Η πανδημία και οι αλλαγές που επέφερε στην κανονικότητα επηρέασαν αναμφίβολα τα ωράρια εργασίας, όσο και προσέλευσης σε καταστήματα και χώρους εστίασης ακόμα και τον ελεύθερο χρόνο μας. Σε αυτή την συμμόρφωση δεν αποκλείστηκε και η Εκκλησία, η οποία αν και έδειξε στην αρχή μεγάλη δυσκολία να πάρει θέση ευθύνης ακολούθως με τους προκαθημένους, το ιερατείο και τον πιστό λαό εφαρμόζει μία προσαρμογή στα υγειονομικά μέτρα που επιβάλλονται. Η εμπιστοσύνη στην επιστήμη της Ιατρικής είναι εμφανής από όλους τους φορείς, πολιτειακούς και εκκλησιαστικούς. Ὁ Θεὸς ἔδωσε τὴν ἰατρικὴ ἐπιστήμη καὶ τοὺς γιατρούς. “Τίμα τὸν ἰατρόν….καὶ γὰρ αὐτὸν ἔκτισεν Κύριος” (Σοφ. Σειρ. 38,1). Γιὰ θέματα ὑγείας απευθυνόμαστε στοὺς ἰατροὺς καὶ ακολουθούμε τις θεραπευτικές πρακτικές τους , ὅταν καὶ ὅσο χρειάζεται. Καὶ εὐχαριστοῦμε τὸ Θεό γιὰ τὸ δῶρο Του. Εντούτοις όλοι νομίζω απαιτούμε να έχει κάθε Ιατρός ευσυνειδησία και αφοσίωση στον όρκο που έδωσε. Δεν μπορεί όμως να μην λάβουμε υπόψη τα συμφέροντα και τις συντεχνίες εκείνες των φαρμακοβιομηχανιών και εταιριών, οι οποίες αστόχησαν στην παραγωγή των ιδανικών θεραπευτικών προϊόντων-εμβολίων τους. Γίναμε όμως μάρτυρες της σωρείας θανάτων σε όλη την υφήλιο από τα ΜΜΕ. Και θέσαμε το ερώτημα: ήταν αληθινά όλα τα δεδομένα θανάτων και κρουσμάτων; Κι όμως σε μεγάλο ποσοστό φάνηκε την φετινή δύσκολη χρονιά ο αντίκτυπος του θανατικού ιού και στη χώρα μας. Θρηνήσαμε, φίλους, συγγενείς, ιερείς και Ιεράρχες, επιφανείς και αφανείς.
Στην άνιση μάχη με τον ιό προστέθηκε αλλού η επιπολαιότητα και αλλού η υπευθυνότητα. Σίγουρα ως εκπαιδευτικός αναγνωριζω και με την θέση ευθύνης μου την μεγάλη προσαρμοστικότητα των μαθητών και συναδέλφων, που κατάφεραν σε αντίξοες συνθήκες να ανταπεξέλθουν περήφανα και με περίσια εργατικότητα μέσω των ψηφιακών εργαλείων στην εκπαιδευτική διαδικασία. Αυτή όμως που μας περιμένει δασκάλους και μαθητές είναι η δια ζώσης αναφορά μας στην τάξη που θα την βρούμε σύντομα πιστεύω.
Οδηγούμενοι στην Μ. Εβδομάδα εφέτος και πάλι διαπιστώνουμε ότι δεν θα εορτάσουμε όπως είχαμε συνηθίσει το Πάσχα. Οι αλλαγές στην ώρα και την διάρκεια των μυστηρίων μας κακοφαίνονται λες και ήμασταν οι γνώστες της παράδοσης και του τυπικού της Εκκλησίας τόσα χρόνια. Γιατί παρακαλώ οι διαμαρτυρίες; Ξεχάσαμε πως φερόμασταν στον πορευόμενο προς το πάθος Του Χριστό; Μάλλον ξεχάσαμε πως είμαστε ακατήχητοι και «χλιαροί» Χριστιανοί και ότι επισκεπτόμασταν την Εκκλησία Χριστούγεννα, Πάσχα και Δεκαπενταύγουστο, που βλέπαμε φολκλορικά και κοσμικά τον Νυμφίο και τον Επιτάφιο, παρατηρώντας και όχι συμμετέχοντας στα μυστήρια τα οποία προσαρμόζαμε στον χρόνο μας! Η νηστεία καθιερώθηκε και αυτή στα μέτρα μας όπως και η σχέση με τον Ποιμένα της ενορίας μας-μία σχέση απόμακρη και τυπική. Ξαφνικά μας πείραξε η αλλαγή του ωραρίου εφέτος για τον Εκκλησιασμό μας και ειδικά της Ανάστασης.
Ξεχάσαμε ότι ταυτίσαμε την Μ. Εβδομάδα με τον Επιτάφιο και την Ανάσταση;
Ξεχάσαμε ότι ποτέ οι περισσότεροι δεν συμμετείχαμε στις υπόλοιπες ακολουθίες και ειδικά στην λειτουργία μετά το « Χριστός Ανέστη»;
Ξεχάσαμε ότι την θεία Κοινωνία την θυμόμασταν από ευγενική συνήθεια σε μία οικογενειακή παράδοση μία, άντε δύο φορές τον χρόνο;
Ξεχάσαμε ότι υπάρχει και δεύτερη Ανάσταση όσο και μυστήριο του ευχελαίου την Μ. Τετάρτη!
Ξεχάσαμε το νόημα και την πνευματική αξία της νηστείας την οποία ακολουθούμε για περιορισμό των περιττών κιλών μας και την ανάδειξη ενός κομψού σώματός μας!
Ξεχάσαμε ως νεοέλληνες την ζώσα παράδοσή μας την οποία και αυτή ταυτίσαμε μόνο με τους χορούς και τα σουβλάκια στις γιορτές των Συλλόγων μας!
Τώρα όμως, στον καιρό της πανδημίας μάθαμε την αξία της προσευχής για τους ασθενείς, νοσηλευτές και όλους όσους κάνουν υπεύθυνο κοινωνικό έργο!
Τώρα πολλοί από εμάς αναζητήσαμε τον εκκλησιασμό ως ανάγκη για να σωθούμε, ή να επικαλεστούμε τον Θεό να μας σώσει από την συμφορά που μας βρήκε!Έναν τέτοιο Θεό αναζητούσαμε πάντα για να μας αμοίβει και να μας προσέχει!
Τώρα ψάχνουμε στήριγμα και τονίζουμε με δύναμη ψυχής να βγούμε ζωντανοί αλλά προπαντώς καλύτεροι άνθρωποι.
Τα πάθη μας, ο εγωϊσμός και η περηφάνεια, η ατομική εξασφάλιση κέρδους και γοήτρου, ο εφήμερος πλούτος και δόξα μήπως φωλιάζουν ακόμα στα ενδόμυχά μας και περιμένουν να ξυπνήσουν ζωηρότερα και απειλητικότερα στο κοντινό μέλλον για όσους είμαστε ακόμα ζωντανοί;
Ως νεοέλληνες ας μπολιαστούμε από τις αξίες της Χριστιανικής και Ελληνικής Παιδείας, ας επαναπροσδιορίσουμε την ζωή μας με κριτήρια το κοινωνικό συμφέρον και την βοήθεια στον συνάνθρωπο. Ας μπούμε επιτέλους σε μία ζωτική σχέση με την παράδοση και την Εκκλησία ως μέλη και όχι ως θεατές, για να μεταμορφωθούμε και να καλλιεργηθούμε. Νιώθω ότι η γεννιά που «θα μας λειτουργήσει» στα άρρητα μυστήρια και στο νόημα της ζωής είναι αυτή που έρχεται όπως και την οραματίστηκε με τους στίχους μιας δέησης- ενός ποιήματός του ο προηγούμενος Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας Στυλιανός:
«Δέηση νεοελληνική
Δέξου από τον δικό μας ήλιο λίγα γιασεμιά
Και ξαναμοίρασε αντίδωρο στο Άγιον όρος
Στείλε πάλι τον Αρχάγγελο να ταράξει τα νερά
Με βασιλικο τα μέτωπα να μας ραντίσει
Και από τα λιθάρια θα ξεπεταχτούν παιδιά
Η γενιά που θα μας λειτουργήσει.»
Σάββατο του Λαζάρου, 24 Απριλιόυ 2021.
*O Nικόλαος Ματθαίου είναι Συντονιστής Εκπαιδευτικού Έργου Θεολόγων Βορ. Αιγαίου