Στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, ενόψει και της λήξης της δημόσιας διαβούλευσης την 16η Δεκέμβρη 2019, αναφέρθηκε ο Δήμαρχος Κοζάνης, Λάζαρος Μαλούτας, στο πλαίσιο της συνέντευξης τύπου που παραχώρησε το μεσημέρι της Πέμπτης 12 Δεκεμβρίου 2019, στο Δημαρχείο.
«Το κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής που προβλέπεται στο νέο ΕΣΕΚ έως το 2028, σε συνδυασμό και με την απουσία ενός αναπτυξιακού σχεδίου για την επόμενη μέρα, θα φέρει το Δήμο μας αντιμέτωπο με πολύ δυσάρεστες καταστάσεις». (…)«Δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για την περιοχή στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα. (…) «Ζητούμενο είναι οι θέσεις εργασίας. Σε εννιά χρόνια δεν μπορούν να δημιουργηθούν τόσες χιλιάδες θέσεις εργασίας», τόνισε εμφατικά ο Δήμαρχος Κοζάνης.
Επιπροσθέτως, ο κ. Μαλούτας υπογράμμισε πως το προηγούμενο χρονικό διάστημα απέστειλε περισσότερες από διακόσιες επιστολές σε φορείς, συλλόγους και επιμελητήρια που έχουν έδρα το Δήμο Κοζάνης, με την προτροπή να συμμετάσχουν στη δημόσια διαβούλευση, προκειμένου να αποτυπωθεί όσο το δυνατόν καλύτερα η βούληση της περιοχής.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην επιστολή «Το νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, βάζει τέλος στη λιγνιτική δραστηριότητα ήδη από το 2022-2023, προβλέποντας το κλείσιμο όλων των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ μέχρι το 2028. Μπροστά στις αιφνιδιαστικές αυτές εξελίξεις, και καθώς δεν περιλαμβάνεται στο ΕΣΕΚ καμία συγκεκριμένη πρόταση, προκύπτουν κάποια εύλογα ερωτήματα:
- Τι θα γίνει με τις θέσεις εργασίας που θα χαθούν καθώς και την απώλεια του εισοδήματος των νοικοκυριών;
- Τι θα πρέπει να αναμένουμε σχετικά τις υποχρεώσεις της ΔΕΗ προς την τοπική κοινωνία;
- Πως θα αντιμετωπιστεί το ζήτημα της θέρμανσης των περιοχών που κάνουν χρήση της τηλεθέρμανσης;».
Ενώ στη συνέχεια της επιστολής υπογραμμίζεται πως «Μπορεί στο νέο ΕΣΕΚ να γίνεται μνεία για ένα «Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης» που θα αφορά τις λιγνιτικές περιοχές, όμως η παρουσίασή του μετατίθεται σε χρόνο μεταγενέστερο της υιοθέτησης του ΕΣΕΚ. Επιπλέον δεν αναφέρεται πουθενά κάποιο σαφές χρονοδιάγραμμα ενώ δεν προσδιορίζονται και δεν εξειδικεύονται τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων».
Να σημειωθεί πως είσοδος στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και προτάσεων επί του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), θα διαρκέσει μέχρι τη Δευτέρα 16 Δεκεμβρίου 2019. Το πλήρες κείμενο του ΕΣΕΚ, βρίσκεται στον σύνδεσμο: http://www.opengov.gr/minenv/?p=10156
Η υποβολή σχολίων γίνεται εύκολα από εδώ, πηγαίνοντας στο κάτω μέρος της ιστοσελίδας: http://www.opengov.gr/minenv/?p=10155#respond
*Επισυνάπτεται η επιστολή «Συμμετοχή στη διαβούλευση επί του νέου Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) και υποβολή παρατηρήσεων, προτάσεων και ενστάσεων».
ΘΕΜΑ: «Συμμετοχή στη διαβούλευση επί του νέου Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) και υποβολή παρατηρήσεων, προτάσεων και ενστάσεων».
Αγαπητέ Πρόεδρε,
Ο Δήμος μας, τα τελευταία χρόνια μαστίζεται από ιδιαίτερα υψηλή ανεργία ενώ το εισόδημα των νοικοκυριών συρρικνώνεται χρόνο με το χρόνο. Βασική αιτία αποτελεί η μείωση της λιγνιτικής δραστηριότητας της ΔΕΗ και η απουσία νέων επενδύσεων στην περιοχή μας. Ο Δήμος Κοζάνης, είναι από εκείνους τους Δήμους του οποίου η ανάπτυξη βασίστηκε τα τελευταία πολλά χρόνια κυρίως στις δραστηριότητες (εξορυκτικές και άλλες) της ΔΕΗ και τις έμμεσες θέσεις εργασίας που προκύπταν για τον ιδιωτικό τομέα.
Οι προθέσεις της κυβέρνησης για τον ενεργειακό σχεδιασμό της χώρας, έτσι όπως αποτυπώνονται πλέον στο νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) που δόθηκε στη δημοσιότητα για διαβούλευση, δεν λαμβάνουν υπόψη τους παραπάνω παράγοντες. Το κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής που προβλέπεται στο νέο ΕΣΕΚ έως το 2028, σε συνδυασμό και με την απουσία ενός αναπτυξιακού σχεδίου για την επόμενη μέρα, θα φέρει το Δήμο μας αντιμέτωπο με πολύ δυσάρεστες καταστάσεις.
H μετάβαση της περιοχής μας σε ένα νέο οικονομικό μοντέλο αποτελεί μια επίπονη διαδικασία που απαιτεί επαρκή χρόνο, γενναίους πόρους και κατάλληλο σχεδιασμό.
Από θέση ευθύνης, ως Δήμαρχος ενός Δήμου στα όρια του οποίου είναι εγκατεστημένες οι περισσότερες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής της περιοχής της Δυτικής Μακεδονίας, οφείλω να σας μεταφέρω την κατάσταση όπως καταγράφεται σήμερα και να σας διαβεβαιώσω πως από τη στιγμή που αναλάβαμε, κάνουμε ό,τι είναι ανθρωπίνως εφικτό προκειμένου να διασφαλίσουμε τα δικαιώματα των δημοτών και της περιοχής.
Προκειμένου να υπερασπιστούμε αποτελεσματικά τα δικαιώματα αυτά, για μια κοινωνικά δίκαιη μετάβαση, οφείλουμε να κινητοποιηθούμε όλοι άμεσα και να διεκδικήσουμε όσα δικαιούμαστε. Γι’ αυτό και ζητώ από εσάς να συμμετάσχετε ενεργά στις διαδικασίες διαβούλευσης επί του νέου ΕΣΕΚ που ξεκίνησαν ήδη και θα διαρκέσουν μέχρι τη Δευτέρα 16 Δεκεμβρίου 2019.
Το νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, βάζει τέλος στη λιγνιτική δραστηριότητα ήδη από το 2022-2023, προβλέποντας το κλείσιμο όλων των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ μέχρι το 2028.
Μπροστά στις αιφνιδιαστικές αυτές εξελίξεις, και καθώς δεν περιλαμβάνεται στο ΕΣΕΚ καμία συγκεκριμένη πρόταση, προκύπτουν κάποια εύλογα ερωτήματα:
- Τι θα γίνει με τις θέσεις εργασίας που θα χαθούν καθώς και την απώλεια του εισοδήματος των νοικοκυριών;
- Τι θα πρέπει να αναμένουμε σχετικά τις υποχρεώσεις της ΔΕΗ προς την τοπική κοινωνία;
- Πως θα αντιμετωπιστεί το ζήτημα της θέρμανσης των περιοχών που κάνουν χρήση της τηλεθέρμανσης;
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με μελέτες, για κάθε μία θέση εργασίας στη ΔΕΗ που καταργείται, άλλες 3,5 θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα κινδυνεύουν άμεσα με κατάργηση. Επίσης για κάθε 10.000 τόνους λιγνίτη που παράγονται, συντηρούνται στην περιοχή άλλες 3,5 θέσεις εργασίας. Τι θα γίνει λοιπόν εντός των επομένων λίγων ετών όταν θα σταματήσει πλήρως η λιγνιτική δραστηριότητα;
Μπορεί στο νέο ΕΣΕΚ να γίνεται μνεία για ένα «Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης» που θα αφορά τις λιγνιτικές περιοχές, όμως η παρουσίασή του μετατίθεται σε χρόνο μεταγενέστερο της υιοθέτησης του ΕΣΕΚ. Επιπλέον δεν αναφέρεται πουθενά κάποιο σαφές χρονοδιάγραμμα ενώ δεν προσδιορίζονται και δεν εξειδικεύονται τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων.
Αυτή η εξέλιξη μας βρίσκει αντίθετους. Μάλιστα, κατά τη διαδικασία έγκρισης του προηγούμενου ΕΣΕΚ από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η τελευταία πρόβαλε ενστάσεις επ’ αυτού με την αιτιολογία ότι δεν διευκρινίζονται επαρκώς τα μέτρα που έπρεπε να λάβει η κυβέρνηση για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων στις περιοχές υπό μετάβαση, ένσταση που επιβεβαιώνει πλήρως τις επιφυλάξεις μας. Προκειμένου λοιπόν να διασφαλιστεί η εφαρμογή του όποιου αναπτυξιακού σχεδίου, αυτό θα πρέπει να αποτελεί από τώρα αναπόσπαστο τμήμα του ΕΣΕΚ και να μην μετατίθεται για το μέλλον και μάλιστα με αόριστες αναφορές.
Ένα άλλο ζήτημα που προκύπτει από το κείμενο του ΕΣΕΚ είναι η χρηματοδότηση του «Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης», το οποίο όπως αναφέρεται θα καλυφθεί κυρίως από χρήματα της επόμενης Προγραμματικής Περιόδου (2021-2027), δεσμεύοντας τους ήδη περιορισμένους πόρους (συνολικού ύψους 21,58 δις € για όλη την Ελλάδα) για το σκοπό αυτό. Καθώς δεν έχει υπολογιστεί μέχρι σήμερα το ακριβές κόστος της μετάβασης αυτής, σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να είμαστε βέβαιοι για την επάρκεια της χρηματοδότησης, ενώ θεωρούμε πως πρέπει γίνει πρόβλεψη για επιπλέον χρηματοδοτική στήριξη, εμπροσθοβαρή, η οποία θα συνεχίζει και για τα επόμενα έτη ώστε να αποσοβήσει τις διαταραχές στην τοπική ανάπτυξη.
Για τους λόγους αυτούς, πρέπει να εγείρουμε όλοι μαζί, εγκαίρως και ταυτόχρονα, τις ενστάσεις μας επί του νέου ΕΣΕΚ, διεκδικώντας τα αυτονόητα δικαιώματά μας για μια δίκαιη μετάβαση: Ολοκληρωμένο και κοστολογημένο διαρκές σχέδιο αντιμετώπισης των επιπτώσεων, τον απαραίτητο χρόνο και τους αναγκαίους πόρους για την μετάβαση αυτή καθώς και την τήρηση των υποχρεώσεων της ΔΕΗ προς την περιοχή και τους κατοίκους της. Συγκεκριμένα, σχετικά με τις υποχρεώσεις της ΔΕΗ θα πρέπει να ζητηθούν διευκρινήσεις σχετικά με:
- Τις αποκαταστάσεις των εδαφών και του περιβάλλοντος
- Την καταβολή του Τοπικού Πόρου καθώς και την αντικατάσταση και συνέχισή του από άλλο αναπτυξιακό μέτρο
- Το άκρως σημαντικό ζήτημα της διασφάλισης της ομαλής λειτουργίας της τηλεθέρμανσης
- Την ολοκλήρωση των μετεγκαταστάσεων (Ακρινής)
- Την μετατόπιση των Πυλώνων Υψηλής Τάσης στη νέα Ποντοκώμη
- Την ολοκλήρωση της ανάπλασης του περιβάλλοντος στο φράγμα του Ιλαρίωνα
- Τις εκκρεμείς αναδασώσεις
- Την πλήρη αποκατάσταση της σιδηροδρομικής γραμμής
Η συμμετοχή σας λοιπόν στη δημόσια διαβούλευση κρίνεται απαραίτητη καθώς πρόκειται για ένα ζήτημα που μας αφορά όλους, ανεξαιρέτως. Η εμπλοκή σας αυτή μας δίνει το απαραίτητο έρεισμα για να διεκδικήσουμε τα αυτονόητα δικαιώματα για τους κατοίκους του Δήμου μας, για τα παιδιά μας. Να διεκδικήσουμε μια κοινωνικά δίκαιη μετάβαση. Να δημιουργήσουμε νέες θέσεις εργασίας και να διασφαλίσουμε το εισόδημα των νοικοκυριών.
Η είσοδος στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και προτάσεων επί του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), η οποία έχει ήδη ξεκινήσει και θα διαρκέσει μέχρι τη Δευτέρα 16 Δεκεμβρίου 2019, όπως η ανάρτηση του κειμένου του ΕΣΕΚ, γίνεται από τον παρακάτω σύνδεσμο: http://www.opengov.gr/minenv/?p=10156
Η υποβολή σχολίων γίνεται εύκολα από εδώ, πηγαίνοντας στο κάτω μέρος της ιστοσελίδας: http://www.opengov.gr/minenv/?p=10155#respond
Με εκτίμηση,
Ο Δήμαρχος Κοζάνης
Λάζαρος Μαλούτας
