Παρότι το 2030 φαίνεται ένα σχετικά κοντινό έτος, πολλά πράγματα αναμένεται να αλλάξουν στην εργασιακή απασχόληση μέχρι τότε, κυρίως εξαιτίας των ραγδαίων αλλαγών αυτοματισμού αλλά και της άμεσης ανάγκης για περισσότερη εξειδίκευση στους τεχνολογικούς κλάδους.
Με πολλές επιχειρήσεις και οργανισμούς να δίνουν βάρος σε ειδικότητες που δεν υπήρχαν παλιά, όπως στους τομείς των νέων τεχνολογιών και της πληροφορικής, μεγάλο ποσοστό των υποψηφίων των Πανελλαδικών 2024 που θα ακολουθήσουν ανάλογες σπουδές, αναμένεται να απορροφηθεί αμέσως τα επόμενα χρόνια από την αγορά εργασίας.
Ειδικότερα σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών Ελλάδας (ΣΕΠΕ) η Ελλάδα αναμένεται έως το 2030 να χρειαστεί 300.000 πτυχιούχους πληροφορικής. Η εκτίμηση για την επιπλέον ζήτηση ειδικών πληροφορικής είναι 15.000 με 16.000 ετησίως έως το 2030, ενώ η προσφορά είναι 8.000-8.500.
Την ίδια στιγμή οι υποψήφιοι των ανθρωπιστικών σπουδών οφείλουν να γνωρίζουν πως και από τη συγκεκριμένη κατεύθυνση υπάρχει δυνατότητα να ασχοληθούν με τις νέες τεχνολογίες, ακολουθώντας μία εναλλακτική και πολλά υποσχόμενη καριέρα στην αγορά εργασίας.
Μπροστά σε αυτές τις νέες ανακατατάξεις και δεδομένου πως όσοι ξεκινήσουν να φοιτούν από τον Σεπτέμβρη, θα βγουν στην αγορά εργασίας στα τέλη αυτή της δεκαετίας, η «Κ», σε συνεργασία με την επιστημονική ομάδα της Orientum, παρουσιάζει τα επαγγέλματα με τη μεγαλύτερη ζήτηση το 2030 καθώς και τις σχολές που τους αντιστοιχούν.
Πληροφορική
Ξεκινώντας από την επιστήμη με μεγάλο εύρος ειδικοτήτων, η πληροφορική είναι από τους κλάδους που στο μέλλον θα δημιουργούνται συνεχώς νέες ειδικότητες και θέσεις εργασίας.
«Κορυφαίες ειδικότητες στον τομέα της πληροφορικής είναι το υπολογιστικό νέφος και η ανάλυση μεγάλων δεδομένων (big data). Παράλληλα, αυξάνεται το ενδιαφέρον των επιχειρήσεων για την κρυπτογράφηση και την κυβερνοασφάλεια», σημειώνει ο Νίκος Παυλάκος.
Ειδικότητες, όπως αναλυτές μεγάλων δεδομένων, ειδικοί αυτοματοποίησης διαδικασιών, ειδικοί ψηφιακού μετασχηματισμού και υπεύθυνοι ασφάλειας δεδομένων αναμένεται να έχουν αυξημένη ζήτηση τα επόμενα χρόνια.
«Αυτή τη στιγμή κορυφαίες ειδικότητες στον τομέα της πληροφορικής είναι το υπολογιστικό νέφος και η ανάλυση μεγάλων δεδομένων (big data). Παράλληλα, αυξάνεται το ενδιαφέρον των επιχειρήσεων για την κρυπτογράφηση και την κυβερνοασφάλεια», σημειώνει ο Νίκος Παυλάκος, σύμβουλος σταδιοδρομίας και συνιδρυτής της Orientum.
Σύμφωνα με την επιστημονική ομάδα της Orientum οι τίτλοι σπουδών που αφορούν την πληροφορική είναι: Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Ηλεκτρονικών Μηχανικών, Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής, Μηχανικών Πληροφοριακών & Επικοινωνιακών Συστημάτων, Μηχανικών Πληροφορικής και Υπολογιστών, Πληροφορικής, Ψηφιακών Συστημάτων, Επιστήμης Υπολογιστών, Πληροφορικής και Τηλεματικής, Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών κ.ά.
Ρομποτική και τεχνητή νοημοσύνη
Ο κλάδος της ρομποτικής αναμένεται να έχει αυξανόμενη ζήτηση και στην Ελλάδα, καθώς η χώρα προσπαθεί να προσαρμοστεί στις τεχνολογικές εξελίξεις και να ενισχύσει την καινοτομία.
Λόγου χάρη η υιοθέτηση της αυτοματοποίησης στις βιομηχανίες ή η εισαγωγή ρομποτικών συστημάτων στην ιατρική για επεμβάσεις και θεραπεία δημιουργεί ανάγκη για εξειδικευμένους μηχανικούς ρομποτικής που μπορούν να σχεδιάζουν, να αναπτύσσουν και να συντηρούν ρομποτικά συστήματα.
Επαγγέλματα όπως οι ειδικοί στην τεχνητή νοημοσύνη (Artificial Intelligence Specialists) και οι ειδικοί μηχανικής μάθησης (Machine Learning Specialists) θα πρωτοστατούν το 2030.
Επίσης μεγάλη αναμένεται να είναι στο μέλλον η ανάγκη για ειδικούς στη ρομποτική ηθική ή εκπαιδευτές προγραμμάτων ρομποτικής σε σχολεία και πανεπιστήμια και γι’ αυτό επαγγέλματα όπως ειδικοί στην τεχνητή νοημοσύνη (Artificial Intelligence Specialists) και οι ειδικοί μηχανικής μάθησης (Machine Learning Specialists) θα πρωτοστατούν το 2030.
Ενδεικτικά τμήματα που μπορούν να επιλέξουν οι υποψήφιοι είναι: τα τμήματα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών, Μηχανολόγων Μηχανικών, Μηχανικών Βιοϊατρικής, Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής, Μηχανικών Πληροφοριακών & Επικοινωνιακών Συστημάτων.
Διοίκηση, οικονομικά και μάρκετινγκ
Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως με την τεχνητή νοημοσύνη μπορούν να ασχοληθούν και υποψήφιοι/ες άλλων σχολών πέραν εκείνων που θα επιλέξουν το πολυτεχνείο ή την πληροφορική.
Για παράδειγμα τον τομέα της διοίκησης επιχειρήσεων και των οικονομικών αναμένεται να επηρεάσει η ανάλυση δεδομένων και η τεχνητή νοημοσύνη.
Ειδικότερα οι μαθητές και οι μαθήτριες που θα επιλέξουν σπουδές στο μάρκετινγκ, μέσω της συλλογής και επεξεργασίας δεδομένων που βοηθά στην πρόβλεψη καταναλωτικών τάσεων, θα είναι σε θέση να αναπτύσσουν αποτελεσματικότερες στρατηγικές μάρκετινγκ με εργαλεία AI.
Ο τομέας της εφοδιαστικής αλυσίδας (logistics) είναι από τους ταχύτατα αναπτυσσόμενους τομείς του μέλλοντος
Επίσης επαγγέλματα όπως οι ειδικοί ψηφιακού μάρκετινγκ και στρατηγικής (Digital Marketing & Strategy Specialists) και οι ειδικοί επιστήμονες δεδομένων μάρκετινγκ (Marketing Data Scientists Specialists) εξελίσσονται διαρκώς, ενώ το λεγόμενο FinTech (Financial Technology), που αφορά την παροχή χρηματοοικονομικών υπηρεσιών αποκλειστικά μέσω καινοτόμων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, θα εισβάλει πιο δυναμικά στην καθημερινότητά μας μέχρι το 2030.
Ο τομέας της εφοδιαστικής αλυσίδας (logistics) είναι κι αυτός από τους ταχύτατα αναπτυσσόμενους τομείς του μέλλοντος, στον οποίο θα αξιοποιούνται η τεχνητή νοημοσύνη και όλες οι νέες τεχνολογίες.
Ένα παράδειγμα γι’ αυτόν τον κλάδο είναι η μετάβαση από το φυσικό κατάστημα μιας επιχείρησης στο ψηφιακό κατάστημα (e-shop), μία αλλαγή που θα μεταβάλει άρδην τη φύση της πώλησης σε ψηφιακή αναπτύσσοντας τομείς που σχετίζονται με την εφοδιαστική αλυσίδα, τη διαχείριση της διανομής προϊόντων και όλες τις διαδικασίες που αυτή απαιτεί.
Ανθρωπιστικές σπουδές
Όσον αφορά τις ανθρωπιστικές σπουδές, αυτό που πολλοί υποψήφιοι δεν γνωρίζουν είναι πως υπάρχουν και από αυτό το πεδίο κατευθύνσεις για την ενασχόληση με νέες τεχνολογίες.
Όπως εξηγεί η επιστημονική ομάδα της Orientum, αν ένας υποψήφιος των ανθρωπιστικών σπουδών σπουδάσει φιλολογία και στη συνέχεια πραγματοποιήσει ένα μεταπτυχιακό στη γλωσσική τεχνολογία, θα μπορεί να ασχοληθεί με τον ενδιαφέροντα διεπιστημονικό κλάδο της υπολογιστικής γλωσσολογίας.
Την ίδια ώρα επαγγέλματα όπως ο ειδικός ανάπτυξης μοντελοποίησης γλώσσας ή αλλιώς ο υπολογιστικός γλωσσολόγος ο οποίος ασχολείται με τη μηχανική μετάφραση, αλλά και την αναγνώριση φωνής, εξελίσσει ακόμα περισσότερο την αυτόματη μετατροπή ομιλίας σε κείμενο, τη μηχανική κατανόηση φυσικής γλώσσας, τη μετατροπή κειμένου σε ομιλία και γενικότερα αλλάζει τον τρόπο αλληλεπίδρασής μας με τις συσκευές.
Ιατρικός κλάδος
Ακόμη και στον ιατρικό κλάδο, η τεράστια εξέλιξη στον χώρο της ρομποτικής ήδη διαμορφώνει και αναμένεται να επηρεάσει τα επόμενα χρόνια τους κλάδους της ρομποτικής ιατρικής, αλλά και τον κλάδο της εμβιομηχανικής που αποτελεί εξειδίκευση των μηχανικών.
Ενδεικτικά τμήματα που μπορούν να επιλέξουν οι υποψήφιοι είναι: Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών, Μηχανολόγων Μηχανικών, Μηχανικών Βιοϊατρικής.
Ενέργεια και περιβάλλον
Δύο ακόμη κλάδοι στους οποίους αυξάνεται η ανάγκη για εξειδικευμένους επαγγελματίες που μπορούν να αξιοποιήσουν την τεχνολογία και την AI αποτελεσματικά είναι αυτοί της ενέργειας και τους περιβάλλοντος.
Είναι αξιοσημείωτο ότι, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF), η «πράσινη μετάβαση» στο μέλλον θα δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας, χωρίς όμως να προκαλέσει την απώλεια υπαρχουσών θέσεων.
Ενδεικτικά τμήματα: Χημικών Μηχανικών, Μηχανικών Περιβάλλοντος, Χημικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος, Περιβάλλοντος κ.ά.