Το 2018 θα είναι στον ίδιο ή στο μεγαλύτερο βαθμό χρονιά κρίσιμη για τη ΔΕΗ, με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα. Από την αντιμετώπιση των μεγάλων προκλήσεων και το μέγεθος της επιτυχούς αντιμετώπισής τους θα κριθεί κυριολεκτικά το μέλλον της επιχείρησής μας. Αυτό χωρίς ίχνος δραματοποίησης.
Τα παραπάνω τόνισε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ, Μανώλης Παναγιωτάκης, μιλώντας στην κοπή της βασιλόπιτας της ΔΕΗ που πραγματοποιήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, παρουσία του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργου Σταθάκη.
Ο κ. Παναγιωτάκης χαρακτήρισε «καθοριστικής σημασίας» το ζήτημα της αποεπένδυσης που έχει μπροστά της η ΔΕΗ: «Με έχετε ακούσει να λέω, και το είπα μάλιστα σε μια εκδήλωση πολιτικού χαρακτήρα, ότι έγινε με το πιστόλι στον κρόταφο. Τι εννοούσα και τι εννοώ: εννοώ ότι δεν ήταν ενταγμένη μέσα στη στρατηγική μας και μπήκε σε ένα πολύ στενό χρονικό πλαίσιο. Και μάλιστα σε μια εποχή που τα πράγματα δεν είναι τόσο ευνοϊκά για τον λιγνίτη.
Ωστόσο είναι στοίχημα για μας να τη μετατρέψουμε σε ευκαιρία. Και πρέπει να μετατρέψουμε την αποεπένδυση σε ευκαιρία για την επιχείρησή μας, όσο κι αν σας κάνει εντύπωση αυτό. Επιβάλλεται να πετύχουμε τον στόχο να πουλήσουμε τις μονάδες και τα ορυχεία με ικανοποιητικό τίμημα.
Η ΔΕΗ και οι λιγνίτες μέχρι τώρα ήταν ένα πράγμα. Όμως η ΔΕΗ δεν μπορεί να εξακολουθήσει να φέρει το βάρος του συνόλου της λιγνιτικής παραγωγής μονοπωλιακά, όχι για λόγους ανταγωνισμού, αλλά για λόγους επιχειρηματικούς.
Είναι πολύ μεγάλο το βάρος για την επιχείρηση και πρέπει να αποδεσμευτεί από ένα μέρος από αυτό για να στρέψει αλλού τις δραστηριότητές της. Πρέπει να γίνει αποφασιστική στροφή σε αυτές τις δραστηριότητες και βέβαια μέσα από το ικανοποιητικό τίμημα να ενισχύσουμε την οικονομική μας ευρωστία.»
Δήλωσε ότι είναι κατανοητές οι ανησυχίες και οι επιφυλάξεις των Συνδικάτων απέναντι στην πώληση των μονάδων. Είναι συνυφασμένο με τη ζωή των εργαζομένων, όλων μας, και εγώ προέρχομαι και είμαι μέρος αυτής της ζωής. «Όμως πρέπει να τα δούμε με νέο μάτι, με ρεαλισμό και αποφασιστικότητα. Τόνισε κάτι που όπως είπε, έχει πει κατ’ ιδίαν στους αγαπητούς εκπροσώπους των Συνδικαλιστών Οργανώσεων ότι τα εργασιακά δικαιώματα όλων και αυτών που θα πάνε στις μονάδες που θα αποεπενδυθούν αλλά και αυτών που θα μείνουν, θα διαφυλαχτούν στο ακέραιο. Επίσης θέλω να τονίσω ότι οι τοπικές κοινωνίες δεν έχουν κανένα λόγο να ανησυχούν -να επαγρυπνούν ναι, να ανησυχούν όχι- για την τήρηση των υποχρεώσεων περιβαλλοντικής αναπτυξιακής και οικονομικής φύσης που έχουμε αναλάβει απέναντί τους. Αυτό πιστεύω ότι θα φανεί άμεσα το επόμενο διάστημα μέσα από το διάλογο που θα γίνει και μαζί μας αλλά και με την Κυβέρνηση.»
Μιλώντας για την οικονομική κατάσταση της επιχείρησης και η ρευστότητα της επιχείρησης ανέφερε τα εξής:
Το 2018 πρέπει να είναι η χρονιά ριζικής και αποφασιστικής στροφής. Να χαρακτηρίζεται από μια δυναμική και με επιχειρηματικά κριτήρια διαχείριση της ρευστότητας και του χρέους. Πιστεύω ότι ένα δείγμα φάνηκε με την πρόταση που κάναμε και που θα την επαναλάβουμε βελτιωμένη, για την επαναγορά των 150 εκατομμυρίων από το ομόλογο που λήγει το Μάιο του 2019.
Θα προχωρήσουμε σε αποφασιστική αντιμετώπιση των ληξιπροθέσμων με αποφασιστική στο μέγιστο βαθμό αξιοποίηση των υπηρεσιών των συμβούλων.
Επίσης θα γίνουν μεγάλες προσπάθειες, συστηματικές προσπάθειες για τη μείωση του λειτουργικού κόστους και βέβαια την αναχρηματοδότηση των δανείων μας, πράγμα το οποίο επίκειται για το επόμενο διάστημα.
Στόχος μας είναι η αποκατάσταση και η διασφάλιση των αναγκαίων πηγών ρευστότητας και χρηματοδότησης της επιχείρησής μας, με προοπτική τη δυνατότητα εξόδου στις αγορές το συντομότερο δυνατό.
Ο πρόεδρος της ΔΕΗ ανέφερε επίσης ότι το επιχειρηματικό σχέδιο της επιχείρησης
«ολοκληρώνεται περίπου σε δυο μήνες. Ήδη έχουν προσδιοριστεί οι βασικές στρατηγικές κατευθύνσεις: ΔΕΗ ανταγωνιστική επιχείρηση με ριζική αλλαγή του μίγματος παραγωγής υπέρ των ΑΠΕ με εξωστρέφεια, επέκταση σε άλλες αγορές και διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων της.
Αναδείχθηκε ακόμη όχι μόνο η πολύτιμη για τη ΔΕΗ αξία των δικτύων διανομής, αλλά και ο ρόλος της σημασίας τους για την εταιρική μας ανάπτυξη.
Από περιοριστικά ελληνική να γίνουμε μια μεγάλη περιφερειακή δύναμη στην ευρύτερη περιοχή μας. Έτσι θα αντιμετωπίσουμε από πλεονεκτικές θέσεις τον επερχόμενο ανταγωνισμό στα πλαίσια της ευρωπαϊκής ενεργειακής ενοποίησης και ολοκλήρωσης. Όπως ξέρετε αυτός είναι ο κύριος στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η ενιαία αγορά ηλεκτρισμού.
Για να ανταπεξέλθουμε στις απαιτήσεις και στις προκλήσεις του ανταγωνισμού με τις μεγάλες Ευρωπαϊκές εταιρείες ηλεκτρισμού πρέπει να ενισχυθούμε, να αναπτυχθούμε, να αποκτήσουμε μέγεθος πολύ μεγαλύτερο από το σημερινό.
Πως θα γίνει αυτό; με την υλοποίηση της στρατηγικής του να γίνουμε μια περιφερειακή δύναμη. Να αξιοποιήσουμε το γεγονός ότι μέχρι την ολοκλήρωση την ευρωπαϊκή, υπάρχει το ενδιάμεσο στάδιο, των περιφερειακών αγορών. Η περιφερειακή αγορά η δική μας είναι τα Βαλκάνια και η Ιταλία. Μπορούμε λοιπόν στα πλαίσια αυτά να γίνουμε μια σοβαρή περιφερειακή δύναμη. Άλλωστε δεν βλέπω καμία άλλη επιχείρηση, τουλάχιστον στα Βαλκάνια, που να μπορεί να παίξει αυτό το ρόλο.
Από αυτή την άποψη πιστεύω ότι και η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να συμφωνήσει ότι η ισχυροποίηση της ΔΕΗ, η μετατροπή της σε τέτοια δύναμη, εξυπηρετεί και τη δική της πολιτική. Και αυτό το μήνυμα πρέπει να το περάσουμε στους Ευρωπαίους και θα το περάσουμε.
Είναι καθοριστικό λοιπόν να υλοποιήσουμε τα απαιτούμενα από το επιχειρησιακό σχέδιο στους αναγκαίους εταιρικούς και λειτουργικούς μας μετασχηματισμούς και αναδιαρθρώσεις. Ακόμη να ενισχύσουμε την λειτουργία μας ως Ομίλου στα πλαίσια του οποίου όλες οι θυγατρικές θα ενεργούν για τους κοινούς στόχους.
Δεν έχουμε το δικαίωμα και ούτε θα αφήσουμε να παραμείνει το στρατηγικό μας σχέδιο στα χαρτιά. Άλλωστε μπροστά μας ενόψει της διαπραγμάτευσης με τις Τράπεζες που έχει ξεκινήσει εδώ και πολλούς μήνες για την αναχρηματοδότηση των δανείων μας, θα αναλάβουμε συγκεκριμένες δεσμεύσεις οι οποίες και στον έλεγχό τους θα υποπέσουν, αλλά και θα είναι και υπό τη διαρκή επιτήρησή τους για να δουν αν γίνονται πράξη αυτά για τα οποία δεσμευτήκαμε.»
Άνοιγμα της αγοράς
Για το άνοιγμα της αγοράς είπε πως πρέπει να λυθεί μια αντίφαση. Η ΔΕΗ να υποχρεούται να χάσει μερίδια της αγοράς και ταυτόχρονα να βελτιώνει τις υπηρεσίες της σε όφελος της κοινωνίας και της οικονομίας. Από αυτό βέβαια το τελευταίο όχι μόνο δεν θα παραιτηθούμε, αλλά στόχος είναι να βελτιωθούμε ουσιαστικά. Άλλωστε κάθε επιχείρηση προσπαθεί να βελτιώνει τις υπηρεσίες που παρέχει στους πελάτες της, πόσο μάλλον μια επιχείρηση σαν τη ΔΕΗ από την οποία εξαρτάται και θα εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό η ευημερία, και η εξυπηρέτηση της εθνικής μας οικονομίας.
Πως θα γίνει αυτό; από τη μια πλευρά να βελτιωνόμαστε εμείς, πράγμα το οποίο εξ αντικειμένου θα μας οδηγεί να ενισχύουμε την ανταγωνιστική μας θέση, και από την άλλη πλευρά να χάσουμε και τόσα μερίδια της αγοράς αυτό είναι ένα ζήτημα.
Η πορεία της απώλειας του μεριδίου της ΔΕΗ μέσω των ΝΟΜΕ επαλήθευσε τις προβλέψεις μας ότι δεν μπορεί να γίνει με τους ρυθμούς οι οποίοι έχουν νομοθετηθεί. Αυτό είναι γεγονός. Δεν θα κάνω προβλέψεις για το 2018 για το οποίο έχει υιοθετηθεί η λύση το να γίνουν μεγαλύτερες ποσότητες δημοπρασιών των ΝΟΜΕ.
Θα πω όμως το εξής: χρειάζεται να γίνει βαθύτερη ανάλυση του προβλήματος του ανοίγματος της αγοράς σε συνεργασία και με τη συμμετοχή των αρμόδιων Κοινοτικών Αρχών. Είχα τονίσει και σε ένα πρόσφατο συνέδριο ότι τώρα που τελειώνει η αξιολόγηση, σιγά-σιγά βγαίνουμε και από το Μνημόνιο. Και το ζήτημα της δημοσιονομικής προσαρμογής δεν θα είναι στο προσκήνιο καθώς όλα τα μέτρα για αυτό έχουν ληφθεί, μπορεί με μεγαλύτερη υπομονή, με μεγαλύτερο χρόνο να εμβαθύνει περισσότερο η Γενική Διεύθυνση Ενέργειας της ΕΕ και γενικά οι Κοινοτικές Αρχές.
Άλλωστε και ο Γενικός Διευθυντής Ενέργειας είναι σύμφωνος με αυτό και έχει εκφράσει την πρόθεση, να μελετήσουμε από κοινού το θέμα της αγοράς στην Ελλάδα και να δούμε πως θα ανοίξει σε όφελος των καταναλωτών, της οικονομίας και βέβαια χωρίς κλυδωνισμούς της ΔΕΗ. Εμείς έχουμε πει ένα δυο πράγματα, παραδείγματος χάριν ότι είναι απαραίτητο να αυξηθούν τα τμήματα των καταναλωτών τα οποία θα συμμετέχουν στην αγορά.
Έχουμε μιλήσει, όπως θα θυμάστε, και για κουπόνι για το κοινωνικό τιμολόγιο. Σήμερα όσοι είναι στο κοινωνικό τιμολόγιο ανήκουν στη ΔΕΗ πλην κάποιων μετρημένων στα δάχτυλα ίσως και του ενός χεριού. Αν πάρουν το κουπόνι τους από τον κρατικό προϋπολογισμό μπορούν να επιλέξουν όποιον προμηθευτή θέλουν. Επίσης να δούμε κάποια τμήματα -γιατί πρέπει να μας απασχολήσει πάρα πολύ- καταναλωτών που εξ αντικειμένου προμηθεύονται ρεύμα από τη ΔΕΗ όπως είναι η μεγάλη βιομηχανία. Γιατί δεν μπορεί να μην είναι -και είναι προφανώς- στην προσοχή μας η μεγάλη βιομηχανία. Άσχετα αν συμφωνεί κανείς με όλες τις απόψεις που εκφράζονται από τους μεγάλους καταναλωτές.
Σε τελική ανάλυση είναι αδιανόητο και αποτελεί και πλήγμα για την ίδια την έννοια της αγοράς να ενοχοποιείται για το μη άνοιγμα της αγοράς η έκπτωση του 15% που δώσαμε με την οποία αν μη τι άλλο ανακουφίστηκαν ευρύτατα στρώματα Ελλήνων καταναλωτών και βοηθήθηκε και η οικονομία. Δηλαδή έπρεπε να είναι πιο ψηλά οι τιμές; ή επίσης να ενοχοποιείται το γεγονός ότι δεν μετακυλήσαμε το κόστος από τον ΕΛΑΠΕ στην κατανάλωση και γι’ αυτό δεν άνοιξε η αγορά, γιατί το άκουσα και αυτό από εκπροσώπους εναλλακτικών προμηθευτών.
Η ΔΕΗ ως επιχείρηση. Υπάρχουν δυο πλευρές. Η μία είναι η σχέση μας με το κράτος. Δεν θα επαναλάβω τα γνωστά. Απλώς πολύ επιγραμματικά θα πω ότι πρέπει να απαλλαγούμε από τα δεσμά που υπάρχουν. Να γίνεται έλεγχος από το κράτος από την πολιτεία με βάση το επιχειρησιακό μας σχέδιο και τους αντίστοιχους στόχους με τους οποίους θα συμφωνούμε με την πολιτεία, και με βάση τον προϋπολογισμό.
Όταν κάνουμε προϋπολογισμό να τον διαπραγματευόμαστε με την Προϊσταμένη Υπηρεσία, τώρα είναι η Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας και με βάση αυτό να ελεγχόμαστε και να κάνουμε λεπτομερή απολογισμό στις Γενικές Συνελεύσεις.
Αλλά μετά από αυτό να υπάρχει μια λειτουργική αυτονομία σε ζητήματα όπως οι προσλήψεις, οι αμοιβές και λοιπά. Όμως αυτά αφορούν το εκτός ημών πλαίσιο. Να δούμε τι γίνεται με εμάς με την εταιρική μας αποδοτικότητα. Πρέπει να λειτουργούμε με τις αρχές της εταιρικής διακυβέρνησης, να αναβαθμίσουμε τη διοικητική μας λειτουργία σε όλα τα επίπεδα.
Να αλλάξουμε τις εργασιακές μας σχέσεις με κύριο χαρακτηριστικό την απόδοση και την αξιοκρατία. Ήδη όπως αναφέρθηκε κάνουμε σοβαρά βήματα.
Κρίνω σκόπιμο να υπενθυμίσω ότι ένα είναι το στοίχημα: να αποδείξουμε ότι μια επιχείρηση με διασφάλιση των ουσιαστικών εργασιακών δικαιωμάτων και με κοινωνική ευαισθησία στη διαχείριση του προσωπικού της και γενικότερα στην κοινωνία, μπορεί να είναι αποδοτική με διασφαλισμένο το μέλλον και το δικό της και των εργαζομένων της.
Αυτό είναι το στοίχημα το δικό μας σαν επιχείρηση. Κόντρα σε άλλες απόψεις που λένε ότι μόνο η ιδιωτικοποίηση, μόνο αν πάει σε ιδιώτες η ΔΕΗ μπορεί να γίνει αποδοτική. Νομίζω ότι έχουμε αποδείξει και στην πορεία των ετών και παλαιότερα αλλά και τώρα μέσα από τις δυσκολίες ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε.
Δεν θα γίνει μείωση μισθών
Ο πρόεδρος της ΔΕΗ διαβεβαίωσε πως η σημερινή Διοίκηση «σε καμία περίπτωση δεν θα μειώσει τους μισθούς του προσωπικού, αυτό να είναι ξεκάθαρο. Αντίθετα όπως φάνηκε τελευταία με τους οκταμηνίτες εργαζομένους στο μέτρο του δυνατού και του δικαίου προβαίνουμε σε βελτιώσεις. Ωστόσο τα περιθώρια εξοικονόμησης μέσω της καλύτερης διαχείρισης είναι αρκετά και θα εξαντληθούν.
Εξέφρασε μάλιστα την πεποίθηση ότι «και οι ίδιοι οι συνάδελφοι οι εργαζόμενοι συναισθανόμενοι την κρισιμότητα των καιρών θα συμβάλλουν για αυτό και ήδη το κάνουν. Ακόμη οι αποδοχές πρέπει να αντανακλούν στο μέγιστο δυνατό στην προσφορά και στο επίπεδο της εργασίας.
Σε αυτό το πλαίσιο κινούνται και οι απόψεις μας για τη συλλογική σύμβαση εργασίας και πιστεύουμε ότι αποτελούν στις σημερινές συνθήκες μια καλή βάση επίτευξης της συμφωνίας, που πιστεύω ότι πρέπει να την πετύχουμε μέσα στον Φεβρουάριο για να μην υπάρχουν εκκρεμότητες.»