Επιμέλεια: Θεόδωρος Κ. Πασσαλίδης
Στη βόρεια είσοδο της Πτολεμαΐδας, εκατό μέτρα βορειότερα του ιστορικού Υδραγωγείου και πάνω ακριβώς στην επαρχιακή οδό που ενώνει την πόλη με τον οικισμό του Περδίκκα, βρίσκεται ο ορθόδοξος ναός της αγίας Σκέπης.
Για τούτο το μνημείο της πόλης υπάρχουν πολλές πληροφορίες συγκεντρωμένες στο βιβλίο «40χρονα Ιερού Ναού Αγίας Σκέπης Πτολεμαΐδας» που κυκλοφόρησε το 2012 σε επιμέλεια του τότε Αρχιερατικού Επιτρόπου Εορδαίας Νικηφόρου Μανάδη. Σύμφωνα λοιπόν με αυτό το άκρως κατατοπιστικό πόνημα, ο ναός θεμελιώθηκε στις 30 Ιουλίου του 1972 από τον Μητροπολίτη Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας Αυγουστίνο Καντιώτη σε έκταση η οποία παραχωρήθηκε από το Εθνικό Ορφανοτροφείο Αρρένων Πτολεμαΐδας (τότε διευθυντής του ο Σωκράτης Παπουλίδης). Στα εγκαίνια παρευρέθηκε σύσσωμη η πολιτειακή ηγεσία του τόπου καθώς και εκπρόσωπος του Α΄ Σώματος Στρατού. Το θεμέλιο λίθο ύστερα από πρόσκληση του Μητροπολίτη τοποθέτησε ο Χαράλαμπος Κουγιουμτζίδης, βετεράνος του ελληνινο-ιταλικού πολέμου 1940-41, ο οποίος είχε ολότελα χάσει την όραση του λόγω τραυματισμού του σε κείνον τον πόλεμο. Συμβολιζόταν με αυτόν τον τρόπο η ταύτιση του ναού με την αγία Σκέπη, την Παναγία δηλαδή ως προστάτιδα των ενόπλων, μαχόμενων δυνάμεων της χώρας.
Ο ναός οικοδομήθηκε έπειτα από πολλούς εράνους στην πόλη της Πτολεμαΐδας αλλά και σε χωριά της ευρύτερης περιφέρειας της Εορδαίας και τα εγκαίνια του πραγματοποιήθηκαν στις 5 Οκτωβρίου του 1980. Στο έργο του Νικηφόρου Μανάδη δημοσιεύονται τα πρακτικά του ναού τα οποία αποτελούν πολύτιμη ιστορική πηγή για την πόλη και μας δίνουν πολλά στοιχεία για την αρχιτεκτονική του. Σύμφωνα λοιπόν με αυτά, το 1976 τοποθετήθηκαν τα μαρμάρινα παράθυρα, το 1987 έγινε η επικεράμωση της σκεπής, το 1987 ανατέθηκε στους αφούς Βούρκα η επίστρωση του προαύλιου χώρου με πλάκες, το 1988 ανατέθηκε η περίφραξη του αυλόγυρου στον Περικλή Φραγκουλίδη, το 1995 η αντίστοιχη ανάθεση στον Αιμίλιο Οικονομίδη της κατασκευής του τέμπλου. Το 2003 επενδύθηκε ο αυλόγυρος με πέτρα ενώ το 2006 κατασκευάστηκε το παρεκκλήσι της Παναγίας Σουμελά πλησίον του κεντρικού ναού.
Ο ναός είναι σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλο. Ο τρούλος είναι καλυμμένος με χαλκό και στην κορυφή του υπάρχει μεγάλος σιδερένιος σταυρός. Στην πρόσοψη αναγράφονται τα λόγια:
Ι.Ν. ΑΓΙΑC ΣΚΕΠHC
Υπάρχουν δυο μεγάλα καμπαναριά τοποθετημένα στην πρόσοψη του ναού, ένα στη βόρεια κι άλλο ένα στη νότια πλευρά του. Στην κύρια είσοδο η οποία αποτελείται από εφτά καμάρες χωρισμένες μεταξύ τους με τσιμεντένιους κίονες, οδηγεί μαρμάρινη κλίμακα οκτώ σκαλοπατιών. Οι κεντρικές θύρες είναι κατασκευασμένες από το ξύλο. Στον προαύλιο χώρο υπάρχει μνημείο πεσόντων κατά την διάρκεια του ελληνο – ιταλικού πολέμου στο οποίο αναφέρθηκα σε προηγούμενο άρθρο.
”Το παρεκκλήσι της Παναγίας Σουμελά είναι δωρεά του Αναστάσιου & Αναστασίας Τσιρακίδης και ευχαριστώ τον κύριο Τσιρακίδη Άρη για τη σημαντική πληροφορία που παραχώρησε στη στήλη αναφορικά με το άρθρο για την αγία Σκέπη την οποία και με μεγάλη ευχαρίστηση δημοσιεύουμε.”
Πηγές
40χρονα Ιερού Ναού Αγίας Σκέπης Πτολεμαΐδας 1972 – 2012, Αρχιμανδρίτης Νικηφόρος π’’ Χρ. Μανάδης, Έκδοση Ιερού Ναού Αγίας Σκέπης, Πτολεμαΐδα, 2012
