών δεξαμενών, τη διαδικασία αποστολής, τη σήμανση, τους ελέγχους, και πλήθος άλλες υποχρεώσεις, οι οποίες αναφέρονται στο κείμενο των 2.876 σελίδων της Οδηγίας.
Συνεχίζοντας λοιπόν το ερώτημα του Υπουργού Περιβάλλοντος & Ενέργειας, θα ήθελα να απευθυνθώ στον κ. Σταϊκούρα και να τον ρωτήσω το εξής:
Μπορεί ‘να βάλει το χέρι του στη φωτιά’ ότι η Hellenic Train, αλλά και η Rail Cargo που επίσης εκτελεί σιδηροδρομικές εμπορευματικές μεταφορές, τηρούν όλες τις προδιαγραφές και έχουν λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για τη μεταφορά επικίνδυνων εμπορευμάτων, όπως είναι και τα καύσιμα; Των νόμιμων επικίνδυνων εμπορευμάτων, και όχι κατά το δυστύχημα, αλλά καθημερινά.
Γιατί αν ο Υπουργός δεν είναι σε θέση να επιβεβαιώσει ότι εφαρμόζεται μια ΚΥΑ που μάλιστα υπογράφηκε μετά το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα, πώς μπορεί να μας διαβεβαιώνει για την ασφάλεια των τρένων σήμερα;
Εγώ θέτω απλά και καλόπιστα το ερώτημα. Τις απαντήσεις τις έχει ο Υπουργός.
Είναι αλήθεια ότι αναρωτιόμουν για την ‘αφωνία’ του Υπουργού Υποδομών & Μεταφορών μετά τα στοιχεία που συνεχώς αποκαλύπτονται για το έγκλημα των Τεμπών και κυρίως μετά τις συγκεντρώσεις εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών σε πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού, οι οποίοι φώναξαν για ‘δικαιοσύνη’.
Ο κ. Σταϊκούρας τελικά μίλησε, αν και στη συγκεκριμένη περίπτωση μάλλον επαληθεύεται η ρήση ‘η σιωπή είναι χρυσός’. Αυτό, διότι, όπως δήλωσε, δεν είναι σε θέση να γνωρίζει αν η μοιραία εμπορική αμαξοστοιχία του εγκλήματος των Τεμπών ή αν η εκάστοτε εμπορική αμαξοστοιχία της Hellenic Train, μεταφέρει παράνομα φορτία.
Είναι εξοργιστικό, αν όχι επικίνδυνο, να ακούμε την πολιτική ηγεσία του αρμόδιου Υπουργείου να εμφανίζεται ανήμπορη, όχι να ελέγξει, να εποπτεύσει έστω μια ιδιωτική σιδηροδρομική εταιρία, η οποία εμπλέκεται στο πιο σοβαρό σιδηροδρομικό δυστύχημα που έχει συμβεί ποτέ στη χώρα.
Ειδικά εν μέσω ερευνών εδώ και δύο χρόνια από τους εμπειρογνώμονες των οικογενειών των θυμάτων, οι οποίες μιλούν για την ύπαρξη ξυλολίου στον τόπο του εγκλήματος και για το ότι πολλοί από τους επιβάτες του μοιραίου τρένου επέζησαν της σύγκρουσης, αλλά βρήκαν μαρτυρικό θάνατο έπειτα, αφού κάηκαν ζωντανοί. Αλλά και εν αναμονή δύο Πορισμάτων για το δυστύχημα, του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και του Εθνικού Οργανισμού Διερεύνησης Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων, τα οποία καταλήγουν, σύμφωνα με διαρροές, ότι πράγματι μεταφερόταν παράνομο φορτίο.
Βεβαίως καθόλου δεν μας ξαφνιάζουν οι δηλώσεις αυτές του κ. Σταϊκούρα, οι οποίες είναι άλλωστε στην ίδια ‘γραμμή’ με τη διακριτική μεταχείριση που επιδεικνύει το αρμόδιο Υπουργείο και η κυβέρνηση προς τη σιδηροδρομική εταιρία, ήδη από το 2019:
- Όταν αποφάσισε να δώσει εκ νέου εξαίρεση για 5 χρόνια από τις πολύ σοβαρές υποχρεώσεις που θεσπίζει η ευρωπαϊκή νομοθεσία για τα δικαιώματα των επιβατών σιδηροδρομικών γραμμών. Εξαίρεση που όμως έληξε με την εκπνοή του 2024 – θα έχει ενδιαφέρον να μάθουμε αν ο Υπουργός προχώρησε στην τέταρτη εξαίρεση για τη Hellenic Train, εν έτη 2025, κι ενώ οι ιταλικοί σιδηρόδρομοι στην Ιταλία εφαρμόζουν στο ακέραιο τους κανονισμούς και μόνο στην Ελλάδα κάνουν χρήση του δικαιώματος αυτού.
- Όταν αργότερα (2022) αποφάσισε να της δώσει την επιδότηση των άγονων γραμμών για 15 χρόνια, διάστημα πρωτοφανές ευρωπαϊκά για μη κρατική σιδηροδρομική εταιρία. Φροντίζοντας παράλληλα να απαλείψει από την τελική συμφωνία υποχρεώσεις της εταιρίας για επενδύσεις 600 εκ. ευρώ, αλλά και την υποχρέωση του δημοσίου να ολοκληρώσει τα ηλεκτρονικά συστήματα ασφαλείας του δικτύου.
- Όταν ο κανόνας είναι η Hellenic Train, να ‘δείχνει με το δάχτυλο΄ τον ΟΣΕ, δηλαδή το κράτος, για οτιδήποτε συμβαίνει και το Υπουργείο να σπεύδει αμέσως να πάρει θέση υπέρ της ιδιωτικής εταιρίας.
Από τη βεβαιότητα του Πρωθυπουργού το Μάιο του 2023 ότι η μοιραία αμαξοστοιχία δεν μετέφερε τίποτα παράνομο, φτάσαμε στο σήμερα, με τον κ. Μητσοτάκη να δηλώνει ότι «κανείς δεν είναι βέβαιος για το φορτίο» και τον κ. Σταϊκούρα να μην βάζει «το χέρι του στη φωτιά» για τα φορτία, ούτε του δυστυχήματος, ούτε μιας απλής καθημερινής διαδρομής. Κυβέρνηση αναρμοδίων…
