Σχέση με παρελθόν, παρόν και… μέλλον φαίνεται πως θα είναι αυτή της Ελλάδας και της Ουκρανίας, καθώς τα χαμόγελα του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Βολοντιμίρ Ζελένσκι μπροστά από τις κάμερες είχαν αντανάκλαση και στο περιεχόμενο της συζήτησης που έγινε πίσω από τις κλειστές πόρτες, τόσο στο τετ-α-τετ των δύο ανδρών όσο και στις διευρυμένες συζητήσεις με τη συμμετοχή και σειράς Ελλήνων αξιωματούχων.
Σύμφωνα με το Πρώτο Θέμα, στην περίπτωση της Ελλάδας οι Ουκρανοί εκτιμούν την αταλάντευτη προσήλωση της χώρας μας στο πλευρό τους και το γεγονός ότι η στήριξη μας υπήρξε εξ αρχής ξεκάθαρη και χωρίς αστερίσκους, τόσο για το θέμα του πολέμου, όσο και για την προοπτική συμμετοχής της χώρας στην Ε.Ε. και στο ΝΑΤΟ. Συνεπώς, η χθεσινή συνάντηση του κ. Μητσοτάκη και του κ. Ζελένσκι είχε ως αντικείμενο και πώς μπορεί η Ελλάδα να στηρίξει περαιτέρω την δοκιμαζόμενη χώρα, η οποία αυτή την περίοδο επιχειρεί αντεπίθεση στο μέτωπο, ενώ ο Ουκρανός πρόεδρος κάνει και ένα ευρωπαϊκό τουρ επιζητώντας επιπρόσθετη στρατιωτική ενίσχυση.
Αρχής γενομένης από τη στρατιωτική συνεργασία, συνεπώς, η χώρα μας προτίθεται να εκπαιδεύσει Ουκρανούς πιλότους για να χρησιμοποιήσουν τα νέα F-16 που θα παραλάβει τους επόμενους μήνες η χώρα από ευρωπαϊκά κράτη, στο πλαίσιο της αμερικανικής πρωτοβουλίας που είναι σε εξέλιξη για την ενίσχυση και του οπλοστασίου της ουκρανικής πολεμικής αεροπορίας. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του protothema.gr, η βάση που έχει «σημειωθεί» είναι το Διεθνές Κέντρο Εκπαίδευσης στην 120 ΠΕΑ Καλαμάτας, αν και η εκπαίδευση των Ουκρανών πιλότων θα είναι εκ των πραγμάτων πολύμηνη.
Από εκεί και πέρα, όπως σε κάθε διμερή επαφή, οι Ουκρανοί περιέγραψαν έναν κατάλογο αιτημάτων για ενίσχυση με στρατιωτικό υλικό που η ελληνική πλευρά δεν έκανε δεκτό, με δεδομένο ότι πρόκειται για εξοπλισμό που είναι ουσιώδης για την ελληνική άμυνα. Πλην όμως, εδώ φαίνεται πως υπάρχει μια εξέλιξη, καθώς η Ελλάδα συζητά την παραχώρηση «στοκαρισμένου» στρατιωτικού υλικού, κυρίως τεθωρακισμένων και πυρομαχικών. Τις λεπτομέρειες για το νέο πακέτο ενίσχυσης της Ουκρανίας που είναι στα σκαριά για τις επόμενες εβδομάδες θα συζητήσουν λεπτομερέστερα οι ανώτεροι αξιωματικοί των δύο επιτελείων, ενώ και ο ίδιος ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι μετά τη συνάντηση έκανε λόγο για ένα νέο πακέτο στρατιωτικής βοήθειας για τη χώρα του που ετοιμάζει η Ελλάδα.
Παράλληλα, με δεδομένες τις εξελίξεις στο σκέλος της μεταφοράς των ουκρανικών σιτηρών, μετά την κατάρρευση της συμφωνίας με τη Ρωσία για τη χρήση των στενών της Μαύρης Θάλασσας, η Ελλάδα παρακολουθεί τις διεργασίες. Έτσι, ο Κυριάκος Μητσοτάκης διόλου τυχαία δεν έκανε αναφορά στις δηλώσεις του στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης που έχει χαρακτηριστικά διεθνούς κόμβου, είτε στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ είτε στο πλαίσιο του νέου ενεργειακού χάρτη που διαμορφώθηκε στην περιοχή. «Ήδη το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης είναι κόμβος για την αποστολή βοήθειας των συμμάχων, αναδεικνύοντας μία ξεχωριστή γεωπολιτική σημασία για την Ουκρανία, αλλά συνολικά για όλη την ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ. Από εκεί ξεκινάει ένας νέος ενεργειακός διάδρομος που ενώνει τον βορρά με το νότο, το νότο με τον βορρά», υπογράμμισε ο κ. Μητσοτάκης με νόημα.
Υπό το πρίσμα των νέων εξελίξεων, συνεπώς, το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης θα μπορούσε να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο σε έναν ανασχεδιασμό της ρότας των εξαγωγών σιτηρών, με δεδομένο μάλιστα ότι σχεδόν τα μισά πλοία που συμμετέουν στις μεταφορές αυτών των φορτίων είναι ελληνόκτητα. Ήδη, άλλωστε, υπάρχουν νύξεις προς τον λιμένα Αλεξανδρούπολης που έχει παραμείνει στον έλεγχο του ελληνικού Δημοσίου από παράγοντες της αγοράς, με δεδομένη την κατάρρευση της πρωτοβουλίας της Μαύρης Θάλασσας. Βεβαίως, η μεγιστοποίηση της δυναμικότητας του λιμανιού απαιτεί επενδύσεις, οι οποίες, βεβαίως, προϋποθέτουν παραγγελίες.
Τέλος, είναι σαφές το ενδιαφέρον της Ελλάδας να είναι παρούσα στην ανοικοδόμηση της Οδησσού, με όχημα και τη μεγάλη εμπειρία ελληνικών κατασκευαστικών εταιριών. Η Ελλάδα, άλλωστε, έχει παρουσία αιώνων στην ευρύτερη περιοχή της Οδησσού, το ιστορικό κέντρο της οποίας με ελληνική πρωτοβουλία εντάχθηκε στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.