Επιµέλεια: Θεόδωρος Κ. Πασσαλίδης
Λίγα λόγια για τη στήλη
Ο σύγχρονος Δήμος της Εορδαίας πέρα από την ένδοξη ανάμνηση του μακεδονικού παρελθόντος κουβαλάει στο όνομα του και την ιστορία των τελευταίων εκατό ετών ελεύθερου βίου. Υπήρξε τόπος υποδοχής των Ελλήνων της Ανατολής ενώ το τίμημα που πλήρωσε η περιοχή κατά τη διάρκεια της Κατοχής και του Εμφυλίου υπήρξε ιδιαίτερα βαρύ.
Τούτη η ιστορική παρουσία αποτυπώνεται ξεκάθαρα στα μνημεία που βρίσκονται διάσπαρτα στην πόλη της Πτολεμαΐδας και στα υπόλοιπα τοπικά διαμερίσματα. Όπου στην προκειμένη περίπτωση με τον όρο μνημείο ορίζεται το έργο τέχνης το οποίο συμβάλλει στην διατήρηση της συλλογικής μνήμης.
Ορισμένα από αυτά τα μνημεία φιλοδοξώ να σας παρουσιάζω κάθε Πέμπτη, σε αυτή τη στήλη. Πρόκειται κυρίως για υπαίθρια γλυπτά, αστικά κτίρια και ορθόδοξους ναούς: κάποια γνωστά, άλλα παντελώς λησμονημένα, όλα τους όμως άρρηκτα συνδεδεμένα με την ιστορία του τόπου μας.
Το όλο πόνημα αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης περιηγητικής εργασίας η οποία δημοσιεύεται στο Διαδίκτυο και και φέρει την ονομασία «Οδός Ελλήνων» (odosell.blogspot.com). Ξεκίνησε το 2010, βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη και περιλαμβάνει μνημεία από διάφορες περιοχές της ούτως ή άλλως ιστορικά ευλογημένης ελληνικής πατρίδας.
Θεόδωρος Κ. Πασσαλίδης
Ο ανδριάντας του Ιωάννη Φαρµάκη βρίσκεται στον περίβολο χώρο του Θωµαΐδειου Διδακτήριου της Βλάστης στο δήµο της Εορδαίας. Η Βλάστη (παλαιότερα γνωστή και ως Μπλάτσι) υπήρξε η γενέτειρα του σπουδαίου αγωνιστή της επανάστασης του 1821.
Πρόκειται για µια µεταλλική κατασκευή, έργο της γλύπτριας Αλίκης Χατζή. Τοποθετήθηκε το 1981. Ο Φαρµάκης αποδίδεται µε πολεµική ενδυµασία. Φοράει πουκάµισο και γιλέκο. Στη ζώνη του είναι ζωσµένη πιστόλα και µαχαίρι. Στο δεξί του χέρι κρατάει γιαταγάνι ενώ στο αριστερό την θήκη του. Η όλη κίνηση δείχνει ότι µόλις έβγαλε το γιαταγάνι από τη θήκη και είναι έτοιµος για µάχη. Η όλη κατασκευή εδράζεται πάνω σε βάθρο κατασκευασµένο από πέτρες. Πάνω στο βάθρο υπάρχει εντοιχισµένη µεταλλική πλάκα στην οποία αναγράφονται τα λόγια:
ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΑΡΜΑΚΗΣ
ΦΙΛΙΚΟΣ ΧΙΛΙΑΡΧΟΣ
ΑΠΟ ΤΗ ΒΛΑΣΤΗ
1772 – 1821
ΣΤΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟ ΣΥΛΛΟΓΟ
ΒΛΑΤΣΙΩΤΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΤΟ 1981 ΕΡΓΟΝ ΑΛΙΚΗΣ ΧΑΤΖΗ
