Ο Κινηματογράφος «ΖΩΡΖ» στην Πτολεμαΐδα, της Μιράντας Παυλίδου

“Ο κινηματογράφος «Ζωρζ» είναι ο παλαιότερος κινηματογράφος της Πτολεμαΐδας. Είναι ο πρώτος που χτίστηκε και ο τελευταίος που έκλεισε.
Η ιστορία του ξεκινά το Μάιο του 1930, όταν ο σοφέρ στα λιγνιτωρυχεία Παυλίδη-Αδαμόπουλου, Ν. Σακελλάρης ή Κρητικός αγοράζει κινηματογραφική μηχανή. Ο κινηματογράφος αυτός μάλλον ήταν θερινός, διότι σταματούσε η λειτουργία του λόγω κακοκαιρίας και δεν ήταν «ομιλών».
Δεν είναι γνωστό πότε ακριβώς χτίστηκε το κτίριο που στέγασε τον κινηματογράφο “Ζωρζ” όμως από το παρακάτω δημοσίευμα της εφημερίδας «Επαρχιακή Φωνή» της 13ης Οκτωβρίου 1935 που αναφέρει τα παρακάτω, θα μπορούσαμε να υποθέσουμε ότι στεγάστηκε στην μόνιμη πλέον στέγη του, στην οδό Πτολεμαίων 4, με την υπόσχεση ότι σύντομα θα γινόταν και «ομιλών».
=Ο κινηματογράφος από σήμερα αρχίζει τη χειμερινή του σαιζόν -απόψε προβάλλει το Ρωσσικό έργο “Ποιητής και Τσάρος” – εφέτος καθώς μας πληροφορεί η διεύθυνσίς του θα μας παρουσιάση εκπλήξεις – θα μας φέρη τα ωραιότερα έργα τα οποία προμηθεύεται απ’ τη Θεσ/νίκη και που θα προβληθούν για πρώτη φορά απ’ όλη τη Δυτ. Μακεδονία στην πόλι μας – προτού τα προμηθευθή θα εξετασθούν όλα τα έργα από ειδική επιτροπή η οποία θα παραγγείλη τα έργα χωρίς να λάβει υπ’ όψιν την τιμή της ταινίας.»
Όμως κατά τα τέλη Νοεμβρίου 1938 παύει τη λειτουργία του μάλλον λόγω «έλλειψης κερδών» και υπερβολικών εξόδων καθ’ ότι το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος ήταν υπέρογκο (δεν είχε γίνει ακόμη το εργοστάσιο της ΔΕΗ), αλλά και από τα σχόλια και τις αντιδράσεις μερίδας κατοίκων. Γι’ αυτό και ο Νούλης Εσπερινός στις 11 Δεκεμβρίου του 1938 σε άρθρο με τίτλο : ΖΗΤΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΣ – Η ΠΟΛΙΣ ΜΑΣ ΔΥΝΑΤΑΙ ΝΑ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΕΝΑΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΝ μεταξύ άλλων γράφει : «Από 15θημέρου τώρα ο κινηματογράφος μας έπαυσε να λειτουργή. Ελειτούργησε αυτός δύο περίπου έτη, μαζί με την εγκατάστασίν του εις το νέον οίκημα, φαίνεται δε πολύ περίεργον το γεγονός ότι δεν κατώρθωσε να σταδιοδρομήση αυτός και να σταθή ως επιχείρησις πολύ περισσότερον καθ’ όσον η πόλις μας βαίνει ολονέν προς τα πρόσω και η ανάγκη αυτού εγένετο περισσότερον επιτακτική.»
Δεν έχουμε πληροφορίες αν ο Κινηματογράφος ξαναλειτούργησε την περίοδο του έπους του 1940, επί Γερμανικής κατοχής. Εμφανίζεται πάλι στην εφημερίδα «Ακριτική Φωνή» του Χρυσ. Πιπιλιάγκα, στις 28 Μαΐου 1950, προς συνετισμό των θαμώνων… “Δυστυχώς παρά τας συστάσεις μας πολλοί εξακολουθούν το ίδιο βιολί με τα σπόρια…”
Τέλος του 1957 οι αδελφοί Παυλίδη αγοράζουν από τον Ν. Σακελλάρη τον κινηματογράφο με τα χρήματα που πήραν από την «αποζημίωση» της ΔΕΗ, εγκαταλείποντας κάθε νόμιμο δικαίωμά τους επί των λιγνιτωρυχείων Παυλίδη – Αδαμόπουλου, [ο πατέρας τους Γεώργιος Παυλίδης είχε ανακαλύψει και εκμεταλλευτεί πρώτος, με επίσημη άδεια του κράτους, τους λιγνίτες Πτολεμαΐδας.] Στις 13 Οκτωβρίου 1957 η εφημ. «Επαρχιακή Φωνή» γράφει :
«Εντός των ημερών επαναρχίζει τας εργασίας του, υπό την Δ/νσην του κ. Νικ. Παυλίδη ο κινηματογράφος “Μακεδονικόν” ανακαινισθείς τελείως. Ο κ. Παυλίδης συμβληθείς με τας καλυτέρας εταιρείας, θα προβάλη τα δυνατώτερα έργα.»
Στο φύλλο της 24ης Νοεμβρίου 1957 η εφημερίδα «Επαρχιακή Φωνή» με τίτλο ΤΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ «ΖΩΡΖ» γράφει : ”
Την παρελθούσαν Κυριακήν ετελέσθησαν τα εγκαίνια του νέου κινηματογράφου «ΖΩΡΖ» των κ.κ. Αδελ. Παυλίδη. Οφείλομεν να παραδεχθώμεν ότι ο νέος κινηματογράφος όστις αποτελεί συνέχειαν του παλαιού τοιούτου “Μακεδονικόν” ανακαινισθείς τελείως, ανεφανίσθη με τον άπλετον φωτισμόν, με την επίστρωσιν της οροφής δια σιλοτέξ, με την κεντρικήν θέρμανσιν, με την εξαιρετικήν ακουστικήν και γενικώς με την ευρείαν και περιποιημένην αίθουσάν του, εφάμιλλος των μεγαλουπόλεων και ίσως-ίσως ο καλύτερος εις την Δυτικήν Μακεδονίαν. Η ονομασία «Ζώρζ» εδόθη εις μνήμην του πατρός των αδελφών Παυλίδου Γεωργ. Παυλίδου. Εις τους νέους επιχειρηματίας ευχόμεθα καλές δουλειές.
Οι αδελφοί Παυλίδη και ιδιαίτερα ο διευθυντής του κιν/φου Νικόλαος Παυλίδης, από τότε έζησαν όλη την αίγλη του κιν/φου… Την μεγάλη του ακμή, αλλά και την παρακμή του (με την έλευση της τηλεόρασης) και είναι μέχρι σήμερα ιδιοκτήτες του οικήματος.
Η μορφωτική και εκπολιτιστική επίδραση που είχε στους κατοίκους της Πτολεμαΐδας ήταν τεράστια. Αλλά και η κοινωνική συμβολή του ήταν και αυτή μεγάλη. Ιδιαιτέρως τη «χρυσή εποχή», όταν κοβόταν χιλιάδες εισιτήρια και η εισροή του κόσμου ήταν αθρόα. .. Οι πρώτες κρυφές ματιές, τα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα, τα πρώτα χάδια, όλα τα προξενιά, γεννιόντουσαν μέσα στο σκοτάδι της αίθουσας του κιν/φου… Στα διαλείμματα με τις λεμονάδες, τις πορτοκαλάδες, τα μπυράλ, τα ταμ-ταμ, με τη σάμαλι, τα κωκ… που διαλαλούσε η «μαρίδα» με τον ιμάντα γύρω από τον λαιμό. Μέσα στο κλάμα και τη συγκίνηση των τούρκικων φιλμ με πρωταγωνίστριες τη Χούλια Κότς Γιγίτ και την Τουρκάν Σοράιγ, που θύμιζαν στους ταλαιπωρημένους πρόσφυγες τις χαμένες τους πατρίδες. Αλλά και οι ταινίες της Μέτρο Γκόλντεν Μάυερ που άφησαν εποχή… με την Ρόμυ Σνάιντερ, τη Τζίνα Λολομπριτζίτα, τη θρυλική Μπε μπε (Μπριζίτ Μπαρτντό), την Ελίζαμπεθ Τέυλορ, τον Γκρέγκορυ Πεκ, τον Αντονυ Κουήν, τον Μάρλον Μπράντο, τον Ομάρ Σαρίφ, τον Τζέιμς Ντιν, τον Κερκ Ντάγκλας, τον Αλεν Ντελόν, τον Γκάρυ Κούπερ και τόσους άλλους σταρ.
Τα χρόνια πέρασαν, οι άνθρωποι άλλαξαν και η ζωή άλλαξε… η βόλτα (το νυφοπάζαρο) στην κεντρική οδό της πόλης μας σταμάτησε … και οι άνθρωποι κλείστηκαν στα σπίτια τους. Άρχισαν να βλέπουν τα πράγματα από την κλειδαρότρυπα… Ήρθε η εποχή του Γκουσγκούνη και της μεγάλης παρακμής… Ο κιν/φος «ΖΩΡΖ» πάντα εκεί… μέχρι το τέλος του… την εποχή της ψεύτικης ευμάρειας, της καλοπέρασης με δανεικά… την εποχή των κλαμπ, των μπαρ και του ξεφαντώματος, συνέχισε να μας διασκεδάζει…”.
Μιράντα Παυλίδου
Εκπαιδευτικός