Η Κοζάνη σήμερα είναι ένας καθρέφτης ραγισμένος. Αν τον κοιτάξεις επιφανειακά, θα δεις δράσεις, εγκαίνια, φωτογραφίες. Αν σταθείς όμως πιο κοντά, θα δεις τις ρωγμές κι εκεί βρίσκεται η αλήθεια.
Μιλούν για δεξιότητες, καινοτομία, πρόοδο. Μα τι νόημα έχουν όλα αυτά όταν δεν συνοδεύονται από πραγματικές ευκαιρίες; Ποια αξία έχει η κατάρτιση όταν οι νέοι μαθαίνουν να συμπληρώνουν βιογραφικά που κανείς δεν διαβάζει; Όταν οι “δεύτερες ευκαιρίες” είναι μονόδρομοι προς το αδιέξοδο; Όταν δεν τους δίνεται χώρος να δημιουργήσουν, παρά μόνο να προσαρμοστούν;
Οι θέσεις εργασίας, όταν υπάρχουν, είναι για λίγους. Για τους κατάλληλους στις κατάλληλες σχέσεις – όχι στις κατάλληλες ικανότητες. Τοπική ανάπτυξη χωρίς κοινωνική συνοχή είναι απλώς βιτρίνα. Κι εδώ, η βιτρίνα δεν δείχνει ζωή, δείχνει κόπωση.
Επιχειρηματίες που θέλουν να μείνουν, παλεύουν με το αόρατο. Με το βάρος της αδιαφορίας. Με τις εικονικές δομές και τους οργανισμούς-φαντάσματα που ιδρύθηκαν για να γεμίζουν προϋπολογισμούς και όχι ψυχές. Ποιος αλήθεια ξέρει τι κάνουν όλοι αυτοί οι “φορείς”; Ποιος ελέγχει, ποιος αξιολογεί, ποιος νοιάζεται;
Τόσα σχέδια, τόσες δράσεις, τόσα κονδύλια που “πέφτουν” στην περιοχή και όμως, η πραγματικότητα για τον πολίτη αλλάζει ελάχιστα. Ίσως γιατί εκείνοι που κατευθύνουν τη ροή των πόρων δεν έχουν στο νου τους την κοινωνία.
Ίσως γιατί το όραμα εξαντλείται στα χαρτιά και δεν φτάνει ποτέ στο πεζοδρόμιο.
Η αλήθεια είναι σκληρή. Η αλήθεια είναι ότι πολλοί από εμάς νιώθουμε ξένοι στον ίδιο μας τον τόπο. Γιατί το αφήγημα που χτίζεται δεν είναι για εμάς, είναι για τα δελτία τύπου. Δεν είναι για την τοπική κοινωνία, είναι για να πείθουν το κέντρο εξουσίας ότι «κάτι γίνεται».
Η πραγματικότητα που προβάλλεται είναι επιμελώς σκηνοθετημένη.
Η αλήθεια, όμως, είναι αλλού. Είναι στις κουβέντες των ανθρώπων που θέλουν να φύγουν. Στην απογοήτευση αυτών που έμειναν. Στην αδυναμία να οραματιστούμε το μέλλον χωρίς να χρειαστεί να το εγκαταλείψουμε.
Η Χάνα Άρεντ έλεγε ότι «η πολιτική αλήθεια δεν είναι να περιγράφεις τον κόσμο, αλλά να τον αποκαλύπτεις».
Δεν γράφω αυτά τα λόγια από οργή, τα γράφω από αγάπη. Αγάπη για έναν τόπο που αξίζει τα καλύτερα. Που αξίζει αλήθεια, όχι σκηνοθεσία. Συμμετοχή, όχι διαχείριση. Ελπίδα, όχι αυταπάτη.
Η Κοζάνη δεν έχει ανάγκη από σωτήρες. Έχει ανάγκη από ανθρώπους που λένε τα πράγματα με το όνομά τους. Που χτίζουν με τα χέρια τους, και όχι με λεζάντες.
Και για αυτούς θα συνεχίσω να μιλώ. Γιατί, όταν όλοι σιωπούν, η φωνή της αλήθειας γίνεται κραυγή.
Η κοινωνία χτίζεται από τη βάση – όχι από τις κορδέλες.
