Με την υπογραφή του Μνημονίου συνεργασίας στο πλαίσιο του Ζωντανού Εργαστηρίου Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας ολοκληρώθηκε το τριήμερο των επετειακών εκδηλώσεων με τίτλο «30 Χρόνια μετά τον Σεισμό “Μνήμη – Αποκατάσταση – Θωράκιση” που πραγματοποιήθηκε στα Γρεβενά από τις 10 έως τις 12 Οκτωβρίου 2025.
Το Μνημόνιο Συνεργασίας υπεγράφη μεταξύ της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας (μέσω του Ινστιτούτου Πολιτικής Προστασίας), του Ινστιτούτου Βιώσιμης Κινητικότητας και Δικτύων Μεταφορών του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης -ΕΚΕΤΑ/ΜΕΤ, της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων (ΠΕΔ) Δυτικής Μακεδονίας και της ΑΝΚΟ Δυτικής Μακεδονίας ΑΕ- Αναπτυξιακού Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Συντονιστή Φορέα του Παγκόσμιου Γεωπάρκου UNESCO Γρεβενών- Κοζάνης.
Συγκεκριμένα υπέγραψαν ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας Γεώργιος Αμανατίδης, ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Θεόδωρος Θεοδουλίδης, ο Πρόεδρος της ΠΕΔ Παναγιώτης Κεπαπτσόγλου, ο Διευθυντής της ΑΝΚΟ Τάσος Σιδηρόπουλος και ο ερευνητής του ΕΚΕΤΑ/ ΙΜΕΤ Δρ. Ευάγγελος Μητσάκης.
Σκοπός του Μνημονίου είναι η σύσταση, η έναρξη δημιουργίας και η διασφάλιση της λειτουργίας του Ζωντανού Εργαστηρίου Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, ως περιφερειακού μηχανισμού, για την επιστημονική υποστήριξη των αρχών πολιτικής προστασίας και την ενίσχυση της Πολιτικής Προστασίας ως υποστηρικτικού πλαισίου για επενδύσεις, υποδομές και δράσεις στη Δυτική Μακεδονία στο πλαίσιο της μετάβασης στη μεταλιγνιτική εποχή.
Το τριήμερο των επετειακών εκδηλώσεων που διοργάνωσε η Αντιπεριφέρεια Πολιτικής Προστασίας και Κλιματικής Κρίσης και Π.ΑΜ.-Π.Σ.Ε.Α και συντόνισε ο Αντιπεριφερειάρχης Ιωάννης Κιοσές, περιλάμβανε Άσκηση Ετοιμότητας και Εφαρμογής Οργανωτικού και Διαχειριστικού Πρωτοκόλλου Αντιμετώπισης Σεισμού στο κτίριο της Π.Ε. Γρεβενών, σε συνεργασία με τους άμεσα εμπλεκόμενους κρατικούς φορείς, Πυροσβεστική Υπηρεσία – ΕΜΑΚ, ΕΚΑΒ, Αστυνομία, Στρατό και τη συνδρομή των Εθελοντικών Ομάδων, επίδειξη εξοπλισμού/παρουσίαση έργου των επιχειρησιακών ομάδων σε έρευνα και διάσωση στο Πάρκο Μανιταριών, ομιλίες ειδικών επιστημόνων σχετικά με τη Γεωλογία, τη Σεισμολογία, τον Αντισεισμικό Κανονισμό, τις νέες τεχνολογίες στη Διαχείριση Κρίσεων, ενώ ολοκληρώθηκε με ομιλίες για τις κοινωνικές και τις οικονομικές επιπτώσεις. Παράλληλα, καθ’ όλη τη διάρκεια της εκδήλωσης λειτουργούσε έκθεση φωτογραφικού υλικού και ψηφιακού αρχείου από τον σεισμό του 1995.
Στο πλαίσιο της εκδήλωσης, κοινή διαπίστωση όλων, ήταν η αναγνώριση της συνεργασίας της τοπικής αυτοδιοίκησης, των φορέων και του επιστημονικού δυναμικού της περιοχής που σε συνεργασία με την πολιτεία συνέβαλαν τότε, συντονισμένα, όχι μόνο στην αντιμετώπιση των έκτακτων καταστάσεων που προέκυψαν, αλλά και στη διαμόρφωση του ΟΠΑΝΓΚ, του Προγράμματος Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης για τους Νομούς Γρεβενών και Κοζάνης το οποίο συνέβαλε τα μέγιστα για την αποκατάσταση των ζημιών.
Όπως τόνισε ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας Γιώργος Αμανατίδης «Το σημαντικότερο από αυτή την εμπειρία του σεισμού του 1995, ήταν η άμεση ενεργοποίηση των τοπικών φορέων. Πολλοί άνθρωποι τότε γίνανε μια ομάδα και αυτή η ομάδα απέδωσε, εφόσον δημιουργήθηκε το πρόγραμμα ΟΠΑΝΓΚ, το οποίο συντάχθηκε εκ του μηδενός και χρηματοδοτήθηκε μέσα από αρκετά εκατομμύρια πόρων και έγιναν πολλά έργα, τα οποία αξιοποιούμε και σήμερα. Η τοπική ενεργοποίηση της επιστημονικής κοινότητας και του υπηρεσιακού μηχανισμού και βέβαια η ιστορική μνήμη είναι ένας οδηγός για το μέλλον και μας θυμίζει τι πρέπει να αποφύγουμε, τι πρέπει να κάνουμε και με ποιον τρόπο. Αυτό που έγινε ήταν ότι ήρθε στο προσκήνιο μια περιοχή με βάση ένα αρνητικό γεγονός και εφαρμόστηκε μια ολοκληρωμένη πολιτική. Πολλά έργα έγιναν από τότε και αξιοποιούνται ακόμη και τώρα. Όμως έχουμε μια εκκρεμότητα. Κάτοικοι του Νομού Γρεβενών δεν πήγαν ακόμη στην περιοχή πατώματα Γρεβενών ενώ τελείωσαν τα έργα, και οι κάτοικοι από τα χωριά του Βοίου, δεν πήγαν ακόμη στον οικισμό δίπλα στη Νεάπολη, όπου τα έργα όμως δεν τελείωσαν ακόμη. Επομένως πρέπει να πάρουμε πρωτοβουλίες έτσι ώστε να γίνουν οι διανομές αυτών των οικοπέδων, προκειμένου οι επενδύσεις του ελληνικού δημοσίου να πιάσουν τόπο γιατί πραγματικά επενδύθηκαν πολλοί πόροι στις υποδομές αυτές. Σήμερα λοιπόν θυμόμαστε, τιμούμε και δεσμευόμαστε ότι ο τόπος μας θα συνεχίσει να είναι η προτεραιότητά μας σε πείσμα όσων ευκαιριακά κινούνται, για να αποπροσανατολίσουν τους πολίτες της Δυτικής Μακεδονίας, οι οποίοι άκουσαν έζησαν και αποφάσισαν».
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης τιμήθηκαν από την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας για την προσφορά τους κατά τη χρονική περίοδο του σεισμού, ο τ. Υφυπουργός ΠΕΧΩΔΕ Γιάννης Τσακλίδης, ο τ. Νομάρχης Κοζάνης Πασχάλης Μητλιάγκας, ο αείμνηστος Νομάρχης Γρεβενών Αντώνης Πέτσας, ο τ. Δήμαρχος Κοζάνης Πάρις Κουκουλόπουλος, ο τ. Δήμαρχος Γρεβενών Βάιος Βάιος, ο νυν Δήμαρχος και τ. Βουλευτής Γρεβενών Κυριάκος Ταταρίδης και ο Γενικός Διευθυντής της ΑΝΚΟ Τάσος Σιδηρόπουλος.
Από την πλευρά του ο Αντιπεριφερειάρχης Πολιτικής Προστασίας Ιωάννης Κιοσές, αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας σε ότι αφορά στην Πολιτική Προστασία τονίζοντας μεταξύ άλλων ότι: « Η κλιματική αλλαγή και ο ρόλος της Πολιτικής Προστασίας στην αντιμετώπιση των φαινομένων και των γεγονότων που προκύπτουν ως αποτέλεσμα αυτών των αλλαγών, είναι ένα τεράστιο πεδίο πολιτικών και θεσμικών πρωτοβουλιών, όπως και δράσεων. Στο πλαίσιο αυτό στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας συστήσαμε την Ομάδα Διαχείρισης Κρίσεων με στόχο την παρακολούθηση και την αντιμετώπιση των φαινομένων κρίσεων. Βασικό στοιχείο της συνολικής μας στρατηγικής είναι η επένδυση στην τεχνολογία και στην καινοτομία, καθώς και η αξιοποίηση και η εκπαίδευση της ενίσχυσης του ανθρώπινου δυναμικού. Προς την κατεύθυνση αυτή έχουμε καταθέσει προτάσεις στο πρόγραμμα Αιγίς, ενώ προχωρήσαμε στην εκπόνηση μιας σειράς μελετών για την αντιμετώπιση πλημμυρικών και άλλων φαινομένων».
Ο Αντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Γρεβενών Ιωάννης Τσακνάκης αναφέρθηκε στην άμεση αντιμετώπιση των αναγκών που προέκυψαν επισημαίνοντας πως «Η αντίδραση του κρατικού μηχανισμού και της Αυτοδιοίκησης υπήρξε ακαριαία σε ότι αφορά στην αντιμετώπιση της έκτακτης ανάγκης ώστε να βοηθήσουν τους κατοίκους της περιοχής. Το πρωτόγνωρο για τα ελληνικά δεδομένα Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Ανασυγκρότησης των Νομών Γρεβενών και Κοζάνης του οποίου βασικοί πυλώνες ήταν η στεγαστική αποκατάσταση, η αποκατάσταση υποδομών και δημοσίων κτιρίων, η αντισεισμική θωράκιση για τοπική ανάπτυξη, λειτούργησε ως ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης και μακροπρόθεσμης παρέμβασης, με σκοπό όχι μόνο την επιστροφή στην προσεισμική κατάσταση αλλά και την επίτευξη υψηλότερου επιπέδου ασφάλειας και ποιότητας ζωής».
